Chuyên Đề Nghiên cứu hiệu ứng đường cong J ở Việt Nam khi phá giá đồng nội tệ

MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .III
DANH MỤC HÌNH .IV
DANH MỤC BẢNG BIỂU . V
LỜI MỞ ĐẦU 1
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI . 1
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1
3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . 2
4. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 2
5. Ý NGHĨA NGHIÊN CỨU . 3
6. HƯỚNG PHÁT TRIỂN ĐỀ TÀI 3
1. GIỚI THIỆU 4
2. TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU VỀ HIỆU ỨNG ĐƯỜNG CONG J . 4
2.1. Các nghiên cứu cơ sở về mối quan hệ giữa tỷ giá và các cân thương mại . 4
2.2. Khuôn khổ lý thuyết đường cong J 6
2.3. Kết quả thực nghiệm về hiệu ứng đường cong J ở các nước trên thế giới . 8
3. KIỂM ĐỊNH TẦM QUAN TRỌNG VÀ XÂY DỰNG PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG HIỆU ỨNG ĐƯỜNG CONG J Ở VIỆT NAM . 16
3.1. Thực trạng cán cân thương mại ở Việt Nam 2000-2010 . 16
3.2. Cách xử lý dữ liệu . 19
3.2.1. Dữ liệu 19
3.2.2. Kiểm định tính nghiệm đơn vị 20
3.2.3. Xác định độ trễ tối ưu 21
3.2.4. Xác định số mối quan hệ đồng tích hợp . 21
4. KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM Ở VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN 2000 – 2011 21
4.1. Phân tích kết quả và kiểm định hiệu ứng đường cong J ở Việt Nam trong giai đoạn 2000 – 2011 21
4.1.1. Phân tích phân rã phương sai 21
4.1.2. Phân tích hàm phản ứng đẩy tổng quát 22
4.1.3. Kiểm định Robustness 24
4.2. Những hạn chế trong kết quả nghiên cứu . 26
5. KẾT LUẬN 27
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .I
PHỤ LỤC .III

LỜI MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Việt Nam đã trải qua khá nhiều lần phá giá VND với mục đích được các nhà hoạch định chính sách nêu ra là để kích thích xuất khẩu, nhưng theo lý thuyết đường cong J thì khi phá giá đồng nội tệ sẽ mất một khoảng thời gian cán cân thương mại sẽ tiếp tục xấu đi do hiệu ứng giá cả, sau khi hiệu ứng khối lượng0F1 bắt đầu phát huy được tác dụng thì cán cân thương mại mới bắt đầu được cải thiện. Trong khi các nước ở thị trường mới nổi đang vận hành một chính sách phá giá đồng nội tệ với mong muốn cải thiện ngay lập tức CCTM thì kết quả thực nghiệm lại không hỗ trợ cho những kỳ vọng này. Nhiều nhà nghiên cứu cho thấy việc phá giá có thể cải thiện CCTM trong dài hạn nhưng xét về ngắn hạn thì CCTM sẽ bị thâm hụt trong giai đoạn đầu. Đề tài này sẽ nghiên cứu về lý thuyết đường cong J để xem xét liệu đường cong J có tồn tại ở Việt Nam hay không, liệu phá giá có thể ngay lập tức cải thiện được CCTM và nếu có thì hiệu ứng giá cả sẽ diễn ra trong bao lâu trước khi hiệu ứng khối lượng bắt đầu phát huy tác dụng.
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
Đề tài tập trung nghiên cứu những nội dung:
ã Có hay không mối quan hệ giữa tỷ giá hối đoái và cán cân thương mại.
ã Hiện trạng định giá cao đồng VN có tác động như thế nào đến CCTM.
ã Có hay không hiệu ứng đường cong J tại Việt Nam.
ã Hàm ý khi có hiệu ứng đường cong J tại VN.
Trong quá trình đi tìm lời giải cho những câu hỏi nghiên cứu vừa nêu để giải quyết vấn đề nghiên cứu đặt ra, đề tài này nhằm vào các đối tượng nghiên cứu cụ thể sau đây:
ã Tổng quan các bài đã nghiên cứu về hiệu ứng đường cong J ở các nước trên thế giới.
ã Dùng hàm phản ứng đẩy tổng quát từ mô hình VAR và VECM qua đó xem xét liệu có hay không đường cong J ở VN.
ã Xem xét sự phù hợp của mô hình ở VN giúp chúng ta biết được tính trội của hiệu ứng giá cả diễn ra trong bao lâu và sau bao lâu hiệu ứng khối lượng bắt đầu phát huy tác dụng.
3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Bài nghiên cứu sử dụng chủ yếu phương pháp định tính, định lượng và tổng hợp nhằm làm rõ những vấn đề cần nghiên cứu. Đối với nghiên cứu định lượng được sử dụng trong nghiên cứu này, chúng tôi dùng hàm phản ứng đẩy tổng quát (IRF) từ mô hình VAR và VECM qua đó xem xét có hiệu ứng đường cong J ở Việt Nam hay không. Bộ dữ liệu được sử dụng lấy từ Quý 1 năm 2000 đến Quý 4 năm 2011, số liệu đã cập nhật lần phá giá gần đây nhất của NHNN. Số liệu chuỗi thời gian đủ dài để có thể tin tưởng vào kết quả của các mô hình chuỗi thời gian.
4. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
Nội dung chính bao gồm:
Đầu tiên, tổng quan nghiên cứu tại các nước trên thế giới về hiệu ứng đường cong J.
Thứ hai, xem xét về thực trạng VND đang bị định giá cao hay thấp.
Thứ ba, xây dựng mô hình nghiên cứu và sử dụng hàm phản ứng đẩy tổng quát từ mô hình VAR và VECM để xem xét có đường cong J ở VN hay không sử dụng số liệu từ Quý 1 năm 2000 đến Quý 4 năm 2011.
5. Ý NGHĨA NGHIÊN CỨU
Về mặt lý luận, đề tài đã hệ thống được những nghiên cứu về đường cong J để chỉ ra tầm quan trọng về mối liên hệ giữa TGHĐ và CCTM, đồng thời đóng góp bằng chứng thực nghiệm cho kiểm định đường cong J tại VN.
Về mặt thực tiễn, đề tài đã cho thấy được mối liên hệ giữa TGHĐ và CCTM trong ngắn và dài hạn. Qua đó có thể gợi mở về những giải pháp cho chính sách tỷ giá của VN trong tương lai.
6. HƯỚNG PHÁT TRIỂN ĐỀ TÀI
Do đề tài còn tập trung vào các kiểm định đơn thuần mang tính trực quan về mối quan hệ giữa TGHĐ vào CCTM nên đề tài còn khá rộng. Có một hướng phát triển quan trọng cần được khai thác là: sử dụng mô hình ARDL để phân tích nhằm giảm đi mối quan tâm về tính dừng tại chuỗi gốc của các biến cần đo lường.