Thạc Sĩ Nâng cao hiệu quả hoạt động trưng cầu giám định trong điều tra tội phạm giết người trên địa bàn tỉnh

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
Đấu tranh với tội phạm, giữ gìn TTATXH là nhiệm vụ quan trọng của lực lượng CAND nói chung và lực lượng CSND nói riêng. Trong đó, đấu tranh với tội phạm giết người luôn được coi trọng vì đây là loại tội phạm cực kỳ nguy hiểm. Hành vi phạm tội của chúng không những xâm phạm trực tiếp đến quyền cao quý nhất của con người là quyền sống mà còn gây hậu quả nặng nề về tinh thần và vật chất đối với gia đình, người thân của nạn nhân cũng như gây ảnh hưởng xấu đến trật tự công cộng.
Cũng như các địa phương khác, Đảng bộ và chính quyền tỉnh Tiền Giang rất quan tâm đến công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm mà nhất là tội phạm giết người. Bởi loại tội phạm này tác động xấu đến tình hình an ninh trật tự địa phương trong khi toàn tỉnh đang tập trung đẩy lùi tội phạm và các loại tệ nạn xã hội, tạo môi trường tốt cho các nhà kinh doanh đầu tư vào các khu công nghiệp, đẩy mạnh phát triển nền kinh tế tỉnh nhà xứng tầm với đô thị loại hai. Tập trung trấn áp loại tội phạm này ngoài việc ổn định tình hình TTATXH ở địa phương và thúc đẩy phát triển kinh tế còn góp phần thực hiện thắng lợi đề án 3, của nghị quyết 09 về chương trình quốc gia phòng, chống tội phạm.
Trong những năm qua, lực lượng Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an tỉnh Tiền Giang đã phát hiện, điều tra làm rõ và đề nghị truy tố nhiều vụ án giết người đặc biệt nghiêm trọng, ngăn chặn, hạn chế hậu quả thiệt hại của loại tội phạm này, góp phần ổn định trật tự an toàn xã hội, tạo niềm tin yêu trong quần chúng nhân dân. Dù vậy, nhiều vụ án giết người đã được điều tra khám phá nhưng hậu quả về mặt xã hội của nó để lại hết sức nặng nề. Qua nghiên cứu tình hình tội phạm nói chung và tội phạm giết người nói riêng trên địa bàn tỉnh Tiền Giang, đến thời điểm hiện tại nhận thấy tội phạm giết người vẫn còn diễn biến phức tạp. Trong 5 năm qua, án giết người xảy ra tại Tiền Giang là 97 vụ, chiếm tỷ lệ ít hơn các loại án khác nhưng có xu hướng gia tăng. Dù tỷ lệ khám phá đạt rất cao (92,78%) đối với án giết người nhưng trong hoạt động điều tra vẫn còn nhiều hạn chế nhất định, chưa đáp ứng yêu cầu điều tra khám phá đối với loại tội phạm này, tức là phải khám phá triệt để 100%. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hạn chế công tác điều tra xử lý tội phạm giết người nhưng trong đó phải kể đến hiệu quả của hoạt động trưng cầu giám định là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên. Thực tế cho thấy, nhiều vụ án giết người không thể xác định thủ phạm hay không đủ chứng cứ chứng minh tội phạm hoặc xác định sai tính chất, lệch hướng điều tra xuất phát từ hoạt động trưng cầu giám định kém hiệu quả. Vì vậy, việc nghiên cứu, tìm ra giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động trưng cầu giám định trong điều tra các vụ án giết người trên địa bàn tỉnh Tiền Giang là một yêu cầu thực tiễn cấp bách, khách quan, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ đấu tranh với tội phạm, giữ gìn trật tự an toàn xã hội.
Trước yêu cầu đòi hỏi của thực tiễn của công tác điều tra tội phạm và hoạt động trưng cầu giám định trong điều tra các vụ án giết người trên địa bàn tỉnh Tiền Giang, tác giả đã chọn đề tài: “Nâng cao hiệu quả hoạt động trưng cầu giám định trong điều tra tội phạm giết người trên địa bàn tỉnh Tiền Giang” với mong muốn góp phần làm rõ thực trạng của hoạt động này trong điều tra tội phạm giết người. Trên cơ sở đó, luận văn sẽ đề xuất một số giải pháp có tính khả thi để nâng cao hiệu quả hoạt động trưng cầu giám định góp phần tích cực cho công tác điều tra, khám phá tội phạm giết người.