Luận Văn Nghiên cứu chẩn đoán và điều trị phẫu thuật u mỡ ác tính sau phúc mạc tại bệnh viện Việt Đức

Đề tài: Nghiên cứu chẩn đoán và điều trị phẫu thuật u mỡ ác tính sau phúc mạc tại bệnh viện Việt Đức
ĐẶT VẤN ĐỀ
U sau phúc mạc tiên phát là tập hợp các loại u phát triển ở trong khoang sau phúc mạc, loại u này hiếm gặp và rất đa dạng, chúng không có nguồn gốc thực sự từ các tạng sau phúc mạc (thận, tuyến thượng thận, niệu quản .). Nguồn gốc mô bệnh học cũng khác nhau, chúng phát sinh từ trung mô, thần kinh, tế bào mầm hay các nang sau phúc mạc. U sau phúc mạc chiếm khoảng 0,5% của các khối u ác tính và khoảng 0,16% của tất cả các loại khối u [20]. Mức độ lành tính và ác tính khác nhau nhưng chủ yếu là ác tính, khoảng 90% [17]
U mỡ ác tính (Liposarcoma) sau phúc mạc là một trong các u sau phúc mạc, đây là loại u có nguồn gốc từ trung mô, các tế bào mỡ chưa trưởng thành phát triển đơn dòng, có tính chất ác tính (thành khối, không có ranh giới, phát triển không hạn định, có xâm nhập và di căn), loại u này rất hiếm gặp. Chúng chiếm khoảng 0,8% trong các loại u sau phúc mạc và chiếm khoảng 15% các loại ung thư mỡ [10] [13]. Tại bệnh viện Việt Đức thống kê từ năm 1991 đến năm 1999 có 119 trường hợp u sau phúc mạc thì chỉ có 1 trường hợp u mỡ ác tính, chiếm 0,8% [10]. Thống kê tại bệnh viện Charity (Mỹ) từ 1948 đến 1962 có 41 u sau phúc mạc chiếm tỉ lệ 0,16% các khối u ác tính và cũng chỉ có 1 trường hợp u mỡ ác tính. Một thống kê khác tại Slovenia từ năm 1975-2000, có 155 u sau phúc mạc nhưng chỉ có 2 u mỡ ác tính[110].
Việc chẩn đoán và điều trị u sau phúc mạc nói chung và u mỡ ác tính nói riêng luôn là vấn đề không dễ dàng cho thầy thuốc, vì bệnh cảnh lâm sàng đa dạng, u nằm sâu trong cơ thể nơi có nhiều tạng nguy hiểm. Ngày nay với sự phát triển mạnh mẽ của các phương tiện chẩn đoán hình ảnh nhất là CT scanner và MRI đã giúp cho chẩn đoán khối u sau phúc mạc chính xác, nhưng việc chẩn đoán bản chất mô bệnh học của khối u trước mổ vẫn còn rất khó khăn.
Đối với u mỡ ác tính sau phúc mạc, can thiệp ngoại khoa đòi hỏi phẫu thuật viên nhiều kinh nghiệm, phương tiện dụng cụ chuyên sâu và có sự kết hợp nhiều chuyên khoa. Mặc dù vậy, sau phẫu thuật loại u này rất hay tái phát và tiên lượng sống sau mổ tuỳ từng tác giả. Theo Laqbaqbi A tỉ lệ tái phát u khoảng 50% và tiên lượng xấu, thời gian sống trung bình là 1 năm. Một tác giả khác như Eninger có khả quan hơn: tỉ lệ sống sau 5 năm khoảng 83% trong nhóm biệt hoá cao, 77% trong thể dạng nhày và thấp nhất là 18% trong thể hỗn hợp [6].Trong một nghiên cứu tại bệnh viện Athens (Hy Lạp) trong 21 năm (1970-1991) có 7 ca u mỡ ác tính sau phúc mạc đựơc phẫu thuật và cả 7 ca đều tái phát sau 9 tháng và sau 22 tháng chỉ 2 bệnh nhân còn sống.
Ở nước ta cho đến nay có 3 nghiên cứu về vấn đề u sau phúc mạc: Lê Ngọc Thành với “Góp phần chẩn đoán các khối u sau phúc mạc”. Hoàng Dương Vương với “Nghiên cứu chẩn đoán lâm sàng và cận lâm sàng của các u sau phúc mạc thường gặp tại bệnh viện Việt Đức” và gần đây nhất là Phạm Quang Hà với “Nghiên cứu chẩn đoán và điều trị các khối u sau phúc mạc tại bệnh viện Việt Đức”. Các nghiên cứu trên đã tổng kết được các triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng và đưa ra được các phương pháp điều trị u sau phúc mạc nói chung, chưa đề cập được cụ thể cho từng loại u sau phúc mạc [13] [17] [20]. Chưa có nghiên cứu khoa học nào về bệnh lý u mỡ ác tính sau phúc mạc.
Đứng trước thực trạng trên, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu chẩn đoán và điều trị phẫu thuật u mỡ ác tính sau phúc mạc tại bệnh viện Việt Đức” nhằm các mục tiêu sau:
1. Tìm hiểu đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của u mỡ ác tính sau phúc mạc.
2. Đánh giá kết quả điều trị phẫu thuật của u mỡ ác tính sau phúc mạc.