Thạc Sĩ Nghiên cứu áp dụng phương pháp kế toán chi phí trên cơ sở hoạt động (ABC) tại công ty cổ phần cơ khí

NGHIÊN CỨU ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN CHI PHÍ TRÊN CƠ SỞ HOẠT ĐỘNG (ABC) TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN CƠ KHÍ VÀ THIẾT BỊ ÁP LỰC – VVMI
Chuyên ngành: Kinh tế công nghiệp
Mã số: 60.31.09
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài.
Hoạt động tìm kiếm thăm dò khai thác dầu khí ở Việt Nam đến nay đã được tiến hành gần 50 năm còn nếu nói về hoạt động dầu khí nói chung, bao gồm cả phân phối, kinh doanh sản phẩm xăng dầu thì lịch sử còn lâu hơn rất nhiều. Trong suốt quá trình đó chúng ta đã tạo ra một lượng dữ liệu khoa học - kỹ thuật - kinh tế rất đồ sộ, có giá trị lớn lao và đó là tài sản quốc gia vô giá vì nó không những phục vụ cho nhu cầu điều hành, quản lý Nhà nước, quản lý sản xuất - kinh doanh và nghiên cứu khoa học hiện tại trong rất nhiều lĩnh vực mà cả cho tương lai của đất nước.
Trong phạm vi quản lý của Tổng cục Địa chất và Tổng cục Dầu khí trước đây cũng như của Tổng công ty Dầu khí và Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam hiện nay, hoạt động dịch vụ phục vụ cho các hoạt động chung của ngành đã được hình thành từ lâu và đi vào hoạt đông song hành cùng sự phát triển chung của toàn ngành Dầu khí, công tác thu thập, bảo quản dữ liệu dầu khí đã được quan tâm từ rất sớm. Trung tâm Thông tin - Tư liệu Dầu khí ra đời từ cuối thập niên 70 thế kỷ 20 đã đóng một vai trò rất quan trọng trong sự nghiệp này. Tuy nhiên cần phải nói rằng do nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan, nhiệm vụ này vẫn chưa được thực hiện như móng muốn, rất nhiều việc còn phải làm mới có thể tập hợp, bảo quản đầy đủ và dài lâu cũng như khai thác có hiệu quả nguồn tài sản quý giá này.
Dữ liệu dầu khí bao gồm các văn bản quản lý của các cơ quan Nhà nước, các dữ liệu về sản xuất - kinh doanh, các công trình nghiên cứu khoa học - công nghệ, các mẫu vật, các số liệu cũng như các tài liệu đa dạng liên quan đến lịch sử hoạt động của ngành Dầu khí qua các thời kỳ. Đó là những sản phẩm vật chất dễ bị xâm hại, hư hỏng bởi các điều kiện tự nhiên, các tác nhân hóa học, hoạt động của côn trùng, nấm mốc và cả sự vô ý thức của cón người. Đặc biệt với khí hậu khắc nghiệt của nước ta cũng như sự quản lý chưa hoàn thiện, nếu không được quan tâm đúng mức thì chúng sẽ sớm trở thành tro bụi hoặc mất mát không ai hay biết.
Các dữ liệu nói trên, cho đến nay phần lớn đã được thu thập bảo quản tập trung nhưng một khối lượng không nhỏ còn đang nằm tản mát ở các nơi, kể cả ở những đơn vị đã từ lâu không còn tồn tại và không có ai quản lý. Các văn bản pháp quy về công tác thu nộp tài liệu, hiện vật vừa thiếu vừa không cụ thể. Ngay cả những dữ liệu đã được tập trung chúng ta cũng chưa có những quy định về tiêu chuẩn xác định giá trị, các quy trình hoạt động cụ thể để xác định giá trị cũng như xác định mức độ mật thay đổi theo thời gian để quản lý, sử dụng hợp lý.
Về mặt bảo quản, mức độ hoàn thiện phụ thuộc vào sự quan tâm của các nhà lãnh dạo, quản lý, vào ngân sách được cấp, vào phương tiện trang thiết bị, vào cơ sở hạ tầng giành cho công tác này cũng như trình dộ, ý thức của những cán bộ trực tiếp làm công tác bảo quản. Nhiệm vụ chủ yếu của công tác bảo quản dữ liệu là thu thập đầy đủ các tư liệu của quốc gia và Tập đoàn, các báo cáo khoa học, các mẫu vật thuộc lĩnh vực dầu khí trong nước và một phần của nước ngoài, đảm bảo tuổi thọ, sử dụng hiệu quả, thiết lập các văn bản pháp quy cùng các chính sách đi kèm phù hợp với từng loại dữ liệu cũng như kiểm tra và bảo quản dự phòng các dữ liệu đó. Từ những nhiệm vụ này, các nhà lãnh đạo các cấp sẽ chỉ đạo và đưa ra các giải pháp quản lý cụ thể để toàn hệ thống thực hiện.
Cho đến nay chúng ta chưa có một hệ thống kho thực sự đáp ứng các yêu cầu của công tác bảo quản cũng như khai thác dữ liệu. Các vấn đề như địa điểm đặt kho, quy mô kho, mặt bằng, hướng nhà kho, quy cách kho, nền móng, tải trọng, sàn, lối đi lại trong kho, hệ thống điện, nước, chế độ nhiệt độ, độ ẩm, chế độ ánh sáng, chế độ thông gió chưa được đề cập đầy đủ trong thiết kế hệ thống kho mà thường giải quyết tùy theo khả năng tình thế. Do ngân sách cấp rất eo hẹp nên các trang thiết bị bảo quản vừa lạc hậu vừa thiếu. Dụng cụ đo Iiên tục nhiệt độ, độ ẩm tự động, máy hút ẩm, hút bui, quạt thông gió, may điều hòa không khí, thiết bị phòng chống cháy, thiết bị làm vệ sinh cho tài liệu, mẫu vật còn Ià những ước mơ của những cán bộ trực tiếp làm công tác lưu trữ.
Dữ liệu dầu khí là một tài sản quý nhưng là tài sản để sử dụng, để tạo ra giá trị mới chứ không phải là tài sản để giữ trong kho, do đó nếu công tác bảo quản, phục chế, nhân bản cần được coi trọng thì công tác dịch vụ dữ liệu lại càng phải được coi trọng gấp nhiều lần. Ứng dụng tin học để lập cơ sở dữ liệu và cung cấp dữ liệu cho khách hàng trong những năm gần đây Petrovietnam đã có chú ý nhiều hơn trước nhưng kết quả còn rất hạn chế. Đây là một công việc lâu dài vì cần nâng cấp chất lượng lên từng bước theo yêu cầu cuộc sống cũng như khả năng áp dụng tiến bộ kỹ thuật bên cạnh việc bổ sung, cập nhật kịp thời, liên tục các tư liệu mới chứ không phải chỉ giải quyết trong một vài đề tài là xong. Các quốc gia sản xuất dầu khí còn có cả các cơ sở dịch vụ dữ liệu dầu khí đặt ở nước ngoài để tạo diều kiện thu hút đầu tư và điều này cần phải có một chế độ tài chính thật hấp dẫn, linh hoạt đi kèm, bên cạnh việc quản lý dữ liệu một cách hiệu quả và khoa học. Chúng ta đang triển khai các hoạt động dầu khí ra nước ngoài nên việc thu thập dữ liệu dầu khí các loại qua con đường hợp tác cũng cần phải được đặt ra cho toàn Tập đoàn chứ không phải cho từng đơn vị thành viên riêng lẻ.
Trong thế giới ngày nay thông tin là tiền bạc. Cơ sở dữ liệu dầu khí chứa đựng một lượng thông tin lớn cho nên cần quan tâm đúng mức để các thông tin đó có ích đối với tất cả các họat động của ngành. Điều quan trọng là các nhà lãnh đạo đừng vì bận bịu với các nhiệm vụ to lớn hơn mà bỏ sót lĩnh vực này.
2. Mục đích của đề tài
Nghiên cứu những thành tựu và vướng mắc của các họat động dịch vụ khoa học kỹ thuật Dầu khí nói chung và dịch vụ khoa học kỹ thuật tại tung tâm lưu trữ nói riêng, trên cơ sở đó để xây dựng luận cứ khoa học nhằm đề xuất các giải pháp tăng cường hoạt động dịch vụ tại trung tâm một cách hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tế mới và các quy chế quản lý và khai thác tài liệu đã được PVN ban hành.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn.
Đối tượng nghiên cứu:Các họat động dịch vụ khoa học – kỹ thuật Dầu khí, dữ liệu dầy khí và công tác thu thập, quản lý và khai thác tài liệu, thông tin khoa học kỹ thuật từ tài liệu lưu trữ ở Trung tâm lưu trữ Dầu khí.
Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu đánh giá những nhân tố ảnh hưởng và định hướng phát triển của họat động dịch vụ khoa học kỹ thuật ngành Dầu khí. Vận dụng lý thuyết về dịch vụ khoa học kỹ thuật dầu khí áp dụng vào điều kiện thực tế tại trung tâm lưu trữ dầu khí nhằm cung cấp thông tin một cách nhanh chóng, chính xác và kịp thời. Trong nội dung của luận văn, do phạm vi của các dịch vụ về kỹ thuật dầu khí chuyên ngành là rất rộng nên chúng tôi không nghiên cứu chi tiết mà chủ yếu phân tích những vấn đề có liên quan đến các hoạt động của dịch vụ cung cấp thông khoa học kỹ thuật dầu khí tại TTLTDK.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn
Hệ thống hoá các lý thuyết và thực tiễn về dịch vụ khoa học kỹ thuật dầu khí
Tìm hiểu và phân tích thực trạng các họat động dịch vụ khoa học kỹ thuật ngành Dầu khí và các Hoạt động dịch vụ cung cấp thông tin khoa học kỹ thuật dầu khí tại Trung tâm Lưu trữ Dầu khí
Nghiên cứu, đề suất giải pháp tăng cường các họat động dịch vụ khoa học – kỹ thuật tại Trung tâm Lưu trữ Dầu khí – Viện Dầu khí Việt Nam
5. Phương pháp nghiên cứuTrong quá trình thực hiện Đề tài, tác giả đã tiến hành nghiên cứu, tổng hợp, phân tích và đánh giá các tài liệu liên quan, các tài liệu về chiến lược phát triển của các đơn vị cung cấp dịch vụ cho ngành Dầu khí; Khảo sát thực tế tình trạng hoạt động dịch vụ dầu khí; Đánh giá điều kiện kinh tế - xã hội, điều kiện cơ sở kỹ thuật - vật chất - nhân lực của các đơn vị hoạt động dịch vụ dầu khí; Dự báo nhu cầu thị trường dịch vụ căn cứ theo tiềm năng phát triển của các lĩnh vực sản xuất kinh doanh của ngành Công nghiệp Dầu khí; Đánh giá phạm vi hoạt động, thị phần dịch vụ của các công ty dịch vụ dầu khí nước ngoài đang hoạt động ở nước ta và khả năng cạnh tranh của mỗi đơn vị
Các phương pháp mà tác giả đã sử dụng để nghiên cứu :
Phương pháp tổng hợp phân tích tài liệu và khảo sát thực tế
Phương pháp thống kê
Phương pháp tham khảo ý kiến chuyên gia
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn
Luận văn hệ thống hoá và khái quát những lý luận cơ bản về dịch vụ khoa học kỹ thuật dầu khí, dịch vụ thông tin tư liệu dầu khí.
Đánh giá thực trạng dịch vụ cung cấp thông tin tại trung tâm lưu tữ dầu khí. Từ đó đưa ra những giải pháp hợplý để tăng cường hoạt động dịch vụ của tung tâm sao cho phù hợp với điều kiện hiện nay. Từ đó áp dụng cho tung tâm nhằm cung cấp thông tin về các hoạt động của ngành dầu khí một cách nhanh chóng và chính xác.7. Kết cấu của luận văn
Luận văn bao gồm 3 chương với kết cấu như sau:
Chương 1: Tổng quan về dịch vụ khoa học kỹ thuật dầu khí
Chương 2: Đánh giá thực trạng các hoạt động dịch vụ khoa học kỹ thuật dầu khí nói chung và dịch vụ thông tin khoa học kỹ thuật dầu khí tại trung tâm lưu trữ dầu khí.
Chương 3: Nghiên cứu áp dụng một số giải pháp nhằm tăng cường hoạt động dịch vụ khoa học kỹ thuật dầu khí cho trung tâm lưu trứ dầu khí

MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục các bảng
Danh mục các hình vẽ, đồ thị
MỞ ĐẦU 1
MỞ ĐẦU 1
5. Phương pháp nghiên cứu. 3
Đánh giá thực trạng dịch vụ cung cấp thông tin tại trung tâm lưu tữ dầu khí. Từ đó đưa ra những giải pháp hợplý để tăng cường hoạt động dịch vụ của tung tâm sao cho phù hợp với điều kiện hiện nay. Từ đó áp dụng cho tung tâm nhằm cung cấp thông tin về các hoạt động của ngành dầu khí một cách nhanh chóng và chính xác. 4
CHƯƠNG 1. 5
TỔNG QUAN VỀ DỊCH VỤ KHOA HỌC KỸ THUẬT DẦU KHÍ 5
1.1 Hoạt động dịch vụ khoa học kỹ thuật Dầu khí 5
1.1.1 Vai trò và nhiệm vụ của các hoạt động dịch vụ khoa học – kỹ thuật dầu khí. 5
1.1.2 Đặc điểm dịch vụ khoa học kỹ thuật dầu khí 7
1.1.3 Nhân tố ảnh hưởng và định hướng phát triển của các hoạt động dịch vụ. 9
a. Đường lối phát triển và các mục tiêu của ngành Dầu khí 9
b. Chủ trương, cơ chế, chính sách phát triển dịch vụ dầu khí 10
* Xu hướng phát triển các lĩnh vực dịch vụ dầu khí thế giới và khu vực. 14
* Tác động của hội nhập kinh tế thế giới và khu vực đến lĩnh vực dịch vụ dầu khí 15
1.1.4 Định hướng phát triển. 19
1.2 Đánh giá tình hình phát triển công nghiệp dịch vụ khoa học kỹ thuật dầu khí các nước khu vực và trên thế giới. 21
1.2.1 Dịch vụ kỹ thuật Dầu khí 21
1.2.2 Dịch vụ tư vấn đầu tư, khoa học công nghệ. 28
1.2.3 Dịch vụ thông tin khoa học kỹ thuật dầu khí. 29
1.3 Đánh giá khả năng cạnh tranh và chiếm lĩnh thị trường dịch vụ dầu khí trong nước và xuất khẩu. 30
1.3.1 Thuận lợi và khó khăn của các doanh nghiệp dịch vụ Việt Nam trong việc cạnh tranh chiếm lĩnh thị trường. 30
1.3.2 Khả năng cạnh tranh chiếm lính thị trường dịch vụ dầu khí trong nước và xuất khẩu 31
1.4 Kết luận. 33
CHƯƠNG 2. 36
ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÁC HOẠT ĐỘNG DỊCH VỤ 36
KHOA HỌC KỸ THUẬT DẦU KHÍ NÓI CHUNG VÀ DỊCH VỤ THÔNG TIN KHOA HỌC KỸ THUẬT DẦU KHÍ TẠI TRUNG TÂM LƯU TRỮ DẦU KHÍ 36
2.1 Thực trạng hoạt động dịch vụ khoa học kỹ thuật dầu khí 36
2.1.1 Dịch vụ kỹ thuật dầu khí chuyên ngành. 36
2.1.2 Dịch vụ Tư vấn đầu tư, khoa học và công nghệ. 58
2.2 Thực trạng hoạt động dịch vụ thông tin khoa học kỹ thuật dầu khí tại Trung tâm Lưu trữ Dầu khí 65
2.2.1 Vị trí, vai trò của Trung tâm lưu trữ Dầu khí 65
2.2.2 Ý nghĩa của tài liệu lưu trữ đối với công tác quản lý nhà nước và các hoạt động kinh tế, khoa học kỹ thuật. 66
2.2.3 Lĩnh vực hoạt động. 68
2.2.4 Hiện trạng hoạt động. 69
2.3 Kết luận. 89
2.3.1 Về dịch vụ khoa học kỹ thuật chuyên ngành. 90
2.3.2 Đối với các hoạt động dịch vụ thông tin khoa học kỹ thuật dầu khí tại Trung tâm lưu trữ Dầu khí 92
CHƯƠNG 3. 94
NGHIÊN CỨU ÁP DỤNG MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG HOẠT ĐỘNG DỊCH VỤ KHOA HỌC KỸ THUẬT DẦU KHÍ CHO TRUNG TÂM LƯU TRỮ DẦU KHÍ 94
3.1 Dự báo nhu cầu thị trường đối với sản phẩm/dịch vụ của Trung tâm 94
3.1.1 Nhu cầu thị trường đối với sản phẩm/dịch vụ của Trung tâm trong giai đoạn đến năm 2015 94
3.1.2 Nhu cầu thị trường dịch vụ đối với sản phẩm/dịch vụ của Trung tâm đến năm 2025 94
3.2 Một số phương hướng hoạt động của tâm lưu trữ Dầu khí. 94
3.2.1 Củng cố và phát triển các kho tài liệu. 94
3.2.2 Tiến tới xây dựng kho lưu trữ điện tử. 95
3.2.3 Nâng cấp hệ thống mạng và cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin. 97
3.3 Các giải pháp tăng cường hoạt động dịch vụ thông tin khoa học kỹ thuật Dầu khí của trung tâm 97
3.3.1 Giải pháp thu thập, bổ sung tài liệu lưu trữ. 97
3.3.2 Giải pháp công tác chỉnh lý, xử lý tài liệu. 99
3.3.3 Giải pháp cho các hoạt động phục vụ người dùng tin. 103
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 115

DANH MỤC CÁC BẢNG
Số hiệu Tên bảng Trang
Bảng 1.1 Bảng phân cấp của các hoạt động chức năng 17
Bảng 1.2 Bảng tổng hợp các tiêu thức phân bổ chi phí hoạt động 21
Bảng 1.3 Bảng thống kê số câu trả lời về việc áp dụng phương pháp 29
Bảng 1.4 Bảng phân tích tình trạng chấp nhận phương pháp 29
Bảng 1.5 Mối liên quan giữa ABC với lĩnh vực và quy mô của các công ty 30
Bảng 2.1 Kết quả sản xuất kinh doanh của Công ty CP Cơ khí và Thiết bị áp lực – VVMI giai đoạn 2007 - 2010 37
Bảng 2.2 Một số loại nồi hơi do Công ty chế tạo 39
Bảng 2.3 Phân tích chi phí sản xuất kinh doanh theo yếu tố 41
Bảng 2.4 Phân tích chi phí sản xuất kinh doanh theo khoản mục 42
Bảng 2.5 Bảng phân bổ chi phí sản xuất chung cho phân xưởng sửa chữa 51
Bảng 2.6 Bảng phân bổ chi phí sản xuất chung cho phân xưởng 52
Bảng 2.7 Bảng phân bổ chi phí sản xuất chung cho phân xưởng cơ khí áp lực 53
Bảng 2.8 Bảng tính giá thành cho các sản phẩm của 57
phân xưởng phụ kiện hầm lò 57
Bảng 3.1 Bảng ghi nhận chi phí cho từng trung tâm 67
Bảng 3.2 Bảng lựa chọn tiêu thức phân bổ cho các hoạt động 68
Bảng 3.3 Bảng phân tích chi tiết các nhóm chi phí 68
Bảng 3.4 Bảng tính các tiêu thức phân bổ hoạt động của phân xưởng phụ kiện hầm lò 69
Bảng 3.5 Bảng tính số lượng tiêu thức phân bổ hoạt động của phân xưởng phụ kiện hầm lò 70
Bảng 3.6 Bảng tính tỷ lệ tiêu thức phân bổ hoạt động của phân xưởng phụ kiện hầm lò 71
Bảng 3.7 Bảng phân bổ chi phí sản xuất chung cho sản phẩm gông lò 72
Bảng 3.8 Bảng phân bổ chi phí sản xuất chung cho sản phẩm thanh giằng 73
Bảng 3.9 Bảng phân bổ chi phí sản xuất chung cho sản phẩm líp nối ray 74
Bảng 3.10 Bảng phân bổ chi phí sản xuất chung cho sản phẩm lưới thép 75
Bảng 3.11 Bảng phân bổ chi phí sản xuất chung cho sản phẩm tấm chèn 76
Bảng 3.12 Bảng so sánh chi phí sản xuất chung phân bổ cho các sản phẩm 77
theo phương pháp truyền thống và phương pháp ABC 77

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
Số hiệu Tên hình vẽ, đồ thị Trang
Hình 1.1 Lý thuyết về kế toán chi phí trên cơ sở hoạt động 12
Hình 1.2 Quy trình thực hiện lý thuyết ABC 13
Hình 1.3 Mô hình phân bổ 2 bước của hệ thống chi phí truyền thống 22
Hình 1.4 Mô hình phân bổ 2 bước của hệ thống ABC 22
Hình 1.5 Sơ đồ hỗ trợ của tin học phục vụ hệ thống ABC 28
Hình 2.1 Sơ đồ tổ chức của Công ty CP Cơ khí và thiết bị áp lực- VVMI 34
Hình 2.2 Biểu đồ biểu diễn tăng trưởng của Công ty giai đoạn 2007 – 2010 36
Hình 3.1 Sơ đồ quy trình sản xuất nồi hơi 66
Hình 3.2 Sơ đồ quy trình sản xuất kết cấu thép 66
Hình 3.3 Sơ đồ quy trình hoạt động sửa chữa 66
Hình 3.4 Sơ lược về các phần hành trong phần mềm SAP R/3 79
Hình 3.5 Hệ thống hoạch định nguồn lực ERP 81
Hình 3. 6 Khả năng hỗ trợ của SAP R/3 trong việc thực hiện ABC 81