Tiến Sĩ Nghiên cứu dịch tễ học một số loài ấu trùng sán lá truyền lây qua cá chép (Cyprinus carpio) và biện

LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NĂM 2013


Trong các loài cá nuôi ghép truyền thống, cá chép là loài cá có chất lượng thịt thơm, ngon được
nhiều người tiêu dùng lựa chọn trong chế biến nhiều món ăn. Trong quá trình ương, nuôi cá chép chứa ẩn
nhiều loại ấu trùng sán lá (ATSL) có nguy cơ truyền lây sang người và động vật khi sử dụng thực phẩm
không được nấu đủ nhiệt. Trong các loại ATSL truyền lây qua cá, có những tác hại và mức độ nguy hiểm
khác nhau và đã có nhiều tác giả tập trung nghiên cứu nhưng chủ yếu phân loại dựa trên đặc điểm hình thái
của ấu trùng nên có nhiều điểm nhầm lẫn, hơn nữa thiệt hại của các hộ dân khi ương cá chép giống bị
nhiễm ATSL Centrocestus formosanus gây bệnh kênh mang là rất lớn và từ trước đến nay chưa có biện
pháp xử lý có hiệu quả.
Trong nghiên cứu này chúng tôi tập chung nghiên cứu ấu trùng sán lá ký sinh trên cá chép ở các giai
đoạn sinh trưởng (cá bột, cá hương, cá giống và cá thương phẩm) trong các hệ thống nuôi (nuôi kết hợp,
nuôi công nghiệp & nuôi sử dụng nước xả khí sinh học) và cá trong tự nhiên; Nghiên cứu ứng dụng công
nghệ sinh học trong giải trình tự gen ITS2 giữa các loài sán lá ruột nhỏ Haplorchis spp. ở các giai đoạn
trong vòng đời của sán lá truyền lây qua cá; và nghiên cứu thử nghiệm thuốc, hoá chất điều trị bệnh kênh
mang cá chép do ấu trùng sán lá C. formosanus gây ra.

4. Đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận của luận án:
Luận án đã cho thấy tình hình nhiễm ấu trùng sán lá ở các giai đoạn sinh trưởng của cá chép trong
các hệ thống nuôi, ở 2 mùa sản xuất trong năm một cách đồng bộ;Ứng dụng sinh học phân tử trong phân
loại ấu trùng sán và liên kết được các giai đoạn phát triển trong vòng đời của sán lá truyền lây qua cá ở Việt
Nam;Luận án đã đưa ra biện pháp điều trị “Bệnh kênh mang ở cá chép” do ấu trùng sán lá gây ra trên cá có
hiệu quả và mở ra một hướng mới trong điều trị bệnh truyền lây nguy hiểm trên cá.