Tiến Sĩ Nghiên cứu hiệu quả lâu dài của phương pháp đặt thể thủy tinh nhân tạo trên mắt còn thể thủy tinh đi

LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NĂM 2015
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ . 1
Chương 1: TỔNG QUAN 3
1.1. CẬN THỊ NẶNG .3
1.1.1. Định nghĩa cận thị nặng 3
1.1.2. Các nguy cơ của cận thị nặng .3
1.2. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ CẬN THỊ NẶNG 4
1.2.1. Các phương pháp điều trị không phẫu thuật . 4
1.2.2. Các phương pháp phẫu thuật . 4
1.3. PHẪU THUẬT PHAKIC HẬU PHÒNG ICL ĐIỀU TRỊ CẬN THỊ NẶNG 15
1.3.1. Khái niệm về phẫu thuật Phakic hậu phòng ICL . 15
1.3.2. Lịch sử phát triển của phẫu thuật Phakic hậu phòng . 15
1.3.3. Cơ chế điều trị cận thị của phẫu thuật Phakic hậu phòng 18
1.3.4. Chỉ định và chống chỉ định của phẫu thuật Phakic hậu phòng . 18
1.3.5. Kỹ thuật mổ 18
1.3.6. Kết quả lâu dài của phẫu thuật Phakic ICL 19
1.3.7. Biến chứng của phẫu thuật Phakic ICL 27
1.4. CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN KẾT QUẢ PHẪU THUẬT
PHAKIC ICL . 32
1.4.1. Một số yếu tố liên quan đến khúc xạ 32
1.4.2. Các yếu tố liên quan đến kết quả phẫu thuật 34
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 38
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 38
2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn . 38
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ . 38
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 39
2.2.1.Thiết kế nghiên cứu . 39
2.2.2. Cỡ mẫu nghiên cứu 39
2.2.3. Phương pháp thu thập số liệu 39
2.3. PHƯƠNG TIỆN VÀ CÁCH THỨC NGHIÊN CỨU 40
2.3.1. Phương tiện nghiên cứu . 40
2.3.2. Thuốc phục vụ nghiên cứu 41
2.3.3. Cách thức nghiên cứu 41
2.3.4. Đánh giá kết quả lâu dài sau phẫu thuật 48
2.3.5. Các yếu tố liên quan đến phẫu thuật . 52
2.3.6. Xử lý số liệu 54
2.3.7. Đạo đức nghiên cứu . 54
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU . 55
3.1. ĐẶC ĐIỂM BỆNH NHÂN 55
3.1.1. Đặc điểm chung 55
3.1.2. Đặc điểm về chức năng 56
3.1.3. Đặc điểm khúc xạ trước mổ 56
3.1.4. Đặc điểm về giải phẫu trước mổ . 58
3.2. KẾT QUẢ PHẪU THUẬT 59
3.2.1. Kết quả về triệu chứng chủ quan . 59
3.2.2. Kết quả về khúc xạ . 59
3.2.3. Kết quả thị lực sau mổ . 66
3.2.4. Tình trạng giải phẫu sau phẫu thuật 78
3.2.5. Các biến chứng của phẫu thuật 79
3.2.6. Chỉ số an toàn . 81
3.2.7. Chỉ số hiệu quả . 81
3.2.8. Đánh giá chung kết quả phẫu thuật theo các mức độ 82
3.3. CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN KẾT QUẢ PHẪU THUẬT . 82
3.3.1. Trục nhãn cầu . 83
3.3.2. Khúc xạ trước mổ . 85
3.3.3. Thị lực trước mổ . 91
Chương 4: BÀN LUẬN 93
4.1. ĐẶC ĐIỂM BỆNH NHÂN 93
4.2. KẾT QUẢ PHẪU THUẬT 96
4.2.1. Kết quả về triệu chứng chủ quan . 96
4.2.2. Kết quả lâu dài của khúc xạ sau mổ 99
4.2.3. Kết quả lâu dài về thị lực sau mổ 103
4.2.4. Các biến chứng sau mổ 108
4.3. CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN KẾT QUẢ PHẪU THUẬT . 116
4.3.1. Tuổi của bệnh nhân khi phẫu thuật . 116
4.3.2. Tình trạng bệnh nhân trước phẫu thuật . 117
KẾT LUẬN . 122
ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN 124
HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP . 125
DANH MỤC CÁC BÀI BÁO LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN ĐÃ ĐƯỢC
CÔNG BỐ
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ
Cận thị là tật khúc xạ hay gặp nhất, chiếm 1/4 dân số trên thế giới. Theo
số liệu của Viện Thị giác Brien Holden, có khoảng 1,45 tỷ người bị cận thị
trong năm 2010 và dự đoán sẽ tăng lên khoảng 2,5 tỷ vào năm 2020 [1]. Tại
Mỹ, tỷ lệ cận thị là 25% năm 1983 và tăng lên 45% năm 1990 [2]. Tại châu
Á, 80-90% học sinh tốt nghiệp phổ thông trung học ở các khu vực thành
thị ở Singapore, Trung quốc, Đài loan, Hồng kông, Nhật bản và Hàn quốc
bị cận thị [3]. Tại Việt nam, theo điều tra một số trường đại học, tỷ lệ tật
khúc xạ là 30%, riêng cận thị chiếm 28% [4]. Cận thị gồm cận thị học
đường và cận thị tiến triển hay cận thị nặng. Cận thị nặng chiếm khoảng
2,1% dân số thế giới và là nguyên nhân thứ 7 gây mù ở Mỹ [2] và nguy cơ trở
thành một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa ở Trung quốc [1].
Cận thị nặng làm gia tăng nguy cơ các vấn đề nghiêm trọng ở mắt như
bong võng mạc, đục thể thủy tinh, tăng nhãn áp, có thể dẫn đến mất thị lực



và mù. Vì vậy điều trị cận thị nặng là một trong những mối quan tâm hàng đầu
của các nhà nhãn khoa trên thế giới.
Có rất nhiều phương pháp điều trị cận thị nặng, từ các phương pháp
không phẫu thuật như đeo kính gọng, kính tiếp xúc . đến các phương pháp
phẫu thuật như tác động lên giác mạc, lên thể thuỷ tinh. Đeo kính gọng hoặc
kính tiếp xúc dù có cải thiện được thị lực nhưng vẫn gây nhiều bất tiện cho
người sử dụng. Một số người không thể đeo được kính gọng do nghề nghiệp,
do lệch khúc xạ . Một số người không đeo được kính tiếp xúc do tác dụng
phụ của nó như viêm nhiễm, khô mắt khiến kính tiếp xúc không được sử
dụng rộng rãi. Phẫu thuật điều trị tật khúc xạ cũng được nghiên cứu từ lâu trên
thế giới. Các phương pháp phẫu thuật tác động lên củng mạc, lên giác mạc hay
lên thể thuỷ tinh đều tổn hại ít nhiều đến các thành phần của mắt và gây ra một
số biến chứng nhất định. Một số phương pháp phổ biến hiện nay như LASIK,
SMILE . có kết quả tốt với mắt cận thị dưới 10D, tuy nhiên khó triệt tiêu hết
độ cận với mắt cận thị nặng trên 10D và chống chỉ định với mắt có giác mạc
mỏng, giác mạc hình chóp, khô mắt .Phương pháp lấy thể thủy tinh còn trong
đặt thể thủy tinh nhân tạo cũng cho những kết quả rất đáng khích lệ, tuy nhiên
không bảo tồn được khả năng điều tiết của thẻ thủy tinh.
Gần đây các tác giả trên thế giới đã nghiên cứu một phương pháp tăng
cường lực khúc xạ cho nhãn cầu, đó là phẫu thuật đặt thể thủy tinh nhân tạo
(TTTNT) hậu phòng trên mắt còn thể thủy tinh để điều trị cận thị. Phương
pháp này xuất hiện từ năm 1997 và đã thực hiện được hơn 400000 ca trên thế
giới (theo thống kê của hãng STAAR). Đến nay, phương pháp này tỏ ra phù
hợp sinh lý hơn cả. Ngoài việc đặt một TTTNT xen giữa mặt sau mống mắt và
mặt trước thể thuỷ tinh thay cho một kính phân kỳ dùng ngoài, phương pháp
này không tác động nặng nề đến bất kỳ thành phần nào của mắt. Đồng thời,
theo nhiều kết quả nghiên cứu, đây là phương pháp cho kết quả cải thiện thị
lực cao và ít biến chứng [5],[6],[7],[8].
Ở Việt nam, đây là một phẫu thuật mới, chưa có nhiều báo cáo đi sâu
nghiên cứu toàn diện và có hệ thống cũng như đánh giá kết quả lâu dài. Vì
vậy, chúng tôi thực hiện đề tài “Nghiên cứu hiệu quả lâu dài của phương
pháp đặt thể thủy tinh nhân tạo trên mắt còn thể thủy tinh điều trị cận thị
nặng” nhằm 2 mục tiêu sau:
1. Đánh giá hiệu quả lâu dài của phương pháp phẫu thuật đặt
TTTNT trên mắt còn TTT điều trị cận thị nặng.
2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến kết quả của phẫu thuật.