Báo Cáo Nghiên cứu đề xuất các giải pháp và mô hình quản lý thích hợp để bảo vệ và phát triển bền vững đa dạ

BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ
Năm 2011


MỤC LỤC

I. GIỚI THIỆU 1
II. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . 1
2.1. Đánh giá thực trạng quản lý KBT 1
2.2. Xây dựng mô hình và đề xuất giải pháp quản lý 1
III. HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ . 2
3.1 VQG Tràm Chim . 4
3.1.1 Cơ cấu Ban quản lý VGQ Tràm Chim . 4
3.1.2 Chức năng quản lý VQG Tràm Chim . 5
3.1.3 Khó khăn và thuận lợi VQG Tràm Chim 7
3.2 Khu BVCQ Trà Sư . 9
3.2.1 Cơ cấu Ban quản lý KBVCQ Trà Sư 9
3.2.2 Chức năng quản lý khu BVCQ Trà Sư . 11
3.2.3 Khó khăn và thuận lợi khu BVCQ Trà Sư 14
3.3. VQG U Minh Hạ . 15
3.3.1 Cơ cấu Ban quản lý VQG U Minh Hạ 15
3.3.2 Chức năng quản lý VQG U Minh Hạ . 16
3.3.3 Khó khăn và thuận lợi VQG U Minh Hạ 19

IV. ĐỀ XUẤT MÔ HÌNH VÀ GIẢI PHÁP 20
4.1. Mô hình và giải pháp quản lý tổng hợp nguồn lợi trong KBT 20
4.2. Mô hình và giải pháp quản lý nước trong KBT . 21
4.2.1. Chất lượng nước các KBT 21
4.2.2. Mô hình quản lý nước . 23
4.2.2.1 Quản lý nước ở VQG Tràm Chim . 25
4.2.2.2 Quản lý nước ở KBVCQ Trà Sư . 26
4.2.2.3 Quản lý nước ở VQG U Minh Hạ . 26
4.2.3. Giải pháp quản lý nước cho các KBT 27
4.3. Mô hình và giải pháp quản lý rừng tràm . 28
4.3.1 Mô hình quản lý rừng tràm 28
4.3.2 Giải pháp quản lý rừng 29
4.4. Mô hình và giải pháp quản lý sinh vật rừng 31
4.5. Giải pháp bảo tồn đa dạng sinh học . 36
4.6. Mô hình và giải pháp quản lý động vật thủy sản . 37
4.6.1 Nguồn lợi động vật thủy sản 37
4.6.2 Cấu trúc thành phần loài ở các KBT 37
4.6.3 Sản lượng khai thác và các loài cá kinh tế ở các KBT 38
4.6.4 Mô hình quản lý nguồn lợi thủy sản . 41
4.6.5 Giải pháp quản lý nguồn lợi động vật thủy sản . 41
4.6.6 Khai thác nguồn lợi thủy sản tại VQG Tràm Chim có cộng đồng tham gia . 43
4.7. Giải pháp quản lý nguồn lợi thủy sản có sự tham gia của cộng đồng . 44
4.7.1 Thực trạng KTXH ở các KBT 44
4.7.2 Thu nhập của nông hộ trong khu vực . 45
4.7.3 Khai thác thủy sản trong khu vực . 45
4.7.4 Sản lượng cá khai thác . 46
4.7.5 Đánh giá của nông hộ về khu bảo tồn 47
4.7.6 Đề nghị của nông hộ để quản lý KBT hiệu quả hơn 47
4.7.7 Đề nghị của nông hộ khai thác trong khu bảo tồn . 48
4.7.8 Mâu thuẫn giữa bảo tồn và phát triển nguồn lợi KBT . 48
4.7.9 Kế sinh nhai và cơ hội cho đồng quản lý VQG/KBT 48
4.7.10 Giải pháp thực hiện đồng quản lý . 49
4.7.10 Giải pháp thực hiện đồng quản lý . 49

4.7.10.1 Giải pháp trước mắt 52
4.7.10.2 Giải pháp về lâu dài 53
4.7.11. Giải pháp nâng cao sinh kế người dân . 58
4.7.11.1 Mô hình nuôi cá đồng trong khu vực rừng U Minh. 58
4.7.11.2 Mô hình trồng cây vừng (mè) và dưa hấu thay thế vụ lúa thừ hai ở Tràm chim 58
4.7.11.3 Mô hình canh tác trên vùng đệm của VQG U Minh Hạ . 58
4.8. Mô hình và giải pháp quản lý du lịch sinh thái trong KBT . 59
4.8.1 Tổ chức hoạt động du lịch trong KBT 59
4.8.2 Mô hình và giải pháp quản lý du lịch bền vững 60
4.9. Giải pháp về huy động tài chính cho KBT . 63
4.9.1 Khó khăn về tài chính 63
4.9.2 Giải pháp khắc phục 63
4.10. Luật và thể chế quản lý các KBT 64
4.11. Giải pháp quản lý hệ sinh thái đất ngập nước trong KBT . 64

TÀI LIỆU THAM KHẢO . 65
PHỤ LỤC . 69
Phụ lục 1: Biện pháp huy động tài chính cho khu bảo tồn 69
Phụ lục 2: Quy trình nuôi cá đồng tại khu vực rừng U Minh . 74
Phụ lục 3: Các nguồn tài trợ tiềm năng . 78
Phụ lục 4: Các cơ quan tổ chức bảo tồn chính và các địa chỉ trang web 80
Phụ lục 5: Kế họach sử dụng tài nguyên có sự tham gia của các bên liên quan . 81
Phụ lục 6: Thành phần loài cá ở ba khu bảo tồn thiên nhiên 86
Phụ lục 7: Thành phần loài tôm cua ở ba khu bảo tồn thiên nhiên . 90
Phụ lục 8: Thành phần loài nhuyễn thể giữa các khu bảo tồn thiên nhiên 90
Phụ lục 9: Thành phần loài lưỡng cư và bò sát giữa các khu bảo tồn thiên nhiên 91