Tiến Sĩ Nghiên cứu thực trạng nguồn nhân lực dược bệnh viện và xác định nhu cầu nhân lực dược sĩ tại các bện

LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NĂM 2015
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ . 1
Chương 1. TỔNG QUAN 3
1.1. NGUỒN NHÂN LỰC DƯỢC . 3
1.1.1. Một số khái niệm . 3
1.1.2. Quản trị nguồn nhân lực 6
1.1.3. Vị trí, vai trò của dược sĩ và dược sĩ công tác tại BV 7
1.2. THỰC TRẠNG NHÂN LỰC DƯỢC 10
1.2.1. Thực trạng nhân lực dược ở một số nước 10
1.2.2. Thực trạng nhân lực dược tại Việt Nam . 13
1.3.1. Nhu cầu dược sĩ ở một số nước 18
1.3.2. Nhu cầu dược sĩ ở Việt Nam 20
1.4.SỰ HÀI LÒNG VÀ HÀI LÒNG CỦA DƯỢC SĨ VỚI CÔNG VIỆC 23
1.4.1. Khái niệm về sự hài lòng với công việc . 23
1.4.2. Tầm quan trọng của sự hài lòng đối với công việc . 23
1.4.3. Mối liên quan giữa sự hài lòng với công việc và sự thiếu hụt dược sĩ . 25
Chương 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
31
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU . 31
2.2.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . 31
2.2.1. Mô hình thiết kế nghiên cứu 31
2.2.2. Các biến số nghiên cứu . 31
2.2.3. Mẫu nghiên cứu . 37
2.2.4. Phương pháp thu thập, xử lý và phân tích số liệu . 39
2.3.HẠN CHẾ CỦA NGHIÊN CỨU, SAI SỐ VÀ BIỆN PHÁP KHẮC
PHỤC . 45
2.4. ĐẠO ĐỨC NGHIÊN CỨU . 46
Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU . 47
3.1.THỰC TRẠNG NHÂN LỰC DƯỢC BỆNH VIỆN . 47
3.1.1. Thực trạng nhân lực dược BVĐK tuyến tỉnh . 47
3.1.2. Thực trạng nhân lực dược BVĐK tuyến huyện . 52
3.2.NHU CẦU DƯỢC SĨ TẠI CÁC BỆNH VIỆN . 63
3.2.1. Xác định số DS cần bổ sung cho BVĐK tuyến tỉnh . 63
3.2.2. Xác định số DS cần bổ sung cho BVĐK tuyến huyện 70
3.2.3. Bước đầu xác định nhu cầu dược sĩ của các BVĐK tuyến huyện 78
3.3.ĐÁNH GIÁ SỰ HÀI LÒNG ĐỐI VỚI CÔNG VIỆC CỦA DS ĐANG CÔNG
TÁC TẠI BVĐK TUYẾN HUYỆN KHU VỰC PHÍA BẮC 84
3.3.1. Một số đặc điểm cá nhân của đối tượng nghiên cứu 84
3.3.2. Phân tích sự hài lòng của dược sĩ BV khu vực phía Bắc . 86
Chương 4. BÀN LUẬN 105
4.1. THỰC TRẠNG NHÂN LỰC DƯỢC BỆNH VIỆN . 105
4.1.1. Cơ cấu nhân lực dược BV 105
4.1.2. Sự phân bố DS ở BVĐK tuyến tỉnh và huyện 108
4.2.NHU CẦU DƯỢC SĨ TẠI CÁC BỆNH VIỆN . 113
4.2.1. Xác định số DS cần bổ sung cho BVĐK tuyến tỉnh . 113
4.2.2. Xác định số DS cần bổ sung cho BVĐK tuyến huyện 118
4.2.3. Bước đầu xác định nhu cầu dược sĩ của các BVĐK tuyến huyện 123
4.3.SỰ HÀI LÒNG VỚI CÔNG VIỆC CỦA DƯỢC SĨ ĐANG CÔNG TÁC TẠI
CÁC BVĐK TUYẾN HUYỆN KHU VỰC PHÍA BẮC . 128
4.3.1. Các nhân tố ảnh hưởng tới sự hài lòng và mức độ tác động của các nhân tố
tới sự hài lòng của DS . 128
4.3.2. Mối liên quan giữa các đặc điểm cá nhân với sự hài lòng công việc của
DS .134
4.3.3. Các yếu tố nhu cầu để đáp ứng sự hài lòng 137
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ . 139
1. KẾT LUẬN . 139
1.1. Thực trạng nhân lực dược bệnh viện 139
1.2. Nhu cầu dược sĩ tại BVĐK . 140
1.3. Sự hài lòng đối với công việc của dược sĩ 140
2.KIẾN NGHỊ 141
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ
Con người được xem là nguồn lực căn bản và có tính quyết định của mọi
thời đại, đóng vai trò quyết định sự thành công của một quốc gia, ngành hay lĩnh
vực nói chung và một tổ chức nói riêng. Trong thập kỷ qua, có sự thay đổito
lớntrongviệc hànhnghềdượctrên toàn thế giới. Do đó,nhu cầu về đào tạovà sử
dụng nhân lực dược không ngừng gia tăngbởi số lượng thuốc mới, nhu cầu chăm
sóc sức khoẻ người dân ngày một cao [61], [120]. Nhân lực dược là xương sống
củangành dược có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Vì vậy, việc đào tạo và sử dụng
nhân lực dược phải đáp ứngnhu cầu của hiện tại và tương lai vì sự phát triển liên
tục của ngành nghề.
Ngày nay,vai tròvàtrách nhiệm của đội ngũ nhân lực dược, đặc biệt là
dược sĩ, khôngchỉlàm nhiệm vụphân phátthuốcmà còn thực hiện việc cung cấp
dịch vụ chăm sóc,lấybệnh nhân làm trung tâmnhư cung cấpthông tin thuốc, tư
vấn vàkhuyến cáo phương phápđiều trị bằng thuốc, tức làdược sĩcũnglà những
chuyên giasức khỏe ban đầu. Trên thế giới, các nước Mĩ, Anh,Pháp, Úc,
TháiLan và một số nước khác đều đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt dược sĩ



trong lĩnh vực dược bệnh viện ở hiện tại và tương lai[83], [100].
Tại Việt Nam, các báo cáo cho thấy, NNL dược trong vài năm gần đây vẫn
còn thiếu và tồn tại nhiều vấn đề bất cập. Năm 2010 trung bình cả nước có 1,74
DS/10.000 dân. Tuy nhiên,có phân bố không đồng đều dược sĩ giữa thành thị và
nông thôn, giữa các vùng miền, đặc biệt tình trạng thiếu hụt dược sĩ ở vùng nông
thôn,vùng sâu, vùng xa [11].
Số dược sĩ mới ra trường trong cả nước hàng năm đều tăng ở các cơ sở
đào tạo. Thực tế, đang có sự chuyển dịch không thích hợp dược sĩ trong toàn
quốc, tăng ở hệ thống tư nhân và giảm ở hệ thống nhà nước. Do vậy, có những
tỉnh, nhiều năm không có thêm dược sĩ về nhận công tác. Hiện nay, quá tải
bệnhviện xảy ra ở các tuyến TW có xu hướng gia tăng, trang thiết bị thiếu, nhiều
kỹ thuật y tế chưa đáp ứng nhu cầu, đặc biệt nhân lực y tế thiếu, mất cân đối. Nghị quyết số 46-NQ/TW của Bộ Chính trị đã chỉ đạo “chú trọng đào tạo cán bộ
quản lý y tế, nhất là cán bộ quản lý bệnh viện”. Sự thiếu hụt NNL là một vấn đề
quan trọng trong việc gắn bó lâu dài với công việc của nhân viên [115]. Nhiều
nghiên cứu chỉ ra rằng sự thiếu hụt DS ngày càng tăng do DS ngày càng không
hài lòng với công việc. Một trong những giải pháp để cải thiện tình trạng thiếu
DS, đó là tăng sự hài lòng công việc của DS. Hiện nay, chưa có một nghiên cứu
nào về dược sĩ công tác tại BV, cũng như sự hài lòng của người dược sĩ trong
lĩnh vực này. Với mong muốn cung cấp bức tranh toàn cảnh về thực trạng nhân
lực dược trong lĩnh vực điều trị trong cả nước chúng tôi tiến hành luận án:
"Nghiên cứu thực trạng nguồn nhân lực dược bệnh viện và xác định
nhu cầu nhân lực dược sĩ tại các bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh, huyện trong
giai đoạn hiện nay" với các mục tiêu sau:
1. Phân tích thực trạngphân bố và cơ cấu nhân lực dược đang công tác tại
các BVĐK tuyến tỉnh và tuyến huyện trên toàn quốc năm 2012.
2. Xác định nhu cầu về số lượng dược sĩ làm việc tại các BVĐK tuyến tỉnh
và tuyến huyện.
3. Đánh giá sự hài lòng với công việc của các dược sĩ đang công tác tại bệnh
viện đa khoa tuyến huyện khu vực phía Bắc.
 Từ đó, đề xuất các kiến nghị nhằm giúp các nhà hoạch định chính sách có
những giải pháp thích hợp để tăng cường NNL dược, đặc biệt là dược sĩ công
tác tại bệnh viện góp phần nâng cao công tác chăm sóc sức khoẻ nhân dân.