Thạc Sĩ Nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ chủ yếu và biện pháp phòng chống hội chứng rối loạn sinh sản và h

Luận văn thạc sĩ năm 2011
Đề tài: NGHIÊN CỨU MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM DỊCH TỄ CHỦ YẾU VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG HỘI CHỨNG RỐI LOẠN SINH SẢN VÀ HÔ HẤP Ở LỢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC GIANG
MỤC LỤC
Lời cam ñoan i
Lời cảm ơn ii
Mục lục iii
Danh mục bảng vi
Danh mục hình vii
Danh mục viết tắt viii
1. MỞ ðẦU 1
1.1 ðặt vấn ñề 1
1.2. Mục tiêu của ñề tài 3
1.3. Ý nghĩa khoa học của ñề tài3
2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU4
2.1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ BỆNH4
2.1.1. Khái niệm bệnh và tên gọi 4
2.1.2. Tình hình dịch bệnh 5
2.2. Căn bệnh 10
2.3. Truyền nhiễm học 19
2.3.1. ðộng vật cảm nhiễm 19
2.3.2. ðộng vật môi giới mang và truyền virus PRRS20
2.3.3. Chất chứa mầm bệnh 20
2.3.4. ðường truyền lây 21
2.3.5. ðiều kiện lây lan 24
2.4. Cơ chế sinh bệnh 24
2.5. Triệu chứng, bệnh tích 26
2.6. ðáp ứng của vật chủ ñối với PRRSV29
2.6.1. ðặc trưng ñáp ứng miễn dịch dịch thể với PRRS29
2.6.2. ðặc trưng ñáp ứng miễn dịch qua trung gian tế bào của PRRS30
2.7. Chẩn ñoán 31
2.8. Phòng và ñiều trị bệnh 32
2.8.1. Phòng bệnh 32
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
iv
2.8.1. ðiều trị bệnh 33
3. ðỐI TƯỢNG, NỘI DUNG, ðỊA ðIỂM, NGUYÊN LIỆU
VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU34
3.1. ðối tượng nghiên cứu 34
3.2. Nội dung nghiên cứu 34
3.2.1. Tình hình dịch PRRS những năm qua ở Bắc Giang.34
3.2.2. Xác ñịnh một số yếu tố nguy cơ làm phát tánlây lan, ảnh
hưởng ñến tình hình dịch PRRS trên ñịa bàn tỉnh BắcGiang.34
3.2.3. Phân lập, làm kháng sinh ñồ của một số vi khuẩn kế phát thường gặp
trong ñường hô hấp và thử nghiệm một số phác ñồ ñiều trị bệnh kế
phát ở lợn mắc PRRS. 34
3.2.4. ðề xuất biện pháp phòng, chống PRRS với ñiều kiện của tỉnh
Bắc Giang. 35
3.3. ðịa ñiểm nghiên cứu 35
3.4. Nguyên liệu nghiên cứu 35
3.5. Phương pháp nghiên cứu 36
3.5.1. Phương pháp ñiều tra thu thập thông tin36
3.5.2. Phương pháp lấy mẫu bệnh phẩm, phân lập vi khuẩn và làm
kháng sinh ñồ 39
3.5.3 Phương pháp ñiều trị bệnh kế phát40
3.5.4 Phương pháp phân tích 40
4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN42
4.1. Tình hình dịch PRRS những năm qua ở Bắc Giang42
4.1.1. Diễn biến tình hình dịch PRRS những năm qua42
4.1.2. Tổng hợp về tình hình dịch PRRS của các năm2007 – 201052
4.2. Xác ñịnh một số yếu tố nguy cơ làm phát tán lây lan, ảnh hưởng
ñến tình hình dịch bệnh PRRS trên ñịa bàn tỉnh Bắc Giang60
4.2.1. ðường giao thông chính 61
4.2.2. Tụ ñiểm thu gom, buôn bán ñộng vật, sản phẩm ñộng vật62
4.2.3. Sông, ngòi 63
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
v
4.2.4. Sự liên quan giữa tỷ lệ chết của lợn mắc PRRS với hình thức
chăn nuôi (tập trung và nhỏ lẻ) tại Bắc Giang64
4.2.5. Mối liên hệ giữa ñặc ñiểm về tổng ñàn lợn của các huyện,
thành phố với tình hình dịch bệnh PRRS qua các năm 2007,
2009 và 2010 69
4.2.6. Ảnh hưởng của việc tiêm phòng vacxin phòng một số bệnh ở
lợn ñối với tình hình dịch PRRS71
4.3. Kết quả phân lập, xác ñịnh khả năng mẫn cảm với kháng sinh
của một số vi khuẩn kế phát thường gặp trong ñường hô hấp
và thử nghiệm một số phác ñồ ñiều trị bệnh kế phát ở lợn mắc
PRRS 74
4.3.1. Tỷ lệ nhiễm của một số vi khuẩn kế phát thường gặp trong
ñường hô hấp ở lợn mắc PRRS74
4.3.2. Kết quả làm kháng sinh ñồ với một số vi khuẩn phân lập ñược77
4.3.3. Kết quả thử nghiệm một số phác ñồ ñiều trị bệnh kế phát ở lợn
mắc PRRS 79
4.4. ðề xuất biện pháp phòng, chống dịch PRRS với ñiều kiện của
tỉnh Bắc Giang 83
5. KẾT LUẬN VÀ ðỀ NGHỊ87
5.1. Kết luận 87
5.2. ðề nghị 88
TÀI LIỆU THAM KHẢO 89
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
vi
DANH MỤC BẢNG
Bảng 4.1. Tổng hợp tình hình dịch PRRS ở lợn trong năm 2007 tại Bắc Giang44
Bảng 4.2. Tổng hợp tình hình dịch PRRS ở lợn tại Bắc Giang năm 200947
Bảng 4.3. Tổng hợp tình hình dịch PRRS ở lợn tại Bắc Giang năm 201050
Bảng 4.4. So sánh về phạm vi dịch, mức ñộ dịch PRRScác năm 2007 – 2010 52
Bảng 4.5. So sánh về phạm vi dịch, tỷ lệ mắc, tỷ lệchết của từng loại lợn
và tổng tiêu hủy của lợn mắc PRRS các năm 2007 – 201054
Bảng 4.6. So sánh tỷ lệ lưu hành PRRS của 3 năm ở mức ñơn vị so sánh
trung bình là số mắc/10.000 lợn khỏe mạnh58
Bảng 4.7. ðặc ñiểm thời gian và ñộ dài của các ñợt dịch PRRS59
Bảng 4.8. Kết quả phân tích nguy cơ từ ñường giao thông chính62
Bảng 4.9. Kết quả phân tích nguy cơ từ tụ ñiểm thu gom, buôn bán ñộng
vật ñến dịch PRRS 63
Bảng 4.10. Kết quả phân tích nguy cơ từ sông, ngòi ñến dịch bệnh PRRS64
Bảng 4.11. Tỷ lệ chết của lợn mắc PRRS nuôi theo hai phương thức tập
trung, nhỏ lẻ tại Bắc Giang65
Bảng 4.12. Tỷ số chênh của tỷ lệ lợn chết giữa hai hình thức chăn nuôi
tập trung và nhỏ lẻ khi mắc PRRS66
Bảng 4.13. Tỷ lệ chết của từng loại lợn nuôi theo hai hình thức tập trung,
nhỏ lẻ khi mắc PRRS 68
Bảng 4.14. Tổng hợp mối tương quan giữa tỷ lệ lưu hành của PRRS với
mức ñộ biến ñộng ñàn lợn trong năm70
Bảng 4.15. Tổng hợp sự tương quan giữa tỷ lệ tiêm phòng vacxin Dịch tả
lợn với tỷ lệ chết của lợn mắc PRRS73
Bảng 4.16. Tỷ lệ nhiễm của một số vi khuẩn kế phát thường gặp trong
ñường hô hấp ở lợn mắc PRRS76
Bảng 4.17. Kết quả làm kháng sinh ñồ với một số vi khuẩn phân lập ñược78
Bảng 4.18. Kết quả ñiều trị thử nghiệm với lợn mắc PRRS82
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
vii
DANH MỤC HÌNH
Hình 2.1. Virus PRRS xâm nhập và phá hủy tế bào ñạithực bào25
Hình 4.1. Biểu ñồ so sánh phạm vi dịch và mức ñộ dịch PRRS trong 3 năm 53
Hình 4.2. Biểu ñồ so sánh tỷ lệ (%) các loại lợn bịbệnh và bị chết do
PRRS trong năm 2007 55
Hình 4.3. Biểu ñồ so sánh tỷ lệ (%) các loại lợn bịbệnh và bị chết do PRRS
trong năm 2009 57
Hình 4.4. Biểu ñồ so sánh tỷ lệ (%) các loại lợn bịbệnh và bị chết do
PRRS trong năm 2010 57
Hình 4.5. Biểu ñồ so sánh tỷ lệ lưu hành PRRS giữa các năm có dịch57
Hình 4.6. Biểu ñồ so sánh tỷ lệ chết của lợn mắc PRRS nuôi theo hai hình
thức tập trung và nhỏ lẻ tại Bắc Giang66
Hình 4.7. Sự tương quan giữa hệ số biến ñộng ñàn lợn với tỷ lệ lưu hành
của PRRS trên 10.000 lợn71
Hình 4.8. Mối tương quan giữa tỷ lệ tiêm phòng vacxin Dịch tả lợn với tỷ
lệ chết do PRRS của lợn ở một số huyện trong tỉnh qua các ñợt
dịch 74
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
viii
DANH MỤC NHỮNG CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt Chữ viết ñầy ñủ
ARN Axit ribonucleic
MSD Mistery swine Disease
SIRS Swine infertility and respiratory disease
PEARS Porcine Endemic abortion and Respiratory syndrome
BED Blue Ear disease
ADN Axit deoxyribonucleic
ORF Open reading frame
LDV Lactat dohydrogenase vius
EAV Equine arteritis virus
SHFV Simian hemorrhagic fever virus
THT Tụ huyết trùng lợn
CMI Cell mediated immunity
CSF Classical Swine Fever
DTL Dịch tả lợn
IF Immunofluorescence
IFN Interferon
IFAT Immunofluorescent Antibody Test
ELISA Enzyme-linked immunosorbent assay
PRRS Porcine reproductive and respiratory syndrome
nsp Non- structural protein
THT Tụ huyết trùng
RT-PCR Reverse transcription - polymerase chain reaction
OIE World Organisation for Animal Health Office International des
Epizooties
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
1
1. MỞ ðẦU
1.1 ðặt vấn ñề
Trong những năm gần ñây, ngành chăn nuôi ñang phát triển mạnh và
giữ một vị trí quan trọng trong nền kinh tế nước ta, ñặc biệt là chăn nuôi lợn.
Sản phẩm chủ yếu của ngành chăn nuôi là cung cấp nguồn thực phẩm cho con
người. Ở nhiều nước trên thế giới mức ñộ tiêu thụ thịt lợn tính trên ñầu người
chiếm tỷ lệ cao so với các loại thịt khác. Ở Việt Nam, tỷ lệ thịt hơi tính theo
ñầu người chiếm 72,94% trên tổng số các loại thịt ñược tiêu thụ hàng năm.
Chăn nuôi lợn thực sự trở thành nguồn thu nhập quantrọng ñối với các hộ
nông dân và là một trong những nghề góp phần chuyểndịch cơ cấu trong
nông nghiệp.
Cùng với sự phát triển của chăn nuôi, sự gia tăng sản lượng ñộng vật,
kèm theo ñó là sự gia tăng về tình hình dịch bệnh. ðã có rất nhiều dịch bệnh
ñược du nhập vào nước ta, chủ yếu theo con ñường lưu thông vận chuyển,
trong ñó có Hội chứng rối loạn sinh sản và hô hấp (Porcine reproductive and
respiratory syndrome - PRRS).
Hội chứng rối loạn sinh sản và hô hấp, hay bệnh Taixanh là bệnh
truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm ở lợn mọi lứa tuổi,bệnh lây lan nhanh và có
thể bội nhiễm với nhiều loại mầm bệnh khác như: Dịch tả, Phó thương hàn,
Tụ huyết trùng, Liên cầu khuẩn, Suyễn, .làm ốm chết nhiều lợn. Lợn bệnh có
biểu hiện ñặc trưng là gây ra những rối loạn về sinh sản (hiện tượng sảy thai,
ñẻ non ở lợn nái hay lợn con sinh ra chết yểu, chếtnon . ) và những rối loạn
về hô hấp (khó thở, ho .).
Bắc Giang là tỉnh có nghề chăn nuôi lợn phát triển ñem lại nguồn thu
nhập cao cho nhiều hộ gia ñình, theo thống kê chăn nuôi của Cục thống kê
tỉnh Bắc Giang, năm 2010 tổng ñàn lợn của tỉnh ñạt 1.162.349 con (trong ñó
185.655 lợn nái, 975.040 lợn thịt). Trong tỉnh có 430 trại chăn nuôi lợn tập
trung (quy mô 20 nái và 100 lợn thịt trở lên), ñây thực sự là một bước tiến
mới trong chăn nuôi lợn của tỉnh, góp phần phát triển chăn nuôi lợn bền vững,
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
2
tạo ra sản phẩm an toàn có sức cạnh tranh cao trên thị trường. Tại Nghị quyết
của ðại hội ñại biểu ðảng bộ tỉnh Bắc Giang lần thứ17 ñã ñề ra, phấn ñấu
ñưa tổng số ñàn lợn lên 1,5 triệu con vào năm 2015.ðể ñảm bảo cho chăn
nuôi phát triển bền vững và ñạt ñược mục tiêu tăng tổng số ñàn lợn lên 1,5
triệu con thì công tác phòng chống dịch bệnh cho ñàn vật nuôi ñang ngày
càng trở nên cấp bách.
Những năm gần ñây, dịch PRRS thường xảy ra trên ñịabàn tỉnh gây
những thiệt hại lớn cho người chăn nuôi. Theo số liệu tổng hợp của Phòng
Dịch tễ Chi cục Thú y tỉnh, năm 2007 PRRS lần ñầu tiên xuất hiện ở Bắc
Giang ñã làm 14.223 lợn mắc bệnh, số chết và buộc phải tiêu hủy là 3.610
con; từ tháng 4 ñến tháng 6 năm 2010 trên ñịa bàn tỉnh số lợn mắc bệnh
101.371 con, số chết và phải tiêu hủy 24.171 con. Do vậy, PRRS ñã trở thành
một hiểm họa ñe dọa thường trực với ngành chăn nuôicủa tỉnh. Là một bệnh
mới xuất hiện, trong khi ñó việc nghiên cứu ñặc ñiểm dịch tễ bệnh; việc lấy
mẫu, phân lập các vi khuẩn bội nhiễm chưa ñược thựchiện. Thêm vào ñó việc
sử dụng các phác ñồ ñiều trị và biện pháp phòng chống dịch hiện tại chưa ñạt
hiệu quả như mong muốn.
Xuất phát từ tình hình thực tế nêu trên nhằm xây dựng các giải pháp
khoa học công nghệ phòng và khống chế PRRS một cáchhiệu quả, ñảm bảo
an toàn dịch bệnh cho ngành chăn nuôi, thực hiện thắng lợi mục tiêu của Nghị
quyết ðại hội ñại biểu ðảng bộ tỉnh lần thứ 17 và nâng cao hiểu biết về bệnh
Tai xanh, ñề ra các biện pháp phòng chống dịch thích hợp cho người chăn
nuôi và cán bộ thú y cơ sở là cần thiết và cấp bách.
Cũng trên cơ sở ñó, ñược sự ñồng ý của thày hướng dẫn khoa học, Chi
cục Thú y tỉnh Bắc Giang, chúng tôi tiến hành nghiên cứu ñề tài: “Nghiên
cứu một số ñặc ñiểm dịch tễ chủ yếu và biện pháp phòng chống Hội chứng
rối loạn sinh sản và hô hấp ở lợn trên ñịa bàn tỉnhBắc Giang”. Luận văn là
một phần của ñề tài khoa học cấp tỉnh, nhằm những mục tiêu dưới ñây.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
3
1.2. Mục tiêu của ñề tài
- Nắm ñược các thông số về tình hình dịch bệnh và một số ñặc ñiểm
dịch tễ của PRRS ở lợn tại Bắc Giang;
- Phân lập ñược một số vi khuẩn bội nhiễm thường gặp trong ñường hô
hấp, làm kháng sinh ñồ, ñưa ra một số phác ñồ ñiều trị bệnh kế phát ở lợn mắc
PRRS có hiệu quả;
- Từ những kết quả nghiên cứu trên ñể ñề xuất ñược biện pháp phòng
chống PRRS.
1.3. Ý nghĩa khoa học của ñề tài
- Từ việc nghiên cứu về một số ñặc ñiểm dịch tễ củaPRRS tại Bắc
Giang, qua các thông số ño lường về dịch tễ ñối vớiPRRS tại Bắc Giang sẽ
cung cấp, hoàn thiện thêm các thông tin về PRRS ở lợn, ñánh giá ñặc trưng về
dịch tễ của bệnh tại Bắc Giang.
- Kết quả làm kháng sinh ñồ và thử nghiệm một số phácñồ ñiều trị
bệnh kế phát ở lợn mắc PRRS sẽ giúp cho việc ñiều trị lợn bệnh có hiệu quả,
giảm thiểu ñược thiệt hại do bệnh gây ra.
- Dựa vào ñặc ñiểm dịch tễ và kết quả thử nghiệm phác ñồ ñiều trị
bệnh, ñề xuất biện pháp phòng chống bệnh, giúp cho các nhà quản lý và
người chăn nuôi ñưa ra các biện pháp phòng chống bệnh có hiệu quả, góp
phần khống chế PRRS ở lợn tại Bắc Giang.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
4
2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ BỆNH
2.1.1. Khái niệm bệnh và tên gọi
* Khái niệm
Hội chứng rối loạn sinh sản và hô hấp (Porcine reproductive and
respiratory syndrome - PRRS) còn gọi là “Bệnh Tai xanh”, là một bệnh truyền
nhiễm nguy hiểm ñối với lợn; bệnh có tốc ñộ lây lannhanh, trong vòng 3 – 5
ngày cả ñàn có thể bị nhiễm bệnh, thời gian nung bệnh khoảng 5 – 20 ngày.
Lợn ở mọi lứa tuổi ñều có thể mắc bệnh, nhưng tập trung chủ yếu ở lợn nái
mang thai và lợn con theo mẹ. ðặc trưng của bệnh làviêm ñường hô hấp rất
nặng như: sốt, ho, thở khó và ở lợn nái là các rối loạn sinh sản như: sẩy thai,
thai chết lưu, lợn sơ sinh chết yểu, giảm tỷ lệ ñẻ;ở lợn con trước và sau cai
sữa có tỷ lệ tử vong cao.
Căn bệnh là virus PRRS, có ñặc ñiểm là rất thích hợp với ñại thực bào,
ñặc biệt là ñại thực bào ở vùng phổi. Virus nhân lên ngay bên trong ñại thực bào,
sau ñó phá huỷ và giết chết ñại thực bào (tới 40%).ðại thực bào bị giết chết nên
sức ñề kháng của lợn mắc bệnh bị suy giảm nghiêm trọng. Do vậy, lợn nhiễm
bệnh Tai xanh thường bị kế phát các bệnh như: Dịch tả, Phó thương hàn, Tụ
huyết trùng, liên cầu khẩn, ñây là nguyên nhân kế phát gây chết nhiều lợn
bệnh, gây ra những tổn thất lớn về kinh tế cho người chăn nuôi.
* Tên gọi
Vào cuối những năm 80, những báo cáo về một bệnh còn chưa biết
nguyên nhân ñã bắt ñầu ở Mỹ và khởi ñầu chỉ nói ñếntriệu chứng lâm sàng của
bệnh (Keffaber, 1989)[28]. Lúc ñó, những nhà thú y và người nghiên cứu cho
rằng hội chứng này khác thường vì tính trầm trọng, kéo dài, kết hợp triệu
chứng rối loạn sinh sản, hô hấp và không biết ñược những trường hợp ở thể ẩn
tính. Rất nhanh chóng, năm 1988 bệnh lan sang Canada và vào tháng 11 năm
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
5
1990, một hội chứng tương tự ñã ñược báo cáo ở Munster - ðức. Sau ñó,
những thông tin về bệnh này ở Châu Âu bắt ñầu tăng lên nhanh chóng (OIE,
2005)[30]: ở Hà Lan, Tây Ban Nha, Bỉ, Anh năm 1991 và 1992 ở Pháp. Năm
1998, bệnh ñược phát hiện ở Châu Á như Hàn Quốc, Nhật Bản.
Lúc ñầu do căn nguyên chưa ñược biết nên hội chứng ñược ñặt tên là
“bệnh thần bí ở lợn” (Mistery swine Disease - MSD).Về sau, bệnh lan trên
toàn thế giới và ñược gọi bằng nhiều tên khác nhau:Hội chứng hô hấp và vô
sinh của lợn (Swine infertility and respiratory disease – SIRS). Bệnh thần bí
của lợn ñược dùng nhiều ở Mỹ. Ở Châu Âu phổ biến dùng tên: “Hội chứng hô
hấp và sảy thai ở lợn (Porcine Endemic abortion andRespiratory syndrome –
PEARS); “Hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản ở lợn” (Porcine respiratory
and reproductive syndrome- PRRS) và “bệnh Tai xanh của lợn” (Blue Ear
disease – BED)
ðến năm 1992, tại Hội nghị Quốc tế về hội chứng nàytổ chức tại
Minesota (Mỹ), tổ chức Thú y thế giới (OIE) ñã thống nhất tên gọi là Hội
chứng rối loạn sinh sản và hô hấp (Porcine reproductive and respiratory
syndrome - PRRS). Kể từ ñó cho ñến nay, tên này ñã trở thành tên gọi chính
thức của bệnh (William T.Christianson, 2001)[16].
2.1.2. Tình hình dịch bệnh
* Tình hình dịch bệnh trên thế giới
Từ năm 2005 trở lại ñây, 27 nước và vùng lãnh thổ thuộc tất cả các
châu lục (trừ châu ðại dương) trên thế giới ñã báo cáo cho Tổ chức Thú y thế
giới (OIE) khẳng ñịnh phát hiện có PRRS lưu hành (Cục Thú y, 2008)[2].
Con số thực tế sẽ còn khác rất nhiều.
Hiện nay, hội chứng này ñã trở thành dịch ñịa phương nhiều nước trên
thế giới, kể cả các nước có ngành chăn nuôi lợn phát triển như Mỹ, Hà Lan,
ðan Mạch, Anh, Pháp, ðức và ñã gây ra những tổn thất rất lớn về kinh tế
cho người chăn nuôi lên ñến hàng trăm triệu ñô la. Ví dụ: hàng năm Mỹ phải

TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu tiếng Việt
1. Bùi Quang Anh, Hoàng Văn Năm, Văn ðăng Kỳ, Nguyễn Văn Long,
Nguyễn Ngọc Tiến (2008), Hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản
(PRRS) ( Bệnh Tai xanh), NXB Nông nghiệp – Hà Nội, trang 7- trang 21.
2. Cục Thú y (2008), “Báo cáo phòng chống hội chứng rối loạn hô hấp và
sinh sản ở lợn, Hội thảo khoa học: phòng chống hội chứng rối loạn hô
hấp và sinh sản”, ngày 21/5/2008, Hà Nội.
3. Cục Thú y (2008), Báo cáo về chẩn ñoán và nghiên cứu virus gây hội
chứng rối loạn hô hấp và sinh sản trên lợn Việt Namtừ tháng 3/2007
ñến 5/2008, Hội thảo khoa học: phòng chống hội chứng rối loạn hô hấp
và sinh sản, ngày 21 tháng 5 năm 2008, Hà Nội.
4. Nguyễn Bá Hiên, Huỳnh Thị Mỹ Lệ (2007), Một số hiểu biết về virus
gây hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản của lợn, Tài liệu hội thảo,
Trường ðại học Nông nghiệp I, tháng 10/2007, Hà Nội.
5. Văn ðăng Kỳ, Phạm Sỹ Lăng (2007), “Hội chứng rối loạn sinh sản và
hô hấp ở lợn”, Diễn ñàn khuyến nông và công nghệ, Bộ Nông nghiệp
và phát triển Nông thôn, tháng 8/2007, Bắc Ninh.
6. Nguyễn Hữu Nam, Nguyễn Thị Lan (2007), “Hội chứng rối loạn sinh
sản và hô hấp”, Hội thảo Hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản và bệnh
liên cầu gây ra ở lợn 10/2007, Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội.
7. Lê Văn Năm (2007), “Kết quả khảo sát bước ñầu các biểu hiện lâm
sàng và bệnh tích ñại thể bệnh PRRS tại một số ñịa phương thuộc ðồng
bằng Bắc bộ Việt Nam”. Hội thảo Hội chứng rối loạn hô hấp và sinh
sản và bệnh do liên cầu gây ra ở lợn 10/2007,Trường ðại học Nông
nghiệp Hà Nội, tr. 64-77.
8. Trương Quang (2009), Hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản ở lợn,
Chuyên ñề, Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội, 2009,Hà Nội.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
90
9. Phạm Ngọc Thạch và cộng sự (2007), “Một số chỉ tiêulâm sàng, chỉ
tiêu máu ở lợn mắc Hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản (bệnh Tai
xanh) trên một số ñàn lợn tại tỉnh Hải Dương và Hưng Yên”, Hội thảo
Hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản và bệnh do liên cầu gây ra ở lợn
10/2007,Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội, tr. 25-34.
10. Tô Long Thành (2007), Hội chứng rối loạn sinh sản và hô hấp của
lợn, Khoa học Kỹ thuật thú y, 14 (3), tr. 81-88.
11. Nguyễn Như Thanh (2001), Dịch tễ học thú y, Nhà xuất bản Nông
nghiệp Hà Nội.
12. Nguyễn Văn Thanh, Hội chứng rối loạn sinh sản và hô hấp, Tài liệu
hội thảo, Trường ðại học Nông nghiệp I, tháng 10/2007, Hà Nội.
13. Nguyễn Văn Thiện (1997), Phương pháp nghiên cứu trong chăn nuôi,
Nhà xuất bản Nông nghiệp Hà Nội.
14. Nguyễn Ngọc Tiến (2011), “Tình hình dịch lợn Tai xanh (PRRS) ở Việt
Nam và công tác phòng chống dịch”.Tạp chí KHKT Thú y – Tập XVIII –
số 1, tr. 12-20.
15. Trung tâm khuyến nông Quốc gia - Bộ Nông nghiệp vàPTNT (2007),
Hội chứng rối loạn sinh sản, hô hấp ở lợn và các văn bản chỉ ñạo, hướng
dẫn phòng chống, Nhà xuất bản Nông nghiệp.
16. William T.Christianson, Han Soo Joo (2001), Hội chứng sinh sản và
hô hấp ở lợn, Khoa học Kỹ thuật thú y, 8 (2), tr. 74-87.
17. William T.Christianson, Han Soo Joo (2001), Hội chứng sinh sản và
hô hấp ở lợn, Khoa học Kỹ thuật thú y, 8 (3), tr. 65-75.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
91
Tài liệu tiếng Anh
18. Albina E., Madec F., Cariolet R. and Torrison J. (1994), Immune
response and persistence of the porcine reproductive and respiratory
syndrome virus in infected pigs and farm units, Vet Rec 134, pp. 567-573.
19. Batista L., Pijoan C.P. and Torremorell M. (2002), Experimental injection
of gilts with porcine reproductive and respiratory syndrome virus (PRRS)
during acclimatization, J Swine Health Prod 10, pp. 147-150.
20. Benfield D., Christopher-Hennings J. and Nelson E.(1997), Persistent
fetal infection of porcine reproductive and respiratory syndrome
(PRRS) virus, Proceedings of the American Association of Swine
Veterinarians, pp. 455-458.
21. Bierk M., Dee S., Rossow K. and al. e. (2001), Transmission of
porcine reproductive and respiratory syndrome virusfrom persistently
infected sows to contact controls, Can J Vet Res 65, pp. 261-266.
22. Christianson W., Choi C., Collins J. and al. e. (1993), Pathogenesis of
porcine reproductive and respiratory syndrome virusinfection in mid-gestation sows and fetuses, Can J Vet Res 57, pp. 262-268.
23. Christopher-Hennings J., Hill T. H., Zimmerman J.J, Katz B.J.,
Yaeger J.M, Chase C.L.C, Benfield A.D (1995), Detection of porcine
reproductive and respiratory syndrome virus in boarsemen by PCR,
Journal of Clinical Microbiology 33, pp. 1730-1734.
24. Drew T., Stadejek T., Long N.V., Yang H., MotovskiA., Bührmann
G. and Dee S.A, (2008), PRRS, the disease, its diagnosis, prevention
and control, Meeting of the OIE Ad hoc group on porcine reproductive
and resporatory syndrome.
25. Han J, Y. Wang (2006), Complete genome analysis of RFLP 184
isolates of porcine reproductive and respiratory syndrome virus:Virus
Research 122(1-2): pp. 175-183.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
92
26. Horter D., Pogranichney R., Chang C-C., Evan R., Yoon K-J. and
Zimmerman J. (2002), Characterization of the carrier state in porcine
reproductive and respiratory syndrome virus infection, Veterinary
Microbilloby 86, pp. 213-228.
27. Keffaber, Reproductive failure of unknown etiology, Am. Assoc.
Swine practitioners Newsletter 1 (1989), pp. 1-9.
28. Kegong Tian, X. Yu (2007), Emergence of Fatal PRRSV Varants:
Unparalleled Outbreaks of Atypical PRRS in China and Molecular
Dissection of the Unique Hallmark,PloS ONE 2(6). International
PRRS Symposium.
29. OIE. 2005. Porcine reproductive and respiratory syndrome in South
Africa: Follow-up report no.2. Disease Information 18, pp. 422-423.
30. Otake S, Dee SA, Rossow KD, Transmission of porcine reproductive
and respiratory syndrome virus by fomites (boots and coveralls), J
Swine heslth Prod, 2002, 10(2), pp. 59-65.
31. Otake S., Dee S., Rossow K. and al. e. (2002a), Mechanical
transmission of porcine reproductive and respiratory syndrome virus
by mosquitoes, Aedes vexans (Meigen), Can J Vet Res 66, pp. 191-195.
32. Plagemann P. and Moennig V. (1992), Lactate dehydrogenase
elevating virus, equine arteritis virus and simian hemorrhagic fever
virus, a new group of positive strand RNA viruses,Adv Virus Res 41,
pp. 99-192.
33. Rossow K., Bautista E. and Goyal S. (1994), Experimental porcine
reproductive and respiratory syndrome virus infection in one-, four-,
and 10-week-old pigs, J Vet Diagn Invest 6, pp. 3-12.
34. Swenson S., Hill H. and Zimmerman J. (1994), Excretion of porcine
reproductive and respiratory syndrome virus in semen after
experimentally induced infection in boars, J Am Vet Med Assoc 204,
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
93
pp. 1943-1948.
35. Wagstrom E., Chang C-C., Yoon K-J. and Zimmerman J. (2001),
Shedding of porcine reproductive and respiratory syndrome (PRRS)
virus in mammary secretions of sows, Am J Vet Res 62, pp.1876-1880.
36. Wills R., Zimmerman J. and Swenson S. (1997a), Transmission of
porcine reproductive and respiratory syndrome virusby direct close or
indirect contact, Swine Health and Production 5, pp. 213-218.
37. Wills R., Zimmerman J., Yoon K., Swenson S., McGinley M., Hill H.,
Platt K., Christopher-Hennings J. and Nelson E. (1997b), Porcine
reproductive and respiratoty syndrome virus: apersestent infection, Vet
Microbiol 55, pp. 231-240.
38. Yaeger M., Prieve T., Collins J. and al. e. (1993), Evidence for the
transmission of porcine reproductive and respiratory syndrome (PRRS)
virus in boar sem,Swine Health and Production 1, pp. 7-9.
39. Yoon I., Joo H., Christianson W. and al. e. (1993), Persistent and
contact infection in nursery pigs experimentally infected with porcine
reproductive and respiratory syndrome (PRRS) virus,Swine Health
and Production 1, pp. 5-8.