Tiểu Luận Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với việc thực hiện nếp sống văn minh đô thị trên địa bàn quận

PHẦN 1: MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài
Hiện nay, cùng với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước thì quá trình đô thị hóa cũng diễn ra hết sức sôi động và mạnh mẽ. Các đô thị xuất hiện ngày càng nhiều và không ngừng phát triển cả về quy mô, phương diện kinh tế và xã hội. Đặc biệt là dân số ở các đô thị tăng cao liên tục hàng năm, gây sức ép rất lớn đối với công tác quản lý, trình độ phát triển và việc giải quyết các vấn đề xã hội ở các đô thị này. Từ đó, đòi hỏi chính quyền các đô thị phải có những chính sách thật sự hiệu quả, phù hợp để giải quyết tốt những mặt trái của quá trình đô thị hóa. Trong đó, xây dựng nếp sống văn minh đô thị có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc phát triển đô thị theo hướng bền vững. Đây là việc làm mang tính cấp thiết, không chỉ với mục đích tạo dựng bộ mặt đô thị xanh, sạch, đẹp mà còn làm giảm những tác động bất lợi đối với môi trường, tạo ra mối quan hệ tốt đẹp hòa nhã giữa người với người trong xã hội.
Thành phố Hồ Chí Minh nói chung và Quận 1 nói riêng được xem là trung tâm giao dịch thương mại, văn hóa, hành chính của cả nước, với nhiều ưu thế thuận lợi cho kinh tế phát triển, đặc biệt là lĩnh vực dịch vụ, thương mại, du lịch. Trên cơ sở thế mạnh sẵn có, cùng với việc định hướng phát triển phù hợp và đầu tư hợp lý, những năm gần đây khả năng khai thác và tốc độ tăng trưởng kinh tế trên địa bàn Quận 1 là rất đáng kể.
Đặc thù Quận 1 là Quận trung tâm Thành phố, là nơi có nhiều Lãnh sự quán các nước, có nhiều đơn vị Trung ương, Thành phố đóng trên địa bàn quận. Mặt khác, Quận 1 còn là trung tâm Thương mại – Dịch vụ - Du lịch, nơi có nhiều chợ, trung tâm siêu thị, có nhiều khách sạn, nhà hàng, nhiều điểm vui chơi giải trí, có bến tàu, bến xe và có các địa danh lịch sử, hệ thống các cụm bảo tàng Quận 1 là điểm đến thường xuyên của khách du lịch và khách Quốc tế để làm việc, giao dịch và giải trí. Hàng ngày Quận 1 mở cửa đón hàng trăm ngàn lượt khách tới du lịch, buôn bán, giao dịch Vì vậy, những con đường trung tâm luôn tập trung một lượng lớn khách đến tham quan, vui chơi giải trí, đồng thời giúp nhiều người buôn bán kiếm sống ở khu vực này. Người có tiền thì thuê mướn mở cửa hàng, nhà hàng để kinh doanh, người ít tiền thì “bám” lấy vỉa hè, lòng lề đường để buôn bán, kiếm sống bất chấp luật lệ, mỹ quan chung của Thành phố. Hình như người dân nghĩ đường phố là thuộc “sở hữu” của mình và họ tha hồ xả rác, xả chất thải, phóng uế tự nhiên, bừa bãi Những việc làm đó ảnh hưởng rất lớn đến bộ mặt của một thành phố được mệnh danh là phát triển nhất nước này.
Ý thức được vai trò và vị trí của quận, trong nhiều năm qua Quận ủy – Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân Quận 1 đã đề ra nhiều Nghị quyết, chương trình hành động thiết thực và phù hợp nhằm xây dựng Quận 1 trở thành quận xanh, sạch, đẹp. Các cấp, các ngành từ thành phố, Quận và Phường có sự chỉ đạo thường xuyên, mạnh mẽ, lực lượng nòng cốt có số lượng đông có kinh nghiệm và trình độ, làm tốt công tác phối hợp tuyên truyền với các sở ban ngành và đoàn thể góp phần làm cho công tác chỉnh trang đô thị, tôn tạo và xây dựng mới cơ sở hạ tầng đạt hiệu quả cao, tạo cho Quận 1 một diện mạo mới, góp phần thu hút đầu tư, thúc đẩy kinh tế, du lịch phát triển, cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân trên địa bàn.
Trong thời gian qua, tuy đã đạt được một số kết quả nhất định nhưng trong công tác xây dựng và cải thiện môi trường, đời sống văn hóa vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của một quận trung tâm và còn gặp nhiều hạn chế. Nhận thức được việc xây dựng môi trường văn hóa, nếp sống văn minh đô thị trong các công sở, xí nghiệp, trong các trường học, bệnh viện, trên đường phố, công viên và khu dân cư trên địa bàn quận là hết sức cần thiết. Năm 2006, Ủy ban Nhân dân Quận 1 đã ban hành Quyết định số 749/QĐ-UBND ngày 27/6/2006 của Ủy ban Nhân dân Quận 1 về việc phê duyệt Đề án Xây dựng nếp sống văn minh đô thị trên địa bàn Quận 1, giai đoạn 2006 - 2010. Năm 2008, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh ban hành Quyết định số 147/2007/QĐ-UBND ngày 28/12/2007 của Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh về việc ban hành Kế hoạch thực hiện chủ đề “Năm 2008 – Năm thực hiện nếp sống văn minh đô thị”. Và mới đây, theo Nghị quyết số 39/2009/NQ-HĐND ngày 09/12/2009 của Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh về việc tiếp tục vận động thực hiện nếp sống văn minh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành và triển khai kế hoạch thực hiện chủ đề “Năm 2010 – Năm thực hiện nếp sống văn minh – mỹ quan đô thị”. Qua đó, đã tạo cơ sở pháp lý cho Quận 1 thực hiện công tác xây dựng nếp sống văn minh đô thị sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân, mang lại hiệu quả thiết thực hơn.
Nhiều mô hình đã được thực hiện lồng ghép với phong trào xây dựng nếp sống văn minh đô thị trên địa bàn Quận 1 như: phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, phòng chống tội phạm, giữ gìn an ninh trật tự, an toàn giao thông và vệ sinh môi trường đã được triển khai rộng khắp, góp phần thúc đẩy việc xây dựng nếp sống văn minh đô thị gắn liền với việc chấp hành luật pháp và các quy định chung ở các địa phương, đơn vị.
Tuy nhiên, bên cạnh những hiệu quả đã mang lại thì vẫn còn những tồn tại, yếu kém trong việc tổ chức, thực hiện xây dựng nếp sống văn minh đô thị. Một bộ phận dân cư còn giữ nếp sống tiểu nông, chưa có ý thức chấp hành pháp luật, giữ gìn trật tự, đảm bảo an toàn giao thông, giữ gìn môi trường, giữ gìn vệ sinh đường phố và nơi công cộng; thiếu ý thức bảo vệ tài sản công; có hành vi ứng xử, giao tiếp chưa phù hợp với nếp sống văn minh đô thị trong một xã hội hiện đại và ngày càng phát triển.
Xuất phát từ tình hình thực tiễn xây dựng nếp sống văn minh đô thị như trên và nhận thấy được tính cấp thiết của vấn đề, tôi đã lựa chọn đề tài “NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI VIỆC THỰC HIỆN NẾP SỐNG VĂN MINH ĐÔ THỊ TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN 1 THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH” làm đề tài cho khóa luận tốt nghiệp của mình. Hy vọng đề tài sẽ có những đóng góp thiết thực cho các cấp ủy Đảng, Chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân, các tổ chức kinh tế - xã hội đối với việc xây dựng, thực hiện nếp sống văn minh đô thị hiện đại, góp phần xây dựng Quận 1 nói riêng và Thành phố Hồ Chí Minh nói chung trở thành một thành phố văn minh, phát triển, hiện đại và xứng đáng với cái tên “hòn ngọc Viễn Đông” của châu Á.