Thạc Sĩ Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất một số giải pháp kỹ thuật thích hợp góp phần hoàn thiện hệ thống tr

Luận văn thạc sĩ năm 2011
Đề tài: Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất một số giải pháp kỹ thuật thích hợp góp phần hoàn thiện hệ thống trồng trọt tại huyện Duy Tiên, Hà Nam

MỤC LỤC
Lời cam ñoan i
Lời cảm ơn ii
Mục lục iii
Danh mục từ viết tắt v
Danh mục bảng vi
Danh mục ñồ thị viii
1 MỞ ðẦU 1
1.1 Tính cấp thiết của ñề tài 1
1.2 Mục ñích và yêu cầu 2
1.3 Ý nghĩa của ñề tài 3
2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 4
2.1 Cơ sở lý thuyết 4
2.2 Tình hình nghiên cứu trong nước và ngoài nước19
2.3 Những nghiên cứu cơ bản về lúa lai29
2.4 Một số kết quả nghiên cứu về phân bón trên câylúa33
3 NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU41
3.1 ðối tượng, thời gian và ñịa ñiểm nghiên cứu41
3.2 Nội dung nghiên cứu 41
3.3 Phương pháp nghiên cứu 43
4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN47
4.1 ðiều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyệnDuy Tiên47
4.1.1 ðiều kiện tự nhiên 47
4.2 Tài nguyên ñất 53
4.2.1 Hiện trạng sử dụng ñất của huyện Duy Tiên53
4.2.2 Hiện trạng sử dụng ñất sản xuất nông nghiệp huyện Duy tiên55
4.3 Tình hình phát triển kinh tế xã hội và hướng chuyển dịch cơ cấu
các nghành kinh tế. 56
4.3.1 Tình hình phát triển kinh tế56
4.3 Hiện trạng các ngành kinh tế nông nghiệp59
4.4 Hiện trạng canh tác trồng trọt của huyện Duy Tiên61
4.4.1 Thống kê diện tích, năng suất, sản lượng cácloại cây trồng chính
tại Duy Tiên, Hà Nam. 62
4.4.2 Các giống cây trồng và năng suất cây trồng64
4.4 Kết quả thí nghiệm 76
4.4.1 Ảnh hưởng của liều lượng phân bón Biogro ñối với ñộng thái
trưởng chiều cao cây của giống Việt lai 24 và Syn6.76
4.4.2 Ảnh hưởng của liều lượng phân bón ñến một số chỉ tiêu sinh
trưởng của hai giống nghiên cứu79
4.4.3 Ảnh hưởng của liều lượng phân bón Biogro ñến chỉ số diện tích
lá (LAI) của hai giống thí nghiệm81
4.4.4 Ảnh hưởng của liều lượng phân bón Biogro ñến khả năng tích
lũy chất khô 85
4.4.5 Ảnh hưởng của liều lượng phân bón Biogro ñến các yếu tố cấu
thành năng suất và năng suất của hai giống thí nghiệm88
4.4.6 ðánh giá hiệu quả kinh tế của thí nghiệm92
4.5 ðề xuất một số giải pháp kỹ thuật trồng trọt thích hợp cho huyện
Duy Tiên 93
4.5.1 Về giống cây trồng. 93
4.5.2 Về phân bón. 94
4.5.3 Phương thức sử dụng ñất nông nghiệp94
4.5.4 Một số giải pháp ñể thực hiện phương án chuyển ñổi cơ cấu
giống cây trồng. 94
5 KẾT LUẬN VÀ ðỀ NGHỊ96
5.1 Kết luận 96
5.2 ðề nghị 97
TÀI LIỆU THAM KHẢO 98

1. MỞ ðẦU
1.1. Tính cấp thiết của ñề tài
ðất ñai là tài nguyên quốc gia vô cùng quý giá, làtư liệu sản xuất
ñặc biệt, là nguồn nội lực, nguồn vốn to lớn của ñất nước. Chúng ta biết
rằng không có ñất thì không có quá trình sản xuất, cũng như không có sự
tồn tại của con người và ñất có vai trò ñặc biệt quan trọng với sản xuất
nông nghiệp.
Áp lực dân số tăng nhanh, cùng với sự ñô thị hóa diễn ra ngày càng
nhanh, dần ñến diện tích ñất nông nghiệp ñang ngày càng bị thu hẹp. Cùng
với sự phát triển của khoa học công nghệ thì các biện pháp kỹ thuật mới cũng
ñược nghiên cứu, áp dụng và có hiệu quả ñáp ứng ngày càng tăng nhu cầu
của con người. Vì vậy, khai thác hiệu quả và bền vững diện tích ñất sản xuất
nông nghiệp mang lại tương lai bền vững cho con người.
Mỗi ñiều kiện sinh thái khác nhau cho phép sử dụngtài nguyên ñất ñạt
hiệu quả khác nhau, hiểu ñược các ñiều kiện sinh thái ñó là bước ñầu tiên
quan trọng ñể ñiều chỉnh hài hòa các nhân tố ảnh hưởng, mang lại hiệu quả sử
dụng cao nhất. ðối với hệ thống sản xuất nông nghiệp, trước hết cần thiết
phải ñánh giá hiện trạng của hệ thống trồng trọt tại vùng ñó. Từ ñó, xây dựng,
thử nghiệm và tìm ra các hệ thống trồng trọt mới bổsung hoặc thay thế hệ
thống cũ nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp, tăng lợi ích kinh tế,
ñảm bảo sinh kế ổn ñịnh cho người dân, khai thác bền vững nguồn tài nguyên
ñất và sinh vật phục vụ con người, bằng những giải pháp mới nhằm ñạt hiệu
quả cho sản xuất, trồng trọt.
Huyện Duy Tiên có diện tích tự nhiên 13.774,15 ha với 8463,85ha ñất sản
xuất nông nghiệp, trong ñó ñất trồng lúa chiếm tới 6449,90 ha chiếm 46,85%
diện tích ñất tự nhiên. ðây là lợi thế ñể huyện phát triển nông nghiệp bền vững.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
2
Nhưng bên cạnh ñó tại ñây cũng là nơi ñang diễn ra quá trình ñô thị hóa mạnh
mẽ, với sự phát triển của khu công nghiệp ðồng Văn.ðiều này ñặt ra những
thách thức mới cho sản xuất nông nghiệp, trong ñó có nghành trồng trọt.
Về ñiều kiện thời tiết, là vùng nằm trong khu vực ñồng bằng sông
Hồng, nên có ñiều kiện ñể phát triển nhiều loại câynông nghiệp khác nhau,
hơn thế Hà Nam nằm tiếp giáp Hà Nội là một ñịa ñiểmthuận lợi cung cấp
nông sản cho nhu cầu của người dân thủ ñô Hà Nội. Do vậy, cần thiết phải
ñánh giá thực trạng, tiềm năng sản xuất trồng trọt cũng như các tồn tại ở
huyện Duy Tiên, Hà Nam, trên cơ sở ñó ñề xuất một số giải pháp kỹ thuật
nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất cho vùng là việc làm cần thiết và có ý nghĩa.
Xuất phát những vấn ñề thực tiễn trên, ñể góp phần thực hiện chương
trình phát triển sản xuất nông nghiệp của huyện DuyTiên chúng tôi tiến hành
ñề tài "Nghiên cứu hiện trạng và ñề xuất một số giải pháp kỹ thuật thích hợp
góp phần hoàn thiện hệ thống trồng trọt tại huyện Duy Tiên - Hà Nam".
1.2. Mục ñích và yêu cầu
1.2.1. Mục ñích nghiên cứu
- Qua kết quả nghiên cứu ñánh giá thực trạng sản xuất nông nghiệp của
huyện Duy Tiên - Hà Nam nhằm tìm ra ưu ñiểm và những hạn chế của các hệ
thống trồng trọt hiện có tại ñịa phương.
- Trên cơ sở ñó ñề xuất một số biện pháp kỹ thuật trồng trọt thích hợp
góp phần hình thành một nền nông nghiệp hiệu quả vàbền vững phù hợp với
ñiều kiện ñất ñai, khí hậu và tập quán sản xuất củangười dân trong huyện.
Nhằm góp phần phát triển nông nghiệp nông thôn, nâng cao ñời sống của
người dân.
- Qua kết quả nghiên cứu của ñề tài khuyến cáo người dân sử dụng
phân bón hữu cơ, phân vi sinh sản xuất công nghiệp,thay thế cho lượng phân
hữu cơ tự nhiên ñể tăng hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
3
1.2.2. Yêu cầu của ñề tài
- ðánh giá ñiều kiện tự nhiên và ñiều kiện kinh tế - xã hội tác ñộng ñến
hệ thống trồng trọt.
- Phân tích, ñánh giá hiện trạng sử dụng ñất tự nhiên và ñất nông
nghiệp của huyện Duy Tiên.
- Phân tích hiện trạng và hiệu quả kinh tế của các hệ thống trồng trọt
của huyện.
- ðánh giá hiện trạng các giống cây trồng, biện pháp kỹ thuật canh tác
với một số cây trồng chính tại ñịa phương.
- Tiến hành thí nghiệm về ảnh hưởng của phân hữu cơvi sinh Biogro
với hai giống lúa lai vụ xuân tại huyện Duy Tiên.
- ðề xuất một số giải pháp kỹ góp phần cải tiến phương thức sản xuất
lúa cho nông dân trong huyện Duy Tiên.
1.3. Ý nghĩa của ñề tài
1.3.1. Ý nghĩa khoa học
- Kết quả nghiên cứu của ñề tài góp phần bổ sung vào cơ sở khoa học
cũng như phương pháp luận về hệ thống trồng trọt, sản xuất nông nghiệp theo
quan ñiểm bền vững với từng ñiều kiện sinh thái khác nhau của huyện Duy Tiên.
- Kết quả này còn là những ví dụ dùng trong giảng dạy về hệ thống
nông nghiệp cho sinh viên hệ ñại học – cao ñẳng nghành Nông học.
1.3.2. Ý nghĩa thực tiễn
- Kết quả nghiên cứu của ñề tài góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất
nông nghiệp góp phần phát triển kinh tế - xã hội của huyện Duy Tiên - Hà
Nam. Nâng cao thu nhập cho nông dân ñồng thời nâng cao nhận thức về tiến
bộ kỹ thuật giống cây trồng và kỹ thuật canh tác. Kết quả nghiên cứu cũng tạo
ñiều kiện ñể các nhà quản lý của huyện xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế
tương lai.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
4
2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1. Cơ sở lý thuyết
2.1.1. Các lý thuyết về hệ thống
Nghiên cứu phát triển hệ thống canh tác ñược xuất phát từ lý thuyết hệ
thống, ñã ñược các nhà khoa học Speeding, 1979 [42], Phạm Chí Thành và
CS, 1996, [24] . ñề cập tới. Các tác giả ñều cho rằng: Hệ thống là một tổng
thể có trật tự của các yếu tố khác nhau có quan hệ tác ñộng qua lại. Một hệ
thống có thể xác ñịnh như một tập hợp các ñối tượnghoặc các thuộc tính
ñược liên kết bằng nhiều mối tương tác.
2.1.1.1 Hệ thống nông nghiệp (HTNN)
(Theo Vissac, 1979) là sự biểu hiện không gian của sự phối hợp các
ngành sản xuất và kỹ thuật do một xã hội thực hiện ñể thoả mãn nhu cầu.
Nó biểu hiện sự tác ñộng qua lại giữa một hệ thống sinh học - sinh thái mà
môi trường tự nhiên là ñại diện và một bên là hệ thống xã hội - văn hoá
thông qua các hoạt ñộng xuất phát từ những thành quả kỹ thuật.
(Towve,1988) cho rằng hệ thống nông nghiệp thích ứng với các phương
thức khai thác nông nghiệp trong không gian nhất ñịnh do một xã hội tiến
hành, là kết quả của việc phối hợp các yếu tố tự nhiên, xã hội - văn hóa,
kinh tế và kỹ thuật (dẫn theo Phạm Chí Thành và CS,1996) [24].
Theo ðào Thế Tuấn (1984), HTNN về thực chất là sự thống nhất của hai hệ
thống:
(1) Hệ sinh thái nông nghiệp (HSTNN) là một bộ phậncủa hệ sinh thái tự
nhiên bao gồm các vật sống trao ñổi năng lượng, vậtchất và thông tin với ngoại
cảnh tạo nên năng suất sơ cấp (trồng trọt) và thứ cấp (chăn nuôi) của hệ sinh thái.
(2) Hệ kinh tế - xã hội, chủ yếu là hoạt ñộng của con người trong sản
xuất ñể tạo ra của cải vật chất của toàn xã hội [29].
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
5
2.1.1.2 Hệ thống canh tác (HTCT)
Hiện nay có một số ñịnh nghĩa về HTCT gồm:
Theo Shanor, Philipp và Sohomolil, 1981 là sự bố trí một cách thống
nhất và ổn ñịnh các nghành nghề trong nông trại, ñược quản lý bởi hộ gia
ñình trong môi trường tự nhiên, sinh học và kinh tếxã hội phù hợp với mục
tiêu, sự mong muốn và nguồn lực của họ.
Hệ thống canh tác là hình thức tập hợp các ñơn vị chức năng riêng
biệt, là hoạt ñộng trồng trọt, chăn nuôi, tiếp thị.Các ñơn vị ñó có mối quan
hệ qua lại với nhau về cùng chung những nguồn lực nhận từ môi trường
(IRRI, 1980).
Hệ thống canh tác là hình thức tập hợp của một số tổ hợp các tài
nguyên trong nông trại ở một môi trường nhât ñịnh. Bằng những phương
pháp, công nghệ sản xuất ra những sản phẩm nông nghiệp sơ cấp (IRRI.
1989).
Từ ba khái niệm trên cho chúng ta thấy khái niệm vềHTCT chung
nhất là: HTCT là một hệ thống bao gồm nhiều hệ thống trồng trọt, chăn
nuôi, chế biến, tiêu thụ, quản lý kinh tế ñược bố trí một cách hệ thống và
ổn ñịnh phù hợp với mục tiêu trong nông trại hay tiểu vùng nông nghiệp
(dẫn theo Phạm Chí Thành và CS, 1996)[24]
2.1.1.3 Hệ thống trồng trọt (HTTT)
Là hệ thống con và là trung tâm của HTNN, cấu trúc của nó quyết
ñịnh sự hoạt ñộng của các hệ thống con khác như: chăn nuôi, chế biến,
ngành nghề. Với khái niệm như trên thì HTTT là một bộ phận chủ yếu của
HTCT. Nghiên cứu hệ thống trồng trọt là một vấn ñề phức tạp vì nó liên
quan ñến các yếu tố môi trường như ñất ñai, khí hậu, sâu bệnh, mức ñầu tư
phân bón, trình ñộ khoa học nông nghiệp và vấn ñề hiệu ứng hệ thống của
hệ thống cây trồng. Tuy nhiên, tất cả nghiên cứu trên ñều nhằm mục ñích
sử dụng có hiệu quả ñất ñai và nâng cao năng suất cây trồng. Như vậy, ñặc
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
6
ñiểm chung nhất của HTCT là bao gồm nhiều hệ thống trồng trọt, chăn
nuôi, chế biến tiếp thị, quản lý kinh tế, ñược bố trí một cách có hệ thống,
ổn ñịnh, phù hợp với mục tiêu của từng nông trại hay tiểu vùng nông
nghiệp (Nguyễn Duy Tính,1995, [27]). Hệ thống là một tổng thể có trật tự
của các yếu tố khác nhau có quan hệ và tác ñộng qualại với nhau. Một hệ
thống có thể xác ñịnh như một tập hợp các ñối tượnghoặc các thuộc tính
ñược liên kết với nhau bởi nhiều mối tương tác tạo thành một chỉnh thể và
nhờ ñó có ñặc tính mới gọi là tính trội (emergence). Do vậy, hệ thống
không phải là một phép cộng ñơn giản giữa các phần tử mà là sự liên kết
hữu cơ tác ñộng qua lại giữa các phần tử. Mỗi hệ thống bao gồm nhiều hệ
thống nhỏ hợp thành và nhiều hệ thống nhỏ là bộ phận cấu thành hệ thống
lớn hơn. Sự hoạt ñộng của hệ thống gắn chặt với môitrường hệ thống (Cao
Liêm và CS, 1995)[18].
2.1.1.4 Hệ thống cây trồng (HTCTr)
Hệ thống cây trồng là thành phần các giống và loại cây ñược bố trí
trong không gian và thời gian của một vùng sinh thái nông nghiệp, nhằm
tận dụng hợp lý các tài nguyên kinh tế - xã hội . (ðào Thế Tuấn 1984).
HTCTr là các hình thức ña canh bao gồm: Trồng xen, trồng gối, trồng
luân canh, .
HTCTr là hoạt ñộng sản xuất cây trồng trong nông trại, bao gồm tất cả
các hợp phần cần có ñể sản xuất một tổ hợp các cây trồng và mối quan hệ
giữa chúng với môi trường. Các hợp phần này bao gồmtất cả các yếu tố
vật lý và sinh học cũng như kỹ thuật, lao ñộng và quản lý (Zand stra,1981)
(dẫn theo Phạm Chí Thành và CS, 1996)[24].
Theo IRRI, 1989, hệ thống cây trồng (HTCTr) là hìnhthức tập hợp
của một tổ hợp ñặc thù các tài nguyên trong nông trại ở một môi trường
nhất ñịnh, bằng những công nghệ sản xuất ra sản phẩm nông nghiệp sơ cấp.
ðịnh nghĩa này không bao gồm hoạt ñộng chế biến, nóvượt quá hình thức

TÀI LIỆU THAM KHẢO
I. Tiếng Việt
1. Quách Ngọc Ân (1994), Nhìn lại 2 năm phát triển lúa lai. Trung tâm thông
tin, cục khuyến nông
2. Tôn Thất Chiểu, Lê Thái Bạt (1993), Sử dụng tốt tài nguyên ñất phát triển
và bảo vệ môi trường, Tạp chớ Khoa học ðất, số 3-1993, trang 68-73.
3. Ngô Thế Dân, Trần An Phong (1993), Khai thác và giữ gìn ñất tốt vùng
trung du, miền núi nước ta, NXB Nông nghiệp, trang 5-15.
4. ðường Hồng Dật (1993), Khoa học công nghệ và sự phát triển bền vững
nền kinh tế hàng húa ở các vùng miền núi, dân tộc,NXB Nông nghiệp, trang
126 - 130.
5. ðường Hồng Dật (1996), Một số suy nghĩ về phát triển nông nghiệp và
nông thôn hiện nay, Tạp chí Nghiên cứu Kinh tế, tháng 6, trang 43-46.
6. Bùi Huy ðạp, cây lúa việt nam (1980), NXB Nông nghiệp Hà Nội,
7. Bùi Huy ðáp, Nguyễn ðiền (1996), Nông nghiệp Việt Nam từ cội nguồn
ñến ñổi mới, NXB Chính trị quốc gia, trang 353 - 359.
8. Bùi Huy ðáp (1996), “ Một số kết quả nghiên cứu ñầu tiên về cơ cấu cây
trồng”, Tạp chí Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp, (số 7).
9. Bùi Huy ðáp (1998), Lúa Việt Nam trong vùng trồng lúa Nam và ðông
Nam á.NXB Nông nghiệp Hà Nội.
10. Lâm Công ðịnh (1989), Vấn ñề xử lý ñất và cây trồng trên cơ sở sinh -
khí hậu, Tạp chí lâm nghiệp, tháng 1, trang 11 - 14.
11. Trường ðích và cộng sự (1995), “ Kỹ thuật trồng các cây trồng mới có
năng xuất cao, NXB Nông nghiệp Hà Nội.
12. Nguyễn ðiền - Trần ðức (1993), Kinh tế trang trại gia ñình trên thế
giới và châu Á, NXB Thống kê, Hà Nội.
13. Hoàng Văn ðức (1992), “Hội thảo nghiên cứu và phát triển hệ canh
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
99
tác cho nông dân trồng lúa châu á”, NXB Nông nghiệp Hà Nội, trang 244.
14. Trần ðức Hạnh, ðoàn Văn ðiếm, Nguyễn Văn Viết (1997), Lý thuyết về
khai thác hợp lý nguồn tài nguyên khí hậu Nông nghiệp, NXB Nông nghiệp,
Hà Nội.
15. Nguyễn Văn Hoan (2003), Cây lúa và kỹ thuật thâm canh cao sản ở hộ
nông dân.Nhà xuất bản Nghệ An
16. Nguyễn Văn Hoan (2006), Cẩm nang cây lúa - quyển 1- thâm canh lúa
cao
sản. NXB Lao ñộng - Hà Nội.
17. Võ Minh Kha, Trần Thế Tục, Lê Thị Bích (1996), “ðánh giá tiềm năng
sản xuất 3 vụ trở lên trên ñất phù sa sông Hồng ñịahình cao không ñược
bồi hàng năm”, Tạp chí Nông nghiệp & Công nghiệp thực phẩm, (số 8),
trang 121 -123.
18. Cao Liêm, Phạm Văn Phê, Nguyễn Thị Lan (1995), "Sinh thái học nông
nghiệp và bảo vệ môi trường", NXB Nông nghiệp Hà Nội.
19. Trần ðình Long (1997), Chọn giống cây trồng, NXB Nông nghiệp, Hà
Nội.
20. Lý Nhạc, Phùng ðăng Chinh, Dương Hữu Tuyền (1987), canh tác học,
NXB Nông nghiệp Hà Nội.
21. Trần Duy Quý (2000), Cơ sở di truyền và công nghệ sản xuất lúa lai. Nhà
xuất bản Nông Nghiệp - Hà nội.
22. Phạm Bình Quyền, Phạm Chí Thành, Trần ðức Viên (1992), “Về
phương pháp luận trong xây dựng hệ thống canh tác ởmiền Bắc Việt
Nam”, Tạp chí Hoạt ñộng Khoa học, (số 3), trang 10 - 13.
23. Nguyễn Công Tạn và cộng sự (2002), Lúa lai ở Việt Nam. NXB Nông
nghiệp - Hà Nội.
24. Phạm Chí Thành, Phạm Tiến Dũng ,ðào Châu Thu, Trần ðức Viên,
(1996), ''Hệ thống Nông nghiệp, Giáo dục cao học". NXB Nông nghiệp Hà
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
100
Nội.
25. Nguyễn Hữu Tề (2003), Giáo trình cây lúa, Bài giảng cho học viên cao
học nông nghiệp
26. Trần Danh Thìn (2001), Vai trò của cây ñậu tương, cây lạc và một số biện
pháp kỹ thuật thâm canh ở một số tỉnh trung du, miền núi phía Bắc, Luận án
Tiến sỹ Nông nghiệp, ðại học nông nghiệp I, Hà Nội.
27. Nguyễn Duy Tính (1995), "Nghiên cứu hệ thống cây trồng vùng ñồng
bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ", NXB Nông nghiệp Hà Nội.
28. Nguyễn Ninh Thực (1990), “Nghiên cứu ứng dụng và các biện pháp kỹ
thuật sử dụng ñất hợp lý ñất bạc màu”. Tài liệu Hội nghị hệ thống canh tác
Việt Nam, Trang 164 - 170.
29. ðào Thế Tuấn (1978), Cơ sở khoa học của việc xác ñịnh cơ cấu cây trồng
hợp lý, NXB Nông nghiệp, Hà Nội.
30. ðào Thế Tuấn (1984), Hệ sinh thái nông nghiệp, NXB khoa học kỹ thuật.
31. ðào Thế Tuấn, Hệ thống nông nghiệp vùng ñồng bằng sông Hồng, Tạp
chí Khoa học Kỹ thuật nông nghiệp số 2/1987, tr.113.
32. Nguyễn Thị Thuỷ, 2004, ''Nghiên cứu một số giải pháp góp phần hoàn
thiện hệ thống trồng trọt tại huyện Hiệp Hoà tỉnh Bắc Giang''. Luận văn
Thạc sĩ, ðại Học Nông Nghiệp Hà Nội.
33. Dương Hữu Tuyền (1990), “Các hệ thông canh tác 3 vụ, 4 vụ nằm ở
vùng trồng lúa vùng ñồng bằng sông Hồng”,Tài liệu hội nghị hệ thống
canh tác Việt Nam, trang 143.
34. Nguyễn Thị Trâm (2000), Chọn giống lúa lai,NXB Nông nghiệp Hà Nội.
35. ðoàn Thị Minh Thúy (2007), Nghiên cứu các gen kháng bệnh bạc lá
trong chọn tạo lúa lai hai dòng. Luận án thạc sĩ khoa học Nông nghiệp Việt
Nam, tr 4.
36. Trần ðức Viên, Phạm Văn Phê (1996), ''Sinh thái học nông nghiệp'',
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp
101
NXB Giáo Dục , Hà Nội.
37. Trần ðức Viên (1998), Nghiên cứu xây dựng mô hình hệ thống nông
nghiệp trong hệ sinh thái vùng trũng ðồng bằng sôngHồng, Luận án Tiến sĩ
Nông nghiệp, ðại học nông nghiệp I, Hà Nội.
38. Bùi Thị Xô (1994), ''Xác ñịnh cơ cấu cây trồng hợp lý ở ngoại thành
Hà Nội'', Luân án PTS Nông nghiệp, Viện Khoa học KTNN Việt Nam,
trang 18 -19.
39. Vũ Hữu Yêm, giáo trình phân bón và các bón phân(1995), NXB Nông
nghiệp Hà Nội
40. Zandstra H.G. (1982): “Nghiên cứu hệ thống canh tác cho nông dân
trồng lúa châu á”, Hội thảo về nghiên cứu và phát triển hệ thống canh tác
châu á, IRRI, NXB Nông nghiệp Hà Nội., trang 78 - 82.
II- Tiếng Nước Ngoài
41. Barkef (1996), Agronomy of multiple system, NewYork, USA
33.CIRAD (1998), Dynamiquedes systems agraines, Lescahiers
delarecherche development, (20), Pages 5-15.
42. Speeding C.R.W. (1979), An Introduction to Agricultuaral systems,
Applied Science publisher Ltd, London.
43. Gome A.A. Zandstra H.G(1982), Rice research strategies for the famer,
IRRI, Los Banhos, Philippines.
44. Mazoyer M. (1993), Dynamyque des systemmes agraires, Premier
Semincire coutasfianco - Viet Nam ien en ecomomie et de
developpemnetagri cole Document (1) (2) (3) (4) (5)(6), Paris, Edition
CTA - KartaKa.
45. FAO/UNESCO (1992), Guideline for soil description, ROME.
46. Tejwani V.L - Chun K.Lai (1992), Asia - PacificAgroforestry Profiles.
Agroforestry systems reseach and development in theAsia and Pacific
Region, (GCP/PAS/133/JPN) Borgor, Indonesia.