Luận Văn nghiên cứu và tìm hiểu về các công ty xuyên quốc gia Mỹ tại Việt Nam

nghiên cứu và tìm hiểu về các công ty xuyên quốc gia Mỹ tại Việt Nam

MỞ ĐẦU

Ngày nay, trong quá trình toàn cầu hoá, quốc tế hoá đang diễn ra mạnh mẽ trên phạm vi toàn thế giới, sự xuất hiện của các công ty xuyên quốc gia ngày một tăng cả về số lượng và quy mô. Trong bối cảnh đó, cũng như các nước đang phát triển khác, trong quá trình hội nhập và công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước, ngày nay Việt Nam mở cửa và đón nhận ngày càng nhiều các công ty xuyên quốc gia từ khắp các nước trên thế giới, đặc biệt là các công ty xuyên quốc gia của Mỹ. Nhờ có các chính sách đổi mới, các công ty xuyên quốc gia đã có mặt trong nhiều ngành kinh tế, nhiều địa phương Việt Nam. Đã có rất nhiều đại diện của các công ty lớn từ các nước công nghiệp phát triển như Nhật Bản, Mỹ, EU . và cũng có nhiều đại diện của các công ty vừa và nhỏ từ các nước trong khu vực. Trong thời gian gần đây, các công ty xuyên quốc gia của Mỹ đã có mặt ở Việt Nam ngày càng đông hơn, chủ yếu là các tập đoàn khổng lồ hàng đầu thế giới với thế mạnh về vốn và công nghệ, kĩ năng quản lý vào loại bậc nhất. Nhận thức được những thế mạnh ấy, để tận dụng được những ưu thế của các công ty xuyên quốc gia Mỹ góp phần thúc đẩy nước ta đi lên công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước và cũng để nâng cao hiệu quả thu hút các công ty này vào hoạt động ở nước ta, việc nghiên cứu, tìm hiểu và các công ty xuyên quốc gia Mỹ là rất cần thiết.
Trên thế giới cũng đã có nhiều công trình nghiên cứu về các công ty xuyên quốc gia, cũng như là về các công ty xuyên quốc gia của Mỹ. Thời gian gần đây cũng có nhiều bài báo, công trình nghiên cứu của các tác giả trong nước viết về các công ty xuyên quốc gia ở nước ta. Nhưng tập trung cụ thể vào nghiên cứu các công ty xuyên quốc gia của Mỹ có lẽ còn rất ít. Đối với sinh viên khoa kinh tế, những năm trước đây mới chỉ tập trung vào nghiên cứu mối quan hệ kinh tế Việt - Mỹ hay nghiên cứu về các công ty xuyên quốc gia nói chung mà thôi. Có thể nói, đây là đề tài đầu tiên của sinh viên nghiên cứu về các công ty xuyên quốc gia Mỹ ở Việt Nam.
Mục đích của đề tài là nghiên cứu làm rõ bản chất, đặc điểm, vai trò, thực trạng tình hình hoạt động của các công ty xuyên quốc gia của Mỹ tại Việt Nam, nêu được những giải pháp, chính sách của nước ta nhằm thu hút các công ty xuyên quốc gia của Mỹ vào hoạt động, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá của đất nước ta.
Trong đề tài này, phương pháp nghiên cứu và tìm hiểu về các công ty xuyên quốc gia Mỹ tại Việt Nam theo phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, dựa trên các cơ sở lí luận và thực tiễn, thống kê, so sánh và phân tích và tổng hợp dự báo, từ đó rút ra những giải pháp tối ưu.
Bố cục của đề tài ngoài các phần mở đầu, kết luận, phụ lục và tài liệu tham khảo, bao gồm có 3 chương:
- Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn của nghiên cứu các công ty xuyên quốc gia (TNCs) Mỹ ở Việt Nam.
- Chương 2: Thực trạng các hoạt động của TNCs ở Việt Nam
- Chương 3: Một số khuyến nghị chính sách.

MỤC LỤC
Nội dung
Bảng chữ cái viết tắt tiếng Anh
Lời cảm ơn
Mở đầu 1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA NGHIÊN CỨU CÁC CÔNG TY XUYÊN QUỐC GIA (TNCS) MỸ Ở VIỆT NAM 3
1.1. Cơ sở lý luận 3
1.1.1. Tổng quan các lý thuyết về sự hình thành và phát triển của các TNCs 3
1.1.2. Quan điểm của Việt Nam về các TNCs 6
1.1.3. Các chính sách thu hút TNCs của Việt Nam 10
1.2. Cơ sở thực tiễn 14
1.2.1. Lợi thế so sánh giữa các TNC của Mỹ và các TNC của Nhật Bản và EU 14
1.2.2. Tổng quan các chính sách thúc đẩy TNCs đầu tư ra nước ngoài của Mỹ. 16
1.2.3. Khái quát một số đặc điểm hoạt động của TNCs Mỹ tại các nước đang phát triển 19
1.2.4. Bối cảnh Việt Nam và mối quan hệ Việt-Mỹ 22
1.3. Kết luận chương 1 26

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC TNC MỸ TẠI VIỆT NAM 27
2.1. Đầu tư và chuyển giao công nghệ 27
2.1.1. Động thái dòng vốn và quy mô dự án đầu tư 27
2.1.2 Cơ cấu đầu tư theo lãnh thổ của các TNC Mỹ vào Việt Nam 35
2.1.3. Cơ cấu đầu tư của các TNC Mỹ theo ngành 37
2.1.4. Hình thức đầu tư của các TNC Mỹ tại Việt Nam 40
2.1.5. Đầu tư của các TNC Mỹ và chuyển giao công nghệ 41
2.2. Thương mại và dịch vụ 44
2.2.1. Thương mại 44
2.2.2. Dịch vụ 45
2.3. Các hoạt động khác. 46
2.4. Đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh 48
2.5. Một số vấn đề và thách thức 54
2.6. Kết luận chương 2 58

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ KHUYẾN NGHỊ CHÍNH SÁCH 60
Kết luận 68
Phụ lục 69
Tài liệu tham khảo 78