Luận Văn Nâng cao hiệu quả quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam

MỤC LỤC

TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ
PHẦN MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÍN DỤNG NGÂN HÀNG VÀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG NGÂN HÀNG 3
1.1 Tín dụng ngân hàng và ý nghĩa của hoạt động tín dụng ngân hàng 3
1.1.1 Khái niệm tín dụng ngân hàng 3
1.2 Rủi ro tín dông - nguyên nhân và hậu quả . 6
1.2.1 Khái niệm chung về rủi ro 6
1.2.2 Rủi ro tín dụng ngân hàng . 6
1.2.3 Nguyên nhân nảy sinh rủi ro tín dụng 8
1.2.4 Những thiệt hại từ rủi ro tín dụng 9
1.2.5 Nợ xấu và các chỉ số đo lường rủi ro tín dụng . 10
1.2.5.1 Khái niệm nợ xấu 10
1.2.5.2 Các chỉ số đo lường rủi ro tín dụng . 11
1.3 Quản lý rủi ro tín dụng ngân hàng . 12
1.3.1 Sự cần thiết của quản lý rủi ro tín dụng 12
1.3.2 Những nội dung cơ bản của QLRRTD tại các NHTM 14
1.3.2.1 Xác định mục tiêu của quản lý rủi ro . 14
1.3.2.2 Đánh giá rủi ro tín dụng: 14
1.3.2.3 Kiểm soát rủi ro tín dụng . 15
1.3.2.4 Tài trợ rủi ro tín dụng . 18
1.3.2.5 Quản lý chương trình 18
1.4 Kinh nghiệm về quản lý rủi ro tín dụng ngân hàng của một số nước trên thế giới 18
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM 22
2.1 Khái quát về Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam 22
2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của NHNTVN . 22
2.1.2 Kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn 2006-2010 23
2.2 Quy trình tín dụng của NHNTVN . 28
2.2.1 Nguyên tắc tổ chức hoạt động tín dụng . 28
2.2.2 Quy trình tổ chức hoạt động tín dụng tại NHNTVN 28
2.3 Thực trạng hoạt động tín dụng của NHNTVN giai đoạn 2006-2010 31
2.3.1 Tình hình cho vay và dư nợ . 31
2.3.2 Tình hình nợ xấu . 36
2.3.3 Phân tích nguyên nhân nợ xấu . 38
2.4 Thực trạng công tác quản lý rủi ro tín dụng tại NHNTVN 44
2.4.1 Bộ máy tổ chức quản lý rủi ro tín dụng . 44
2.4.2 Các chỉ số đo lường rủi ro tín dụng tại NHNTVN . 48
2.4.3 Quy trình thực hiện QLRRTD của NHNT . 48
2.4.3.1 Đánh giá rủi ro tín dụng 48
2.4.4.2 Kiểm tra sử dụng vốn vay, giám sát tuân thủ quy trình tín dụng, nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra nội bộ . 58
2.4.4.3 Tăng cường các biện pháp dự phòng để xử lý nợ xấu 58
2.5 Đánh giá công tác QLRRTD tại NHNT thời gian qua 59
2.5.1 Những mặt làm được . 59
2.5.2 Những hạn chế 60
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DÔNG TẠI NHNTVN . 63
3.1 Định hướng phát triển tín dụng của NHNTVN trong thời gian tới 63
3.1.1 Định hướng chiến lược phát triển tín dụng . 63
3.1.2 Đối tượng khách hàng và sản phẩm 64
3.1.3 Chỉ tiêu tín dụng 64
3.2 Một số giải pháp nâng cao hiệu quả QLRRTD tại NHNT VN. 65
3.2.1 Hoàn thiện các công cụ QLRRTD hiện đại theo chuẩn mực quốc tế 65
3.2.2 Thực hiện nghiêm túc quy trình, quy định về cho vay . 71
3.2.2.1 Nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng 71
3.2.2.2 Kiểm soát chặt chẽ giai đoạn trong và sau khi cho vay, tránh tình trạng chỉ tập trung đánh giá khách hàng trong giai đoạn thẩm định . 73
3.2.3 Xây dùng chính sách tuyển dông, đào tạo, đãi ngộ và đề bạt hợp lý nhằm nâng cao chất lượng CBTD . 74
3.2.4 Nghiêm túc thực hiện trích lập DPRR theo quy định của NHNN 75
3.2.5 Tăng cường các biện pháp tài trợ cho rủi ro tín dụng 76
3.3 Một số kiến nghị 77
3.3.1 Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước 77
3.3.2 Kiến nghị với Chính phủ và các ban, ngành có liên quan . 79
3.3.2.1 Giải tỏa những vướng mắc khi công chứng thế chấp tài sản bảo đảm và đăng ký giao dịch bảo đảm 79
3.3.2.2 Đẩy nhanh tốc độ xử lý tài sản bảo đảm 81
3.3.2.3 Các kiến nghị khác . 82
KẾT LUẬN 84
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT

CBKH Cán bộ khách hàng
CBTD Cán bộ tín dụng
CIC Trung tâm thông tin tín dụng
CN Chi nhánh
Cty CP Công ty cổ phần
Cty TNHH Công ty trách nhiệm hữu hạn
DATCCông ty mua, bán nợ và tài sản tồn đọng của doanh nghiệp C«ng ty mua, b¸n nî vµ tµi s¶n tån ®äng cña doanh nghiÖp
DN Doanh nghiệp
DNNN Doanh nghiệp nhà nước
DNTN Doanh nghiệp tư nhân
DPRRTD Dự phòng rủi ro tín dụng
FDI: Đầu tư trực tiếp từ nước ngoài
GDBĐ Giao dịch bảo đảm
HĐTC Hợp đồng thế chấp
HĐTD Hợp đồng tín dông
NH Ngân hàng
NHNN Ngân hàng Nhà nước
NHNNg Ngân hàng nước ngoài
NHNT Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam
NHNTTW Ngân hàng Ngoại thương Trung ương
NHNTVN Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam
NHTMCP Ngân hàng thương mại cổ phần
NHTMNN Ngân hàng thương mại nhà nước
PGD Phòng giao dịch
QHKH Quan hệ khách hàng
QLN Quản lý nợ
QLRR Quản lý rủi ro
QLRRTD Quản lý rủi ro tín dông
QSDĐ Quyền sử dụng đất
RRTD Rủi ro tín dụng
SME Doanh nghiệp vừa và nhỏ
TCKT Tổ chức kinh tế
TCTD Tổ chức tín dông
Tcty Tổng công ty
TSBĐ Tài sản bảo đảm
TSTC Tài sản thế chấp
TTĐT Trung tâm đào tạo của Ngân hàng TMCP
Ngoại thương Việt Nam
VCB Bank For Foreign Trade Of Vietnam
WTO World Trade Organization

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1: Một số chỉ tiêu tài chính qua các năm . 24
Bảng 2.2: Một số chỉ tiêu an toàn và hiệu quả 25
Bảng 2.3: Dư nợ tín dụng theo loại hình doanh nghiệp 34
Bảng 2.4: Dư nợ tín dụng theo kỳ hạn . 35
Bảng 2.5: Dư nợ tín dụng theo loại tiền . 36
Bảng 2.6: Dư nợ tín dụng theo chất lượng 37
Bảng 2.7: Bảng liệt kê rủi ro của doanh nghiệp . 49
Bảng 2.8: Bảng xếp loại khách hàng doanh nghiệp theo điểm số 51
Bảng 2.9: Chính sách tín dụng theo mức độ rủi ro 52
Bảng 2.10: Ma trận rủi ro 55
Bảng 3.1: Bảng chỉ tiêu chấm điểm tín dụng tiêu dùng 67
Bảng 3.2: Quyết định tín dụng dùa trên điểm số . 69



DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ

Hình 1.1: Quan hệ giữa Người cho vay và Người đi vay . 3
Hình 2.1: Sơ đồ tổ chức quản lý rủi ro tín dụng tại NHNTVN 47





PHẦN MỞ ĐẦU



1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong cơ chế thị trường, hoạt động kinh doanh của ngân hàng luôn tiềm Èn nhiều rủi ro nh­: rủi ro lãi suất, rủi ro ngoại hối, rủi ro thanh khoản, rủi ro tín dụng Trong tất cả các loại rủi ro kể trên thì rủi ro tín dụng là loại rủi ro chiếm tỷ trọng lớn và phức tạp nhất. Rủi ro tín dụng xảy ra không chỉ gây nên những tổn thất về tài chính mà còn gây nên những thiệt hại to lớn về uy tín ngân hàng, làm giảm sút niềm tin của công chúng đối với cả hệ thống ngân hàng. Do tính chất lây lan của nã, rủi ro tín dông có thể là đầu mối của những cuộc khủng hoảng tài chính hoặc khủng hoảng kinh tế- xã hội. Thực tế hoạt động tín dụng của các Ngân hàng thương mại Việt Nam thời gian qua cho thấy: Hiệu quả của hoạt động tín dông chưa cao, chất lượng tín dụng chưa tốt, thể hiện ở tỷ lệ nợ quá hạn và nợ khó đòi còn ở mức cao so với khu vực và thế giới, xu hướng phát triển không bền vững.
Theo lé trình hội nhập quốc tế, về cơ bản đến năm 2010 Việt Nam sẽ thực hiện mở cửa hoàn toàn thị trường dịch vụ ngân hàng, các Ngân hàng trong nước sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh vô cùng khốc liệt trong một môi trường kinh doanh toàn cầu biến động khó lường. Vì vậy, việc nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro, đặc biệt là quản trị rủi ro tín dụng tại các Ngân hàng thương mại Việt Nam đang là vấn đề bức xúc cả trên mặt lý luận và thực tiễn.
Với mong muốn đóng góp cho Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam ngày càng phát triển và lớn mạnh, tôi mạnh dạn chọn đề tài “Nâng cao hiệu quả quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam” làm luận văn tốt nghiệp cao học kinh tế chuyên ngành Kinh tế tài chính - ngân hàng.
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CøU
- Hệ thống hóa lý thuyết về quản trị rủi ro tín dông trong hoạt động ngân hàng và những yêu cầu mới đối với Ngân hàng thương mại Việt Nam trong tình hình hội nhập kinh tế quốc tế trên cơ sở vận dụng các kiến thức khoa học đã học và tổng kết tình hình hoạt động thực tiễn.
- Phân tích, đánh giá đúng thực trạng hoạt động tín dụng và quản lý rủi ro tín dụng của Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam, những kết quả đạt được và những yếu kém, tìm ra nguyên nhân và rót ra bài học kinh nghiệm.
- Đề ra các giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro tín dông tại Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam, bảo đảm an toàn và phát triển bền vững của hoạt động tín dụng của ngân hàng trong tình hình hội nhập kinh tế quốc tế.
3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CøU
- Đối tượng nghiên cứu: Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam.
- Phạm vi nghiên cứu: Hoạt động tín dụng của Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam giai đoạn 2006 - 2010 trong mối tương quan với hoạt động của các ngân hàng thương mại khác trên lãnh thổ Việt Nam.
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CøU
- Sử dụng phương pháp duy vật biện chứng, kết hợp với các phương pháp: thống kê, so sánh, phân tích, khái quát nhằm làm rõ vấn đề nghiên cứu.
- Phương pháp thu nhập, xử lý số liệu: Số liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo thường niên, các báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh, từ các cơ quan thống kê, báo, đài và được xử lý trên máy tính.
5. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
- Thông qua luận văn này, tác giả mong muốn đề xuất một số giải pháp khả thi nhằm nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro tín dụng tại NHNTVN trên cơ sở nghiên cứu khoa học, tổng kết, đánh giá toàn diện và có hệ thống.
- Đề tài có thể áp dụng vào thực tiễn hoạt động quản trị rủi ro tín dụng của NHNTVN. Mét sè giải pháp hiện đang được triển khai tại NHNTVN và bước đầu đã đem lại kết quả rất khả quan.