Chuyên Đề nghiên cứu tách chiết và tìm hiểu tính chất của chất kháng sinh có nguồn gốc từ một số chủng xạ khuẩ

1. Lý do chọn đề tài

Chất kháng sinh (Antibiotic) là chất có nguồn gốc thiên nhiên và các sản phẩm cải biến của chúng bằng con đường hóa học. Chúng có khả năng tác dụng chọn lọc đối với sự phát triển của vi sinh vật, tế bào ung thư ở ngay nồng độ thấp [7]. Các kháng sinh là một nhóm thuốc thiết yếu trong y học hiện đại. Nhờ các kháng sinh mà y học đã có thể loại bỏ được các bệnh nhiễm trùng. Ngoài ra, chất kháng sinh còn đóng vai trò rất quan trọng trong một số lĩnh vực khác như chăn nuôi, bảo quản thực phẩm, và đặc biệt là trong bảo vệ thực vật. Hiện nay cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin thì công nghệ sinh họccũng được coi là một trong những ngành hàng đầu thế giới. Trong đó phải kể đến công nghệ sinh học vi sinh sản xuất kháng sinh phục vụ đời sống con người đang có những phát triển vượt bậc. Từ những phương pháp sinh tổng hợp và bán tổng hợp thì công nghệ vi sinh tổng hợp kháng sinh tiếp tục khẳng định vai trò của mình. Cho đến nay đã phát hiện được 17.000 chất kháng sinh có nguồn gốc từ vi sinh vật và khoảng 30.000 chất kháng sinh bán tổng hợp, nhưng chỉ có 1-2% chất kháng sinh tổng số này là có đủ tiêu chuẩn sử dụng trong y học [21]. Trong số các vi sinh vật có khả năng sinh chất kháng sinh thì xạ khuẩn là nhóm có tiềm năng lớn chiếm tới 80% số chất kháng sinh đã được mô tả. Nhiều công trình nghiên cứu đã chứng minh Streptomyces là một chi xạ khuẩn gồm nhiều loài có khả năng sinh tổng hợp kháng sinh đa dạng về cấu trúc và đặc điểm kháng khuẩn. Trong tương lai chắc chắn còn có nhiều chất kháng sinh khác nữa cũng sẽ được tìm ra vì đa số các vi sinh vật có khả năng tạo thành chất kháng sinh đã được nghiên cứu cho tới nay đều thuộc về các chiStreptomyces và Bacillus. Tuy nhiên có một vấn đề gây lo âu đối với các nhà nghiên cứu đó là sự xuất hiện của các vi sinh vật kháng kháng sinh.Pseudomonas aeruginosa và Staphylococcus aureus là 2 trong số các vi khuẩn nguy hiểm nhất hiện nay. Chúng là nguyên nhân trực tiếp và gián tiếp của hàng loạt các bệnh nhiễm khuẩn: viêm phổi, viêm phế quản, nhiễm trùng tiết niệu, nhiễm trùng huyết, nhiễm khuẩn vết mổ Đồng thời, tỷ lệ kháng kháng sinh của 2 chủng này ngày càng tăng cao. Sự xuất hiện ngày càng nhiều các vi khuẩn đa kháng thuốc và sự thiếu hụt các kháng sinh mới làm cho chúng ta đang phải đối mặt với “thời kì hậu kháng sinh”. Chính vì thế nhiệm vụ đặt ra cho ngành công nghiệp sản xuất chất kháng sinh là: một mặt cải biến các chất kháng sinh cũ để tránh tình trạng kháng thuốc, mặt khác phải thúc đẩy nghiên cứu để tìm ra các chất kháng sinh mới. Thái Nguyên là một trong những vùng đất có nguồn vi sinh vật phong phú, đặc biệt có nhiều nhóm xạ khuẩn sinh chất kháng sinh. Xuất phát từ những yêu cầu thực tế trên, từ những chủng xạ khuẩn đã được phân lập ở Thái Nguyên, chúng tôi thực hiện đề tài: “Nghiên cứu tách chiết và tìm hiểu tính chất của chất kháng sinh có nguồn gốc từ một số chủng xạ khuẩn phân lập ở Thái Nguyên”. 2. Mục tiêu nghiên cứu

- Tìm dung môi thích hợp cho việc tách chiết chất kháng sinh từ hai chủng xạ khuẩn HT17.8 và HT28. - Xác định một số tính chất của chất kháng sinh từ hai chủng HT17.8 và HT28. 3. Nội dung nghiên cứu

- Kiểm tra mức độ ổn định về HTKS của các chủng nghiên cứu. - Xác định môi trường lên men kháng sinh thích hợp cho chủng HT17.8. - Tách chiết chất kháng sinh từ sinh khối và dịch ngoại bào bằng các dung môi hữu cơ. - Xác định khả năng bền trong pH của chất kháng sinh. - Xác định khả năng bền vớinhiệt độ của chất kháng sinh.