Luận Văn Nghiên cứu chiết tách và xác định thành phần một số hợp chất hóa học bằng dung môi không phân cực tr

Khóa luận tốt nghiệp năm 2012
Đề tài: Nghiên cứu chiết tách và xác định thành phần một số hợp chất hóa học bằng dung môi không phân cực trong lá dứa thơm


MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục các bảng
Danh mục các hình
MỞ ĐẦU 1
1. Đặt vấn đề 1
2. Đối tượng và ph m vi nghiên ứu . 2
3. Mụ đí h nghiên ứu 2
4. Phương pháp nghiên ứu 2
5. Ý nghĩ kho họ và thự ti n ủ đề tài . 4
6. Bố ụ ủ luận văn 4
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 5
1.1. Tổng qu n về thự vật . 5
1.1.1. Tên khoa . 5
1.1.2. Đặ điểm thực vật của họ dứa d i – Pandanaceae [5] 5
1.1.3. Đặ điểm thự vật ủ hi P n nus[1],[5] . 6
1.1.4. Đặ điểm thực vật của cây dứ thơm h òn gọi â ơm nếp . 10
1.2. Tình hình nghiên ứu thành phần hó họ ủ â ứ thơm [11], [13], [14] 11
1.3. Ứng ụng ủ â ứ thơm trong đời sống và họ [5], [12] . 16
1.4. Cá phương pháp hiết tá h hợp hất thiên nhiên [3], [7], [10] 17
1.4.1. Phương pháp hò t n trong ung môi hữu ơ 17
1.4.2. Cá phương pháp hưng ất 18
1.4.3. Phương pháp hiết: . 20
1.5. Phương pháp vật lý [3], [9], [10] . 21
1.5.1. Phương pháp đo qu ng phổ hấp thụ ngu ên tử AAS . 21
1.5.2. Phương pháp phổ khối lượng 22
1.5.3. Phương pháp sắ ký khí khối phổ (GC-MS) 24
CHƯƠNG 2 THỰC NGHIỆM 25
2.1. Ngu ên liệu, ụng ụ và hó hất . 25
2 1 1 Thu gom ngu ên liệu 25
2 1 2 Xử lý ngu ên liệu . 26
2 2 Sơ đồ nghiên ứu 27
2 3 Cá phương pháp xá định một số hỉ tiêu hó lý [2] 27
2 3 1 Xá định độ ẩm . 27
Để xá định độ ẩm t tiến hành sấ 5 mẫu trong tủ sấ ở nhiệt độ khoảng 95 – 100
0
C
rồi lấ kết quả trung bình . 27
2.3.2 Xá định hàm lượng hữu ổtổng bằng phương pháp tro hó mẫu . 28
2 3 3 Xá định hàm lượng một số kim lo i nặng trong lá ứ thơm bằng phương
pháp qu ng phổ hấp thụ ngu ên tử (AAS) . 29
2 4 Định tính á nhóm hợp hất ó trong lá ứ thơm [5], [6], [8] 29
2 4 1 Định tính Al loi 29
2 4 2 Định tính Fl vonoi . 30
2 4 3 Định tính S ponin: . 30
2 4 4 Định tính T nin 30
2 4 5 Định tính i hữu ơ . 30
2 5 Thu và định lượng tinh ầu [8], [9] . 30
2.5.1 Định lượng tinh ầu . 31
2 5 2 Xá định á hỉ số vật lý ủ tinh ầu . 32
2 5 3 Xá định thành phần hó họ ó trong tinh ầu 32
2 6 Khảo sát điều kiện hiết á hợp hất hó họ từ lá ứ thơm 33
2 6 1 Khảo sát thời gi n hiết 33
2 6 2 Khảo sát tỉ lệ rắn lỏng 33
2 7 Xá định thành phần hó họ ủ ị h hiết lá ứ thơm [10] 34
CHƯƠNG 3KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 35
3 1 Kết quả xá định một số hỉ tiêu hó lý ủ lá ứ thơm 35
3 1 1 Độ ẩm 35
3 1 3 Hàm lượng một số kim lo i 36
3 2 Kết quả định tính á hợp hất ó trong lá ứ thơm 37
3 3 Khảo sát điều kiện hiết á hợp hất từ lá ứ thơm 38
3 3 1 Khảo sát thời gi n hiết 38
3 3 2 Khảo sát tỉ lệ rắn lỏng 39
3 4 Kết quả nghiên ứu thành phần b hơi từ lá ứ thơm 41
3.5. Kết quả nghiên ứu thành phần hóa họ ủ ị h hiết từ lá ứ thơm v i dung
môi n-hexan. . 43
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 47
Tài liệu tham khảo
Phụ lục

MỞ ĐẦU
1. Đặ ề
Nư c ta có nguồn tài nguyên sinh học rất đ ng và phong phú, được xếp thứ
16 trong 25 quốc gia có mứ độ đ ng sinh học cao nhất thế gi i Trong đó ó hàng
ngàn lo i cây, cỏ được dùng làm thuốc chữa bệnh cùng nhiều bài thuốc dân gian rất
đặc biệt. Bên c nh đó, v i sự phát triển không ngừng của xã hội, đời sống vật chất tinh
thần củ on người ngày một nâng cao nên vấn đề về hăm só và bảo vệ sức khỏe
ngà àng đượ qu n tâm Cũng vì thế mà hiện n ó h i xu hư ng mà on người
chữa bệnh là theo khoa học và thiên nhiên.
Hợp chất thiên nhiên có ho t tính sinh học cao nên có vai trò rất quan trọng
trong sự phát triển ngành hóa học ở á nư c có hệ thực vật phong phú. Chẳng h n như
nư t ó đặ điểm khí hậu nhiệt đ i gió mù là điều kiện rất thuận lợi cho sự phát
triển củ á â ược liệu quý Đâ là một lợi thế to l n không những đ i v i ngành
công nghiệp hó ược mà còn quan trọng trong ngành thực phẩm, hương liệu, mỹ
phẩm.
Lá dứ thơm là một lo i thực vật đã được sử dụng để t o mùi hương thơm ho
ơm nếp, cho bánh kẹo và các lo i nư c uống giải khát Ngoài r òn t o màu cho các
sản phẩm thực phẩm Nhưng qu n trọng hơn hết lá dứ thơm òn trị bệnh tiểu đường
rất hiệu quả trong dân gian.Tiểu đường là ăn bệnh phổ biến trong xã hội hiện đ i
ngà n nhưng l i không hề d dàng chữa trị. Do vậy nghiên cứu xá định thành phần,
ho t tính sinh học của lá dứ làm ơ sở cho việc ứng dụng cây này có hiệu quả hơn
nhằm nâng cao chất lượng sức khỏe cộng đồng là điều hết sức cần thiết. Tuy nhiên vấn
đề nà hư đượ nhà nư c quan tâm nhiều lắm. Chính vì vậy chúng tôi quyết định
chọn đề tài “ Nghiên ứu chiết tá h và xá định thành phần một số hợp chất hóa học
bằng dung môi không phân cực trong lá dứ thơm”.
2
2. Đ ư ạ ứ
 Đối tượng: lá dứ thơm, tinh ầu và dịch chiết từ lá được lấy ở quận Thanh
Khê-Đà Nẵng.
 Ph m vi nghiên cứu: Qúa trình chiết tá h, xá định thành phần và cấu trúc một
số hợp chất trong tinh dầu và dịch chiết lá dứ thơm
3. Mụ í ứ
 Nghiên cứu thành phần hóa học của tinh dầu lá dứ thơm
 Nghiên cứu quá trình chiết tá h, xá định thành phần hóa học trong lá
dứ thơm
 Khảo sát phân lập, xá định cấu trúc từ dịch chiết.
4. P ư ứ
Nghiên cứu lý thuyết:
 Lá dứ thơm.
 Đặ điểm sinh thái
 Thành phần hóa học.
Cá phương pháp hiết tách:
 Chưng ất lôi cuốn hơi nư c.
 Chiết bằng phương pháp Soxhlet.
Phương pháp định tính các hợp chất hữu ơ:
3
Phương pháp xá định thành phần hóa học và cấu trúc hợp chất hữu ơ:
 Phương pháp sắc ký .
 Phương pháp GC_MS
 Phương pháp HPLC
 Phương pháp IR
Phương pháp xá định các chỉ tiêu vật lý- hóa lý:
Xá định độ ẩm toàn phần, hàm lượng hữu ơ, hỉ số khúc x , chỉ số este chỉ số
axit và tỉ trọng của tinh dầu.
Nghiên cứu thực nghiệm :
 Xử lý mẫu, áp dụng phương pháp phân hủy mẫu phân tí h để khảo sát
hàm lượng hữu ơ
 Phương pháp hấp thụ nguyên tử (ASS) để xá định hàm lượng của một
số kim lo i nặng.
 Tách tinh dầu bằng phương pháp hưng ất lôi cuốn hơi nư c.
 Chiết mẫu bởi các dung môi hữu ơ: n- hexan, eter dầu hỏa.
 Phương pháp qu ng phổ hấp thụ phân tử UV- VIS để khảo sát bư c sóng
và độ hấp thụ của các dịch chiết v i các dung môi khác nhau.
 Định tính dịch chiết trong các lo i dung môi trên.
 Phương pháp tá h và xá định thành phần hóa học của tinh dầu và dịch
chiết: sắc ký khí khối phổ (GC -MS).
4
5. Ý ĩ ự ễ ủ ề
 Cung cấp thông tin ó ý nghĩ kho học của cây dứ thơm: một số chỉ
tiêu hóa lý, thành phần hóa học và cấu t o của một số hợp chất chính t o mùi hương
thơm
 Cung cấp á tư liệu về ứng dụng của tinh dầu lá dứ thơm, giải thích
một số công dụng của tinh dầu lá dứ thơm trong thực tế .
6. B ụ ủ ậ ă
Luận văn ó 50 trang gồm có 9 bảng và 15 hình. Phần mở đầu (4 trang), tổng
quan tài liệu (20 trang), thực nghiệm (10 trang), kết quả và thảo luận (16 trang), tài liệu
tham khảo và phần phụ lục.
Nội dung của luận văn gồm 3 hương:
Chương 1 Tổng quan tài liệu (20 trang).
Chương 2 Thực nghiệm (10 trang).
Chương 3 Kết quả nghiên cứu và thảo luận (16trang).
5



CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
1.1. Tổ q ề ự ậ
1.1.1. Tên khoa h c và vị trí của cây dứ ới thực vật [1], [5].
Theo GS Vũ Văn Chu ên tên kho học của cây dứ thơm h òn gọi là cây
ơm nếp đượ xá định là Pandanus amryllifolius Rox.b, thuộc:
Ngành ngọc lan: Magnoliophyta.
L p hành: Liliopsida.
Phân l p cau: Arecidae.
Liên bộ dứa d i: Pandananae.
Bộ dứa d i: Pamondanales.
Họ dứa d i: Pandanaceae.
Thuộc chi: Pandanus.
1.1.2. Đặc ểm thực vật của h dứa dại – Pandanaceae [5]
Theo GS Võ Văn Chi: á â thuộc họ này có thân d ng gỗ, sống lâu năm,
thường phân nhánh. Lá không chia, dài, hẹp, dai, có gai ở mép, hầu như luôn luôn xếp
trên 3 dãy hình xoắn ố Ho đơn tính, không uốn, tập hợp thành bông mo, không có
b o ho nhưng kèm theo lá bắc.
Cá ho đực xếp thành chùm phân nhánh gồm nhiều nhị, á ho ái thành đầu
trên một trục tròn, có số lá noãn không nhất định rời h ính để t o thành quả d ng
quả mọng hoặc quả kép gồm nhiều quả h ch dính nhau.
6