Thạc Sĩ Nghiên cứu đặc điểm sinh học, khả năng sản xuất và tác động của việc bổ sung thức ăn nhằm nâng cao s

MỞ ĐẦU


1. Tính cấp thiết của đề tài

Chăn nuôi lợn chiếm một vị trí quan trọng trong ngành chăn nuôi gia súc ở các nước trên thế giới cũng như ở nước ta, vì đó là một nguồn thực phẩm chiếm tỷ trọng cao và chất lượng tốt cho con người. Ngoài ra còn cung cấp một lượng phân bón rất lớn cho ngành trồng trọt và một số sản phẩm phụ cho công nghiệp chế biến như da, mỡ
Sở dĩ con lợn có những vị trí quan trọng như trên là nhờ có nó đặc điểm sinh học ưu việt như: Khả năng sinh sản, khả năng cho thịt, mỡ cao, ăn tạp, chi phí thức ăn trên một kg tăng khối lượng thấp. Mặt khác thịt lợn có giá trị dinh dưỡng cao, phẩm chất tốt, tỷ lệ tiêu hoá của con người đối với thịt lợn là 95%, đối với mỡ lợn là 97% và phù hợp với khẩu vị của đa số người tiêu dùng. Vì vậy lợn được nuôi rộng rãi ở hầu khắp các nước trên thế giới.
Để cải tiến giống lợn và nâng cao năng suất chăn nuôi chúng ta đã nhập các giống lợn ngoại như: Đại bạch, Landrace, Yorkshire, New Hampshire, Pietrain để lai kinh tế với một số giống lợn nội tốt như: Lợn Móng Cái, lợn Ỉ và hiệu quả của các cặp lai này đã được nhiều tác giả thông báo. Năm 1981, Viện Chăn Nuôi đã tạo được giống lợn ĐBI - 81, (Hoàng Gián và CS, 1985) [12]: Edel x Lang Hồng cho tỷ lệ nạc 43,14%. Tuy nhiên ở các cộng đồng dân cư Việt Nam vẫn có nhiều giống lợn nội tốt như: Lợn Mẹo ở vùng Tây Nghệ An, lợn Ba Xuyên ở Nam Bộ, lợn Mường Khương ở Lào Cai. Các giống lợn này đều có chung đặc điểm là thích nghi tốt với điều kiện tự nhiên, chịu đựng kham khổ tốt, thành thục sớm, ăn tạp, khéo nuôi con Lợn Mường Khương là một giống lợn bản địa được nuôi nhiều ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số khu vực biên giới Việt - Trung trong đó có nhiều nhất là ở huyện Mường Khương tỉnh Lào Cai. Đây là một giống lợn nội tốt, tầm vóc to, sinh trưởng nhanh hơn so với một số giống lợn nội khác. Hơn nữa, lợn Mường Khương có khả năng cho nhiều nạc, ngon thịt lại chịu đựng kham khổ và thích ứng rất tốt với tập quán chăn nuôi còn lạc hậu.

Trong những năm 1960 - 1970 các số liệu cơ bản về giống lợn Mường Khương đã được cục Chăn nuôi gia súc nhỏ tổ chức điều tra, đánh giá và thông báo để làm tài liệu nghiên cứu, giảng dạy. Trải qua mấy chục năm các điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước đã có nhiều biến đổi, vì vậy sự đánh giá một cách toàn diện về giống lợn này cần được đặt ra. Hiện nay vị trí của giống lợn Mường Khương trong cơ cấu giống lợn nuôi ở khu vực thay đổi như thế nào? Các đặc điểm sinh vật học và các chỉ tiêu sản xuất như sức sinh trưởng, sinh sản của giống lợn này thay đổi ra sao? Nhiều vấn đề khoa học và thực tiễn đặt ra xung quanh giống lợn này hiện vẫn là những vấn đề chưa sáng tỏ.
Mặt khác, trong xu thế tiêu dùng hiện nay thịt lợn nội nói chung, lợn Mường Khương nói riêng đang rất được ưa chuộng và trở thành “đặc sản” có giá trị trên thị trường bởi ưu thế về chất lượng. Điều này đã được khẳng định trong các kết quả nghiên cứu quỹ gen vật nuôi Việt Nam, lợn Mường Khương được xác định là một giống quý của quốc gia cần phải giữ gìn, bảo vệ để khai thác các gen tốt của giống lợn này cho việc phát triển chăn nuôi lợn ở nước ta. Tuy nhiên, sự phát triển chăn nuôi lợn Mường Khương còn bị hạn chế bởi đặc điểm năng suất thấp. Hầu như người dân không chú ý đến các biện pháp kỹ thuật mà chủ yếu chăn nuôi theo phương thức quảng canh. Do vậy, để nâng cao sức sản xuất thịt của giống lợn này cần có các giải pháp kỹ thuật như tác động thức ăn nhằm tăng năng suất thịt đáp ứng được thị hiếu tiêu dùng của người dân tại địa phương. Xuất phát từ những vấn đề thực tiễn nói trên chúng tôi tiến hành làm đề tài:
“Nghiên cứu đặc điểm sinh học, khả năng sản xuất và tác động của việc bổ sung thức ăn nhằm nâng cao sức sản xuất thịt của giống lợn Mường Khương nuôi tại Lào Cai”.



2. Mục tiêu của đề tài

- Xác định một số đặc điểm sinh học và khả năng sản xuất của giống lợn Mường Khương.
- Bước đầu xác định hiệu quả biện pháp kỹ thuật tác động thức ăn để nâng cao sức sản xuất thịt của giống lợn này.
3. Ý nghĩa khoa học của đề tài

- Kết quả nghiên cứu của đề tài làm tài liệu tham khảo cho các nghiên cứu khoa học tiếp theo về giống lợn Mường Khương.
- Có cơ sở thực tiễn để khuyến cáo sử dụng biện pháp tác động thức ăn nhằm tăng khả năng sản xuất thịt của giống lợn Mường Khương.




Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn
Mục lục

MỤC LỤC


Danh mục các ký hiệu và chữ viết tắt
Danh mục các bảng biểu

MỞ ĐẦU . 1

1. Tính cấp thiết của đề tài 1
2. Mục tiêu của đề tài . 3
3. Ý nghĩa khoa học của đề tài . 3

Chương 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU . 4

1.1. Cơ sở lý luận của đề tài 4
1.1.1. Các điều kiện tự nhiên kinh tế - xã hội hình thành giống lợn 4
1.1.1.1. Nguồn gốc các giống lợn nhà 4
1.1.1.2. Ảnh hưởng của các điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội tới
việc hình thành giống lợn 4
1.1.2. Cơ sơ khoa học của việc nghiên cứu các đặc điểm sinh học của
loài lợn 5
1.1.2.1. Đặc điểm về di truyền 5
1.1.2.2. Đặc điểm về về cấu tạo hệ tiêu hoá và sinh lý tiêu hoá . 7
1.1.2.3. Lợn là loài gia súc có khả năng sinh trưởng, năng suất thịt
cao và phẩm chất thịt tốt . 8
1.1.2.4. Lợn là loài gia súc có khả năng thích nghi cao, dễ huấn luyện . 8
1.1.2.5. Đặc điểm sinh học về sự sinh sản của lợn . 9
1.1.2.6. Tập tính sinh sản của lợn . 9
1.1.2.7. Cơ sở khoa học nghiên cứu một số chỉ tiêu sinh lý máu . 10
1.1.3. Cơ sở khoa học về sự sinh trưởng và khả năng cho thịt của lợn . 12
1.1.3.1. Sự sinh trưởng, phát dục của lợn . 12
1.1.3.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng phát dục và khả năng sản xuất thịt của lợn 14
1.1.4. Cơ sở khoa học nghiên cứu đặc điểm sinh lý sinh dục và khả năng sinh sản của lợn . 17
1.1.4.1. Đặc điểm sinh lý sinh dục lợn cái 17
1.1.4.2. Khả năng sinh sản của lợn . 22
1.2. Vài nét về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội huyện Mường Khương -
nơi hình thành nên giống lợn Mường Khương 27
1.3. Tình hình nghiên cứu trong nước và ngoài nước 30
1.3.1. Tình hình nghiên cứu ngoài nước 30
1.3.2. Tình hình nghiên cứu trong nước . 31
1.3.2.1. Đặc điểm một số giống lợn Việt Nam . 33
1.3.2.2. Một số đặc điểm giống và kết quả nghiên cứu về lợn
Mường Khương . 39

Chương 2. ĐỐI TưỢNG, NỘI DUNG VÀ PHưƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU . 41

2.1. Đối tượng nghiên cứu . 41
2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu 41
2.2.1. Địa điểm nghiên cứu 41
2.2.2. Thời gian nghiên cứu 41
2.3. Nội dung nghiên cứu 41
2.4. Phương pháp nghiên cứu . 41
2.4.1. Phương pháp điều tra 41
2.4.2. Phương pháp khảo sát . 42
2.4.3. Phương pháp thí nghiệm trên lợn nuôi thịt 42
2.4.4. Phương pháp mổ khảo sát lợn thịt và các chỉ tiêu khảo sát . 44
2.4.5. Phương pháp phân tích thành phần hoá học thịt nạc . 45
2.5. Các chỉ tiêu nghiên cứu và phương pháp theo dõi 46
2.5.1. Chỉ tiêu điều tra tình hình chăn nuôi lợn của huyện Mường Khương .46
2.5.2. Nghiên cứu về đặc điểm sinh học của lợn Mường Khương 46
2.5.3. Chỉ tiêu sinh sản của lợn cái Mường Khương . 46
2.5.4. Các chỉ tiêu sinh trưởng của lợn con, lợn thịt nuôi thả rông và
lợn thí nghiệm nuôi thịt 48
2.5.5. Các chỉ tiêu nghiên cứu bổ sung thức ăn cho lợn thí nghiệm 49
2.6. Phương pháp xử lý số liệu 50

Chương 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 51

3.1. Kết quả đều tra tình hình chăn nuôi lợn ở huyện Mường Khương 51
3.1.1. Diễn biến đàn lợn của huyện Mường Khương qua các năm 51
3.1.2. Cơ cấu đàn lợn Mường Khương trong một số xã điều tra . 5
3.2. Kết quả nghiên cứu một số đặc điểm sinh học và khả năng sản
xuất của lợn Mường Khương 56
3.2.1. Đặc điểm sinh học về màu sắc lông . 56
3.2.2. Đặc điểm sinh học về sinh sản của lợn Mường Khương . 58
3.2.2.1. Một số chỉ tiêu sinh lý sinh dục của lợn cái Mường Khương . 58
3.2.2.2. Khả năng sinh sản của lợn nái Mường Khương 60
3.2.3. Đặc điểm sinh học về khả năng sinh trưởng của lợn Mường Khương .64
3.2.3.1. Sinh trưởng của lợn con theo mẹ giai đoạn bú sữa 64
3.2.3.2. Sinh trưởng của lợn thịt trong điều kiện nuôi thả rông 69
3.2.3.3. Sinh trưởng tuyệt đối và tương đối của lợn thịt nuôi thả rông . 70
3.2.3.4. Một số chỉ tiêu sinh lý máu của lợn Mường Khương trưởng thành nuôi thịt 73
3.2.3.5. Sinh trưởng của lợn thịt trong điều kiện nuôi thí nghiệm 75
3.3. Kết quả mổ khảo sát lợn thịt thí nghiệm nuôi từ 3 - 7 tháng tuổi 81
3.4. Kết quả phân tích thành phần hoá học thịt lợn .84

3.5. Kết quả của biện pháp tác động thức ăn cho lợn Mường Khương
nuôi thịt từ 3 - 7 tháng 85

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 88

1. Kết luận 88
2. Đề nghị . 89

TÀI LIỆU THAM KHẢO . 90



DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT


Chữ được viết tắt Chữ viết tắt
Cộng sự CS Cộng tác viên CTV Chiều dài C. dài Dung tích DT đơn vị tính ĐVT Đại bạch Ỉ ĐBI Follicte Stimulating Hormone FSH Gam g
Gam % g% Hemoglobin Hb Axit clohydric HCl Khối lượng KL Kilôgam kg Luteinizing Hormone LH Móng cái MC Mường khương MK Năng suất NS Nhiễm sắc thể NST
Nhà xuất bản nông nghiệp NXBNN Nhà xuất bản giáo dục NXBGD Protein pr
Phát triển nông thôn PTNT Sơ sinh SS Somato trophin Hormone STH Thức ăn TĂ Trung bình TB Thời gian TG Viện chăn nuôi VCN



DANH MỤC CÁC BẢNG



Bảng 2.1. Sơ đồ bố trí thí nghiệm .42

Bảng 2.2. Thành phần dinh dưỡng của thức ăn đậm đặc 6688 . 43

Bảng 2.3. Giá trị dinh dưỡng khẩu phần nuôi lợn thí nghiệm . 43

Bảng 3.1. Diễn biến đàn lợn qua các năm . 51

Bảng 3.2. Cơ cấu đàn lợn Mường Khương trong một số xã điều tra 54

Bảng 3.3. Tỷ lệ màu sắc lông của lợn Mường Khương 56

Bảng 3.4. Một số chỉ tiêu sinh lý sinh dục của lợn cái Mường Khương . 59

Bảng 3.5. Một số chỉ tiêu sinh sản của lợn nái Mường Khương . 61

Bảng 3.6. Khối lượng lợn con từ ss - 8 tuần tuổi (kg/con) 65

Bảng 3.7. Sinh trưởng tuyệt đối và tương đối của lợn giai đoạn bú sữa . 67

Bảng 3.8. Khối lượng qua các tháng tuổi của lợn thịt Mường Khương

nuôi thả rông 69

Bảng 3.9. Sinh trưởng tuyệt đối và tương đối của lợn thịt nuôi thả rông 71

Bảng 3.10. Kết quả xác định chỉ tiêu sinh lý máu . 73

Bảng 3.11. Sinh trưởng tích luỹ của lợn thịt từ 3 - 7 tháng tuổi 75

Bảng 3.12. Sinh trưởng tuyệt đối và tương đối của lợn thịt 78

Bảng 3.13. Kết quả mổ khảo sát lợn thịt (n = 6 con) . 81

Bảng 3.14. Các chỉ tiêu khảo sát nội tạng 83

Bảng 3.15. Thành phần hoá học của lợn thịt Mường Khương 84

Bảng 3.16. Hiệu quả của biện pháp tác động thức ăn . 86




DANH MỤC CÁC ĐỒ THỊ, BIỂU ĐỒ


Đồ thị 3.1. Sinh trưởng tích luỹ của lợn con từ SS - 8 tuần tuổi . 66

Đồ thị 3.2. Sinh trưởng tích luỹ của lợn thịt nuôi thả rông . 70

Đồ thị 3.3. Sinh trưởng tích luỹ của lợn thí nghiệm từ từ 3 - 7 tháng tuổi 77

Biểu đồ 3.1. Sinh trưởng đối của lợn con từ SS - 8 tuần tuổi . 67

Biểu đồ 3.2. Sinh trưởng tương đối của lợn con từ SS - 8 tuần tuổi . 67

Biểu đồ 3.3: Sinh trưởng tuyệt đối của lợn nuôi thả rông .72

Biểu đồ 3.4: Sinh trưởng tương đối của lợn nuôi thả rông 72

Biểu đồ 3.3. Sinh trưởng tuyệt đối của lợn thí nghiệm từ 3 - 7 tháng tuổi 80

Biểu đồ 3.3. Sinh trưởng tương đối của lợn thí nghiệm từ 3 - 7 tháng tuổi 80

DANH MỤC CÁC HÌNH


Hình 1.1: Bản đồ Vị trí địa lý huyện Mường Khương 29

Ảnh 1: Hình thức giao phối tự do giữa đực con, mẹ và đàn con sinh ra . 55

Ảnh 2: Màu sắc lông và phương thức nuôi lợn . 58 .

[charge=450]http://up.4share.vn/f/53626a6761646260/LV_07_NL_CN_LTL.pdf.file[/charge]