Nghiên cứu thực trạng và giải pháp phân luồng học sinh các trường phổ thông dân tộc nội trú

THÔNG TIN CHUNG

Chủ nhiệm đề tài: ThS. Trần Thanh Phúc
Đơn vị công tác: Vụ Giáo dục Dân tộc, Bộ Giáo dục Đào tạo
Tel : 01238753915 E-mail: [email protected]
Thư ký đề tài: ThS. Lê Như Xuyên ; Thành viên: CN. Vũ Thị Đào ; ThS. Nguyễn Văn Hùng; TS. Nguyễn Huy Thái ; ThS. Nguyễn Thị Phong Vân ; ThS. Nguyễn Văn Sáng ; CN. Trần Minh Hiệu.
Thời gian thực hiện: Từ tháng 4 năm 2008 đến tháng 4 năm 2010.

Mục tiêu nghiên cứu

Trên cơ sở nghiên cứu thực trạng phân luồng học sinh (PLHS) các trường phổ thông dân tộc nội trú (PTDTNT), đề xuất một số giải pháp phân luồng HS trong các trường này nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển nguồn nhân lực ở vùng dân tộc.

Nội dung nghiên cứu

- Hệ thống hóa những nội dung chủ yếu về cơ sở lý luận về công tác PLHS phổ thông nhằm góp phần tạo nguồn đào tạo đội ngũ cán bộ dân tộc, đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH ở vùng dân tộc.

- Đánh giá thực trạng tình hình công tác PLHS trong các trường PTDTNT.

- Đề xuất một số giải pháp phân luồng học sinh trong các trường PTDTNT

- Khảo nghiệm một số giải pháp (phạm vi ở 3 tỉnh), lấy ý kiến phản hồi và điều chỉnh các giải pháp.

Phương pháp nghiên cứu

Đề tài sử dụng một số phương pháp nghiên cứu như sau: 1/ Tiếp cận hệ thống; 2/ Tiếp cận kinh tế-xã hội; 3/ Tiếp cận tâm lý giáo dục; 3/ Phương pháp nghiên cứu lý thuyết; 4/ Phương pháp nghiên cứu thực tiễn; 5/ Phương pháp tổng kết kinh nghiệm; 6/ Phương pháp chuyên gia.

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

1/ Về lí luận

- Đề tài đã nghiên cứu cơ sở lý luận của việc phân luồng học sinh các trường PTDTNT; Tổng quan về cơ sở lý luận phân luồng học sinh các trường PTDTNT
Làm rõ các khái niệm có liên quan đến nội dung nghiên cứu phân luồng học sinh: Khái niệm về hướng nghiệp; Khái niệm về phân luồng; Khái niệm định hướng nghề; Khái niệm tư vấn hướng nghiệp.

- Nghiên cứu cơ sở tâm lý học, giáo dục học về PLHS các trường PTDTNT: Cơ sở tâm lý học và giáo dục học về phân luồng học sinh; Đặc điểm tâm lý HS dân tộc với xu hướng nghề nghiệp

- Nghiên cứu một số yếu tố ảnh hưởng đến công tác PLHS các trường PTDTNT:

+ Yếu tố tâm lí - xã hội và nhận thức;
+ Yếu tố việc làm;
+ Yếu tố về chính sách ảnh hưởng đến phân luồng học sinh;
+ Yếu tố tác động của bản thân hệ thống giáo dục.

2/ Về thực tiễn

- Đề tài ngiên cứu đánh giá thực trạng PLHS trong các trường PTDTNT tại các vùng Đông Bắc, Duyên Hải Nam Trung Bộ và Đông Nam Bộ.

- Tiến hành điều tra khảo sát thêm một số trường PTDTNT tỉnh Gia Lai (vùng Tây Nguyên), Hòa Bình (vùng Tây Bắc), Trà Vinh (Vùng Tây Nam Bộ) làm cơ sở cho những nhận định về thực trạng PLHS các trường PTDTNT.

- Xây dựng bộ công cụ để đánh giá thực trạng PLHS các trường PTDTNT với 4 bộ phiếu điều tra: 1/ CBQL và GV; 2/ HS lớp 9; 3/ HS lớp 12; 4/ PHHS.
Kết quả tổng hợp, xử lý số liệu điều tra của đề tài:

- Nêu lên được thực trạng của việc PLHS trong các trường PTDTNT, chỉ ra được nguyên nhân và một số bài học kinh nghiệm về công tác PLHS trong một số trường PTDTNT.

- Đề xuất một số giải pháp PLHS các trường PTDTNT làm cơ sở cho việc hướng dẫn, chỉ đạo các địa phương công tác PLHS các trường PTDTNT có hiệu quả.

3/ Một số khuyến nghị

Đề tài khuyến nghị một số giải pháp phân luồng HS trong các trường PTDTNT:

Giải pháp 1: Phải đổi mới chương trình hướng nghiệp, TVHN theo hướng thiết thực, giúp cho HS biết lựa chọn được nghề nghiệp đúng với nguyện vọng, sở trường của bản thân, phù hợp với yêu cầu phát triển KT-XH của địa phương vùng dân tộc bằng những biện pháp sau:

+ Biện pháp 1: Đổi mới chương trình hướng nghiệp, đặc biệt là TVHN trong các trường PTDTNT theo hướng thiết thực.
+ Biện pháp 2: Đổi mới hoạt động hướng nghiệp phải đi đôi với việc nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý giáo dục, lãnh đạo cộng đồng về hoạt động hướng nghiệp và PLHS trong các trường PTDTNT
+ Biện pháp 3: Đổi mới công tác chỉ đạo giáo dục hướng nghiệp trong các trường PTDTNT theo hướng đẩy mạnh phân luồng và liên thông trong đào tạo, thực hiện phân cấp quản lý cho từng địa phương.
+ Biện pháp 4: Đổi mới công tác dạy nghề phổ thông bằng dạy nghề ngắn hạn, nghề thủ công truyền thống trong các trường phổ thông dân tộc nội trú

Giải pháp 2. Bổ sung, hoàn thiện chính sách và tăng cường cơ sở vật chất đối với công tác hướng nghiệp - dạy nghề (HN-DN) và PLHS các trường PTDTNT bằng những biện pháp sau:

+ Biện pháp 1: Bổ sung, hoàn thiện chính sách
+ Biện pháp 2: Tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ giáo dục hướng nghiệp và dạy nghề trong các trường PTDTNT

Giải pháp 3. Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ GV HN – DN các trường PTDTNT

+ Biện pháp 1: Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên hướng nghiệp - dạy nghề trong các trườngPTDTNT
+ Biện pháp 2: Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá hiệu quả các hoạt động HN-DN ở trường PTDTNT

Giải pháp 4: Đa dạng hóa các loại hình đào tạo, nhằm tạo sự hấp dẫn, thu hút HS các trường PTDTNT ngay từ khi còn đang học THCS và THPT

Đây là những giải pháp có tính chất quyết định nhất đối với công tác hướng nghiệp, PLHS có hiệu quả. Khả năng điều hành quản lý của BGH và năng lực chuyên môn của đội ngũ GV, đặc biệt đối với GV làm công tác HN –DN là những yếu tố quan trọng hàng đầu cho sự thành công này. Tuy nhiên, trong từng thời điểm, tuỳ điều kiện thực tế của mỗi trường ở mỗi vùng, miền khác nhau mà mỗi giải pháp và từng biện pháp sẽ giữ vai trò cụ thể khác nhau. Để công tác HN và PLHS các trường PTDTNT đạt hiệu quả, cần thực hiện đồng bộ 5 giải pháp nêu trên.

TỪ KHÓA: 1/Học sinh dân tộc ; 2/ Dân tộc nội trú; 3/ Phân luồng học sinh
 
Chi tiết xin liên hệ: Phòng Thư viện, số điện thoại: 04-39423754 hoặc theo địa chỉ thư điện tử: [email protected] 

Theo vnies.edu.vn - Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam