Báo Cáo Nghiên cứu khả năng sử dụng cỏ vetiver để kiểm soát chất lượng môi trường nước nuôi tôm tại xã tam g

NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG SỬ DỤNG CỎ VETIVER ĐỂ KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG MÔI TRƯỜNG NƯỚC NUÔI TÔM TẠI XÃ TAM GIANG, HUYỆN NÚI THÀNH, TỈNH QUẢNG NAM
STUDY OF USING VETIVER GRASS TO CONTROL THE WATER QUALITY OF SHRIMP PONDS IN TAMGIANG COMMUNE, NUITHANH DISTRICT, QUANGNAM PROVINCE




TÓM TẮT


Cỏ vetiver (Vetiveria zizanioides L.) được ứng dụng rộng rãi nhiều nước trên thế giới từ những năm 80 của thể kỷ XX trong xử lý ô nhiễm môi trường đất và môi trường nước. Trong nghiên cứu này, lần đầu tiên cỏ vetiver được sử dụng để cải thiện chất lượng môi trường nước của một số ao nuôi tôm ven biển tại xã Tam Giang, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam. Kết quả nghiên cứu cho thấy, cỏ vetiver có khả năng sinh trưởng tốt trong môi trường nước tại các ao nuôi
3-

tôm, đồng thời kiểm soát tốt chất lượng nước thông qua một số chỉ tiêu như DO, COD, P-PO4
kể cả trong điều kiện thí nghiệm và thực địa.


Từ khóa: Cỏ vetiver, chất lượng nước, ao nuôi tôm, xã Tam Giang


ABSTRACT

, Nts



Vetiver grass (Vetiveria zizanioides L.) is widely applied in many countries around the world from the 80s of 20th century in the environmental remediation. In this study, the vetiver grass is used to improve the water quality of some coastal shrimp ponds in Tamgiang commune, Nuithanh district, Quangnam province. Results showed that, vetiver grass can grow well in brackish
3-

water of shrimp ponds and control the parameters efficiently such as DO, COD, P-PO4
experimental models and in the field.


Key words: Vetiver grass, water quality, shrimp ponds, Tamgiang province

, Nts even in







1. Đặt vấn đề


Huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam là nơi có điều kiện thuận lợi cho phát triển nuôi trồng thủy sản [1]. Tuy nhiên, do sự phát triển ồ ạt, thiếu quy hoạch và kỹ thuật nuôi trồng nên đã gây ra suy thoái và ô nhiễm môi trường nước tại các khu vực nuôi [2], [3].


Cỏ vetiver (Vetiveria zizanioides L.) là loài có khả năng hấp thụ rất mạnh các chất ô nhiễm hữu cơ, kim loại nặng trong nước thải và có phổ thích nghi rộng với những điều



kiện môi trường khác nhau, đặc biệt là khả năng chịu đựng với nồng độ muối khá cao [5], [6]. Việc nghiên cứu khả năng sử dụng cỏ Vetiver nhằm mục đích cải tạo các hồ nuôi tôm xã tam Giang, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam có ý nghĩa quan trọng, góp phần pháp triển bền vững nghề nuôi trồng thủy sản tại địa phương.


2. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu


2.1. Đối tượng nghiên cứu


Cỏ vetiver (Vetiveria zizanioides L.); nước lấy tại kênh dẫn và trong ao nuôi tôm tại xã Tam Giang, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam.
2.2. Phương pháp nghiên cứu
2.2.1. Phương pháp bố trí thí nghiệm


Cỏ Vetiver được ươm vào bầu (gồm: đất, mùn cưa, phân vi sinh) trong thời gian 3 tháng. Chọn những cây khỏe mạnh, có chiều dài lá, chiều dài rễ và số nhánh tương đương nhau để tiến hành thí nghiệm.


Thí nghiệm gồm 3 lô: Lô chứa nước lấy từ kênh dẫn nước vào và ra ao nuôi tôm (KV1), lô chứa nước lấy trong ao nuôi tôm (KV2) và lô chứa nước lấy từ ao nuôi tôm pha loãng với nước ngọt theo tỉ lệ 1:1 (KV50). Mỗi lô gồm 1 thùng đối chứng và 3 thùng có kích thước 45cm x 30cm x 20cm để lặp lại thí nghiệm.


Cỏ vetiver được trồng dưới dạng thủy canh vào các thùng với mật độ 9cây/thùng có chứa 20 lít nước thí nghiệm. Cứ sau 3 ngày tiến hành thay nước một lần. Đến ngày thứ 15 và 30 tiến hành đo các chỉ tiêu sinh trưởng; ngày thứ 16, 17, 18 tiến hành lấy mẫu và phân tích khả năng cải thiện chất lượng nước của cỏ vetiver tại các lô thí nghiệm.


Ở ngoài thực địa, tiến hành cố định cỏ vetiver trên các bè xốp (kích thước 60cm x 45cm), thả bè trong ao nuôi tôm (T-KV2), trên kênh dẫn nước (T-KV1) và tiến hành trồng cỏ trên bờ ao nuôi tôm.
2.2.2. Phương pháp phân tích


Sau 15 và 30 ngày tiến hành xác định các chỉ tiêu sinh trưởng của cỏ vetiver tại KV1, KV2, KV50 và tại T-KV1, T-KV2. Sau 30, 60 và 90 ngày tiến hành xác định các chỉ tiêu sinh trưởng của cỏ trên bờ ao nuôi tôm.


Xác định trọng lượng tươi của thân và rễ, chiều dài rễ, số nhánh bằng phương pháp cân, đo.


Phân tích Nts, P-PO4 bằng phương pháp so màu; xác định DO bằng máy Meter YSI 5000; xác định COD bằng phương pháp chuẩn độ với KMnO4; pH bằng máy Inolab S6; đo độ mặn bằng ống đo độ mặn Sali [5].
2.2.3. Phương pháp xử lý số liệu


Số liệu được xử lý bằng phần mềm Excel. So sánh các giá trị trung bình bằng phương pháp phân tích phương sai ANOVA và kiểm tra LSD với mức ý nghĩa α = 0,05.



3. Kết quả nghiên cứu


3.1. Khả năng sinh trưởng của cỏ Vetiver trong mô hình thí nghiệm


Cỏ vetiver sinh trưởng tốt sau 1 tháng tiến hành thí nghiệm. Kết quả phân tích ANOVA một yếu tố và kiểm tra LSD (α=0,05) cho thấy, trọng lượng tươi của lá, chiều dài rễ, trọng lượng tươi của rễ, số nhánh cỏ vetiver ở các thời gian nghiên cứu khác nhau có ý nghĩa. Trọng lượng tươi của lá tại KV1, KV2 và KV50 lần lượt tăng 102,04%, 84.68% và 184.68%; chiều dài rễ tại KV1, KV2 và KV50 lần lượt tăng 32.16%, 43.39%, và 54.41%; trọng lượng tươi của rễ tại KV1, KV2, KV50 lần lượt tăng 229,79%, 273,43% và
401,52%; số nhánh tăng từ 2 đến 6 nhánh so với ban đầu.