Báo Cáo Nghiên cứu ứng dụng sắc ký khí khối phổ để phân tích dư lượng một số hóa chất bảo vệ thực vật thường

BÁO CÁO
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI CẤP BỘ
MỤC LỤC ( Báo cáo dài 225 trang)

ĐẶT VẤN ĐỀ

Sự phá hoại của sâu bệnh là một trong những yếu tố ảnh hưởng lớn tới năng suất, chất lượng của cây thuốc nói riêng và cây nông nghiệp nói chung. Hiện nay, phương pháp dùng hoá chất bảo vệ thực vật (HCBVTV) là một phương pháp phòng trừ sâu bệnh hại hiệu quả nhất. Tuy nhiên, hiệu quả của việc sử dụng HCBVTV ra sao, ảnh hưởng của chúng đến sức khỏe con người và môi trường như thế nào là vấn đề đang được quan tâm. Hiện nay, ước tính trên thế giới có trên 5000 loại HCBVTV khác nhau, trong đó khoảng 200 loại HCBVTV ảnh hưởng mạnh tới sức khoẻ con người và độc hại với môi trường, trong số đó có nhiều chất có khả năng gây ung thư.
Theo thống kê, Việt Nam là một trong những nước sử dụng HCBVTV nhiều nhất trên thế giới. Theo Báo cáo thống kê của Vụ Khoa học Công nghệ
và Môi trường năm 2007, lượng HCBVTV nhập vào Việt Nam khoảng 77 nghìn tấn. Thực tế hiện nay, chúng ta vẫn chưa thực sự kiểm soát chặt chẽ được việc sử dụng HCBVTV đúng cách. Trên thị trường có nhiều HCBVTV chưa được kiểm tra cũng như đánh giá mức độ nguy hại nhưng vẫn công khai mua bán và sử dụng. Các HCBVTV loại này xuất phát chủ yếu từ Trung Quốc, do người dân mua bán không chính ngạch qua biên giới các tỉnh Lạng Sơn, Quảng Ninh,
Tuy các cơ quan chức năng đã có các hướng dẫn cụ thể cho người dân về vấn đề sử dụng HCBVTV an toàn, hiệu quả trên cây nông nghiệp và một số cây ăn quả nhưng chưa có hướng dẫn cụ thể đối với cây thuốc. Bên cạnh đó, sử dụng các chất bảo quản chống nấm mốc, mối mọt cho một số nông sản và dược liệu cũng là vấn đề đáng được lưu tâm.
Việc sử dụng HCBVTV đúng cách còn phụ thuộc rất nhiều vào trình độ dân trí và ý thức của người dân ở từng vùng miền. Tuy nhiên nếu kiểm soát
chặt chẽ việc sử dụng HCBVTV an toàn và hiệu quả sẽ giảm tối đa các tác động nguy hại đến sức khỏe con người cũng như môi trường sinh thái.
Kiểm soát mức dư lượng HCBVTV trong thực phẩm nói chung và dược liệu nói riêng là việc làm cần thiết và cấp bách. Dược điển nhiều nước (Mỹ,
Châu Âu, Anh, Nhật Bản .) đã quy định mức dư lượng cho phép của HCBVTV trong thực phẩm và dược liệu. Điều này giúp họ kiểm soát được
chất lượng nguồn thực phẩm, dược liệu trong nước cũng như nhập khẩu từ nước ngoài.
Mặc dù Việt Nam đã có một số nghiên cứu khảo sát tình hình sử dụng HCBVTV trong trồng cây thuốc và xây dựng qui trình phân tích tồn dư của
chúng, nhưng cho tới nay vẫn chưa có các quy định về mức dư lượng cho phép của HCBVTV trong dược liệu cũng như các qui trình thường qui về phương pháp kiểm tra, đánh giá HCBVTV trong dược liệu.
Nhằm góp phần nâng cao chất lượng dược liệu và nông sản, kết hợp khai thác sử dụng hiệu quả một số kỹ thuật hiện đại và các thiết bị phân tích
tiên tiến, chúng tôi đã thực hiện đề tài: “Nghiên cứu ứng dụng sắc ký khí khối phổ để phân tích dư lượng một số hóa chất bảo vệ thực vật thường dùng”
với mục tiêu:
1. Xây dựng quy trình định tính, định lượng một số HCBVTV thường dùng một cách chính xác và nhanh chóng bằng sắc ký khí khối phổ (GC-MS).
2. Áp dụng qui trình phân tích một số HCBVTV bằng phương pháp GCMS trên những mẫu nông phẩm và cây thuốc.