Luận Văn Nghiên cứu áp dụng sản xuất sạch hơn cho ngành bao bì nhựa– nghiên cứu điển hình Công ty Cổ Phần Văn

CHƯƠNG 1
MỞ ĐẦU


1.1. TÍNH CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Cùng với sự phát triển của xã hội ngành công nghiệp nhựa đang phát triển nhanh chóng. Để đáp ứng nhu cầu thị hiếu người tiêu dùng, các sản phẩm ngành nhựa ngày càng đa dạng về chủng loại và phong phú về màu sắc. Sự đa dạng phong phú này dẫn đến việc liên tục thay đổi nguyên liệu. Hiện nay sản lượng công nghiệp ngành nhựa đạt trên 2.350.000 tấn/năm. Những năm qua, ngành nhựa có tốc độ phát triển cao từ 30-40%. Kim nghạch xuất khẩu các sản phẩm nhựa những năm gần đây là 2,5% và mục tiêu đến năm 2010 là 10-15%. Mục tiêu đề ra trong quy hoạch tổng thể của ngành nhựa đến năm 2010 là:
Dự kiến tỷ lệ cơ cấu sản phẩm:
+ Các sản phẩm bao bì: 30%
+ Sản phẩm cho vật liệu xây dựng:20%
+ Sản phẩm cho công nghiệp điện, điện tử, ô tô máy móc:15%
+ Sản phẩm đồ gia dụng là:20%
+ Các sản phẩm khác là:15%
Kim nghạch xuất khẩu đạt 1 tỷ USD các sản phẩm nhựa vào năm 2010, tăng từ mức 600 triệu USD năm 2007.
Tốc độ tăng trưởng bình quân là 35%.
Sản lượng đạt 2.950.000 tấn /năm.
Thành phố Hồ Chí Minh và các vùng phụ cận chiếm 80% tổng sản lượng quốc gia, hiện có 2145 cơ sở sản xuất nhựa. Chính vì thế nó quyết định sự phát triển hay tụt hậu của cả ngành nhựa Việt Nam.
Tốc độ tăng trưởng ngành nhựa những năm qua là 30-40% đóng góp phần lớn vào tăng trưởng kinh tế của thành phố. Tuy nhiên sự phát triển kinh tế của ngành nhựa mới là điều kiện cần cho quá trình phát triển kinh tế nhưng chưa đủ, sự ô nhiễm môi trường hiện nay của ngành trên địa bàn thành phố cũng thể hiện rõ nét như tăng trưởng. Đây là ngành công nghiệp tiêu biểu cho các hoạt động sản xuất trong nước, với nhiều quy mô và hình thức sản xuất, thu hút lượng lớn lao động. Cùng với tốc độ phát triển nhanh chóng về sản lượng sản xuất và chất lượng sản phẩm, ngành bao bì nhựa cũng nhanh chóng gây tác động và ảnh hưởng xấu đến môi trường, đặc biệt là gây ô nhiễm môi trường không khí, môi trường nước và tiêu tốn điện năng lớn. Thế nhưng các giải pháp giải quyết các vấn đề ô nhiễm hiện nay của các doanh nghiệp thường là xử lý cuối đường ống. Đây là giải pháp vừa đắt tiền vừa không mang lại hiệu quả lâu dài, thậm chí nằm ngoài khả năng của một số doanh nghiệp vừa và nhỏ. Một giải pháp giải quyết các vấn đề ô nhiễm môi trường hiệu quả và phù hợp hơn đó là giải pháp sản xuất sạch hơn (SXSH). SXSH là giải pháp nhằm cải thiện hiện trạng môi trường, mang lại hiệu quả kinh tế cho các doanh nghiệp, nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm. So với giải pháp xử lý cuối đường ống thì SXSH là giải pháp hữu hiệu hơn đặc biệt phù hợp với khả năng tài chính và năng lực của các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nước ta hiện nay.
Việc thực hiện chiến lược SXSH sẽ giúp cho các doanh nghiệp có những thông tin đáng tin cậy để quyết định đầu tư hiệu quả, đồng thời là cơ sở để các doanh nghiệp xây dựng hệ thống quản lý chất lượng, điều kiện làm việc và môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001.
Hơn nữa, trong bối cảnh Việt Nam đã gia nhập WTO, thì các sản phẩm của Việt Nam buộc phải đáp ứng được các yêu cầu ngày càng khắt khe hơn của thị trường thế giới. Vì thế, việc triển khai hoạt động SXSH là đòi hỏi tất yếu với nước ta hiện nay, đặc biệt là trong ngành công nghiệp sản xuất bao bì nhựa nói riêng và ngành công nghiệp Việt Nam nói chung. Trong khuôn khổ luận văn tốt nghiệp em chọn đề tài "Nghiên cứu áp dụng sản xuất sạch hơn cho ngành bao bì nhựa– nghiên cứu điển hình Công ty Cổ Phần Văn Hóa Tân Bình" nhằm tìm ra các giải pháp hòa hợp giữa phát triển kinh tế-xã hội của công ty với môi trường, góp phần vào phát triển bền vững ngành bao bì nhựa trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và của Việt Nam nói chung.
1.2. MỤC TIÊU ĐỀ TÀI
Mục tiêu của đề tài luận văn là nghiên cứu các giải pháp sản xuất sạch hơn cho ngành bao bì nhựa, cụ thể là Công ty Cổ Phần Văn Hóa Tân Bình. Nghiên cứu và đề ra các giải pháp SXSH có ý nghĩa thực tiễn đối với các hoạt động sản xuất của xí nghiệp nhằm:
- Giảm thiểu chất thải, phòng ngừa ô nhiễm tại khu vực sản xuất của công ty và tiết kiệm năng lượng.
- Mang lại lợi ích kinh tế cho công ty đồng thời cũng mang lại lợi ích không nhỏ cho môi trường, xã hội nói chung.
1.3. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
Để thực hiện các mục tiêu nêu trên, luận văn sẽ tập trung nghiên cứu các nội dung sau:
- Tổng quan về SXSH, tình hình áp dụng SXSH tại Việt Nam và trên thế giới.
- Tổng quan về ngành bao bì nhựa ở Việt Nam.
- Tìm hiểu các hoạt động sản xuất, qui trình công nghệ chế biến bao bì nhựa, hiện trạng ô nhiễm môi trường của công ty Cổ Phần Văn Hóa Tân Bình.
- Áp dụng SXSH tại công ty Cổ Phần Văn Hóa Tân Bình cho một số phân xưởng.
1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Phương pháp khảo sát
Phương pháp khảo sát nhằm mục đích phân tích đánh giá tình hình sản xuất của công ty bao gồm:
- Sơ đồ quy trình công nghệ, bố trí mặt bằng
- Năng lượng dùng để sản xuất của công ty
- Mức độ tái sử dụng nhiên liệu, nguyên liệu
- Thiết lập quy trình công nghê
- Xác định các quy trình, công đoạn có khả năng phát sinh dòng thải
- Tổng hợp cân bằng năng lượng
Phương pháp thống kê
Phương pháp thống kê thực hiện để xử lý số liệu có sẵn, xử lý và tổng hợp số liệu có được sau khi thực hiện điều tra, thu thập tình hình thực tế của Công ty. Trên cơ sở số liệu tiến hành phân tích, xác định các nguyên nhân, các công đoạn ưu tiên cần nghiên cứu tỉ mỉ đề xuất ra các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm. Tiến hành phân tích thuận lợi và trở ngại khi Công ty bắt đầu tiến hành áp dụng các biện pháp sản xuất sạch hơn vào dây chuyền sản xuất.
Phương pháp đánh giá nhanh
Tiến hành xem xét lượng nguyên liệu, điện tiêu thụ và sản lượng thực tế, từ đó tính toán xem định mức tiêu thụ của xí nghiệp có nằm trong mức chuẩn của quốc tế hay không? Xem xét trong tất cả các công đoạn của xí nghiệp thì công đoạn nào tiêu tốn nhiều năng lượng và nguyên liệu nhất từ đó đưa ra giải pháp hợp lý.
Phương pháp chuyên gia
Được sự chỉ dẫn và hỗ trợ của giáo viên hướng dẫn, tham khảo ý kiến của các chuyên gia SXSH trong quá trình triển khai áp dụng SXSH cho công ty Cổ Phần Văn Hóa Tân Bình.
Đề xuất và lựa chọn các cơ hội SXSH khả thi để thực hiện thông qua việc trao đổi, thống nhất ý kiến với nhóm SXSH đặc biệt là chuyên gia SXSH
Phương pháp phân tích lợi ích chi phí
Phương pháp áp dụng để tính toán lợi ích và chi phí các giải pháp lựa chọn xem xét tính khả thi và lợi ích kinh tế, xã hội và môi trường của giải pháp mang lại.
1.5. GIỚI HẠN CỦA ĐỀ TÀI
Việc thực hiện các giải pháp sản xuất sạch hơn là một quá trình lâu dài và liên tục nhưng do thời gian thực hiện luận văn có hạn nên luận văn này chỉ dừng lại ở giai đoạn là xác định các tiềm năng áp dụng SXSH và đưa ra các giải pháp cho quá trình thực hiện tiếp theo.
1.5.1. Phạm vi nghiên cứu
Tiến hành nghiên cứu và áp dụng các giải pháp sản xuất sạch hơn khả thi đối với phân xưởng sản xuất bao bì nhựa, phân xưởng hạt màu chủ và phân xưởng tái chế nhựa thuộc Công ty Cổ Phần Văn Hóa Tân Bình.



1.5.2. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn này là phân xưởng sản xuất bao bì nhựa, phân xưởng hạt màu nhựa (MasterBaches), phân xưởng tái chế nhựa- Công ty Cổ Phần Văn Hóa Tân Bình.
1.5.3.Thời gian thực hiện
Thời gian thực hiện đề tài trong 3 tháng: bắt đầu từ ngày 01/10/2007 đến hết ngày 22/12/2007
1.6. Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI
Nghiên cứu các giải pháp sản xuất sạch hơn (SXSH) cho công ty Cổ Phần Văn Hóa Tân Bình, sẽ đóng góp một vài ý kiến cho các cơ quan chức năng và ban quản lý công ty có thể giám sát và quản lý các hoạt động của xí nghiệp về phương diện tiết kiệm năng lượng, sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường. Từ đó sẽ có những thông tin cần thiết để lựa chọn các giải pháp tối ưu trong việc áp dụng “Sản Xuất Sạch Hơn”, giảm thiểu chất thải và mang lại lợi ích kinh tế cho công ty nói riêng, ngành bao bì nhựa cả nước nói chung và cho môi trường. Nó mang nhiều các ý nghĩa khoa học cũng như thực tế
Tính thực tế:
Giải pháp sản xuất sạch hơn đang được thực hiện phổ biến ở nước ngoài và hiện nay, đang được nghiên cứu để áp dụng ở nước ta một cách rộng rãi. Đây là một cách tiếp cận mới trong việc thực hiện sản xuất có hiệu quả cả về kinh tế và môi trường. Mặt khác khi doanh nghiệp áp dụng sản xuất sạch hơn tạo tiền đề cho việc đạt được ISO 14001 được đễ dàng hơn. ISO 14001 cung cấp dàn khung còn sản xuất sạch hơn cung cấp cung cấp chất liệu.
Trong quá trình thực hiện có sự tham khảo tài liệu, ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực môi trường cũng như sản xuất.
Các môn học như: quản lý chất thải rắn, quản lý chất thải nguy hại, quản lý khu công nghiệp và khu chế xuất, hóa môi trường, sản xuất sạch hơn là cơ sở khoa học để thực hiện nghiên cứu này.
Cơ sở lý thuyết của những hoạt động trong quá trình thực hiện sản xuất sạch là kết quả đúc kết kinh nghiệm thành công của nhiều ngành trong và ngoài nước
Luận văn này được thực hiện cùng với dự án nghiên cứu áp dụng các giải pháp sản xuất sạch hơn cho Công ty Cổ Phần Văn Hóa Tân Bình do Trung Tâm Sản Xuất Sạch Hơn thuộc Chi Cục Bảo Vệ Môi Trường thực hiện.
Quá trình thực hiện dự án luôn đi theo sát với các hoạt động sản xuất thực tiễn của xí nghiệp sản xuất.