Thạc Sĩ Nghiên cứu tác động của biến đổi khí hậu đến cực trị dòng chảy trên lưu vực sông nhuệ đáy thuộc thàn

MỞ ĐẦU
Lưu vực sông Nhuệ - sông Đáy không phải là một lưu vực lớn, nhưng có vị trí địa lý đặc biệt, đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế của cả nước nói chung, của vùng đồng bằng sông Hồng nói riêng. Sông Nhuệ và sông Đáy là hai con sông cung cấp nguồn nước ngọt quan trọng cho sản xuất nông nghiệp, công nghiệp và dân sinh cho cộng đồng dân cư, đang chịu áp lực mạnh mẽ của sự gia tăng dân số, quá trình đô thị hoá, cũng như các hoạt động kinh tế xã hội (KT – XH) diễn ra trên lưu vực. Trước những yêu cầu lớn đặt ra với nguồn nước của lưu vực này để đáp ứng nhu cầu sử dụng nước ngày càng cao về số lượng do sự phát triển dân sinh KT - XH cũng như đòi hỏi nguồn nước để duy trì hệ sinh thái, hạn chế ô nhiễm nguồn nước, trong xu thế tài nguyên nước đang suy giảm cả về chất và lượng, dưới tác động của các yếu tố tự nhiên và hoạt động của con người và cả tác động của biến đổi khí hậu. Đối với lưu vực vấn đề đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến các cực trị dòng chảy trên lưu vực sông Nhuệ Đáy thuộc địa bàn thành phố Hà Nội nhằm tạo tiền đề cho việc xây dựng các giải pháp giảm thiểu những tác hại do biến đổi khí hậu, giúp các nhà quản lý, các nhà hoạch định chính sách xác định chiến lược phát triển kinh tế bền vững và đảm bảo an sinh xã hội là vấn đề có ý nghĩa khoa học và thực tiễn. Luận văn được bố cục thành 3 chương, ngoài mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo như sau:
ã Chương 1. Tổng quan
ã Chương 2. Lựa chọn kịch bản biến đổi khí hậu và mô hình mô phỏng khí hậu – dòng chảy
ã Chương 3. Đánh giá biến động của dòng chảy cực đoan dưới tác động của biến đổi khí hậu

MỤC LỤC
DANH MỤC HÌNH 5
DANH MỤC BẢNG 7
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT 8
MỞ ĐẦU 10
Chương 1 TỔNG QUAN 11
1.1 Tình hình nghiên cứu tài nguyên nước trên thế giới liên quan tới biến đổi khí hậu 11
1.2 Tình hình nghiên cứu trong nước 14
1.3 Một số thảo luận 15
1.4 Điều kiện địa lý tự nhiên – kinh tế xã hội lưu vực sông Nhuệ - Đáy thuộc địa phận thành phố Hà Nội 16
1.4.1 Điều kiện địa lý tự nhiên 16
1.4.2 Đặc điểm kinh tế - xã hội 21
1.4.3 Hiện trạng tài nguyên nước 22
1.4.4 Một số nghiên cứu tiêu biểu trong lưu vực sông Nhuệ - Đáy 23
Chương 2 LỰA CHỌN KỊCH BẢN BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU VÀ MÔ HÌNH MÔ PHỎNG KHÍ HẬU – DÒNG CHẢY 25
2.1 Kịch bản biến đổi khí hậu cho khu vực nghiên cứu 25
2.1.1 Lựa chọn kịch bản biến đổi khí hậu 25
2.1.2 Một số công cụ được sử dụng xây dựng kịch bản 26
2.1.3 Phương pháp nội suy 27
2.1.4 Hệ số chỉnh sai 28
2.2 Các mô hình khí hậu – dòng chảy 30
2.2.1 Giới thiệu một số mô hình khí hậu – dòng chảy 30
2.2.2 Nhận xét và lựa chọn mô hình 36
2.3 Mô hình thủy văn cho lưu vực nghiên cứu 37
2.3.1 Cấu trúc của mô hình NAM 37
2.3.2 Các yếu tố chính ảnh hưởng đến dòng chảy trong mô hình NAM 39
2.3.3 Các thông số cơ bản của mô hình NAM 41
2.3.4 Điều kiện ban đầu của mô hình 42
2.3.5 Hàm mục tiêu 43
Chương 3 ĐÁNH GIÁ BIẾN ĐỘNG CỰC TRỊ DÒNG CHẢY DƯỚI TÁC ĐỘNG CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU 44
3.1 Cơ sở dữ liệu 44
3.1.1 Số liệu đầu vào mô hình NAM 44
3.1.2 Số liệu sử dụng đánh giá biến đổi 45
3.2 Áp dụng mô hình cho khu vực nghiên cứu 47
3.2.1 Chỉ tiêu đánh giá hoạt động mô hình 48
3.2.2 Hiệu chỉnh và kiểm định mô hình mưa dòng chảy NAM 49
3.3 Đánh giá biến động cực trị dòng chảy 51
3.3.1 Biến động các đặc trưng dòng chảy lũ 51
3.3.2 Biến động các đặc trưng dòng chảy kiệt 64
KẾT LUẬN 78
TÀI LIỆU THAM KHẢO 82