Thạc Sĩ Nghiên cứu xác định thành phần hoá học trong một số dịch chiết của dầu rái ở Đại Lộc, Quảng Nam

Tóm tắt luận văn thạc sĩ năm 2012
Đề tài: Nghiên cứu xác định thành phần hoá học trong một số dịch chiết của dầu rái ở Đại Lộc, Quảng Nam

MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn ñềtài
Nước ta nằm trong vùng khí hậu nhiệt ñới, ñược sự ưu ñãi
của thiên nhiên nên thuận lợi cho sựphát triển của nhiều loài thực
vật. Trong các loài thực vật ñó, có nhiều loại cây mang lại cho con
người những giá trị to lớn về kinh tế, y học, công nghiệp, Một
trong số ñó là các cây thuộc họdầu (Dipterocapaceae) nhưtrà beng
(Dipterocarpus obtusifolius), dầu rái (Dipterocarpus alatus), song
nàng (Dipterocarpus dyeri) là những cây lấy dầu có nhiều giá trị
trong ngành công nghiệp và ñời sống. Đặc biệt cây dầu rái là một loại
cây cho giá trịkinh tếlớn nhất [1].
Dầu rái là một loại nhựa rất bền vềmặt hoá học, chịu nước,
có khảnăng dùng ñểlàm chất chống thấm [4] nhưngười dân vùng
Đông Nam Châu Á ñã dùng loại dầu này ñểlàm sơn trám thuyền, sơn
quét các vật dụng bằng mây, tre, gỗ, nứa Nó có hoạt tính sinh học
khá cao nhưchữa một sốbệnh vềviêm da, lởloét, mụn nhọt, nước ăn
chân, bệnh vảy nến, eczema Ngoài ra, dầu rái còn là một nguồn
nguyên liệu thiên nhiên quí giá ñểtừ ñó chuyển hoá, chếtạo thành
các sản phẩm công nghiệp quan trọng như: thuốc chữa bệnh, phụgia
sơn, chất chống thấm, chất biến tính polymer, chất phụgia cho cao su
, hoặc có thểthay thếdầu trẩu, dầu thông khi cần thiết [3].
Cho ñến nay vấn ñềnghiên cứu cây dầu rái trên thếgiới và
trong nước còn rất ít và cũng giới hạn ởmức ñộmô tảvềmột số ñặc
ñiểm của nó. Việc nghiên cứu vấn ñềkhai thác và các ứng dụng của
cây dầu rái cũng chỉlà những kinh nghiệm dân gian còn việc nghiên
4
cứu vềthành phần, tính chất hóa học chưa ñược quan tâm. Do ñó, với
mong muốn tìm hiểu vềthành phần trong dầu rái ñểgóp phần tìm ra
công dụng của nó tôi xin chọn ñềtài “Nghiên cứu xác ñịnh thành
phần hoá học trong một sốdịch chiết của dầu rái ở Đại Lộc-Quảng
Nam”.
2. Mục ñích nghiên cứu
Xác ñịnh thành phần hoá học trong một sốdịch chiết và cắn
thu ñược của dầu rái nhằm làm sáng tỏcông dụng của nó trong cuộc
sống. Khảo sát các yếu tố ảnh hưởng ñến quá trình chiết và ñiều kiện
chiết tối ưu.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
+ Đối tượng nghiên cứu: Dầu rái lấy từcây dầu rái ởhuyện Đại Lộc
- tỉnh Quảng Nam.
+ Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu chiết tách bằng các dung môi
hữu cơphân cực, không phân cực.
4. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu lý thuyết
Phương pháp thực nghiệm
5. Ý nghĩa thực tiễn của ñề tài
- Nhằm giúp cho việc ứng dụng dầu rái ở phạm vi rộng một cách
khoa học hơn.
- Giải thích một cách khoa học một sốkinh nghiệm dân gian về ứng
dụng của dầu rái.

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN
1.1. SƠLƯỢC VỀHỌDẦU
HọDầu, một sốtài liệu tiếng Việt còn gọi họHai cánh, có danh
pháp khoa học là Dipterocapaceae, gồm 17 chi và khoảng 580-680
loài, cây thân gỗphân bốchủyếu ởcác rừng mưa nhiệt ñới, vùng ñất
thấp với quảcó hai cánh. Tên gọi khoa học của họxuất phát từchi
ñiển hình là Dipterocarpus, có nguồn gốc từtiếng Hy Lạp (di = hai,
pteron = cánh và karpos = quả, nghĩa là quảcó hai cánh) [15].
1.2. SƠLƯỢC VỀCHI DẦU (DIPTEROCARPUS)
Chi Dầu, danh pháp khoa học Dipterocarpus, là một chi thực vật
có hoa và là chi ñiển hình của họDầu. Chi này có khoảng 70 loài, có
mặt ởkhu vực Đông Nam Á. Chúng là thành phần quan trọng của
các rừng dầu. Tên khoa học của nó phát sinh từtiếng Hy Lạp và có
nghĩa là "quảhai cánh".
Chi này chứa một số loài cây lấy gỗ quan trọng [12], [13],
[17],[18]. Một sốloài ñiển hình như:
+ Dầu trà beng (Dipterocarpus obtusifolius) (hình 1.1).
+ Dầu chai (Dipterocarpus intricatus)(hình 1.2).
+ Dầu rái (Dipterocarpus alatus)(hình 1.3).