Tiến Sĩ Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng và một số yếu tố liên quan đến trầm cảm ở bệnh nhân sau nhồi máu não

LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NĂM 2015
Những kết luận mới của luận án:
Mô tả đặc điểm lâm sàng đặc trưng của trầm cảm sau nhồi máu não trong quần thể người Việt Nam, tỷ lệ trầm cảm sau nhồi máu não (31,3%), những đặc điểm khác biệt giữa trầm cảm sau nhồi máu não và trầm cảm chung, trầm cảm trên các bệnh cơ thể mãn tính là những cái mới có đóng góp cho thực hành lâm sàng của cả chuyên khoa tâm thần và các chuyên khoa liên quan.
Nhận diện được một số yếu tố liên quan với trầm cảm sau nhồi máu não cũng là những đóng góp mới của đề tài, hỗ trợ các thầy thuốc lâm sàng nhận biết một số yếu tố nguy cơ của bệnh nhân nhồi máu não đối với trầm cảm.
ĐẶT VẤN ĐỀ
Nhồi máu não là một trong những bệnh phổ biến và là nguyên nhân gây tử
vong cao hoặc tàn tật cho những ngư i sống s t sau nhồi máu não. Trên thế giới, tỷ
lệ nhồi máu não hiện mắc vào khoảng 1,3‰, tỷ lệ mắc mới là 22/100.000 ngư i/
năm. Việt Nam là một nước đang phát triển với quần thể ngư i cao tuổi ngày càng
gia tăng nên số ngư i ị nhồi máu não c ng kh ng ng ng tăng [1 .
Nhồi máu não thư ng xảy ra một cách đột ngột và nặng nề với các triệu
chứng thần kinh khu trú, rối loạn ý thức. Nếu qua giai đoạn cấp tính ệnh thư ng
để lại nhiều di chứng về thể chất, tâm thần và ảnh hưởng nhiều đến chất lượng
cuộc sống c ng như c ng việc của ngư i bệnh. Trong số những rối loạn tâm thần
sau nhồi máu não, trầm cảm là iểu hiện hay gặp. Tỷ lệ trầm cảm thư ng gặp ở
khoảng 1/3 số ngư i sau nhồi máu não [2 . ây kh ng chỉ là hậu quả của tổn
thương thực thể tại tế ào não và rối loạn chức năng não, mà còn là hậu quả của
phản ứng tâm lý trước một bệnh nặng, nhiều di chứng, và ngư i bệnh c nguy cơ
bị thay đổi c ng việc, thay đổi vị trí trong gia đình và xã hội. Trầm cảm c thể xuất
hiện ngay trong giai đoạn cấp hoặc ở giai đoạn hồi phục. iểu hiện lâm sàng của
trầm cảm c thể là điển hình hoặc kh ng điển hình, đồng th i còn đan xen hoặc bị
che lấp bởi những rối loạn tâm thần mang tính đặc trưng của tổn thương tế ào não
tương ứng với các vùng chi phối chức năng thần kinh cao cấp gây ra. Theo Linda
S. William, nếu trầm cảm sau nhồi máu não kh ng được phát hiện và điều trị kịp
th i sẽ kh ng chỉ gây ảnh hưởng đến khả năng phục hồi chức năng c ng như chất
lượng c ng việc và chất lượng cuộc sống mà còn làm tăng nguy cơ tử vong cho
những bệnh nhân này [3 .
Chính vì vậy, việc hiểu iết đặc điểm lâm sàng của trầm cảm sau nhồi máu
não sẽ giúp thầy thuốc nhận diện được sớm các dấu hiệu của trầm cảm, giúp ngư i ệnh được can thiệp, điều trị đúng và kịp th i. N c ý nghĩa quan trọng trong
chăm s c phục hồi chức năng cho ệnh nhân sau nhồi máu não.
Vấn đề này đã và đang được nghiên cứu ở nhiều nước trên thế giới. Cho tới
nay, ở Việt Nam mới chỉ c một số ít tác giả nghiên cứu về suy giảm trí nhớ, suy
giảm nhận thức hoặc sa sút trí tuệ sau tai biến mạch máu não chứ chưa c nghiên
cứu sâu nào về rối loạn trầm cảm sau nhồi máu não. Do đ , để g p phần nâng cao
chất lượng trong c ng tác chẩn đoán, điều trị và phục hồi chức năng cho các ệnh
nhân nhồi máu não, chúng t i tiến hành đề tài “Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng và
một số yếu tố liên quan đến trầm cảm ở bệnh nhân sau nhồi máu não” với các
mục tiêu nghiên cứu sau:
 Mô tả đặc điểm lâm sàng của trầm cảm ở bệnh nhân sau nhồi máu
não.
 Tìm hiểu một số yếu tố liên quan đến trầm cảm ở những bệnh nhân
sau nhồi máu não.