Tiểu Luận Ngân hàng nhà nước việt nam với việc độc quyền phát hành tiền

Lời nói đầu
Will Rogers - một nhà văn hài hước người Mỹ từng nói: “There have been three great inventions since the beginning of time: fire, the wheel, and central banking” (tạm dịch là: “Có 3 phát minh vĩ đại từ khi bắt đầu sự sống của loài người: lửa, bánh xe và Ngân hàng Trung ương”). Hàm ý sâu xa của câu nói này cho thấy Ngân hàng Trung ương (NHTW) có tầm quan trọng như thế nào trong lịch sử phát triển của loài người.
Nếu hệ thống ngân hàng được ví là huyết mạch thì Ngân hàng Trung ương chính là trái tim của nền kinh tế. Một nền kinh tế chỉ có thể phát triển lành mạnh khi có một NHTW thực hiện tốt chức năng điều tiết hệ thống tiền tệ. Ngược lại, những trục trặc trong hoạt động của NHTW cũng có thể gây ra những cú “đột quỵ” đối với cả nền kinh tế. Vì vậy, ở bất kỳ quốc gia nào, NHTW cũng đều đóng vai trò đặc biệt trong chiến lược phát triển kinh tế- xã hội.
Để giúp cho bạn đọc hiểu rỏ hơn về vai trò của nhà nươc Việt Nam, nhóm chúng tôi xin được trình bày đề tài “NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM VỚI VIỆC ĐỘC QUYỀN PHÁT HÀNH TIỀN”
I. Lược sử về quá trình phát hành tiền
I.1 Giới thiệu về Ngân hàng trung ương(NHTW)
- NHTW là tổ chức độc quyền phát hành tiền và thực hiện chức năng quản lí nhà Nước về tiền tệ và hoạt động ngân hàng nhằm ổn đình giá trị tiền tệ góp phần đảm bảo an toàn các hoạt động ngân hàng và hệ thống các tổ chức tín dụng góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển.
+ Dựa theo mức độ phụ thuộc của NHTW với Chính Phủ, được chia ra làm:
-NHTW độc lập với chính phủ: chính phủ không có quyền can thiệp vào hoạt động của NHTW. Như Ngân hàng dự trữ liên Bang Đức và hệ thống dự trữ liên Bang Hoa Kỳ
- NHTW trực thuộc chính phủ: chính phủ có ảnh hưởng rất lớn tới NHTW như: việc bổ nhiệm các chức vụ quản lí ngân hàng thậm chí là việc xậy dựng các chính sách phát triển của ngân hàng. Như Ngân hàng nhà nước Việt Nam, Nhật Bản

I.2 Chức năng của NHTW
NHTW liên quan đến ba chức năng cơ bản, đó là phát hành tiền tệ, ngân hàng của các tố chức tín dụng, và ngân hàng của chính phủ. Tuy nhiên, không phải ngân hàng trung ươn gnào cũng mang đầy đủ ba chức năng này.
+ Phát hành tiền tệ:
Ở phần lớn các nước, NHTW là cơ quan duy nhất có quyền phát hành tiền tệ. Ở một số nước khác, NHTW là cơ quan duy nhất phát hành tiền giấy, còn tiền kim loại với tư cách là tiền bổ trợ thì do chính phủ phát hành. Ví dụ như: Cục Dự trữ Liên bang - NHTW của Mỹ- không có chức năng phát hành tiền, thay vào đó là Bộ Tài chính đảm nhiệm chức năng này. Cũng có thông tin cho rằng Chính phủ Mỹ không có quyền phát hành đồng Đô-la, mà là do Cục Dự Trữ Liên Bang.
+Ngân hàng của các tổ chức tín dụng
NHTW thực hiện công việc tái chiết khấu các hối phiếu đối với các tổ chức tín dụng, cấp vốn thông qua cho vay đối với các tổ chức này (đồng thời qua đây kiểm soát lãi suất). NHTW còn mua và bán các giấy tờ có giá, qua đó điều tiết lượng vốn trên thị trường.
+Ngân hàng của Chính phủỞ nhiều nước, NHTW là người quản lý tiền nong cho chính phủ. Chính phủ sẽ mở tài khoản giao dịch không lãi suất tại NHTW. Tuy nhiên, ở một số nước, chẳng hạn như ở Việt Nam, chức năng này do kho bạc đảm nhiệm.
NHTW còn làm đại diện cho chính phủ khi can thiệp vào thị trường ngoại hối.
I.4 Nguyên nhân NHTW được độc quyền phát hành tiền
Sỡ dĩ việc phát hành tiền tập trung vào NHTW là vì các lí do sau:
+ Các Chính phủ các nước muốn kiểm soát sự biến động của lượng tiền trong lưu thông trong phạm vi toàn quốc. Điều này cũng có thể thực hiện được nếu như Nhà nước là người phát hành tiền, nhưng kinh nghiệm thực tế đã cho thấy rằng, khi Chính phủ phát hành tiền thì việc kiểm soát và hạn chế khối lượng phát hành rất khó.
+ Lượng tiền trong lưu thông giờ đây bao gồm cả tiền mặt và tiền gửi ở ngân hàng. Sự mở rộngcác hoạt động tín dụng sẽ làm tăng nhu cầu tiêu tiền mặt. Vì thế, khi nắm vai trò độc quyền phát hành, NHTW có cơ hội để kiểm soát khả năng mở rộng tín dụng và do đó điều chỉnh lượng tiền cần phá thành.
+ Giấy bạc do NHTW phát hành- một ngân hàng nhận được sư ưu đãi tối ưu từ Chính phủ- sẽcó uy tín cao trong lưu thong
+ Việc phát hành tiền mang lại lợi nhuận, vì thế tốt nhất nên được tập trung vào một ngân hàngđể tiện cho việc phân phối và sử dụng nguồn lợi đó một cách thích hợp.
II. Thực trạng phát hành tiền của NHTW nước ta hiện nay
II.1 Giá trị của đồng tiền Việt Nam trên trường quốc tế
Việt nam là một nước nhỏ, kinh tế còn chưa được phát triển đúng theo tiềm năng và nhập siêu triền miên từ năm này qua năm khác, vả lại việt nam còn vay nợ các quốc gia khác rất nhiều, lạm phát thường ở mức rất