Thạc Sĩ Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh siêu âm đàn hồi mô ở bệnh nhân u tuyến giáp

LUẬN VĂN THẠC SỸ Y HỌC
NĂM - 2012

MỤC LỤC

ĐẶT VẤN ĐỀ 1
Chương 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3
1.1. GIẢI PHẪU HỌC TUYẾN GIÁP . 3
1.2.SINH LÝ HỌC TUYẾN GIÁP 6
1.3. KHÁM LÂM SÀNG 7
1.4. GIẢI PHẪU BỆNH MỘT SỐ U TUYẾN GIÁP THƯỜNG GẶP 8
1.5. THĂM DÒ TUYẾN GIÁP . 12
1.6. CÁC PHƯƠNG PHÁP CHẨN ĐOÁN TẾ BÀO HỌC TUYẾN GIÁP . 13
1.7. CÁC KỸ THUẬT THĂM DÒ HÌNH ẢNH 15
1.8. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU SIÊU ÂM ĐÀN HỒI MÔ Ở NƯỚC NGOÀI
VÀ TRONG NƯỚC 23

Chương 2 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . 25
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU . 25
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . 25

Chương 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 38
3.1. ĐẶC ĐIỂM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU 38
3.2. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, HÌNH ẢNH CỦA SIÊU ÂM 2D VÀ SIÊU ÂM
ĐÀN HỒI MÔ Ở BỆNH NHÂN CÓ U TUYẾN GIÁP 40
3.3. GIÁ TRỊ KỸ THUẬT SIÊU ÂM ĐÀN HỒI MÔ TRONG CHẨN ĐOÁN
U TUYẾN GIÁP 51

Chương 4 BÀN LUẬN. . 56
4.1. ĐẶC ĐIỂM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU 56
4.2. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, HÌNH ẢNH CỦA SIÊU ÂM 2D VÀ SIÊU ÂM
ĐÀN HỒI MÔ Ở BỆNH NHÂN CÓ U TUYẾN GIÁP 58
4.3. GIÁ TRỊ KỸ THUẬT SIÊU ÂM ĐÀN HỒI MÔ TRONG CHẨN ĐOÁN
U TUYẾN GIÁP 63
KẾT LUẬN . 68
KIẾN NGHỊ 69
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

ĐẶT VẤN ĐỀ

Theo hiệp hội ung thư thế giới 1993, ung thư tuyến giáp chiếm 1% tất cả các loại ung thư và chiếm 90% các ung thư tuyến nội tiết, tỉ lệ này tăng cao hơn ở các nước có bệnh bướu cổ lưu hành địa phương. Tỉ lệ mắc chuẩn theo tuổi ở nam giới là 3/100000 dân/năm, còn ở nữ cao hơn từ 2 đến 3 lần.[6], [8], [9], [10]
Ở Việt Nam, theo ghi nhận ung thư ở Hà nội 1996 tỉ lệ mắc ung thư tuyến giáp (UTTG) chuẩn theo tuổi là 1,9/100000 dân, nữ mắc nhiều hơn nam với tỉ lệ là 1:2,6; tại bệnh viện ung bướu thành phố Hồ Chí Minh, theo ghi nhận ung thư quần thể năm 1997, ung thư tuyến giáp chiếm 2,1% các loại ung thư, đứng hàng thứ 10 trong các ung thư thường gặp tính chung cho cả 2 giới. [6], [8]
Tổn thương khu trú tuyến giáp có bệnh cảnh lâm sàng khá đa dạng, từ những người đi khám sức khoẻ tổng quát, hoặc cảm giác cổ bị to ra khi soi gương, hay có cảm giác nuốt vướng, đau vùng cổ, viêm họng và cũng có bệnh nhân đi khám khi tổn thương đã có di căn hạch vùng. Ở nước ta, chẩn đoán phát hiện u tuyến giáp nói riêng và các loại ung thư khác nói chung chưa quan tâm đứng mức nên không thường xuyên thăm khám định kỳ, hơn nữa sự phối hợp các phương tiện chẩn đoán bệnh lý u tuyến giáp chưa đồng bộ, chưa thống nhất ở các tuyến khám chữa bệnh, chưa có tính hệ thống trong chương trình theo dõi và tầm soát các nốt tổn thương, điều đó dẫn đến bỏ sót một tỉ lệ không nhỏ các tổn thương ác tính.Chẩn đoán sớm ung thư tuyến giáp vẫn là một thách thức đối với thầy thuốc. [4], [5]
Cùng với những tiến bộ của khoa học trong những thập niên vừa qua, càng ngày càng có nhiều công trình xác nhận vai trò của siêu âm trong việc bổ sung thông tin cho chẩn đoán. Nhưng đi cùng với khả năng này thì siêu âm cũng đã mang lại cho các bác sĩ chẩn đoán hình ảnh nhiều kết quả dương tính giả. Điều này làm gia tăng tỉ lệ sinh thiết âm tính, gây tốn kém và quan trọng nhất là để lại sang chấn tâm lý cho người bệnh. Để giảm thiểu tỉ lệ dương tính giả do siêu âm mang lại, gần đây một số nhà nghiên cứu đã đưa vào ứng dụng kỹ thuật mới, kỹ thuật siêu âm đàn hồi mô ở nhiều nước có nền y học tiên tiến, đã cung cấp khá nhiều thông tin đặc hiệu về tổn thương u khu trú ở tuyến vú, gan, tuyến tiền liệt, cho phép phân biệt u lành và u ác tính có độ nhạy và độ đặc hiệu cao (trên 86%) và đang được đánh giá cao về hiệu quả ứng dụng trên lâm sàng. [25], [33], [35]
Việc nghiên cứu để đánh giá hiệu quả của siêu âm đàn hồi mô trong khảo sát tổn thương khu trú nói chung và bệnh lý u tuyến giáp nói riêng ở nước ta cho đến nay chưa nhiều. Để góp phần vào việc nghiên cứu giá trị và khẳng định thêm vai trò của kỹ thuật siêu âm đàn hồi mô, tiến đến áp dụng trong thực hành khám siêu âm tuyến giáp hàng ngày tại bệnh viện. Chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh siêu âm đàn hồi mô ở bệnh nhân u tuyến giáp” nhằm các mục tiêu:
1. Mô tả một số đặc điểm lâm sàng, đặc điểm hình ảnh của siêu âm 2D và siêu âm đàn hồi mô ở bệnh nhân có u tuyến giáp.
2. Xác định giá trị của kỹ thuật siêu âm đàn hồi mô trong chẩn đoán u tuyến giáp.