Tài liệu Mỹ thuật phục hưng thế kỷ XVI

Đề tài: Mỹ thuật phục hưng thế kỷ XVI

MỸ THUẬT PHỤC HƯNG THẾ KỶ XVI

I. Khái niệm phục hưng:
Trong thế kỷ qua hàng triệu con người vẫn phải kính cẩn nghiêng ḿnh thám phục trước những giá trị nghệ thuật mà mỹ thuật phục hưng để lại cho nhân loại. Đó là một kho tàng vô giá với hàng ngh́n bức tranh, tượng và những công tŕnh kiến trúc kỳ vĩ được tạo nên bởi những người khổng lồ của thời đại mới với tư tưởng mới, tư tưởng nhân văn cao cả.
Nghệ thuật phục hưng khởi nguồn từ nước Ư. Là con đẻ của giai cấp tư sản đang lên trong ḷng xă hội Phong kiến. Những cuộc cải cách ruộng đất, sự chuyển hóa từ thủ công nghiệp sang công nghiệp, những phát kiến địa lư sự phát triển của thị trường thế giới, công cuộc mở mang các đô thị ở một loại nước . đă tạo nên sự thay đổi đáng kể bộ mặt của xă hội Phong kiến thế kỷ XV – XVI. Giai cấp tư sản dần thay thế so với Phong kiến, quư tộc và nhà thờ. Bởi vậy họ cần có ngôn ngữ nghệ thuật mới đáp ứng và bộc lộ được tâm tư, nguyện vọng cũng như tư tưởng của họ.
Thuật ngữ “Phục hưng” xuất hiện chính thức vào thế kỷ XVI. Và thực tế nó chỉ được ứng dụng trong nghệ thuật tạo h́nh. Vadari, họa sĩ ư sống vào thế kỷ XVI là người đầu tiên dùng thuật ngữ ấy. Khi viết “Sự phục hưng” của nền nghệ thuật Ư trong cuốn sách “ghi chép sinh động về các nghệ sĩ, nhà điêu khắc và kiến trúc sư nổi tiếng” {In năm 1550 – 1568}. Từ đó thuật ngữ này cùng với cuốn sách của ông lan nhanh sang các nước. Tuy nhiên “phục hưng”. Không đơn thuần chỉ là một thuật ngữ, trái lại nó có một nội dung sâu sắc hơn nhiều. Danh từ “Phục hưng” {Renayssance} theo tiếng Pháp có nghĩa là sự tái sinh hay phục hồi. Các nhà sử học cho rằng thời kỳ trung cổ chỉ là sự cắt giản đơn trong quá tŕnh phát triển của nền văn hóa, do đó họ chỉ ra rằng nghệ thuật vốn phát triển trong thế giới cổ đại cần được sống lại trong thời kỳ này, cần phải tạo ra một cuộc sống mới mẻ.
Nghệ thuật cổ đại tôn thờ những giá trị nhân văn cao cả, lấy con người làm trung tâm của vũ trụ. Nghệ thuật mượn các đề tài về thần thoại, về các thế giới của các thần thánh để miêu tả vẻ đẹp h́nh thể cũng như vẻ đẹp nội tâm của con người. Một nền nghệ thuật hưng thịch với những công tŕnh kiến trúc đồ sộ nhưng đầy tinh tế, với phong cách nghệ thuật tạo h́nh mang tính hiện thực cao tạo nên những vẻ đẹp mẫu mực của con người. Tất cả đó đă bị nền nghệ thuật trung cổ vui dập, và được nền nghệ thuật phục hưng làm cho hưng thịnh trở lại. Angghel đă đánh giá cao thời kỳ này và coi đó là “bước ngoặc tiến bộ vĩ đại nhất từ trước tới nay của nhân loại” Khi được làm quen với những công tŕnh văn hóa thời kỳ phục hưng người ta sẽ thấy rất rơ sự khủng hoảng trầm trọng về thế giới quan phong kiến trung cổ. Nó biểu hiện ở chủ nghĩa khổ hạnh tột bậc, ở sự khinh niệt tất cả những ǵ có trên mặt đất, có trên cơi đời này. Giờ đây, với văn hóa phục hưng người ta lại tha thiết với thế giới thực, với con người bằng thụ cảm cái đẹp và kỳ vĩ của thiên nhiên. Thế giới thiên thần được thay thế bằng thế giới của niềm tin khoa học. Sự tôn thờ cái uy quyền, uy thế của những kẻ cầm đầu chế độ phong kiến và nhà thờ nhường bước cho những nguyên tắc của sự phát triển tự do chủ nghĩa cá nhân. Chủ nghĩa nhân văn {Theo tiếng Latinh – Humanix – có nghĩ là tính người} ra đời, chủ nghĩa lạc quan nảy sinh. Tất cả những thứ chủ nghĩa đó không chỉ phản ánh trong khuôn khổ giai cấp tư sản mà trong quản đại quần chúng nhân dân. Trong những ai chống lại chế độ phong kiến lỗi thời.
Phong trào văn hóa phục hưng bắt đầu từ cuối thế kỷ XIII, đầu thế kỷ XIV đến cuối thế kỷ XVI mới kết thúc. Một thời kỳ kéo dài 300 năm và một sự hoàn thiện định h́nh phong cách nghệ thuật mới. Khởi đầu cho phong trào này là các đô thị ở niềm bắc nước Ư như Phlorăngxơ, Xiênnơ sau đó lan sang các trung tâm khác như Rôm, Vơnirơ rồi tiếp tục lan sang các nước như Hà Lan, Anh, Pháp, Đưc
Cùng với t́m ra chất liệu sơn dầu, phát minh ra phép phối cảnh giúp diễn tả không gian ba chiều trên mặt phẳng hai chiều và nghiên cứu tỉ lệ, giải phẩu cơ thể người đă tạo nên bước tiến vĩ đại trong lịch sử nghệ thuật. Để lại cho nhân loại vô số những kiệt tác bất hủ.
Mỹ thuật phục hưng được chia làm 3 giai đoạn
1. Tiền phục hưng: cuối thế kỷ XIV
2. Phục hưng: cả thế kỷ XV
3. Phục hưng cực thịnh: cuối thế kỷ XV đến đầu thế kỷ XVI
II. Mỹ thuật phục hưng thể kỷ XVI
Ở thời tiền phục hưng, mỹ thuật đă đạt được nhiều thành tựu song nó mang bản chất của một nền nghệ thuật phôi thai, vừa chịu ảnh của mỹ thuật trung cổ đồng thời mang nhiều nét đổi mới tiến bộ. Sự pha trộn này dẫn đến sự không ổn định về phong cách cũng như trong bản thân từng nghệ sĩ. Nhưng sang thế kỷ XVI, mỹ thuật Ư đă thật sự phục hưng. Một nền nghệ thuật đi theo hướng hiện thực tự nhiên đă phát triển rực rỡ, để lại nhiều tác giả, tác phẩm có giá trị c̣n tồn tại măi măi. Theo các kiểu của nghệ thuật th́ thời kỳ cổ điển của một nền nghệ thuật chính là các tác phẩm của thời kỳ đó đă đạt tới đỉnh cao, hoàn thiện mẫu mực và định h́nh về phong cách, từ kiến trúc, điêu khắc cho tới hội họa.