Luận Văn Năng lực cạnh tranh của các công ty cho thuê tài chính Thành Phố Hồ Chí Minh

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
NĂM 2013

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH . 1
1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH 1
1.1.1. Công ty cho thuê tài chính . 1
1.1.2. Các sản phẩm dịch vụ của công ty cho thuê tài chính . 2
1.2. NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7
1.2.1. Khái niệm . 7
1.2.2. Các yếu tố cấu thành năng lực cạnh tranh của công ty cho thuê tài chính . 14
1.2.3. Yếu tố môi trường bên ngoài tác động đến năng lực cạnh tranh của công ty cho
thuê tài chính 21
1.3. MỘT SỐ MÔ HÌNH PHÂN TÍCH NĂNG LỰC CẠNH TRANH 24
1.3.1. Ma trận SWOT 25
1.3.2. Mô hình kim cương của Michael Porter 26
1.3.3. Mô hình hình ảnh cạnh tranh . 29
1.3.4. Mô hình đánh giá các yếu tố nội bộ . 31
1.4. THIẾT KẾ MÔ HÌNH ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÁC
CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH . 34
1.4.1. Khung phân tích . 34
1.4.2. Lựa chọn phương pháp đánh giá năng lực cạnh tranh của công ty cho thuê tài
chính tại thành phố Hồ Chí Minh . 34
1.4.3. Phương pháp xác định tầm quan trọng của các yếu tố cấu thành năng lực cạnh
tranh của ngành cho thuê tài chính . 36
1.4.4. Phương pháp đo lường năng lực cạnh tranh của công ty CTTC tại thành phố Hồ
Chí Minh 38
1.4.5. Phương pháp đo lường các yếu tố môi trường bên ngoài ảnh hưởng
đến năng lực cạnh tranh của các công ty cho thuê tài chính tại thành phố Hồ Chí Minh
43
1.4.6. Phương pháp chuyên gia nghiên cứu giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh
của các công ty cho thuê tài chính tại thành phố Hồ Chí Minh . 46
1.5. BÀI HỌC KINH NGHIỆM NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA
CÁC CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH TẠI MỘT SỐ QUỐC GIA 47
1.5.1. Kinh ngiệm của một số quốc gia . 47
1.5.2. Bài học cho các công ty cho thuê tài chính tại Việt Nam 51
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 . 52


CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÁC CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 54
2.1. TỔNG QUAN VỀ CÁC CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH TẠI THÀNH PHỐ
HỒ CHÍ MINH 54
2.1.1. Khái quát sự hình thành và phát triển của các công ty cho thuê tài chính tại thành
phố Hồ Chí Minh . 54
2.1.2. Thực trạng hoạt động của các công ty cho thuê tài chính tại thành phố Hồ Chí
Minh . 58
2.2. ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÁC CÔNG TY CHO THUÊ
TÀI CHÍNH TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH . 64
2.2.1. Tầm quan trọng của các yếu tố cấu thành năng lực cạnh tranh đối với ngành cho
thuê tài chính 64
2.2.2. Phân tích các yếu tố cấu thành năng lực cạnh tranh của các công ty cho thuê tài
chính tại thành phố Hồ Chí Minh . 80
2.2.3. Đánh giá tổng hợp năng lực cạnh tranh của các công ty cho thuê tài chính tại
thành phố Hồ Chí Minh 94
2.3. ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA MỘT SỐ YẾU TỐ MÔI TRƯỜNG BÊN
NGOÀI ĐẾN NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÁC CÔNG TY CHO THUÊ TÀI
CHÍNH TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH . 96
2.3.1. Ảnh hưởng của của yếu tố thị trường đến năng lực cạnh tranh của các công ty
cho thuê tài chính tại thành phố Hồ Chí Minh . 96
2.3.2. Ảnh hưởng của yếu tố luật pháp và chính sách đến năng lực cạnh tranh của các
công ty cho thuê tài chính tại thành phố Hồ Chí Minh 98
2.3.3. Ảnh hưởng của yếu tố kết cấu hạ tầng và dịch vụ hỗ trợ đến năng lực cạnh tranh
của các công ty cho thuê tài chính . 99
2.4. NHẬN XÉT VỀ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÁC CÔNG TY CHO
THUÊ TÀI CHÍNH TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 101
2.4.1. Những kết quả đạt được . 101
2.4.2. Những hạn chế . 103
2.4.3. Nguyên nhân tồn tại . 107
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 . 110
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÁC
CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH . 112
3.1. CƠ SỞ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP 112
3.1.1. Cạnh tranh là tất yếu của quá trình hội nhập quốc tế của các công ty cho thuê tài chính . 112
3.1.2. Tiềm năng phát triển hoạt động cho thuê tài chính tại thành phố Hồ Chí Minh
114
3.1.3. Dự báo sự phát triển của thị trường cho thuê tài chính 116
3.1.4. Quan điểm về nâng cao năng lực cạnh tranh của các công ty cho thuê tài chính
tại thành phố Hồ Chí Minh . 117
3.2. GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÁC CÔNG TY
CHO THUÊ TÀI CHÍNH TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 119
3.2.1. Nâng cao năng lực tài chính . 119
3.2.2. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực . 126
3.2.3. Hoàn thiện tổ chức và phương thức quản trị điều hành . 129
3.2.4. Phát triển sản phẩm và nâng cao chất lượng dịch vụ . 132
3.2.5. Hiện đại hoá công nghệ 138
3.2.6. Phát triển thương hiệu 138
3.3. KHUYẾN NGHỊ . 140
3.3.1 Đối với nhà nước . 140
3.3.2. Đối với Ngân hàng Nhà nước 143
3.3.3. Đối với Hiệp hội cho thuê tài chính . 145
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 . 146
KẾT LUẬN 148
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


MỞ ĐẦU
1.Tính thiết thực của đề tài:
Xu thế toàn cầu hóa hiện nay đặt ra yêu cầu bức thiết trong việc nâng cao năng lực canh tranh quốc gia, ngành, công ty, thậm chí cả cá nhân. Đối với các công ty năng lực cạnh tranh phải thể hiện được khả năng vượt trội của công ty so với đối thủ cạnh tranh trong việc thỏa mãn tốt nhất những yêu cầu của khách hàng nhằm thu lợi ngày càng cao hơn. Các công ty CTTC tại TP. HCM cũng không phải là ngoại lệ. Trên thế giới, công ty CTTC được xếp vào nhóm định chế tài chính không nhận tiền gửi. Đặc trưng của loại công ty này là huy động vốn bằng cách phát hành các tài
sản tài chính như: trái phiếu, cổ phiếu , sau đó dùng nguồn vốn này để cho thuê. Trên thị trường tín dụng Mỹ, cuộc cạnh tranh gay gắt giữa các công ty CTTC với các NHTM, hiệp hội tiết kiệm . diễn ra từ những thập niên 50 của thế kỷ 20 [44] .
Ở Việt Nam, công ty CTTC thuộc nhóm TCTD phi ngân hàng. Theo Luật các TCTD sửa đổi năm 2010, TCTD phi ngân hàng là loại hình TCTD được thực hiện một hoặc một số hoạt động ngân hàng theo quy định của Luật này, trừ các hoạt động nhận tiền gửi cá nhân và cung cấp dịch vụ thanh toán qua tài khoản[38]. Ở Việt Nam đến tháng 12 năm 2012 có 12 công ty CTTC và đã có những đóng góp tích cực trong việc cung cấp vốn cho các tổ chức trong nền kinh tế. Tuy nhiên, hoạt động của các công ty CTTC trong thời gian qua bộc lộ nhiều tồn tại như năng lực tài chính yếu, quản trị điều hành còn hạn chế, sản phẩm dịch vụ nghèo nàn [8]. Các nguyên nhân chính giải thích cho những vấn đề trên là do các công ty CTTC
chưa chú trọng định hướng kinh doanh, năng lực marketing, năng lực sáng tạo, năng lực tổ chức dịch vụ. Tìm hiểu về mức độ tác động của những yếu tố này đến năng lực cạnh tranh của các công ty CTTC ở Việt Nam nói chung và tại TP. HCM nói riêng là điều bức thiết, góp phần xây dựng bộ chỉ tiêu giúp cho công ty CTTC tự đánh giá và có giải pháp phát triển phù hợp.
2. Mục tiêu nghiên cứu:
Luận án dùng lý thuyết cạnh tranh để phân tích và xác định năng lực cạnh tranh của các công ty CTTC tại TP. HCM theo các tiêu chí của ngành, đánh giá tổng hợp các điểm mạnh, điểm yếu trong năng lực cạnh tranh của các công ty CTTC có trụ sở chính đóng trên địa bàn TP. HCM, từ đó đề xuất các giải pháp và các khuyến nghị nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của các công ty CTTC trên địa bàn TP. HCM.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
Đối tượng nghiên cứu của đề tài tập trung vào năng lực cạnh tranh của các công ty CTTC có trụ sở chính đóng trên địa bàn TP. HCM với thời gian nghiên cứu từ năm 2008 đến 2012.
4. Phương pháp nghiên cứu:
Để hoàn thành đề tài, luận án chủ yếu sử dụng phương pháp chuyên gia, phương pháp tư duy hệ thống và phương pháp thống kê mô tả.
Phương pháp chuyên gia được sử dụng trong xây dựng thang đo năng lực cạnh tranh, xác định năng lực cạnh tranh cuả các công ty CTTC, xác định mức độ ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài đến năng lực cạnh tranh của các công ty CTTC. Các dữ liệu được xử lý trên phần mềm SPSS để thực hiện các kiểm định và tính toán giá trị trung bình.