Luận Văn Nghiên cứu ảnh hưởng của một số chất điều hòa sinh trưởng đến quá trình nhân nhanh của hai giống mía

Mục lục
Mở đầu 6
1. Đặt vấn đề 6
2. ý nghĩa và mục tiêu của đề tài .7
Phần 1: tổng quan tài liệu 8
1.1. Giới thiệu chung về cây mía 8
1.1.1. Phân loại thực vật 8
1.1.2. Đặc điểm hình thái và đặc điểm sinh trưởng .8
1.1.3. Phân loại mía .8
1.1.4. Gía trị của cây mía . .10
1.1.5. Thực trạng việc trồng và sử dụng mía 11
1.2. Kĩ thuật nuôi cấy mô tế bào và ứng dụng .13
1.2.1. Lịch sử phát triển 13
1.2.2. Cơ sở khoa học của nuôi cấy mô tế bào thực vật 15
1.2.3. Các yếu tố ảnh hưởng tới nuôi cấy in vitro .16
1.2.4. Các phương pháp nhân giống in vitro .19
1.2.5. ứng dụng của nuôi cấy mô tế bào thực vật .23
1.3. Giới thiệu về chất điều hòa sinh trưởng thực vật 24
1.3.1. Nguồn gốc lịch sử . 24
1.3.2. Nhóm Auxin . 25
1.3.3. Nhóm Cytokinin . 26
1.3.4. Các nhóm khác . .27
Phần 2: vật liệu và phương pháp nghiên cứu .28
2.1. Vật liệu nghiên cứu .28
2.2. Phương pháp nghiên cứu .28
2.2.1: Chọn mẫu và xử lí mẫu .28
2.2.2. Các bước thực hiện . 29
a. Nghiên cứu khả năng tạo chồi của hai giống mía ROC26 và BH1 . .29
2




b. Nghiên cứu ảnh hưởng của 2,4-D ở các nồng độ khác nhau kết hợp với
0,1mg/l IBA lên quá trình phát sinh mô sẹo ở lát cắt lá non của hai giống mía
ROC26 và BH1 . 30
c. Nghiên cứu ảnh hưởng của BAP ở các nồng độ khác nhau kết hợp với
0,2mg/l Kinetin lên quá trình tái sinh chồi từ callus của hai giống mía ROC26 và
BH1 . .30
d. Nghiên cứu ảnh hưởng của nước dừa tới quá trình nhân chồi của hai giống
mía ROC26 và BH1 . .31
e. Nghiên cứu ảnh hưởng của trạng thái môi trường tới quá trình nhân chồi
cảu hai giống mía ROC26 và BH1 . .31
f. Nghiên cứu ảnh hưởng của dung tích môi trường tới quá trình nhân chồi
của hai giống mía ROC26 và BH1 . 32
g. Nghiên cứu ảnh hưởng của BAP ở các nồng độ khác nhau lên quá trình
kéo dài chồi của hai giống mía ROC26 và BH1 . .32
h. Nghiên cứu ảnh hưởng của NAA ở các nồng độ khác nhau lên quá trình
hình thành rễ của hai giống mía ROC26 và BH1 . .33
i. Nghiên cứu ảnh hưởng của giá thể lên tỷ lệ sống của cây trên vườn ươm.33
2.2.6. Thu thập và xử lí số liệu 33
Phần 3: kết quả và thảo luận . 35
3.1. Tạo nguyên liệu vô trùng từ cây mía . .35
3.2. Nghiên cứu khả năng tạo chồi từ hai giống mía ROC26 và BH1 . 35
3.3. Nghiên cứu ảnh hưởng 2,4-D ở các nồng độ khác nhau kết hợp với
0,1mg/l IBA lên quá trình phát sinh mô sẹo ở lát cắt lá non của hai giống mía
ROC26 và BH1 . 37
3.4. ảnh hưởng BAP ở các nồng độ khác nhau kết hợp với 0,2mg/l Kinetin
lên quá trình tái sinh chồi của 2 giống mía ROC26 và BH1 . .40
3.5. ảnh hưởng nước dừa tới sự hình thành chồi từ callus của 2 giống mía
ROC26 và BH1 . 42
3.6. ảnh hưởng của trạng thái môi trường đến quá trình nhân chồi của 2
giống mía ROC26 và BH1 . .43
3




3.7 : ảnh hưởng dung tích môi trường tới quá trình nhân nhanh chồi của 2
giống mía ROC26 và BH1 . .45
3.8 : ảnh hưởng BAP ở các nồng độ khác nhau lên quá trình kéo dài chồi
của 2 giống mía ROC26 và BH1 . 46
3.9 : ảnh hưởng nồng độ NAA đến quá trình hình thành rễ của 2 giống mía
ROC26 và BH1 . 48
3.10 : ảnh hưởng của giá thể đến tỉ lệ sống của cây ngoài vườn ươm . .51
Phần 4 : kết luận và kiến nghị . .53
4.1. Kết luận . 53
4.2. Kiến nghị . .53
Tài liệu tham khảo . .54
Phụ lục .
4






Mở đầu
I. Đặt vấn đề:
Cây mía là một loại cỏ qua quá trình chọn lọc tự nhiên hàng nghìn năm đ,
trở thành một loài cây trồng công nghiệp quan trọng của cả thế giới. Cây mía chứa
80-90% nước dịch đường trong đó có khoảng 16-18% là đường nguyên chất. Cây
mía là cây cho sản lượng đường cao hơn tất cả các loại cây khác. Hiện nay ở nước
ta cũng như nhiều nước khác trên thế giới cây mía là cây trồng được nhà nước và
chính phủ ưu tiên chú trọng phát triển như một cây công nghiệp chính. Niên vụ mía
năm 2009 lượng nguyên liệu mía đưa vào sản xuất đường thiếu trầm trọng, hàng
loạt nhà máy đường phải đóng cửa sớm. Hậu quả là toàn nghành mía của nước ta
thiếu khoảng 2000 tấn so với dự tính dẫn tới nhà nước phải nhập ngoại đường. Đây
là nguyên nhân chính gây hiện tượng sốt giá đường trong năm nay. Nhà nước dự
tính vụ mía năm 2010 sẽ mở rộng diện tích trồng mía để đáp ứng đủ cho nghành
sản xuất mía đường nhằm đảm bảo giá đường phù hợp cho nhân dân. Ngoài ra, cây
mía còn là một vị thuốc quý chữa rất nhiều bệnh đ, được các y bác sỹ chứng nhận
và sử dụng. Bên cạnh đó đối với những vùng sâu, miền núi, vùng đồng bào dân tộc
thiểu số thì cây mía còn là cây trồng chủ đạo góp phần xóa đói giảm nghèo làm
giàu cho bà con.
Diện tích trồng mía của nước ta hiện nay vào khoảng 325.800 ha, năng suất
bình quân khoảng 54 tấn/ha, tổng sản lượng mía được 15,2 triệu tấn. Có khoảng
hơn 200 quốc gia đang trồng và sản xuất mía đường với sản lượng hàng năm lên tới
1.324,6 triệu tấn gấp khoảng 6 lần so với sản lượng của củ cải đường. Nhu cầu về
đường cũng như tính cấp thiết của cây mía ngày càng đòi hỏi với số lượng lớn.
Qua nhiều năm trải nghiệm của hầu hết các nước cho thấy vai trò của công
nghệ nuôi cấy mô đối với nhân giống mía, cây mía qua nuôi cấy mô cho năng xuất
cao hơn bình thường gấp 20-30%. Nuôi cấy mô còn là một biện pháp an toàn trong
công tác cung cấp giống sạch bệnh, giảm chi phí thuốc hóa học, giúp cho việc nhập
nội giống và trao đổi nguồn gen. Để tạo được các giống mía cho năng suất, tỷ lệ
đường cao và cây sạch bệnh thì công nghệ nuôi cấy mô là một đòi hỏi hết sức cấp
bách.
6




Chất kích thích sinh trưởng là một yếu tố quyết định sự thành công của công
nghệ nuôi cấy mô tế bào thực vật. Vì vậy để có được những giống mía chất lượng
cao ta phải tìm hiểu ảnh hưởng của các chất kích thích sinh trưởng lên các giống
mía. Chỉ có như vậy ta mới có thể tạo được điều kiện môi trường tối ưu cho cây
phát triển nhằm đạt được năng xuất cao nhất. Hiện nay hai giống mía chính được
đưa vào trồng để sản xuất đường chủ yếu là giống mía ROC26 và giống BH1.Vì
đây là hai giống mía có hàm lượng đường cao hơn hẳn so với các giống mía nhập
ngoại khác của nước ta. Để phục vụ cho việc đưa hai giống mía ROC26 và BH1 ra
trồng hàng loạt với diện tích lớn mang lại năng xuất cao, chúng tôi đ, tiến hành
nghiên cứu đề tài : “Nghiên cứu ảnh hưởng của một số chất điều hòa sinh
trưởng đến quá trình nhân nhanh của hai giống mía ROC26 và BH1 bằng
phương pháp nhân nhanh IN VITRO”
II. mục đích và yêu cầu của đề tài:
1.1. mục đích:
- Xác định được các chất điều hòa sinh trưởng thích hợp và nồng độ cần bổ
sung vào môi trường nuôi cấy hai giống mía ROC26 và BH1 bằng in vitro để đạt
hiệu quả nhân nhanh cao nhất.
1.2. yêu cầu:
- Xác định được nồng độ của BAP, NAA, 2,4-D cần bổ sung vào môi trường
nuôi cấy.
- Xác định được nồng độ % của nước dừa, hàm lượng agar (g/l) cần bổ sung
vào môi trường nuôi cấy.
- Tìm được giá thể thích hợp để đưa cây in vitro ra vườn ươm trước khi đưa
cây ra ngoài đồng ruộng.
7




Phần 1: tổng quan tài liệu
1.1. giới thiệu chung về cây mía:
1.1.1. Phân loại thực vật:
Tên Việt Nam: Cây mía
Tên khoa học : Succharum officinarum
Tông : Andoropogoneae
Họ : Hòa thảo (Poaceae)
Chi : Sachcharum
1.1.2. Đặc điểm hình thái và đặc điểm sinh trưởng:
Cây mía là cây thuộc họ hòa thảo, sống ở các vùng có khí hậu nhiệt đới và
ôn đới ẩm. Thân cây mía to mập, chia đốt, chứa nhiều đường, cao từ 2-6 m. Trên
cây mía thường thì phần ngọn nhạt hơn phần gốc do phần ngọn chứa thêm một
lượng nước lớn để cung cấp cho lá và ngọn. Lá mía cứng, dài, có lông khi già lá
chuyển mầu nâu. Cây mía thuộc cây rễ chùm ăn trên bề mặt đất khoảng 0-60 cm.
Cây mía ưa sống ở vùng có khí hậu nhiệt đới, nóng ẩm. Nhiệt độ thích hợp từ
15-26 0C, thời kỳ mía nảy mầm thì cần nhiệt độ tốt nhất là 26-33 0C. Thời gian
chiếu sáng phải đạt từ 1200-2000 giờ/ 1 ngày. Độ ẩm cần 100-170 mm nước/1
tháng, khi mía sắp tới thời kỳ thu hoạch cần khô khoảng 2 tháng như vậy thì tỉ lệ
đường trong cây sẽ cao. Mía là loại cây công nghiệp khỏe, không kén đất có thể
trồng mía trên nhiều loại đất khác nhau, từ 70% sét đến 70% cát. Đất thích hợp
nhất cho mía là những loại đất xốp, tầng canh tác sâu, có độ phì cao, giữ ẩm tôt và
dễ thoát nước. Tuy nhiên ph của đất phải giới hạn từ 4-9, ph thích hợp nhất cho
cây mía phát triển từ 5,5 đến 7,5.
1.1.3. Phân loại giống mía ở Việt Nam:
Trên thực tế hiện nay ở Việt Nam, cây mía được chia thành hai loại chính:
Mía ăn và mía ép công nghiệp.
- Mía ăn: Nhóm này chiếm diện tích rất ít, chỉ một phần nhỏ và tập trung chủ
yếu ở các tỉnh như: Hà Tây, Hưng Yên, Hòa Bình . Đây là nhóm mía nhiệt đới,