Thạc Sĩ Nghiên cứu xác định một số chỉ tiêu sinh sản, bệnh ở cơ quan sinh dục và thử nghiệm điều trị bệnh vi

Luận văn thạc sĩ
Đề tài: Nghiên cứu xác định một số chỉ tiêu sinh sản, bệnh ở cơ quan sinh dục và thử nghiệm điều trị bệnh viêm tử cung trên đàn lợn nái ngoại nuôi tại huyện Yên Khánh tỉnh Ninh Bình
Mô tả bị lỗi font vài chữ, tài liệu thì bình thường

MỤC LỤC
Lời cam ñoan i
Lời cảm ơn ii
Mục lục iii
Danh mục các chữ viết tắt và ký hiệu v
Danh mục các bảng vi
Danh mục các hình vii
Danh mục biểu ñồ viii
1. MỞ ðẦU 1
1.1. Tính cấp thiết của ñề tài 1
1.2. Mục ñích của ñề tài 2
1.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của ñề tài 2
2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3
2.1. Cấu tạo cơ quan sinh dục và một số ñặc ñiểm sinh lý sinh dục của lợn nái 3
2.1.1. Cấu tạo cơ quan sinh dục của lợn nái 3
2.1.2. Một số ñặc ñiểm sinh lý sinh dục của lợn nái 6
2.2. Nguồn gốc ñặc ñiểm của hai giống lợn Landrace và Yorkshire 14
2.2.1. Giống lợn Landrace 14
2.8.2 Giống lợn Yorkshire 14
2.3. Những bệnh thường gặp ở cơ quan sinh dục lợn nái 15
2.3.1. Bệnh ở cơ quan sinh dục cái 15
2.4. Tình hình nghiên cứu bệnh viêm tử cung lợn trên thế giới và Việt Nam 27
2.4.1. Việt Nam 27
3. ðỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 30
3.1. ðối tượng nghiên cứu 30
3.2. Nội dung nghiên cứu 30
3.2.1. Xác ñịnh một số chỉ tiêu sinh sản 30
3.2.2. Xác ñịnh một số bệnh thường gặp ở cơ quan sinh dục cái 30
3.2.3. Thử nghiệm một số phác ñồ ñiều trị bệnh viêmtử cung lợn 30
3.3. Phương pháp nghiên cứu 31
3.3.1. Xác ñịnh một số chỉ tiêu sinh sản ở lợn nái 31
3.3.2. Xác ñịnh bệnh thường gặp trên cơ quan sinh dục của lợn nái. 31
3.3.3. Phân lập giám ñịnh thành phần và tính mẫn cảm với một số thuốc kháng
sinh và hóa học trị liệu của các vi khuẩn trong dịch viêm tử cung lợn nái. 31
3.3.4. Thử nghiệm phác ñồ ñiều trị bệnh viêm tử cung lợn 32
3.4. Phương pháp xử lý số liệu 32
4. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 33
4.1. Kết quả nghiên cứu xác ñịnh một số chỉ tiêu sinh sản trên lợn nái ngoại33
4.1.1 Tuổi phối giống lần ñầu. 33
4.1.2 Tuổi ñẻ lứa ñầu. 34
4.1.3 Thời gian mang thai. 36
4.1.4. Khoảng cách lứa ñẻ 38
4.1.5. Thời gian ñộng dục lại sau khi cai sữa. 39
4.2. Kết quả nghiên cứu một số bệnh thường gặp ở cơquan sinh dục cái trên
lợn sinh sản nuôi tại huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình 41
4.2.1. Tỷ lệ lợn nái mắc bệnh ở cơ quan sinh dục 41
4.2.2. Tỷ lệ bệnh ở các bộ phận cơ quan sinh dục cái 42
4.3. Kết quả phân lập và giám ñịnh thành phần vi khuẩn trong dịch âm ñạo,
tử cung lợn nái bình thường và bệnh lý 48
4.4. Kết quả xác ñịnh tính mẫn cảm của các vi khuẩnphân lập ñược từ dịch
viêm tử cung lợn nái với một số thuốc kháng sinh vàhoá học trị liệu 50
4.5. Kết quả xác ñịnh tính mẫn cảm của tập ñoàn vi khuẩn có trong dịch viêm
tử cung của lợn nái với một số thuốc kháng sinh và hoá học trị liệu 52
4.6. Kết quả một số phác ñồ ñiều trị bệnh viêm nội mạc tử cung 53
5. KẾT LUẬN VÀ ðỀ NGHỊ 58
5.1. Kết luận 58
5.2. ðề nghị 59
TÀI LIỆU THAM KHẢO 60


1. MỞ ðẦU
1.1. Tính cấp thiết của ñề tài
Chăn nuôi lợn là một trong những ngành chăn nuôi truyền thống, luôn
giữ vị trí quan trọng hàng ñầu trong việc cung cấp thực phẩm ở Việt Nam và
chiếm hơn 70 % tổng lượng thịt các loại ñược tiêu thụ trên thị trường. ðể góp
phần thúc ñẩy phát triển chăn nuôi lợn hơn nữa, nhànước ta ñã có những chủ
trương chính sách khuyến khích người dân chăn nuôi lợn với nhiều hình thức
khác nhau nhưng chủ yếu là chăn nuôi theo mô hình trang trại tại các ñịa
phương, một trong những nơi áp dụng thành công mô hình này ñó là tỉnh
Ninh Bình.
ðể cung cấp lợn giống cho nhu cầu chăn nuôi của cáctrang trại và các
nông hộ thì việc phát triển ñàn lợn nái sinh sản làviệc làm cần thiết. Chúng ta
ñã chủ ñộng nhập một số giống lợn cao sản từ nước ngoài như: Yorkshire,
Landrace, Duroc, Hampshire . cho lai tạo với các giống lợn nội ñể nâng cao
chất lượng con giống nước nhà.
Tuy nhiên nước ta là một trong những nước có nền khí hậu rất phức tạp
luôn thay ñổi thất thường là cho sức ñề kháng của con vật bị ảnh hưởng, kết
hợp với khâu chăm sóc, nuôi dưỡng và quản lý không tốt làm cho ñàn lợn dễ
mắc bệnh nhất là các bệnh sinh sản như: viêm âm ñạo, viêm tử cung, sát
nhau, chậm ñộng dục, ñẻ khó ðã làm hạn chế khảnăng sinh sản của ñàn
lợn nái.
ðể góp phần nâng cao khả năng sinh sản của ñàn lợn nái nuôi tại tỉnh
Ninh Bình, ñồng thời bổ sung thêm tư liệu nghiên cứu về lĩnh vực sinh sản
của giống lợn nái ngoại, chúng tôi tiến hành nghiêncứu ñề tài:
“Nghiên cứu xác ñịnh một số chỉ tiêu sinh sản, bệnh ở cơ quan
sinh dục và thử nghiệm ñiều trị bệnh viêm tử cung trên ñàn lợn nái
ngoại nuôi tại huyện Yên Khánh tỉnh Ninh Bình”
1.2. Mục ñích của ñề tài
- Nghiên cứu xác ñịnh một số chỉ tiêu sinh sản của ñàn lợn nái nuôi tại
một số ñịa phương thuộc huyện Yên Khánh tỉnh Ninh Bình.
- Nghiên cứu xác ñịnh bệnh thường gặp ở cơ quan sinh dục trên ñàn lợn
sinh sản nuôi tại ñịa phương.
- Thử nghiệm ñiều trị bệnh viêm tử cung trên ñàn lợn sinh sản nuôi tại
một số ñịa phương thuộc huyện Yên Khánh tỉnh Ninh Bình.
1.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của ñề tài
- Kết quả nghiên cứu của ñề tài về một số chỉ tiêusinh sản của ñàn
lợn nái là tư liệu ñể cho các cấp quản lý về chuyên môn nắm ñược tình
hình chăn nuôi và khả năng sinh sản của ñàn lợn nuôi tại huyện Yên
Khánh, tỉnh Ninh Bình.
- Kết quả nghiên cứu về một số bệnh thường gặp ở ñường sinh dục trên
ñàn lợn nuôi tại ñịa phương giúp cho việc chẩn ñoán, phân biệt các quá trình
bệnh lý thường gặp và biện pháp ñiều trị kịp thời.
- Từ những kết quả trên là cơ sở cho việc ñề ra những chính sách cụ thể
nhằm quản lý, phát triển ñàn lợn của tỉnh Ninh Bìnhcả về số lượng và chất
lượng. ðồng thời ñề tài giúp cho người chăn nuôi huyện Yên Khánh, có
những kỹ năng cơ bản nhất nhằm nâng cao khả năng sinh sản của ñàn lợn nái.

2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1. Cấu tạo cơ quan sinh dục và một số ñặc ñiểm sinh lý sinh dục của lợn nái
2.1.1. Cấu tạo cơ quan sinh dục của lợn nái
ðể duy trì, phát triển và bảo tồn nòi giống của loài lợn thì chức năng
sinh sản của lợn nái ñóng vai trò vô cùng quan trọng. Thực hiện chức năng
sinh sản là cơ quan sinh dục. ðể góp phần nâng cao năng suất sinh sản của
ñàn lợn thì việc nghiên cứu về giải phẫu, chức năngsinh sản của từng bộ
phận sinh dục ñể ứng dụng và khai thác khả năng sinh sản là một việc làm
cần thiết.
Bộ phận sinh dục của lợn cái ñược chia thành 2 bộ phận: bộ phận sinh
dục bên ngoài và bộ phận sinh dục bên trong.
* Bộ phận sinh dục bên ngoài
+ Âm môn (Vulva)
Nằm ở dưới hậu môn, bên ngoài có 2 môi ñính với nhau ở mép trên và
mép dưới. Môi âm hộ có sắc tố ñen, tuyến mồ hôi, tuyến bã tiết ra chất nhờn
trong và hơi dính.
+ Âm vật (Clitoris)
Âm vật của con cái có cấu tạo giống như dương vật của cơn ñực nhưng
thu nhỏ lại và là tạng cương của ñường sinh dục cái, ñược dính vào phần trên
khớp bán ñộng ngồi, bị bao xung quanh bởi cơ ngồi hổng. Trên âm vật có các
nếp da tạo ra mũ âm vật (praeputium clitoridis), ở giữa âm vật xuống là chỗ
tập trung nhiều ñầu mút thần kinh.
+ Tiền ñình (Vestibulum vaginae sinus progenitalism)
Là giới hạn giữa âm ñạo và âm môn. Tiền ñình bao gồm:
- Màng trinh: là một nếp gấp gồm 2 lá. Phía trước thông với âm ñạo,
phía sau thông với âm hộ. Màng trinh gồm các sợi cơñàn hồi ở giữa và do 2
lá niêm mạc gấp lại thành một nếp.
- Lỗ niệu ñạo: ở sau và dưới màng trinh.
- Hành tiền ñình: là 2 tạng cương ở 2 bên lỗ niệu ñạo. Cấu tạo giống thể
hổng ở bao dương vật của con ñực.
* Bộ phận sinh dục bên trong
+ Âm ñạo (Vagina)
Là một ống tròn, trước âm ñạo là cổ tử cung, phía sau tiền ñình có
màng trinh. Âm ñạo lợn nái dài khoảng: 10 - 12cm (Theo ðặng ðình
Tín,1986) [21].
Âm ñạo là cơ quan giao cấu, nơi tinh dịch ñược phóng ra, ñọng lại ở ñó
và chuyển tiếp vào tử cung trên nền dịch nhầy ở cổ tử cung, phần lớn chúng
ñược thải ra ngoài và một phần hấp thu qua âm ñạo.
+ Tử cung (Uterus)
Tử cung nằm trong xoang chậu, dưới trực tràng, trênbàng quang và
niệu ñạo trong xoang chậu, 2 sừng tử cung ở phần trước xoang chậu. Tử
cung ñược giữ tại chỗ nhờ sự bám của âm ñạo vào cổ tử cung và ñược giữ
bởi các dây chằng.
Tử cung là nơi làm tổ của hợp tử, tại ñây hợp tử phát triển ñược là nhờ
chất dinh dưỡng từ cơ thể mẹ cung cấp thông qua lớpnội mạc tử cung. Niêm
mạc tử cung và dịch tử cung giữ vai trò quan trọng trong quá trình vận chuyển
tinh trùng và trứng, tham gia ñiều hoà chức năng thể vàng, ñảm nhận sự làm
tổ, mang thai và ñẻ.
Tử cung của lợn nái gồm: sừng tử cung, thân tử cungvà cổ tử cung.
- Cổ tử cung dài: 10 - 18cm, ñược cấu tạo bởi 3 lớptrong ñó có lớp cơ
vòng giúp âm ñạo nút chặt và chỉ hé mở khi giao phối.
- Thân tử cung dài: 3 - 5cm, nằm phía trong cổ tử cung.
- Sừng tử cung dài: 0,5 - 1m, hình khúc ruột rất dài, ñường cong lớn ở
trên, ñường cong nhỏ ở dưới và ñược thông với ống dẫn trứng. Thai thường
làm tổ ở hai bên sừng tử cung.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu trong nước
1. Nguyễn Xuân Bình (2005), Phòng trị bệnh lợn nái, lợn con, lợn thịt, NXB
Nông nghiệp, Hà Nội.
2. Lê Xuân Cương (1986), Năng suất sinh sản của lợn nái, NXB Khoa học
Kỹ thuật.
3. Trần Thị Dân (2004), Sinh sản heo nái và sinh lý heo con, NXB Nông
nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh.
4. Trần Tiến Dũng, Dương ðình Long, Nguyễn Văn Thanh (2002), Giáo
trình sinh sản gia súc, NXB Nông nghiệp, Hà Nội.
5. Trần Tiến Dũng (2004), “Kết quả ứng dụng Hormone sinh sản ñiều trị
hiện tượng chậm ñộng dục lại sau ñẻ ở lợn nái”. Tạp chí KHKT Nông
nghiệp, tập 2 số 1.
6. Khuất Văn Dũng (2005), Thực trạng khả năng sinh sản và hiện tượng rối
loạn sinh sản, ứng dụng hormone và chế phẩm hormoneñiều trị một vài
hiện tượng rối loạn sinh sản trên ñàn bò cái Redsindhy nuôi tại nông
trường Hữu Nghị Việt Nam - Mông Cổ, Ba Vì Hà Tây. Luận văn thạc sĩ
Nông nghiệp, Trường ðHNNI, Hà Nội.
7. ðào Trọng ðạt, Phan Thanh Phượng, Lê Ngọc Mỹ, HuỳnhVăn Kháng
(2000), Bệnh ở lợn nái và lợn con, NXB Nông nghiệp, Hà Nội.
8. Lê Thanh Hải, Nguyễn Văn ðồng, Nguyễn Ngọc Phục, Phạm Duy Phẩm
(2006), “Năng suất sinh trưởng và khả năng cho thịt của 3 giống ngoại
Landrace, Yorkshire và Duroc”, Tạp chí khoa học kỹ thuật chăn nuôi.
9. Phan Xuân Hảo, ðinh Văn Chỉnh, Vũ Ngọc Sơn (2001) “ðánh giá khả
năng sinh sản và sinh trưởng củalợn nái Landrace vàlợn Yorkshire tại
trại giống lợn ngoại Thanh Hưng – Hà tây”. Kết quả nghiên cứu khoa học
kỹ thuật chăn nuôi thú y(1999 - 2001). NXB Nông nghiệp, 2001.
10. Phan Xuân Hảo (2006), “ðánh giá khả năng sản xuất của lợn ngoại ñời
bố mẹ và con lai nuôi thịt”, Báo cáo tổng kết ñề tài nghiên cứu khoa học
và công nghệ cấp Bộ.
11. Lê Văn Năm (1997), Kinh nghiệm phòng và trị bệnh lợn cao sản, NXB
Nông nghiệp, Hà Nội.
12. Hồ Văn Nam, Nguyễn Văn Thanh (1999), “Kết quả nghiên cứu sự
thay ñổi một số chỉ tiêu sinh lý lâm sàng của trâu mắc các thể viêm tử
cung”, Kết quả nghiên cứu KHKT Khoa CNTY 1996 – 1998, NXB
Nông nghiệp, Hà Nội.
13. Nguyễn Hữu Ninh và Bạch ðăng Phong (1994), Giáo trình bệnh sinh sản
gia súc, NXB Nông Nghiệp, Hà Nội.
14. Nguyễn Hữu Ninh, Bạch ðăng Phong (2000), Bệnh sinh sản gia súc,
NXB Nông nghiệp, Hà Nội.
15. Nguyễn Văn Thanh (1999), Một số chỉ tiêu sinh sản và bệnh ñường sinh dục
cái thường gặp ở ñàn trâu các tỉnh phía bắc Việt Nam, Luận án tiến sỹ khoa
học nông nghiệp, Hà Nội.
16. Nguyễn Văn Thanh (2003), "Khảo sát tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung trên
ñàn lợn nái ngoại nuôi tại ðBSH và thử nghiệm ñiều trị",Tạp chí KHKT
thú y, tâp 10.
17. Nguyễn Văn Thắng và ðặng Vũ Bình (2005), “So sánh khả năng sinh sản
của lợn nái lai F
1
(Landrace x Yorkshire) phối với ñực Duroc và Piétrain”
Tạp chí khoa học kỹ thuật nông nghiệp - Trường ðại Học Nông nghiệp I.
18. Bùi Thị Tho, Phạm Khắc Hiếu (1995), “Kiểm tra một số yếu tố ảnh
hưởng tới tính mẫn cảm và kháng thuốc của E. coliphân lập từ bệnh lợn
con phân trắng”, Tạp chí khoa học kỹ thuật thú y, Tập II số 4.
19. Nguyễn Khắc Tích (1993), Kết quả nghiên cứu sử dụnglợn lai ngoại nuôi
thịt nhằm cho năng suất cao, tỷ lệ nạc ở các tỉnh phía Bắc, Kết quả