Thạc Sĩ Nghiên cứu một số vấn đề môi trường bức xúc và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao tính bền vững cho

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ------------------------------------------------------------------------------- 10
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU -------------- 13
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu thuộc lĩnh vực của đề tài ----------------- 13
1.2. Tình hình chung về công tác tái định cư ở nước ta -------------------------- 13
1.2.1. Đặc điểm chung về tái định cư ở nước ta ----------------------------------- 13
1.2.2. Các chính sách và văn pháp luật liên quan đến di dân và tái định cư --- 14
1.2.3. Hiện trạng công tác di dân và tái định cư trong các dự án lớn ở nước ta
và những bài học kinh nghiệm ------------------------------------------------------- 19
1.2.4. Quan điểm, mục tiêu của Nhà nước về di dân tái định cư của thuỷ điện
Sơn La ----------------------------------------------------------------------------------- 25
CHƯƠNG 2. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN KINH TẾ XÃ HỘI KHU VỰC
NGHIÊN CỨU ------------------------------------------------------------------------- 27
2.1. Điều kiện tự nhiên ---------------------------------------------------------------- 27
2.1.1. Vị trí địa lý ---------------------------------------------------------------------- 27
2.1.2. Địa hình, địa mạo -------------------------------------------------------------- 28
2.1.3. Khí hậu -------------------------------------------------------------------------- 28
2.1.4. Thuỷ văn ------------------------------------------------------------------------ 29
2.2. Các nguồn tài nguyên ------------------------------------------------------------ 29
2.2.1. Tài nguyên đất ------------------------------------------------------------------ 29
2.2.2. Tài nguyên nước---------------------------------------------------------------- 32
2.2.3. Tài nguyên rừng, thảm thực vật ---------------------------------------------- 32
2.2.4. Tài nguyên khoáng sản -------------------------------------------------------- 33
2.2.5. Tài nguyên nhân văn ----------------------------------------------------------- 33
2.3. Điều kiện kinh tế xã hội --------------------------------------------------------- 34
2.3.1. Dân số và lao động ------------------------------------------------------------- 34
2.3.2. Cơ sở hạ tầng ------------------------------------------------------------------- 35
2.3.3. Tình hình kinh tế --------------------------------------------------------------- 35
2.3.4. Văn hoá và các thói quen truyền thống -------------------------------------- 36
2.4. Tổng quan về một số khu tái định cư thuộc khu vực nghiên cứu ---------- 38 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

2.4.1. Khu tái định cư tại Thị trấn Hát Lót ----------------------------------------- 38
2.4.2. Thực trạng khu tái định cư Tiến Sơn ---------------------------------------- 39
2.4.3. Thực trạng khu tái định cư Nà Cang ----------------------------------------- 43
CHƯƠNG 3. MỘT SỐ VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG BỨC XÚC VÀ GIẢI PHÁP46
3.1. Một số vấn đề môi trường bức xúc --------------------------------------------- 46
3.1.1. Vấn đề sử dụng hóa chất BV thực vật trong sản xuất nông nghiệp ------ 46
3.1.2. Thay đổi phương thức canh tác và sử dụng đất dốc bền vững ----------- 51
3.1.3. Vấn đề nước sạch vệ sinh môi trường nông thôn -------------------------- 54
3.1.4. Vấn đề nhiên liệu và tài nguyên rừng --------------------------------------- 56
3.2. Giải pháp nâng cao tính bền vững cho các khu tái định cư ở Mai Sơn ---- 56
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ------------------------------------------------------- 58
TÀI LIỆU THAM KHẢO ------------------------------------------------------------ 60

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
ĐỀ TÀI KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẤP BỘ

1. Thông tin chung
Tên đề tài: Nghiên cứu một số vấn đề môi trường bức xúc và đề xuất các giải
pháp nhằm nâng cao tính bền vững cho một số khu tái định cư ở huyện Mai
Sơn tỉnh Sơn La
Mã số: B2008-TN08-08
Chủ nhiệm đề tài: Ngô Văn Giới ĐT: 0987343119 E-mail: [email protected]
Cơ quan chủ trì đề tài: Trường ĐHKH- ĐHTN
Cơ quan và cá nhân phối hợp thực hiện:
Cá nhân tham gia thực hiện đề tài:
Họ và tên Đơn vị công tác
và lĩnh vực
chuyên môn
Nội dung nghiên cứu cụ thể được
giao
TS. Phí Hùng Cường
Bộ môn KHMT-
Khoa
KHTN&XH-
ĐHTN
Tư vấn và nghiên cứu cơ bản
ThS. Nguyễn Thu
Huyền
Bộ môn KHMT-
Khoa
KHTN&XH-
ĐHTN
Điều tra, lấy mẫu, phân tích
KS. Nguyễn Thị
Nhâm Tuất
Bộ môn KHMT-
Khoa
KHTN&XH-
ĐHTN
Điều tra, lấy mẫu, phân tích Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

CN. Nguyễn Khắc
Sơn
Bộ môn KHMT-
Khoa
KHTN&XH-
ĐHTN
Điều tra, lấy mẫu, phân tích
CN. Nguyễn Phạm
Nguyệt Linh
Phòng
ĐT&QHQT-
Khoa
KHTN&XH-
ĐHTN
Thư ký hành chính
Đơn vị phối hợp thực hiện đề tài
Tên đơn vị
trong và ngoài nước

Nội dung phối hợp
nghiên cứu
Họ và tên người đại diện đơn vị
Khoa Môi trường,
ĐHKHTN - ĐHQG
Hà Nội
Tư vấn, hỗ trợ thí
nghiệm
PGS. TS Nguyễn Xuân Cự, Phó
chủ nhiệm Khoa môi trường
ĐHKHTN-ĐHQGHN
Phòng TNMT Sở Tài
nguyên & Môi
trường Tỉnh Sơn La
Cung cấp tài liệu ThS. Nguyễn Văn Thiên, Trưởng
phòng TNMT Sở tài nguyên và
môi trường, tỉnh Sơn La
Ban di dân và tái
định cư Tỉnh Sơn La
Cung cấp tài liệu,
hỗ trợ hướng dẫn
thực địa
CN. Cầm Chính Nghĩa, Trưởng
Ban tái định cư tỉnh Sơn La

Thời gian thực hiện: 24 tháng
2. Mục tiêu:
- Xác định những vấn đề môi trường bức xúc nảy sinh tại một số khu
TĐC, trên cơ sở đó đề xuất những giải pháp nhằm sử dụng hợp lý tài
nguyên và bảo vệ môi trường ở các vùng tái định cư. 3. Nội dung chính:
- Tổng quan về vấn đề nghiên cứu, phân tích những bài học kinh
nghiệm từ các dự án di dân tái định cư trước, phân tích các chính
sách của nhà nước với công tác di dân tái định cư;
- Phân tính đánh giá và chỉ ra một số vấn đề môi trường bức xúc tại
các khu tái định cư nghiên cứu;
- Trên cơ sở kết quả nghiên cứu đề xuất các giải pháp để quản lý, sử
dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường các khu vực tái định cư theo
hướng bền vững.
4. Kết quả chính đạt được
4.1. Sản phẩm khoa học
- Bài báo khoa học: 01 bài đăng trên tạp chí chuyên ngành cấp quốc gia
“Tạp chí các khoa học về trái đất” Viện Khoa học và Công nghệ Việt
Nam, ISSN 0886 – 7187; 01 bài đăng trên tạp chí cấp đại học “Tạp chí
Khoa học và Công nghệ” Đại học Thái nguyên, ISNN 1959-2171; 01
bài đăng trên kỷ yếu khoa học hội thảo quốc tế;
- Sách xuất bản: Một phần trong cuốn “tài liệu tập huấn giáo dục bảo vệ
môi trường” NXB Đại học Thái nguyên.
4.2. Sản phẩm đào tạo
- Hướng dẫn được 04 sinh viên làm khóa luận tốt nghiệp.
- Hướng dẫn 03 đề tài SV NCKH, trong đó 01 sinh viên nhận được giải
khuyến khích.
4.3. Sản phẩm ứng dụng
- Kết quả nghiên cứu của đề tài được sử dụng trong nghiên cứu và giảng
dạy tại Khoa KHMT &TĐ Trường ĐHKH – ĐHTN.
- Kết quả này là cơ sở để xây dựng quy hoạch và rút kinh nghiệm trong
công tác di dân tái định cư đặc biệt tại các khu vực miền núi.