Tài liệu Một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác kế hoạch hoá nguồn nhân lực tại Công ty Gốm - Xây dựng Đoàn K

Đề tài: Một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác kế hoạch hoá nguồn nhân lực tại Công ty Gốm - Xây dựng Đoàn Kết

Môc lôc
Trang
 TOC o 1-3 Môc lôc  PAGEREF _Toc387627271 h 1
Lêi nãi ®Çu  PAGEREF _Toc387627273 h 4
PhÇn I: Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc trong c¸c doanh nghiÖp .  PAGEREF _Toc387627275 h 5
I - Vai trß cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc trong c¸c doanh nghiÖp .  PAGEREF _Toc387627276 h 5
1- C¸c kh¸i niÖm vÒ kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc  PAGEREF _Toc387627277 h 5
2-Vai trß cña kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc  PAGEREF _Toc387627278 h 8
3- Môc tiªu vµ nhiÖm vô cña kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc  PAGEREF _Toc387627282 h 9
4. C¸c lo¹i kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc  PAGEREF _Toc387627283 h 10
II. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp  PAGEREF _Toc387627284 h 11
1. ChiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp  PAGEREF _Toc387627285 h 11
2. M«i tr­êng kinh doanh  PAGEREF _Toc387627286 h 12
3. §é dµi thêi gian kÕ ho¹ch ho¸  PAGEREF _Toc387627287 h 13
4. C¸c lo¹i th«ng tin vµ chÊt l­îng th«ng tin phôc vô kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp  PAGEREF _Toc387627288 h 14
III. C¬ së cña kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc  PAGEREF _Toc387627289 h 15
1. Ph©n tÝch c«ng viÖc  PAGEREF _Toc387627290 h 15
2. §¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc  PAGEREF _Toc387627291 h 18
3. §Þnh møc lao ®éng  PAGEREF _Toc387627292 h 20
IV.Qu¸ tr×nh kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc  PAGEREF _Toc387627293 h 22
1 . Dù ®o¸n cÇu nh©n lùc  PAGEREF _Toc387627294 h 23
2. Dù ®o¸n cung nguån nh©n lùc  PAGEREF _Toc387627295 h 31
3. C©n ®èi cung - cÇu nguån nh©n lùc  PAGEREF _Toc387627296 h 34
V. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty Gèm - X©y dùng §oµn KÕt  PAGEREF _Toc387627297 h 36
PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc t¹i Gèm - X©y dùng §oµn KÕt .  PAGEREF _Toc387627299 h 38
I. S¬ l­îc vÒ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty Gèm - X©y dùng §oµn KÕt .  PAGEREF _Toc387627300 h 38
II. Mét sè ®Æc ®iÓm cña C«ng ty cã ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc  PAGEREF _Toc387627301 h 40
1. §Æc ®iÓm vÒ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý  PAGEREF _Toc387627302 h 40
2. §Æc ®iÓm vÒ c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt  PAGEREF _Toc387627303 h 43
3. §Æc ®iÓm vÒ c«ng nghÖ, nguyªn vËt liÖu vµ s¶n phÈm  PAGEREF _Toc387627304 h 44
4. §Æc ®iÓm vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ vµ vèn s¶n xuÊt kinh doanh  PAGEREF _Toc387627305 h 47
5. §Æc ®iÓm vÒ thÞ tr­êng vµ ®èi thñ c¹nh tranh  PAGEREF _Toc387627306 h 54
6. KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh  PAGEREF _Toc387627307 h 55
7. NhËn xÐt chung .  PAGEREF _Toc387627308 h 63
III. C¸c nh©n tè quan träng cã ¶nh h­ëng tíi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty Gèm - X©y dùng §oµn KÕt  PAGEREF _Toc387627310 h 65
1. §Æc ®iÓm vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh  PAGEREF _Toc387627311 h 65
2. ChiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh  PAGEREF _Toc387627312 h 67
3. §Æc ®iÓm vÒ lùc l­îng lao ®éng cña C«ng ty  PAGEREF _Toc387627313 h 69
4. §Æc ®iÓm vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ  PAGEREF _Toc387627314 h 83
5. §Þnh møc lao ®éng  PAGEREF _Toc387627315 h 84
6. KÕ ho¹ch ho¸ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng  PAGEREF _Toc387627316 h 85
IV. Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty Gèm - X©y dùng §oµn KÕt .  PAGEREF _Toc387627317 h 87
1. Ph©n tÝch vµ x¸c ®Þnh cÇu nh©n lùc trong kú kÕ ho¹ch  PAGEREF _Toc387627318 h 88
2. Ph©n tÝch vµ dù ®o¸n cung nh©n lùc  PAGEREF _Toc387627319 h 105
3. C©n ®èi cung - cÇu nh©n lùc vµ x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p  PAGEREF _Toc387627322 h 120
4. §¸nh gi¸ vÒ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc  PAGEREF _Toc387627323 h 128
PhÇn III: Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty Gèm – x©y dùng §oµn KÕt  PAGEREF _Toc387627325 h 136
I. Ph­¬ng h­íng cña C«ng ty Gèm – x©y dùng §oµn KÕt ®Õn n¨m 2005  PAGEREF _Toc387627326 h 136
1. Nhưng yªu cÇu vµ môc tiªu ph¸t triÓn cña C«ng ty n¨m 2001 – 2005 .  PAGEREF _Toc387627327 h 136
2. §Þnh h­íng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty  PAGEREF _Toc387627328 h 136
3. Gi¶i ph¸p ®Þnh h­íng cña c«ng ty  PAGEREF _Toc387627329 h 137
4. C¸c chØ tiªu chñ yÕu cho n¨m 2001 - 2005  PAGEREF _Toc387627330 h 138
II. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty Gèm - x©y dùng §oµn KÕt  PAGEREF _Toc387627331 h 142
1. Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty  PAGEREF _Toc387627332 h 142
2. LËp kÕ ho¹ch ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña C«ng ty  PAGEREF _Toc387627333 h 170
KÕt luËn .  PAGEREF _Toc387627334 h 176
Tµi liÖu tham kh¶o .  PAGEREF _Toc387627335 h 178
Phô lôc  PAGEREF _Toc387627336 h 179



Lêi nãi ®Çu
[TABLE=align: left]
[TR]
[TD=align: left]M
[/TD]
[/TR]
[/TABLE]

ôc tiªu lín nhÊt cña mét c«ng ty lµ lîi nhuËn. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu lîi nhuËn vµ c¹nh tranh trªn th­¬ng tr­êng th× c«ng ty ph¶i thiÕt lËp ra kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh râ rµng, chi tiÕt tõ ng¾n h¹n, trung h¹n ®Õn dµi h¹n. Tõ ®ã, C«ng ty ph¶i chó ý vµ ®¸nh gi¸ ®óng nguån lùc cña m×nh: Vèn, c«ng nghÖ, ®Êt ®ai - nhµ x­ëng, m¸y mãc thiÕt bÞ vµ nguån nh©n lùc. Trong ®ã, nguån nh©n lùc lµ mét trong nhưng nguån lùc quan träng cña tæ chøc, lµ t¸c nh©n tÝch cùc, nã gãp phÇn tÝch luü vèn vµ khai th¸c c¸c nguån tù nhiªn. Muèn cã mét ®éi ngò nh©n viªn cã chÊt l­îng cao, hoµn thµnh ®­îc môc tiªu cña C«ng ty, ®iÒu tèi quan träng lµ ph¶i biÕt kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc ®Ó x¸c ®Þnh ®óng nhu cÇu nguån nh©n lùc tr­íc m¾t còng nh­ l©u dµi. KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc lµ c¬ së ®Ó chñ ®éng s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, tiÕt kiÖm tiÒn l­¬ng trong gÝa thµnh; gi¶i quyÕt viÖc lµm cho c«ng nh©n viªn trong c«ng ty, ®¶m b¶o thu nhËp æn ®Þnh cho ng­êi lao ®éng, h¹n chÕ sù ¶nh h­ëng tiªu cùc cña tÝnh bÊt æn ®Þnh, tÝnh mïa vô trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh; chñ ®éng vÒ nh©n lùc ®Ó s½n sµng hoµn thµnh mäi nhiÖm vô vµ môc tiªu ®· ®Æt ra; s¶n xuÊt ra s¶n phÈm chÊt l­îng ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ truêng, gãp phÇn cñng cè uy tÝn cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng. Qua ®ã, C«ng ty cßn biÕt ®­îc mét trong n¨m nguån lùc quan träng cña m×nh ë hiÖn t¹i, t­¬ng lai vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ra sao. XuÊt ph¸t tõ lý do ®ã em ®· lùa chän ®Ò tµi:
Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty Gèm - X©y dùng §oµn KÕt
§Ò tµi ®· ®Ò cËp tíi viÖc nghiªn cøu t×nh h×nh nh©n lùc vµ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty Gèm - X©y dùng §oµn KÕt b»ng viÖc ¸p dông mét sè ph­¬ng ph¸p khoa häc nh­ : Ph­¬ng ph¸p thèng kª, ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ph­¬ng ph¸p tæng hîp vµ suy luËn, ph­¬ng ph¸p pháng vÊn vµ quna s¸t thùc tÕ . nh»m gi¶i quyÕt c¸c khã kh¨n vµ tån t¹i vÒ nh©n lùc, c¸ch x¸c ®Þnh sè l­îng, chÊt l­îng nh©n lùc, c©n ®èi nh©n lùc ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña c«ng viÖc hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai, tr¸nh l·ng phÝ lao ®éng. Tõ ®ã, ®¸nh gi¸ ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty Gèm - X©y dùng §oµn KÕt.
Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, luËn v¨n ®­îc chia lµm ba phÇn chÝnh:
PhÇn I : Lý luËn chung vÒ kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp
PhÇn II : Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty Gèm - X©y dùng §oµn KÕt
PhÇn III : Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty Gèm - X©y dùng §oµn KÕt
PhÇn I
Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc trong c¸c doanh nghiÖp
I - Vai trß cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc trong c¸c doanh nghiÖp
1- C¸c kh¸i niÖm vÒ kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc
BÊt kú qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nµo, muèn tiÕn hµnh ®­îc trªn quy m« lín ®Òu cÇn cã sù tÝnh to¸n tr­íc mét c¸ch chi tiÕt c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña s¶n xuÊt: m¸y mãc, nguyªn vËt liÖu, n¨ng l­îng, c«ng nh©n vµ c¸n bé chuyªn m«n. Do ®ã, viÖc lËp kÕ ho¹ch lao ®éng t¹i doanh nghiÖp lµ mét kh©u quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý. Trong thêi kú bao cÊp, vai trß cña c¸n bé lµm c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc hÇu nh­ thô ®éng, hä chê cÊp trªn ph©n bæ c«ng nh©n viªn. Nhưng dù kiÕn kÕ ho¹ch vÒ nh©n lùc gÇn nh­ thùc hiÖn mét c¸ch m¸y mãc, nghÜa lµ nÕu kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng lªn mét c¸ch m¸y mãc th× phßng tæ chøc lao ®éng còng dù kiÕn xin cÊp trªn duyÖt thªm mét sè c¸n bé c«ng nh©n viªn t­¬ng øng. Ngµy nay, t×nh tr¹ng trªn kh«ng cßn nưa, môc tiªu ®Æt lªn hµng ®Çu cña mçi doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu cèt lâi nµy l©u dµi, doanh nghiÖp ph¶i lµm sao ®Ó sö dông nguån nh©n lùc hiÖn t¹i mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt, vµ x©y dùng kÕ ho¹ch ®Ó ®¶m b¶o nguån nh©n lùc cho t­¬ng lai. Bëi vËy, vÊn ®Ò quan träng lµ ph¶i biÕt kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc mét c¸ch hîp lý ®Ó phßng tæ chøc - lao ®éng - tiÒn l­¬ng biÕt sÏ ph¶i lµm g× ®Ó thùc hiÖn vai trß cña m×nh trong qu¶n lý nguån nh©n lùc nh­: TuyÓn dông, sa th¶i, th¨ng chøc, thuyªn chuyÓn hay ph¶i ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nh»m ®¸p øng nhu cÇu nh©n lùc cho t­¬ng lai. VËy kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc lµ g× ?
Cã rÊt nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc. Tuy nhiªn tÊt c¶ ®Òu cã mét ®iÓm chung, ®ã lµ viÖc ph©n tÝch cÇu nh©n lùc trong t­¬ng lai vµ x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch cô thÓ ®Ó cã nguån nh©n lùc ®ã phôc vô cho môc tiªu s¶n xuÊt kinh doanh :
Ø KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc lµ tiÕn tr×nh triÓn khai thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch vµ ch­¬ng tr×nh nh»m ®¶m b¶o r»ng c¬ quan sÏ cã ®óng sè l­îng, ®óng chÊt l­îng ®­îc bè trÝ ®óng n¬i, ®óng lóc vµ ®óng chç (Qu¶n trÞ nh©n lùc - NguyÔn Hưu Th©n, 1996).
Ø KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc lµ qu¸ tr×nh mµ th«ng qua nã c¸c doanh nghiÖp ®¶m b¶o ®­îc ®Çy ®ñ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng ng­êi lµm viÖc phï hîp víi yªu cÇu cña c«ng viÖc (Qu¶n trÞ nh©n lùc - Ph¹m §øc Thµnh, 1998).
KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc lµ qóa tr×nh x¸c ®Þnh c¸c nhu cÇu vÒ nguån nh©n lùc trong t­¬ng lai vµ kÕ ho¹ch ®¸p øng nhu cÇu ®ã, bëi vËy ®­îc x©y dùng song song víi c¸c kÕ ho¹ch kh¸c trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
ë ®©y, kÕ ho¹ch ho¸ tøc lµ tiªn liÖu, tiªn ®o¸n, dù ®o¸n nhưng thay ®æi, biÕn thiªn, phßng ngõa c¸c rñi ro trong t­¬ng lai. Nã nh­ mét nghÖ thuËt vµ khoa häc thiÕt lËp vµ ®¸nh gÝa c¸c quyÕt ®Þnh liªn quan nhiÒu chøc n¨ng: TiÕp thÞ, kÕ ho¹ch s¶n l­îng, ®Þnh møc lao ®éng . cho phÐp mét tæ chøc ®¹t ®­îc nhưng môc tiªu ®Ò ra.
Kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc gåm ba viÖc: Dù ®o¸n cÇu nh©n lùc, dù ®o¸n cung nh©n lùc, c©n ®èi cung cÇu nh©n lùc vµ ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p
C¸c vÊn ®Ò trong thiÕt lËp kÕ ho¹ch bao gåm viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh dùa trªn viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu vµ s¶n phÈm dÞch vô x©y dùng ®Þnh møc míi hoÆc duy tr× cho c«ng nh©n viªn . tõ ®ã cã thÓ x©y dùng kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng.
KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc lµ mét ho¹t ®éng qu¶n lý vµ lµ qu¸ tr×nh xÐt duyÖt l¹i mét c¸ch cã hÖ thèng nhưng yªu cÇu vÒ nguån nh©n lùc ®Ó ®¶m b¶o r»ng doanh nghiÖp sÏ cã ®óng sè ng­êi lµm viÖc cã ®Çy ®ñ c¸c kü n¨ng theo ®óng yªu cÇu, vµ ®óng thêi ®iÓm mµ doanh nghiÖp
2-Vai trß cña kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc
KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc lµ mét kh©u trong kÕ ho¹ch cña s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp v× vËy nã cã tÇm quan träng trong tæ chøc.
· KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc lµ ®iÒu kiÖn ®Ó gióp cho tæ chøc cã thÓ thùc hiÖn th¾ng lîi vµ cã hiÖu suÊt ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu cña m×nh ®· ®Ò ra. KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc gióp cho doanh nghiÖp n¾m b¾t ®­îc thùc chÊt ®éi ngò lao ®éng cña m×nh v× khi x©y dùng kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp ph¶i ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông nguån nh©n lùc.
- Tr×nh ®é häc vÊn cña mäi ng­êi trong doanh nghiÖp: Bao nhiªu ng­êi cã tr×nh ®é §¹i häc, cao ®¼ng, trung cÊp, s¬ cÊp, c«ng nh©n kÜ thuËt, kh«ng qua ®µo t¹o .
- Tr×nh ®é chuyªn m«n: Bao nhiªu ng­êi qua ®µo t¹o ngµnh, bËc thî cña c«ng nh©n, kü s­, nhµ qu¶n lý qua ®µo t¹o, kü n¨ng, kü x¶o, kinh nghiÖm, phÈm chÊt, t­ c¸ch ®¹o ®øc .
Tõ ®ã, doanh nghiÖp cã thÓ biÕt ®­îc tiÒm n¨ng cÇn ®­îc khai th¸c trªn c¬ së tr×nh ®é, søc kháe, së thÝch nghÒ nghiÖp mµ hä muèn do ®ã cã thÓ tËn dông ®­îc tèi ®a ®éi ngò lao ®éng phôc vô cho kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh ®· ®Ò ra.
· KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc lµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý nguån nh©n lùc kh¸c:
- Gióp cho doanh nghiÖp cã thÓ x¸c ®Þnh con sè cô thÓ v× nhu cÇu nh©n lùc cña n¨m tíi vµ tõ ®ã quyÕt ®Þnh nªn thùc hiÖn c«ng t¸c tuyÓn mé, tuyÓn chän cã hiÖu qu¶ vµ kinh tÕ. §ång thêi, kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc cã liªn quan chÆt chÏ tíi qu¸ tr×nh biªn chÕ, sa th¶i, lµ ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn biªn chÕ ®óng sè l­îng ®óng n¬i, ®óng lóc cÇn thiÕt nhÊt ®Ó hoµn thiÖn viÖc bè trÝ viÖc sö dông nguån nh©n lùc hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp.
- Lµ c¬ së ®Ó x©y dùng mét ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc mét c¸ch hîp lý: Doanh nghiÖp cÇn bao nhiªu ng­êi ? theo møc ®é nµo? (§µo t¹o míi, ®µo t¹o l¹i, ®µo t¹o ph¸t triÓn) theo thêi gian nµo ? (§µo t¹o dµi h¹n, ®µo t¹o ng¾n h¹n) theo h×nh thøc ®µo t¹o nµo ? (§µo t¹o trong xÝ nghiÖp, göi ®i ®µo t¹o) theo nghÒ nghiÖp g× ? (§µo t¹o c¸n bé qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh, ®µo t¹o c«ng nh©n, nh©n viªn kü thuËt) chi phÝ ®µo t¹o lµ bao nhiªu ?
· KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc dÉn ®Õn nhu cÇu x©y dùng hÖ thèng th«ng tin nguån nh©n lùc : §ã lµ hå s¬ c¸n bé nh©n viªn ®Ó nhµ lËp kÕ ho¹ch dÔ dµng ph©n lo¹i lao ®éng dùa vµo hå s¬ vÒ sè l­îng lao ®éng, hå s¬ vÒ chÊt l­îng lao ®éng qua hÖ thèng hå s¬ th­êng vµ hå s¬ qua m¸y vi tÝnh. Víi hÖ thèng nµy, nhµ qu¶n trÞ sö dông ®Ó hiÓu râ kh¶ n¨ng cña nh©n viªn.
· KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc t¹o ®iÒu kiÖn phèi hîp hµi hoµ c¸c ch­¬ng tr×nh nguån nh©n lùc kh¸c trong doanh nghiÖp.
3- Môc tiªu vµ nhiÖm vô cña kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc
* Môc tiªu cña kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc :
Môc tiªu cña kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc thÓ hiÖn râ ë ba mÆt chÝnh:
- VÒ mÆt sè l­îng lao ®éng : x¸c ®Þnh nhưng tiªu chuÈn ®Ó bè trÝ l¹i nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp, x¸c ®Þnh sè l­îng lao ®éng cÇn thay thÕ, x¸c ®Þnh sè l­îng ng­êi cÇn thu hót vµo lµm viÖc, x¸c ®Þnh sè ng­êi cÇn ®µo t¹o míi, ®µo t¹o l¹i vµ ®µo t¹o ph¸t triÓn.
- VÒ mÆt chi phÝ tiÒn l­¬ng: X¸c ®Þnh giíi h¹n trªn vµ giíi h¹n d­íi vÒ chi phÝ tiÒn l­¬ng ®Ó tr¶ cho ng­êi lao ®éng, x¸c ®Þnh lîi Ých ®­îc h­ëng cña ng­êi lao ®éng dùa trªn sù ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông lao ®éng, ng­êi ta cã thÓ biÕt sù ®ãng gãp cña ng­êi lao ®éng vµ tr¶ l­¬ng mét c¸ch c«ng b»ng vµ xøng ®¸ng dÉn t¬Ý viÖc sö dông lao ®éng cã hiÖu qu¶ nhÊt víi sè chi phÝ tiÒn l­¬ng.
- VÒ mÆt n¨ng suÊt: x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu vµ c¸c ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ sù hoµn thµnh c«ng viÖc vµ gi¶i ph¸p t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng , n©ng cao hiÖu qu¶ lµm viÖc.
* NhiÖm vô cña kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc:
- KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc cã nhiÖm vô ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc cña tõng c¸ nh©n trong doanh nghiÖp, dù ®o¸n kh¶ n¨ng trong t­¬ng lai, ®ång thêi ph©n tÝch khèi l­îng c«ng viÖc mµ doanh nghiÖp sÏ lµm trong t­¬ng lai, tõ ®ã tÝnh ra sè nh©n lùc cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn khèi l­îng c«ng viÖc nµy trong giíi h¹n chi phÝ nh©n c«ng nhÊt ®Þnh, tõ ®ã cã c¸c kÕ ho¹ch chuÈn bÞ ®Çu vµo vÒ con ng­êi mµ doanh nghiÖp yªu cÇu c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng, ®ång thêi ®¶m b¶o nhưng chi phÝ cho ng­êi lao ®éng trong kú kÕ ho¹ch ®Ó ng­êi lao ®éng t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng.
4. C¸c lo¹i kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc
øng víi mçi lo¹i chu kú s¶n xuÊt kinh doanh mµ doanh nghiÖp cã nhưng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cho tõng thêi kú. ChÝnh v× thÕ mµ còng cã ba lo¹i kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc trong ba thêi kú s¶n xuÊt kinh doanh.
- KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc dµi h¹n (3-5 n¨m) ®ã lµ sù kiÓm tra hay rµ so¸t m«i tr­êng ®Ó dù ®o¸n c¬ cÊu cu¶ lùc l­îng lao ®éng trong t­¬ng lai.
- KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc trung h¹n (2-3 n¨m) ®ã lµ sù dù tÝnh vÒ sè l­îng lao ®éng cÇn thiÕt cho mçi lo¹i c«ng viÖc ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu s¶n xuÊt kinh doanh
VÝ dô:
w C«ng nh©n s¶n xuÊt chÝnh;
w C«ng nh©n s¶n xuÊt phô;
w Lao ®éng qu¶n lý;
w Nh©n viªn phôc vô vµ b¶o vÖ .
- KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc ng¾n h¹n (6 th¸ng-1 n¨m) ®ã lµ sù dù tÝnh sè ng­êi theo mçi lo¹i kü n¨ng vµ tr×nh ®é cÇn thiÕt ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu cña c«ng viÖc vµ c¸c gi¶i ph¸p ®Ó ®¸p øng.
VÝ dô: C«ng nh©n s¶n xuÊt bao gåm:
w C«ng nh©n ®øng m¸y;
w C«ng nh©n tiÖn;
w C«ng nh©n phôc vô.
II. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp
C«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc lµ viÖc tiªn ®o¸n, dù ®o¸n vÒ nguån nh©n lùc cho t­¬ng lai gÇn hay t­¬ng lai xa trªn c¬ së nguån nh©n lùc hiÖn t¹i cña doanh nghiÖp (vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng) vµ sÏ diÔn biÕn nh­ thÕ nµo trong t­¬ng lai vµ sù thay ®æi theo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh nh­ thÕ nµo. ChÝnh v× thÕ mµ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc lµ c«ng t¸c rÊt khã kh¨n vµ phøc t¹p ®Ó ®¹t ®­îc sù chÝnh x¸c cao, ®¹t hiÖu qu¶ vµ hç trî ®¾c lùc cho s¶n xuÊt kinh doanh th× ta ph¶i ph©n tÝch c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc.
1. ChiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp
ChiÕn l­îc cña doanh nghiÖp ®­îc hiÓu lµ tæng thÓ c¸c quyÕt ®Þnh, c¸c hµnh ®éng cã liªn quan tíi viÖc lùa chän c¸c ph­¬ng tiÖn vµ ph©n bæ nguån nh©n lùc nh»m ®¹t ®­îc môc tiªu nhÊt ®Þnh cña doanh nghiÖp. ChiÕn l­îc cña doanh nghiÖp ®­a ra sÏ chØ dÉn vµ chi phèi mäi ho¹t ®éng trong doanh nghiÖp vÒ c¸ch thøc ph©n bæ nguån nh©n lùc vµ triÓn khai nç lùc trong doanh nghiÖp. Do ®ã, chiÕn l­îc cña doanh nghiÖp sÏ chi phèi toµn bé néi dung, c¸c b­íc, ph­¬ng ph¸p kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc, ®iÒu nµy thÓ hiÖn rÊt râ ë néi dung gi¶i ph¸p ®Ó ®¸p øng nhu cÇu nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp.
2. M«i tr­êng kinh doanh
§ã lµ tæng hîp nhưng yÕu tè bªn trong vµ bªn ngoµi doanh nghiÖp cã ¶nh h­ëng tíi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc nãi riªng vµ c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc nãi chung
- M«i tr­êng bªn ngoµi bao gåm:
+ §Æc ®iÓm d©n sè vµ lùc l­îng lao ®éng;
+ Khung c¶nh kinh tÕ;
+ LuËt ph¸p cña Nhµ n­íc;
+ Kinh tÕ chÝnh trÞ cña ®Êt n­íc;
+ ChÝnh quyÒn vµ ®oµn thÓ;
+ Tr×nh ®é vµ sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt;
+ §iÒu kiÖn v¨n ho¸ x· héi chung cña ®Êt n­íc;
+ §èi thñ c¹nh tranh.
- M«i tr­êng t¸c nghiÖp bao gåm:
C¸c yÕu tè trong ngµnh, nguyªn vËt liÖu, ®èi thñ c¹nh tranh, c¸c ®èi thñ tiÒm Èn vµ hµng ho¸ thay thÕ.
- M«i tr­êng bªn trong bao gåm:
Môc tiªu ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp vµ nhiÖm vô cña doanh nghiÖp, chiÕn l­îc vµ chÝnh s¸ch cña doanh nghiÖp, v¨n ho¸ cña doanh nghiÖp, c¸c cæ ®«ng vµ c«ng ®oµn cña doanh nghiÖp.
C¶ ba m«i tr­êng trªn ®Òu ¶nh h­ëng lín ®Õn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc. Bëi v×, m«i tr­êng lu«n lu«n thay ®æi theo thêi gian, thÕ giíi lu«n lu«n vËn ®éng kh«ng ngõng, ®Æc biÖt trong nÒn kinh tÕ më hiÖn nay. Sù thay ®æi cña m«i tr­êng lµm cho c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc ph¶i tÝnh ®­îc sù th©y ®æi nh©n lùc theo, tr¸nh ®­îc c¸c rñi ro cho doanh nghiÖp, ph¶i x¸c ®Þnh ®óng cÇu nh©n lùc, c¸c gi¶i ph¸p ®Ó ®¸p øng nhu cÇu nµy. M«i tr­êng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cµng réng lín hay cµng cã nhiÒu bÊt tr¾c, nhiÒu thay ®æi th× thêi gian kÕ ho¹ch ho¸ cµng ng¾n ®i sÏ tr¸nh ®­îc tèi ®a c¸c rñi ro.
3. §é dµi thêi gian kÕ ho¹ch ho¸
Nh­ trªn ®· nãi ®é dµi thêi gian kÕ ho¹ch ho¸ cµng lín cµng thiÕu chÝnh x¸c. Ng­êi ta ph©n lµm ba lo¹i (hay 3 møc) thêi gian kÕ ho¹ch ho¸ lµ:
- 3-5 n¨m;
- 1-3 n¨m;
- 6 th¸ng-1 n¨m.
ë thêi gian dµi th× c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ chØ lµ sù dù ®o¸n vÒ c¬ cÊu cña lùc l­îng lao ®éng nãi chung kh«ng thÓ v¹ch ra mét c¸ch chi tiÕt, nh­ng trong ng¾n h¹n th× ng­êi lµm c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ cã thÓ tÝnh to¸n mét c¸ch chi tiÕt sè ng­êi theo mçi c«ng viÖc, sè lao ®éng theo mçi lo¹i kü n¨ng tr×nh ®é kh¸c nhau mét c¸ch cô thÓ vµ chÝnh x¸c h¬n lµ trong dµi h¹n vµ tr¸nh nhiÒu rñi ro.
4. C¸c lo¹i th«ng tin vµ chÊt l­îng th«ng tin phôc vô kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp
4.1. Th«ng tin chiÕn l­îc
Th«ng tin chiÕn l­îc cho biÕt sè l­îng s¶n phÈm, c¬ cÊu s¶n phÈm hay cã cÊu kh¸ch hµng, môc tiªu c¹nh tranh, h­íng nhÊn m¹nh c¹nh tranh, giíi h¹n ®Þa lý cña thÞ tr­êng.
4.2. C¸c th«ng tin chung vÒ tæ chøc
C¸c th«ng tin vÒ c¬ cÊu tæ chøc cho biÕt vÞ trÝ lµm viÖc trong t­¬ng lai cña doanh nghiÖp, ®Þa d­ b¸n hµng; tr×nh ®é kü thuËt cña ®éi ngò lao ®éng trong C«ng ty.
4.3. C¸c th«ng tin ®Æc thï cña kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc
§©y lµ c¸c th«ng tin cã ®­îc tõ ph©n tÝch c«ng viÖc nh­ ®Æc tr­ng cña c«ng viÖc, thÓ läai yªu cÇu cña c«ng viÖc .
C¸c th«ng tin vÒ kü n¨ng, tr×nh ®é lµnh nghÒ cña ng­êi lao ®éng, kh¶ n¨ng n¨ng lùc cña ng­êi qu¶n lý trong tæ chøc
C¸c th«ng tin ph©n tÝch vÒ thÞ tr­êng lao ®éng, kh¶ n¨ng ®¸p øng; gi¸ c¶ lao ®éng; chi phÝ sinh ho¹t .
C¸c th«ng tin vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh nguån nh©n lùc trong tæ chøc nh­ c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn, tuyÓn mé, tuyÓn chän, thï lao, khuyÕn khÝch trong tæ chøc .
C¸c th«ng tin vÒ biÕn ®éng lao ®éng trong doanh nghiÖp.
C¸c th«ng tin vÒ b¶n chÊt c¸c c«ng viÖc cÇn tuyÓn ng­êi, kh¶ n¨ng cã thÓ t×m nhưng ng­êi cÇn thiÕt tõ nguån nµo vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn nhưng ng­êi lao ®éng hiÖn t¹i cña c«ng ty ®Ó ®¶m nhËn c¸c vÞ trÝ trèng, møc ®é khã kh¨n ®Ó tuyÓn mé vµ cÇn thiÕt ®Ó tuyÓn mé.
III. C¬ së cña kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc
KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc lµ mét c«ng viÖc rÊt khã kh¨n vµ phøc t¹p v× cã rÊt nhiÒu nh©n tè ¶nh h­ëng nh­ ë trªn céng thªm lµ quy m«, c¬ cÊu tæ chøc cña doanh nghiÖp hay quan träng nhÊt lµ tr×nh ®é cña ng­êi lµm c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc. V× vËy dùa vµo ®©u ®Ó c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc lµ khao häc nhÊt, chÝnh x¸c nhÊt. Chóng ta sÏ xem xÐt vÊn ®Ò nµy.
1. Ph©n tÝch c«ng viÖc
Ph©n tÝch c«ng viÖc cã ý nghÜa rÊt quan träng vµ lµ c«ng cô c¬ b¶n nhÊt trong mäi giai ®o¹n ®Ó qu¶n lý cã hiÖu qu¶ nguån nh©n lùc. Ph©n tÝch c«ng viÖc lµ qu¸ tr×nh thu thËp c¸c t­ liÖu vµ ®¸nh gi¸ mét c¸ch cã hÖ thèng c¸c th«ng tin quan träng cã liªn quan ®Õn viÖc thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc cô thÓ trong tæ chøc ®Ó nh»m lµm râ b¶n chÊt cña tõng viÖc.
Nãi mét c¸ch kh¸c, ph©n tÝch c«ng viÖc lµ mét tiÕn tr×nh x¸c ®Þnh mét c¸ch cã hÖ thèng c¸c nhiÖm vô, c¸c tr¸ch nhiÖm thuéc c«ng viÖc vµ c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc trong mét tæ chøc.
Cô thÓ h¬n ph©n tÝch c«ng viÖc lµ qu¸ tr×nh m« t¶ vµ ghi l¹i môc tiªu cña c«ng viÖc, c¸c nhiÖm vô vµ ho¹t ®éng cña nã, c¸c ®iÒu kiÖn hoµn thµnh c«ng viÖc c¸c yªu cÇu cÇn thiÕt víi con ng­êi (kü n¨ng, kinh nghiÖm, kiÕn thøc, th¸i ®é, ®¹o ®øc, phÈm chÊt .).
Ph©n tÝch c«ng viÖc lµ ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái cô thÓ:
- Ng­êi lao ®éng thùc hiÖn c«ng viÖc g× ?
- NhiÖm vô vµ c¸c ho¹t ®éng cña ng­êi thùc hiÖn c«ng viÖc ?
- Khi nµo c«ng viÖc ®ã ®­îc hoµn thµnh ?
- §iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc ®ã ?
- Ng­êi lao ®éng lµm c«ng viÖc ®ã nh­ thÕ nµo ?
- Nhưng yªu cÇu ®èi víi ng­êi thùc hiÖn c«ng viÖc ®ã nh­ thÕ nµo ?
Ph©n tÝch c«ng viÖc cung cÊp cho nhưng ng­êi lµm c«ng t¸c Qu¶n trÞ nh©n lùc mét b¶n tãm t¾t c¸c nhiÖm vô vµ tr¸ch nhiÖm cña mét c«ng viÖc nµo ®ã, mèi t­¬ng quan giưa c«ng viÖc ®ã vµ c«ng viÖc kh¸c, kiÕn thøc kü n¨ng cÇn cã vµ c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc.
C¸c yÕu tè liªn quan ®Õn c«ng viÖc ®Òu ®­îc thu thËp, ph©n tÝch vµ ®­îc ghi chÐp l¹i nh­ nã ®ang ®­îc thùc hiÖn. §Ó ph©n tÝch c«ng viÖc tr­íc tiªn ng­êi ph©n tÝch nghiªn cøu tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng cô thÓ cña c«ng viÖc, nghiªn cøu hå s¬ tæ chøc, lµm quen víi toµn bé c«ng nh©n thùc hiÖn c«ng viÖc ®ã. Trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch c«ng viÖc, c¸n bé qu¶n trÞ nh©n lùc ®· ph¶i dïng c¸c ph­¬ng ph¸p nh­: quan s¸t thùc tÕ, ghi chÐp c¸c sù kiÖn quan träng, nhËt ký c«ng viÖc, pháng vÊn, sö dông c¸c b¶ng hái ®­îc thiÕt kÕ s½n, héi th¶o chuyªn gia . ®Ó x©y dùng ra ba b¶n cÇn thiÕt: B¶n m« t¶ c«ng viÖc, B¶n yªu cÇu cña c«ng viÖc ®èi víi ng­êi thùc hiÖn, B¶n tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc.
B¶n m« t¶ c«ng viÖc lµ mét v¨n b¶n viÕt gi¶i thÝch vÒ c¸c nhiÖm vô, tr¸ch nhiÖm c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc vµ nhưng vÊn ®Ò kh¸c cã liªn quan ®Õn c«ng viÖc cô thÓ (nh­: tû lÖ thêi gian cho mçi b­íc c«ng viÖc, c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra, sè ng­êi lµm viÖc ®èi víi tõng c«ng viÖc vµ mèi quan hÖ giưa hä, m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc ®ã, thêi gian thùc hiÖn, hoµn c¶nh thùc hiÖn tõ ®ã tÝnh ra sè l­îng ng­êi trong kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc.
B¶n x¸c ®Þnh yªu cÇu cña c«ng viÖc víi ng­êi thùc hiÖn lµ v¨n b¶n liÖt kª c¸c ®ßi hái cña c«ng viÖc bao gåm c¸c yªu cÇu vÒ kiÕn thøc, kü n¨ng, kinh nghiÖm cÇn ph¶i cã, tr×nh ®é gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cÇn cã, c¸c ®Æc tr­ng vÒ tinh thÇn vµ thÓ lùc cÇn cã tõ ®ã tÝnh ra chÊt l­îng ng­êi trong kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc
B¶n tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc lµ mét hÖ thèng c¸c chØ tiªu ®Ó ph¶n ¸nh c¸c yªu cÇu c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng cña viÖc hoµn thµnh c¸c nhiÖm vô ®­îc quy ®Þnh trong b¶n m« t¶ c«ng viÖc tõ ®ã x¸c ®Þnh yªu cÇu hoµn thµnh c«ng viÖc cña sè ng­êi ®· kÕ ho¹ch ho¸.
Sau khi lËp ®­îc ba b¶n trªn tøc lµ ta ®· ph©n tÝch c«ng viÖc hoµn chØnh chØ viÖc dùa vµo ®ã thùc hiÖn c¸c c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc tiÕp theo. Ta cã thÓ tãm t¾t toµn bé qu¸ tr×nh trªn nh­ sau:





(Nguån: Qu¶n trÞ nh©n lùc - NguyÔn Hưu Th©n, 1998)
Dùa vµo ph©n tÝch c«ng viÖc c¸n bé qu¶n trÞ nh©n lùc sÏ thÊy ®­îc trong n¨m kÕ ho¹ch lµm nhưng c«ng viÖc g×, bao nhiªu, chÊt l­îng nh­ thÕ nµo, lµm c«ng viÖc ®ã nh­ thÕ nµo, ng­êi nh­ thÕ nµo th× thùc hiÖn ®­îc c«ng viÖc ®ã tõ ®ã sÏ cã ®­îc c©u tr¶ lêi cho kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc: cÇn bao nhiªu ng­êi cho c«ng viÖc, cÇn ng­êi nh­ thÕ nµo cho c«ng viÖc ?
2. §¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc
§¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc cña ng­êi lao ®éng lµ ch×a kho¸ gióp cho doanh nghiÖp cã c¬ së ®Ó kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc, tuyÓn mé, tuyÓn chän, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, thùc hiÖn chÕ ®é l­¬ng th­ëng phóc lîi x· héi. §¸nh gi¸ ®óng thµnh tÝch cña nguån lao ®éng lµ c¬ së ®Ó ng­êi c¸n bé lµm c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc ra c¸c quyÕt ®Þnh vÒ thuyªn chuyÓn, ®Ò b¹t, xuèng chøc, biªn chÕ, sa th¶i . dùa vµo sù thùc hiÖn c«ng viÖc cña tõng c«ng nh©n hay nhãm c«ng nh©n.
§¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc th­êng ®­îc hiÓu lµ sù ®¸nh gi¸ cã hÖ thèng vµ chÝnh thøc t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng viÖc cña ng­êi lao ®éng trong sù so s¸nh víi c¸c tiªu chuÈn ®· ®­îc x©y dùng vµ th¶o luËn vÒ kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ víi tõng ng­êi lao ®éng. TÝnh hÖ thèng ë ®©y ®­îc thÓ hiÖn nhiÒu mÆt cã liªn quan ®Õn c«ng viÖc, ®¸nh gi¸ c¶ qu¸ tr×nh lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng, ®¸nh gi¸ theo thêi gian, chu kú, ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ ®· ®­îc thiÕt kÕ vµo mét mÉu hîp lý. Cßn tÝnh chÝnh thøc thÓ hiÖn ë viÖc ®¸nh gi¸ theo chu kú, cã sù th¶o luËn víi ng­êi lao ®éng.
Ph­¬ng ph¸p th­êng dïng trong ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc lµ thang ®o ®¸nh gi¸ ®å ho¹, danh môc kiÓm tra, sù kiÖn quan träng, c¸c ph­¬ng ph¸p so s¸nh, ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ dùa trªn hµnh vi, ph­¬ng ph¸p b¶n t­êng thuËt, qu¶n lý b»ng môc tiªu.
C«ng t¸c tæ chøc ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc cÇn quan t©m tíi nhưng vÊn ®Ò sau:
- Lùa chän vµ thiÕt kÕ ph­¬ng ph¸p;
- Lùa chän chu kú ®¸nh gi¸;
- Chän ng­êi ®¸nh gi¸;
- §µo t¹o ng­êi ®¸nh gi¸;
- Pháng vÊn ®¸nh gi¸.
Môc ®Ých cña ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc lµ nh»m n©ng cao qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng viÖc cña ng­êi lao ®éng th«ng qua viÖc gióp hä hiÓu vµ ph¸t huy tiÒm n¨ng cña m×nh trong c«ng viÖc. Bªn c¹nh ®ã, nã cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ ng­êi lao ®éng cho ng­êi qu¶n lý ®Ó ra c¸c quyÕt ®Þnh cã liªn quan ®Õn c«ng viÖc. Qua kÕt qu¶ cña ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc nh»m hai môc ®Ých ®ã lµ hoµn thiÖn qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng viÖc vµ cung cÊp c¸c th«ng tin cho qu¸ tr×nh qu¶n lý. C¸c kÕt qu¶ cña ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc doanh nghiÖp vµ bé phËn qu¶n lý nh©n sù doanh nghiÖp kiÓm ®iÓm, ®¸nh gi¸ ®­îc kÕt qu¶ cña c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù, ®¸nh gi¸ th¾ng lîi c¸c ho¹t ®éng nh­: tuyÓn mé, tuyÓn chän, ®µo t¹o, ®Ò b¹t. C¸c kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc sau khi ®­îc th¶o luËn víi ng­êi lao ®éng vµ viÖc x©y dùng bÇu kh«ng khÝ t©m lý x· héi trong tËp thÓ ng­êi lao ®éng.
TiÕn tr×nh ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc b¾t ®Çu b»ng viÖc x©y dùng c¸c tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc sau ®ã tiÕn hµnh ®o l­êng sù thùc hiÖn c«ng viÖc vµ so s¸nh sù thùc hiÖn c«ng viÖc råi th¶o luËn víi ng­êi lao ®éng. C¸c th«ng tin vÒ ®¸nh gi¸ thùc hiÖn ®­îc l­u trư trong hå s¬ cña tõng nh©n viªn ®Ó phôc vô cho viÖc ra quyÕt ®Þnh qu¶n lý.
§¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc nh­ trªn mµ ng­êi c¸n bé lµm c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc míi cã thÓ thÊy râ thùc lùc hoµn thµnh c«ng viÖc cña c«ng nh©n viªn tõ ®ã mµ cã thÓ kÕ ho¹ch ho¸ nh©n lùc trong t­¬ng lai ë nhưng vÞ trÝ thÝch hîp cÇn ai, ng­êi ®ã tr­íc ®©y ®· hoµn thµnh c«ng viÖc ch­a, cã cÇn thay ®æi, thuyªn chuyÓn kh«ng ? cã cÇn ®µo t¹o l¹i kh«ng hay cÇn ®µo t¹o míi míi cã thÓ hoµn thµnh c«ng viÖc ®ã ®­îc ?
3. §Þnh møc lao ®éng
§Þnh møc lao ®éng theo nghÜa hÑp nh­ Lª Nin nãi: §Þnh møc lao ®éng lµ ®Þnh ra bao nhiªu ng­êi lµm tæng sè c«ng viÖc ®ã
Cßn nÕu hiÓu theo mét nghÜa réng th×:
§Þnh møc lao ®éng lµ mét qu¸ tr×nh nghiªn cøu x©y dùng vµ ¸p dông vµo thùc tiÔn nhưng møc lao ®éng cã c¨n cø khoa häc nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
Ph¶i tÝnh tr­íc hÕt lµ møc lao ®éng: lµ mét ®¹i l­îng lao ®éng sèng quy ®Þnh cho ng­êi lao ®éng ®Ó hoµn thµnh mét khèi l­îng c«ng viÖc nhÊt ®Þnh. Gåm cã: Møc thêi gian, Møc s¶n l­îng, Møc phôc vô
NÕu ta gäi ®Þnh møc lao ®éng cho mét ng­êi / mét giê hay mét ng­êi / mét ngµy lµ Mld
Khèi l­îng c«ng viÖc ph¶i lµm lµ Q
Sè lao ®éng cÇn thiÕt ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc lµ D

[TABLE=align: left]
[TR]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[/TABLE]




Ngoµi ®Þnh møc lao ®éng ra ta cßn cã thÓ c¨n cø vµo n¨ng suÊt lao ®éng cña tõng ng­êi, tõng bé phËn ®Ó tÝnh n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n råi sau ®ã tÝnh sè lao ®éng cÇn thiÕt

[TABLE=align: left]
[TR]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[/TABLE]




Trong ®ã:
W: lµ n¨ng suÊt lao ®éng (cã thÓ tÝnh b»ng: hiÖn vËt, gi¸ trÞ, gi¸ trÞ quy ®æi)
L: lµ sè lao ®éng
Q: lµ khèi l­îng c«ng viÖc
HoÆc ta cã thÓ x¸c ®Þnh sè lao ®éng b»ng c¸ch dùa vµo møc phôc vô m¸y mãc:
T = ( Mi*Ki*ti
Trong ®ã:
Mi: lµ tæng sè m¸y mãc thiÕt bÞ
Ki: lµ sè ca lµm viÖc
ti: lµ thêi gian phôc vô cho m¸y mãc
T: Tæng thêi gian hao phÝ ®Ó phôc vô m¸y mãc.
§Þnh møc lao ®éng ph¶i lu«n lu«n thÓ hiÖn tÝnh khoa häc. TÝnh khoa häc ®ã ®­îc thÓ hiÖn qua viÖc x©y dùng c¸c møc lao ®éng cã c¨n cø khoa häc.
Tr­íc hÕt, c¸c møc lao ®éng cã c¨n cø khoa häc kü thuËt ®ßi hái ph¶i ph©n tÝch tØ mØ néi dung c«ng viÖc ®­îc ®Þnh møc vµ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc ®ã. Trong qu¸ tr×nh ®Þnh møc ph¶i biÕt lùa chän quy tr×nh c«ng nghÖ tiÕn bé nhÊt, c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ mét c¸ch hîp lý nhÊt, chän c¸c h×nh thøc tæ chøc vµ phôc vô n¬i lµm viÖc tèt nhÊt.
Møc lao ®éng cßn ph¶i thÓ hiÖn t©m lý cao nghÜa lµ võa ph¶i n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng ®ång thêi ph¶i ®¶m b¶o kh¶ n¨ng lµm viÖc l©u dµi vµ giư g×n søc khoÎ cho ng­êi c«ng nh©n b»ng viÖc quy ®Þnh chÕ ®é lµm viÖc vµ nghØ ng¬i hîp lý.
Møc lao ®éng cã c¨n cø kinh tÕ ph¶i ®¶m b¶o kh«ng nhưng gi¶m bít thêi gian hoµn thµnh tõng qu¸ tr×nh riªng mµ cho tõng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chung.
§Þnh møc lao ®éng cã mét vai trß hÕt søc quan träng víi vÊn ®Ò qu¶n lý nh©n lùc. Nã lµ c¬ së ®Ó tÝnh ra sè lao ®éng cho kú kÕ ho¹ch vÒ sè l­îng lao ®éng cÇn thiÕt cho kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc .
IV.Qu¸ tr×nh kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc
Khi thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp, c¸c nhµ lµm c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc ph¶i nghiªn cøu c«ng t¸c kÕ ho¹ch chiÕn l­îc cña tæ chøc m×nh vµ ph¶i lu«n ghi nhí môc tiªu cña kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc lµ chuÈn bÞ cho mét ®éi ngò lao ®éng kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng, tho¶ m·n c¸c môc tiªu cña c«ng ty còng nh­ cña c¸ nh©n ng­êi lao ®éng.
Dùa vµo chiÕn l­îc cña c«ng ty mµ c¸n bé nh©n lùc sÏ kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc cho bé phËn cña m×nh vµ tõ ®ã sÏ cã c¸c kÕ ho¹ch chiÕn l­îc nguån nh©n lùc cho toµn C«ng ty.
Th«ng th­êng, tr­ëng phßng nh©n lùc sÏ gióp cho tr­ëng c¸c bé phËn kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc víi t­ c¸ch lµ cè vÊn vµ ®ång thêi ®ãng vai trß quan träng trong viÖc ®Ò ra chÝnh s¸ch nguån nh©n lùc trong toµn C«ng ty .
1 . Dù ®o¸n cÇu nh©n lùc
1.1.Dù ®o¸n cÇu nh©n lùc trong ng¾n h¹n
Doanh nghiÖp ®Ò ra kÕ ho¹ch s¶n xuÊt khèi l­îng s¶n phÈm hay doanh thu bao nhiªu vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c. B»ng ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch c«ng viÖc, sö dông c¸c th«ng tin vÒ néi dung vµ khèi l­îng c«ng viÖc cÇn thùc hiÖn trong kÕ ho¹ch ho¸ tû lÖ quy ®æi, c¸c h­íng dÉn vÒ tiªu chuÈn ®Þnh biªn, tõ ®ã x¸c ®Þnh sè vµ lao ®éng cÇn thiÕt.
C¸c b­íc dù b¸o nguån nh©n lùc trong ng¾n h¹n:
B­íc 1: Dù tÝnh sè lao ®éng then chèt.
Trong ®ã sè lao ®éng then chèt lµ sè l­îng ng­êi phô thuéc trùc tiÕp vµo sù t¨ng gi¶m khèi l­îng c«ng viÖc cÇn thùc hiÖn.
B­íc 2: Dù tÝnh sè lao ®éng kh«ng then chèt.
Sè lao ®éng kh«ng then chèt lµ nhãm lao ®éng t¨ng gi¶m theo mét tû lÖ nµo ®ã so víi sè lao ®éng then chèt.
Nh­ sè l­îng lao ®éng qu¶n lý cã thÓ tÝnh trùc tiÕp b»ng ph­¬ng ph¸p ®Þnh biªn cho tõng phßng ban bé phËn. §Ó x¸c ®Þnh sè ng­êi cÇn thiÕt trong tõng phßng ban, ng­êi c¸n bé ph¶i dùa vµo nhiÖm vô, chøc n¨ng mµ phßng ban ®ã ®­îc giao, khèi l­îng c«ng viÖc mµ phßng ban ®ã ®­îc giao, møc ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc . vµ ®Æc biÖt lµ viÖc ®Þnh biªn nµy ph¶i tiÕn hµnh dùa trªn c¬ së c¶i tiÕn tæ chøc khoa häc.
B­íc 3: Dù tÝnh tæng sè lao ®éng trong bé phËn.
(CNV = Lao ®éng then chèt + Lao ®éng kh«ng then chèt
Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt æn ®Þnh ®Ó tÝnh ®­îc cÇu t¨ng thªm vÒ lao ®éng ta cã thÓ tÝnh b»ng hai c¸ch sau:
C¸ch 1: X¸c ®Þnh khèi l­îng c«ng viÖc t¨ng thªm thÓ hiÖn ë sè ng­êi, ngµy ng­êi, sè t¨ng thªm cña m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn phôc vô. Råi tÝnh lao ®éng cÇn t¨ng thªm.
C¸ch 2: TÝnh tû lÖ % hay tÝnh lao ®éng t¨ng thªm dùa trªn mèi quan hÖ t­¬ng quan giưa c¸c lo¹i lao ®éng vµ khèi l­îng c«ng viÖc.
Cô thÓ h¬n b­íc 1 sè ng­êi then chèt ®­îc tÝnh to¸n b»ng ph©n tÝch khèi l­îng c«ng viÖc: lµ ph­¬ng ph¸p sö dông th«ng tin vÒ néi dung vµ khèi l­îng c«ng viÖc cÇn thiÕt trong kú kÕ ho¹ch vµ c¸c tû lÖ quy ®æi hoÆc c¸c h­íng dÉn vÒ tiªu chuÈn ®Þnh biªn ®Ó x¸c ®Þnh sè vµ lo¹i lao ®éng cÇn thiÕt.Trong ®ã ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch khèi l­îng c«ng viÖc cÇn qua mét sè b­íc cô thÓ sau:
B­íc 1 : X¸c ®Þnh khèi l­îng c«ng viÖc cÇn thùc hiÖn trong kú kÕ ho¹ch
B­íc 2 : TÝnh to¸n sè l­îng thêi gian cÇn thiÕt ®Ó hoµn thµnh khèi l­îng c«ng viÖc trong kú kÕ ho¹ch.
B­íc 3: X¸c ®Þnh sè nh©n lùc cÇn thiÕt ®Ó hoµn thµnh khèi l­îng c«ng viÖc:
* §èi víi c«ng viÖc s¶n xuÊt cã thÓ tÝnh ®Þnh møc thêi gian, møc s¶n l­îng sau ®ã ta quy ®æi ra møc lao ®éng hao phÝ cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm
- Tæng sè hao phÝ lao ®éng cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn khèi l­îng c«ng viÖc T
T = Σ ti* Qi
Trong ®ã:
Qi: tæng khèi l­îng c«ng viÖc i (s¶n phÈm i) cÇn ph¶i thùc hiÖn
ti: l­îng lao ®éng hao phÝ cho 1 ®¬n vÞ c«ng viÖc c«ng viÖc i (hay 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm i ph¶i s¶n xuÊt)
i=1,n : sè lo¹i c«ng viÖc cÇn thùc cÇn thùc hiÖn (hay sè l­îng s¶n phÈm cÇn s¶n xuÊt)
T: cã thÓ tÝnh cho tõng lo¹i c«ng viÖc, theo tõng chi tiÕt hay tõng s¶n phÈm vµ cho tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm
Sè c«ng nh©n cÇn thiÕt theo tõng lo¹i c«ng viÖc (CN):

[TABLE=align: left]
[TR]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[/TABLE]



Trong ®ã: Tn lµ quü thêi gian lµm viÖc b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n kú kÕ ho¹ch (Quü thêi gian nµy sÏ ®­îc tÝnh th«ng qua viÖc lËp b¶ng c©n ®èi thêi gian lµm viÖc cho tõng c«ng nh©n trong kú kÕ ho¹ch).
* §èi víi c«ng viÖc phôc vô m¸y mãc thiÕt bÞ:
- Hao phÝ thêi gian ®Ó phôc vô mét ®¬n vÞ m¸y mãc thiÕt bÞ (T)
T = M * K * t
Trong ®ã:
T: Tæng sè thêi gian phôc vô cÇn thiÕt (giê ng­êi);
K: sè ca lµm viÖc;
M: Sè m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn phôc vô;
t: Hao phÝ thêi gian ®Ó phôc vô mét ®¬n vÞ m¸y mãc.
- Sè ®¬n vÞ m¸y mãc thiÕt bÞ mµ mét ng­êi cã thÓ phôc vô:

[TABLE=align: left]
[TR]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[/TABLE]




Trong ®ã: Mpv: lµ møc phôc vô cña mét c«ng nh©n;
Tca: thêi gia ca;
Tpv: Møc thêi gian phôc vô cho mét ®¬n vÞ m¸y mãc thiÕt bÞ.

[TABLE=align: left]
[TR]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[/TABLE]




Trong ®ã :
CN: sè c«ng nh©n cÇn thiÕt;
M: Sè m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn phôc vô;
K: Sè ca lµm viÖc;
Mpv: møc phôc vô cña mét c«ng nh©n.
* Sè ng­êi cÇn thiÕt ®Ó phôc vô mét ®¬n vÞ m¸y mãc thiÕt bÞ (tiªu chuÈn ®Þnh biªn lao ®éng)
CN = M * Spv * K
Trong ®ã:
M: Sè l­îng m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn phôc vô;
Spv: Sè c«ng nh©n cÇn thiÕt ®Ó phôc vô mét m¸y mãc thiÕt bÞ;
K: Sè ca lµm viÖc.
* TÝnh theo n¨ng suÊt lao ®éng :

[TABLE=align: left]
[TR]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[/TABLE]



Trong ®ã:
CN : sè c«ng nh©n viªn cÇn thiÕt kú kÕ ho¹ch;
D : doanh thu kú kÕ ho¹ch;
W: N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n viªn (kh«ng thay ®æi).
1.2. Dù ®o¸n cÇu nh©n lùc trong trung vµ dµi h¹n
Dù ®o¸n cÇu nh©n lùc trong trung vµ dµi h¹n nh»m æn ®Þnh cho s¶n xuÊt trong t­¬ng lai cña doanh nghiÖp lµm c¬ së ®Ó ®Æt ra c¸c kÕ ho¹ch vÒ nh©n lùc ®¸p øng cho môc tiªu cña s¶n xuÊt trong t­¬ng lai.
Còng nh­ dù b¸o trong ng¾n h¹n, dù b¸o trong trung vµ dµi h¹n còng yªu cÇu ph¶i dùa trªn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh trong trung vµ dµi h¹n ngoµi ra nhµ qu¶n trÞ cßn ph¶i dùa vµo tÝnh to¸n c¸c yÕu tè t¸c ®éng nh­:
Ø Sè ng­êi thay thÕ dù kiÕn (®©y lµ hËu qu¶ cña sè ng­êi nghØ viÖc hay hÕt h¹n hîp ®ång);
Ø ChÊt l­îng hay nh©n c¸ch cña nh©n viªn, liªn hÖ víi nhưng ®iÒu cã liªn quan vµ lµm thay ®æi nhu cÇu nh©n lùc;
Ø Nhưng quyÕt ®Þnh thay ®æi n©ng cÊp chÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô hoÆc x©m nhËp vµo thÞ tr­êng míi;
Ø Nhưng thay ®æi vÒ thêi tiÕt, xu h­íng thÞ tr­êng, khoa häc kü thuËt, kh¶ n¨ng vÒ t­¬ng lai tµi chÝnh cña doanh nghiÖp.
Cã bèn ph­¬ng ph¸p ®Ó dù ®o¸n cÇu trong trung vµ dµi h¹n:
Ph­¬ng ph¸p 1: Sö dông m« h×nh kÕ ho¹ch ho¸ nh©n lùc tæng thÓ:

[TABLE=align: left]
[TR]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[/TABLE]




Trong ®ã:
CN(CNV)n: Sè c«ng nh©n viªn hay c«ng nh©n viªn cÇn thiÕt trong kú kÕ ho¹ch n;
Q:Khèi l­îng c«ng viÖc hiÖn t¹i hoÆc gi¸ trÞ s¶n l­îng hay doanh thu b¸n hµng (tÝnh b»ng ®ång);
G: Khèi l­îng c«ng viÖc dù kiÕn t¨ng thªm trong kú kÕ ho¹ch;
X: HÖ sè t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng kú kÕ ho¹ch n;
Wcn(cnv): N¨ng suÊt lao ®éng hiÖn t¹i cña mét c«ng nh©n hay c«ng nh©n viªn.
Ph­¬ng ph¸p 2: Sö dông tiªu chuÈn chi phÝ lao ®éng cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm cuèi cïng (møc lao ®éng tæng hîp)
Trong ®ã:
CNV: sè c«ng nh©n viªn cÇn cã trong kú kÕ ho¹ch;
Q: sè l­îng s¶n phÈm (hoÆc c«ng viÖc) cÇn ph¶i s¶n xuÊt (hoÆc thùc hiÖn) trong kú kÕ ho¹ch;
Tn: Quü thêi gian lµm viÖc b×nh qu©n n¨m cña mét lao ®éng trong kú kÕ ho¹ch;
Tth: Tiªu chuÈn hao phÝ lao ®éng cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm cuèi cïng hay cßn gäi lµ møc lao ®éng tæng hîp.
Tth = Tcn + Tpv + Tql
Tcn: hao phÝ thêi gian c«ng nghÖ cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm cuèi cïng;
Tpv: hao phÝ thêi gian phôc vô cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm cuèi cïng;
T ql: hao phÝ thêi gian qu¶n lý cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm cuèi cïng.
Ph­¬ng ph¸p 3: Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch håi quy tuyÕn tÝnh
§©y lµ ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh sè nh©n lùc cÇn thiÕt cho thêi ®iÓm t­¬ng lai dùa trªn mèi quan hÖ tuyÕn tÝnh giưa sè l­îng lao ®éng vµ khèi l­îng c«ng viÖc cÇn thiÕt
B­íc 1: §­a sè liÖu thèng kª lªn ®å thÞ ®Ó x¸c ®Þnh c¸c ®iÓm thùc nghiÖm cho thÊy quan hÖ giưa sè l­îng lao ®éng víi khèi l­îng c«ng viÖc
B­íc 2: Tõ sè liÖu thèng kª ta x¸c ®Þnh ph­¬ng tr×nh ®­êng th¼ng cô thÓ qua ®å thÞ hoÆc ph­¬ng ph¸p b×nh ph­¬ng bÐ nhÊt:
y = a*x + b
B­íc 3: Sö ®ông ph­¬ng tr×nh ®­êng th¼ng ®ã ®Ó tÝnh sè lao ®éng cÇn thiÕt cho t­¬ng lai.
Ph­¬ng ph¸p 4: Ph­¬ng ph¸p sö dông ý kiÕn chuyªn gia.
Dù ®o¸n cÇu nh©n lùc dµi h¹n dùa trªn ­íc tÝnh, dù ®o¸n, ®¸nh gi¸ cña c¸c chuyªn gia (1 hoÆc nhiÒu chuyªn gia)
Cã ba c¸ch kÕt hîp ý kiÕn cña c¸c chuyªn gia
C¸ch 1: TÝnh b×nh qu©n: Yªu cÇu c¸c chuyªn gia cho ý kiÕn ®¸nh gi¸ vÒ dù ®o¸n cÇu nh©n lùc, sau ®ã tÝnh b×nh qu©n. §©y lµ ph­¬ng ph¸p cho kÕt qu¶ Ýt chÝnh x¸c nh­ng ®¬n gi¶n, dÔ thùc hiÖn.
C¸ch 2: Th¶o luËn nhãm chuyªn gia: Mét nhãm cã thÓ tõ 5 ®Õn 15 chuyªn gia, th¶o luËn trùc tiÕp víi nhau theo mét tr×nh tù ®­îc quy ®Þnh ®Ó ®i ®Õn mét nhÊt trÝ vÒ nhu cÇu nh©n lùc trong t­¬ng lai: ®­a ra chñ ®Ò, tõng chuyªn gia viÕt c©u tr¶ lêi vµo giÊy, trao ®æi theo vßng trßn nhưng ý kiÕn ®ã cho ®Õn khi mçi ng­êi ®Òu n¾m ®­îc ý kiÕn cña ng­êi kh¸c, th¶o luËn, s¾p xÕp c¸c thø tù c¸c ý kiÕn.
B»ng ph­¬ng ph¸p nµy doanh nghiÖp cã thÓ thu hót ®­îc nhưng c¸n bé then chèt vµo viÖc kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc. Cã thÓ h­íng cuéc th¶o luËn vµo c¸c vÊn ®Ò mong ®îi trong t­¬ng lai vµ dÔ ®i ®Õn nhÊt trÝ khi c¸c chuyªn gia trao ®æi víi nhau kh«ng phô thuéc vµo sè liÖu qu¸ khø. Tuy nhiªn, nã mang tÝnh chñ quan, søc Ðp cña nhãm cã thÓ ¶nh h­ëng tíi sù ®¸nh gi¸ cña c¸c c¸ nh©n.
C¸ch 3: Sö dông kü thuËt Delphi: §©y lµ ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu ý kiÕn cña mét nhãm chuyªn gia th«ng qua mét lo¹t mÉu ®iÒu tra hoÆc pháng vÊn ®Ó x¸c ®Þnh cÇu nh©n lùc cho t­¬ng lai.
- Xin ý kiÕn qua mÉu ®iÒu tra hoÆc pháng vÊn;
- TËp hîp nhưng ý kiÕn ®ã l¹i thµnh b¸o c¸o;
- Göi tr¶ l¹i cho c¸c chuyªn gia ®Ó hä cã thÓ ®äc tÊt c¶ c¸c ý kiÕn kh¸c nhau;
-Yªu cÇu c¸c chuyªn gia gi¶i thÝch ý kiÕn cña hä nÕu ®ù ®o¸n cña hä cã chªnh lÖch lín sè víi nhưng ng­êi kh¸c;
-TËp hîp l¹i nhưng ý kiÕn vµ göi cho c¸c chuyªn gia.
Qu¸ tr×nh nµy ®­îc tiÕn hµnh 4-5 lÇn. §©y lµ ph­¬ng ph¸p tiªn tiÕn cã thÓ cho kÕt qu¶ chÝnh x¸c h¬n c¸c c¸ch trªn
2. Dù ®o¸n cung nguån nh©n lùc
2.1 Dù ®o¸n cung nguån nh©n lùc tõ bªn trong doanh nghiÖp
§ã lµ viÖc tÝnh kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu vÒ nh©n lùc dùa trªn sù ph¸t triÓn lùc l­îng lao ®éng hiÖn cã cña doanh nghiÖp. Tøc lµ ph¶i tr¶ lêi c©u hái: cã bao nhiªu ng­êi lµm viÖc, cã nhưng c«ng viÖc hoÆc lo¹i c«ng viÖc nµo ®ang ®­îc thùc hiÖn, bao nhiªu ng­êi trong mçi lo¹i c«ng viÖc, kü n¨ng tr×nh ®é, cña hä nh­ thÕ nµo? Dù tÝnh kh¶ n¨ng s¶n xuÊt trong t­¬ng lai.
Tr×nh tù tiÕn hµnh dù ®o¸n cung nh©n lùc trong doanh nghiÖp:
B­íc 1: Ph©n lo¹i c¸c c«ng viÖc:
Nhãm c«ng viÖc theo ba tiªu thøc sau:
- §ßi hái kiÕn thøc vµ kü n¨ng thùc hiÖn c«ng viÖc;
- Theo møc ®é tr¸ch nhiÖm vµ vÞ trÝ cña c«ng viÖc trong tæ chøc;
- Theo b¶n chÊt cña c«ng viÖc.
B­íc 2: X¸c ®Þnh cung nh©n lùc cho tõng lo¹i c«ng viÖc ë kú kÕ ho¹ch b»ng ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp
Sè c«ng nh©n trong néi bé tõng lo¹i c«ng viÖc phô thuéc vµo sè nh©n lùc ®­îc t¨ng thªm vµ sè nh©n lùc hao hôt ë lo¹i c«ng nh©n ®ã.
è nh©n lùc t¨ng thªm gåm cã sè nh©n lùc ®­îc thuyªn chuyÓn hoÆc ®Ò b¹t tõ c¸c c«ng viÖc kh¸c. Sè nh©n lùc bÞ hao hôt gåm cã tù th«i viÖc hoÆc bÞ sa th¶i, vÒ h­u, chÕt hoÆc sè ®­îc ®Ò b¹t, thuyªn chuyÓn ®Õn c«ng viÖc kh¸c. Tuy nhiªn, nhµ qu¶n lý ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc møc ®é biÕn ®éng thêi kú tr­íc vµ kÕt hîp tû lÖ % biÕn ®éng thêi kú tr­íc víi ®¸nh gi¸ chñ quan vµ ­íc ®o¸n cña c¸c chuyªn gia.
Trong b­íc nµy ph¶i tÝnh cho tõng lo¹i c«ng viÖc:

[TABLE=align: left]
[TR]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[/TABLE]




Cung nguån nh©n lùc = Sè CNV - Sè ng­êi di chuyÓn
B­íc 3: X©y dùng vµ sö dông kh¶ n¨ng cô thÓ ®¸p øng cÇu nh©n lùc.
HÖ thèng th«ng tin nguån nh©n lùc lµ mét danh môc tæng thÓ c¸c th«ng tin vÒ tÊt c¶ nguån lao ®éng ®ang lµm viÖc trong tæ chøc.
C¸c th«ng tin vÒ nguån nh©n lùc:
1. C¸c th«ng tin vÒ tiÓu sö;
2. VÞ trÝ vµ lo¹i c«ng viÖc ®ang lµm;
3. C¸c kü n¨ng vµ c¸c lÜnh vùc kiÕn thøc;
4. Tr×nh ®é gi¸o dôc vµ ®µo t¹o;
5. §Þa d­ lµm viÖc;
6. Th©m niªn phôc vô trong tæ chøc;
7. Th©n niªn lµm viÖc ë vÞ trÝ hiÖn t¹i;
8. KÕ ho¹ch h­u trÝ;
9. TiÒm n¨ng ph¸t triÓn vµ kh¶ n¨ng ®Ò b¹t;
10. LÞch sö vÒ tiÒn l­¬ng vµ tiÒn c«ng;
11. §¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc;
12. C¸c h×nh thøc kû luËt.
Ng­êi qu¶n lý cã thÓ thu thËp th«ng tin b»ng hai danh môc kü n¨ng vµ danh môc qu¶n lý. §èi víi doanh nghiÖp nhá cÊp qu¶n trÞ hÇu nh­ biÕt râ mçi nh©n viªn kh«ng lµ ®¬n gi¶n.
2.2 Dù ®o¸n cung nh©n lùc tõ bªn ngoµi
Cung tõ bªn ngoµi lµ mét bé phËn kh«ng kÐm phÇn quan träng, nã bæ sung nhưng khuyÕt thiÕu vÒ nh©n lùc cho doanh nghiÖp. §Ó dù ®o¸n nh©n lùc tõ bªn ngoµi ph¶i ph©n tÝch nhưng yÕu tè sau:
* Ph©n tÝch quy m« vµ c¬ cÊu d©n sè:
Quy m« vµ c¬ cÊu d©n sè sÏ cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi quy m« vµ c¬ cÊu lao ®éng, tõ quy m« vµ c¬ cÊu lao ®éng trong x· héi c¸c tæ chøc cã thÓ biÕt mét c¸ch tæng qu¸t nguån nh©n lùc theo giíi tÝnh vµ tuæi t¸c.
* Ph©n tÝch t×nh h×nh nhËp c­ vµ di d©n:
Ngµy nay di d©n cã hai luång chÝnh: tõ n«ng th«n ra thµnh thÞ, n«ng th«n - n«ng th«n. ViÖc nhËp c­ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc t×m kiÕm cung nh©n lùc tõ bªn ngoµi, tuy nhiªn nguån nµy chØ bao gåm nhưng lao ®éng kh«ng lµnh nghÒ.
* Ph©n tÝch xu h­íng ph¸t triÓn cña c¸c nghÒ nghiÖp trong x· héi:
ViÖc ph©n tÝch nµy gióp cho ng­êi qu¶n lý biÕt ®­îc triÓn väng cña c¬ cÊu nguån nh©n lùc trong x· héi theo nghÒ hay thÊy ®­îc sè ng­êi sÏ lao ®éng trong tõng nghÒ trong t­¬ng lai.
* Ph©n tÝch t×nh h×nh chÊt l­îng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o:
Dùa trªn ph©n tÝch c¬ cÊu vµ chÊt l­îng cña gi¸o dôc vµ ®µo t¹o c¸c tæ chøc sÏ thÊy ®­îc kh¶ n¨ng cung cÊp nh©n lùc theo c¸c nghÒ vµ tr×nh ®é trong t­¬ng lai vµ ®iÒu tiÕt c¸c ch­¬ng tr×nh néi bé ®Ó ®¸p øng s¶n xuÊt kinh doanh .
3. C©n ®èi cung - cÇu nguån nh©n lùc
Sau khi dù tÝnh ®­îc sè lao ®éng cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc vµ kh¶ n¨ng cung cÊp nh©n lùc tõ bªn trong, nhµ lËp kÕ ho¹ch sÏ tiÕn hµnh c©n ®èi cung - cÇu ®Ó x¸c ®Þnh l­îng chªnh lÖch vµ lùa chän gi¶i ph¸p thÝch hîp.
3.1. CÇu nh©n lùc lín h¬n cung nh©n lùc
KhiÕm dông nh©n lùc nghÜa lµ thiÕu theo ®óng kh¶ n¨ng cÇn thuyªn chuyÓn theo ®óng kh¶ n¨ng vµ tiÒm n¨ng cña hä hay th¨ng chøc, gi¸ng chøc, thuª hîp ®ång thªm giê tøc lµ ph¶i s¾p xÕp, bè trÝ l¹i cho hîp lý. Tr­êng hîp thiÕu h¼n lao ®éng ph¶i x©y dùng mét ch­¬ng tr×nh tuyÓn mé, tuyÓn chän nh©n viªn tõ nguån bªn ngoµi vµo. Cô thÓ lµ:
- Thuyªn chuyÓn: Nhê vµo c¸c lo¹i hå s¬ l­u trư nhµ lËp kÕ ho¹ch ®Ï dµng trong viÖc thuyªn chuyÓn nh©n viªn, cã thÓ ph©n lµm ba lo¹i thuyªn chuyÓn nh­ sau:
+ Thuyªn chuyÓn s¶n xuÊt: lµ viÖc thuyªn chuyÓn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt
+ Thuyªn chuyÓn nh©n viªn: nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña nh©n viªn, nh»m söa chưa sai sãt do bè trÝ lao ®éng kh«ng thÝch hîp bëi v× l¹i cã ng­êi l¹i thÝch ®æi c«ng t¸c ®Ó tr¸nh nhµm ch¸n, hay l¹i cã ng­êi kh«ng vui khi lµm viÖc
+ Thuyªn chuyÓn thay thÕ: bæ sung do vÒ h­u, sa th¶i hay më réng s¶n xuÊt
- Th¨ng chøc: lµ sù bè trÝ l¹i lao ®éng trong ®ã ng­êi lao ®éng ®­îc ®­a vµo mét vÞ trÝ lµm viÖc cã tiÒn l­¬ng cao h¬n, uy tÝn vµ tr¸ch nhiÖm lín h¬n, c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc tèt h¬n vµ c¬ héi ph¸t triÓn tèt h¬n, nh»m ®¸p øng nhu cÇu vÒ biªn chÕ c¸n bé cña doanh nghiÖp còng nh­ ®¸p øng nhu cÇu cña c¸ nh©n ng­êi lao ®éng. Cã hai h×nh thøc th¨ng chøc: ®Ò b¹t th¼ng vµ ®Ò b¹t ngang.
- Xuèng chøc: lµ d¹ng bè trÝ l¹i lao ®éng trong ®ã ng­êi lao ®éng ®­îc ®­a vµo vÞ trÝ lµm viÖc cã c­¬ng vÞ vµ tiÒn l­¬ng thÊp h¬n, cã tr¸ch nhiÖm vµ c¬ héi Ýt h¬n, khi thùc hiÖn gi¸ng chøc ph¶i dùa vµo viÖc ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc cña ng­êi lao ®éng .
- §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc: nÕu trong t­¬ng lai doanh nghiÖp cã sù thay ®æi ngµnh nghÒ kinh doanh hoÆc ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt hay më réng hoÆc thu hÑp s¶n xuÊt kinh doanh th× ®Ó tËn dông hÕt nguån nh©n lùc s½n cã doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng mét kÕ ho¹ch vµ tiÕn hµnh ®µo t¹o ph¸t triÓn cho lùc l­îng nµy. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc hiÓu theo nghÜa réng bao gåm tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng häc tËp tæ chøc vµ ®­îc tiÕn hµnh trong nhưng kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh nh»m biÕn ®æi hµnh vi nghÒ nghiÖp nguån nh©n lùc. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn kh«ng nhưng t¨ng kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng viÖc trong t­¬ng lai hoÆc ph¸t triÓn kh¶ n¨ng nghÒ nghiÖp cña hä ®Çy ®ñ lµ mét ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt gióp ®ì, bæ trî kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc. Khi x©y dùng kÕ ho¹ch ®µo t¹o ph¸t triÓn ph¶i x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o. Khi x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o ph¶i lµm râ: ®µo t¹o cho bé phËn nµo, ®µo t¹o kü n¨ng nµo, ®µo t¹o bao nhiªu ng­êi, chi phÝ ®µo t¹o kho¶ng bao nhiªu, ®µo t¹o theo h×nh thøc nµo.
- TuyÓn mé, tuyÓn chän: Sau khi s¾p xÕp l¹i mµ doanh nghiÖp vÉn thÊy nh©n lùc kh«ng ®ñ theo cÇu th× tiÕn hµnh x©y dùng kÕ ho¹ch tuyÓn mé, tuyÓn chän. Trong kÕ ho¹ch tuyÓn mé, tuyÓn chän ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc chøc danh, sè l­îng ng­êi cÇn tuyÓn, yªu cÇu ®èi víi ng­êi lao ®éng kÕ ho¹ch chi phÝ tuyÓn mé tuyÓn chän, thêi gian vµ ®Þa ®iÓm tuyÓn mé tuyÓn chän.
3.2. CÇu nh©n lùc nhá h¬n cung nh©n lùc
Trong tr­êng hîp doanh nghiÖp thÊy d­ thõa nh©n lùc ®Ó gi¶m bít chi phÝ, tiÕt kiÖm s¶n xuÊt ph¶i cã kÕ ho¹ch xö lý sè nh©n lùc d­ thõa ®óng vµ hiÖu qu¶ nhÊt:
- Thuyªn chuyÓn;
- T¹m thêi kh«ng thay thÕ;
- H¹n chÕ tuyÓn míi;
- Gi¶m bít giê lµm viÖc;
- Cho vÒ h­u sím, gi¶m biªn chÕ;
- Cho t¹m thêi nghØ viÖc;
- Chia sÎ c«ng viÖc.
3.3.Cung nh©n lùc b»ng cÇu nh©n lùc
Tøc lµ lóc nµy c¸c ho¹t ®éng sÏ bít ®i chØ t¨ng lµm sao ®Ó ph¸t huy tèi ®a tiÒm n¨ng nh©n lùc hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp nh­: ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc mét c¸ch chÝnh x¸c ®Ó thuyªn chuyÓn theo ®óng kh¶ n¨ng, nguyÖn väng cña ng­êi lao ®éng, thay thÕ trong doanh nghiÖp mét c¸ch hîp lý nhÊt, tuyÓn dông ®Ó thay thÕ nhưng ng­êi lao ®éng vÒ h­u, tù ý xin th«i viÖc hay bÞ sa th¶i.
V. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty Gèm - X©y dùng §oµn KÕt
Do nhu cÇu sù ®Çu t­ ®æi míi d©y chuyÒn c«ng nghÖ nªn nhưng n¨m ®Çu t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cßn kÐm ®Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, t¨ng vÒ sè l­îng, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng th× chi phÝ míi gi¶m. §Ó ®¹t ®­îc nh­ vËy, c¸c c«ng t¸c qu¶n lý nh©n lùc trong C«ng ty ®ãng mét vai trß rÊt lín. Trong ®ã c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc l¹i cµng quan träng ®Ó x¸c ®Þnh ®éi ngò c¸n bé, c«ng nh©n sao cho phï hîp nhÊt víi c¬ cÊu tæ chøc, phï hîp víi quü tiÒn l­¬ng h¹n hÑp, hay cã thÓ tiÕt kiÖm chi phÝ tiÒn l­¬ng trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. Do lu©n chuyÓn c«ng nh©n kh¸ lín, c«ng nh©n trong C«ng ty th­êng lµ d¹ng hîp ®ång theo mïa vô, hîp ®ång 2,5 th¸ng mét nªn cÇn ph¶i kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc ®Ó cã ®ñ c«ng nh©n s¶n xuÊt, æn ®Þnh s¶n xuÊt lóc thêi vô trong n«ng nghiÖp.
Do thÞ tr­êng lao ®éng n«ng th«n, lao ®éng lµ rÊt rÎ cÇn tÝnh to¸n, c©n ®èi møc chi phÝ cho kú kÕ ho¹ch.
Do ®Þa bµn tØnh VÜnh Phóc cã mét sè nhµ m¸y, xÝ nghiÖp g¹ch c¹nh tranh nªn ph¶i cã c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc ®Ó dù b¸o sè ng­êi lao ®éng, lµm g×, ë ®©u vµ tiÒn c«ng bao nhiªu ®Ó ng­êi lao ®éng æn ®Þnh lµm viÖc, yªn t©m c«ng t¸c, tÝch cøc s¸ng t¹o ®ãng gãp cho C«ng ty h¬n nưa nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng.

PhÇn II
Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc t¹i Gèm - X©y dùng §oµn KÕt
I. S¬ l­îc vÒ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty Gèm - X©y dùng §oµn KÕt
C«ng ty Gèm - X©y dùng §oµn KÕt tr­íc kia cã tªn gäi lµ XÝ nghiÖp g¹ch ngãi §oµn KÕt, lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc, trùc thuéc Së x©y dùng tØnh VÜnh Phóc. C«ng ty ®· ra ®êi vµ ®i vµo ho¹t ®éng tõ n¨m 1960. NhiÖm vô cña C«ng ty chñ yÕu lµ s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng phôc vô cho nhu cÇu trong tØnh còng nh­ ngoµi tØnh.
Thêi kú ®Çu 1961-1986, do c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp, do khã kh¨n quy m« s¶n xuÊt nhá, vèn Ýt thiÕt bÞ m¸y mãc l¹c hËu. S¶n l­îng chØ ®¹t 6 triÖu viªn trªn mét n¨m. Chñng lo¹i s¶n phÈm kh«ng phong phó, chñ yÕu lµ g¹ch x©y hai lç vµ ngãi lîp phôc vô cho x©y dùng c¬ b¶n. Trong thêi kú nµy do quy m« nhá hÑp nªn C«ng ty kh«ng cã sù quan t©m tíi c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc nãi chung còng nh­ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc nãi riªng.
Tõ n¨m 1986-1996: ChuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc, XÝ nghiÖp còng ®­îc chuyÓn sang tù h¹ch to¸n kinh doanh. Tuy nhiªn, do m¸y mãc thiÕt bÞ l¹c hËu nªn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cßn kÐm, sè l­îng c«ng nh©n viªn chØ trªn d­íi 100 ng­êi nªn c«ng t¸c tæ chøc ch­a ®­îc hoµn thiÖn, do c¬ cÊu nhá bÐ, sè l­îng ng­êi Ýt nªn c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc nãi riªng ®­îc ®¬n gi¶n ho¸. C«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc chØ ®¬n gi¶n lµ tÝnh sè ng­êi cho n¨m tíi (n¨m kÕ ho¹ch) b»ng sè ng­êi hiÖn cã trong xÝ nghiÖp, khi bé phËn nµo cÇn cã sù thay ®æi th× phßng tæ chøc hµnh chÝnh sÏ ngay lËp tøc cã sù ®iÒu chØnh cã sù ®iÒu chØnh, kh«ng cÇn tÝnh to¸n tr­íc.
Tõ n¨m 1997 ®Õn nay: N¨m 1997 lµ mét mèc ngoÆt ®èi víi C«ng ty: C«ng ty ®· thay thÕ vµ l¾p ®Æt tõ hÖ m¸y gia c«ng nguyªn liÖu Balan - Italia, nhµ kÝnh ph¬i g¹ch ®Õn lß nung vµ hÇm sÊy Tuynel víi gi¸ trÞ ®Çu t­ trªn 8 tû ®ång ®· lµm thay ®æi bé mÆt cña C«ng ty . HiÖu qu¶ cña viÖc ®Çu t­ chiÒu s©u, ®æi míi c«ng nghÖ mang l¹i thËt to lín. C«ng suÊt nhµ m¸y ®· t¨ng tõ hai ®Õn ba lÇn, chÊt l­îng s¶n phÈm n©ng cao, t¹o ra tiÒm n¨ng s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¶n phÈm g¹ch ngãi cao cÊp ®a d¹ng vÒ mÉu m· vµ tÝnh n¨ng sö dông. NÕu nh­ nhưng n¨m tr­íc ®©y, s¶n l­îng s¶n xuÊt hµng n¨m chØ ®¹t kho¶ng 3 triÖu viªn g¹ch/n¨m, th× n¨m 1999 sè l­îng s¶n xuÊt ®· ®¹t 29 triÖu viªn g¹ch x©y/ n¨m. Doanh thu n¨m 1997 ®¹t 3,1 tû ®ång. ChÝnh v× thÕ, n¨m 1997 lµ n¨m bé phËn tæ chøc hµnh chÝnh ph¶i thùc sù b¾t tay víi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc x¸c ®Þnh sè ng­êi lµm viÖc lín gÊp ®«i, gÊp ba lÇn ®Ó lµm viÖc víi mét lo¹t c«ng nghÖ d©y chuyÒn hoµn toµn míi. Tõ ®ã ®Õn nay, viÖc kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc ngµy cµng ®­îc chó träng h¬n vµ ®æi míi h¬n gãp phÇn vµo cïng c¸c phßng ban kh¸c gióp ban l·nh ®¹o hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®­îc giao.
HiÖn nay, trô së chÝnh cña C«ng ty ®Æt t¹i: §ång V¨n - Yªn L¹c - VÜnh Phóc vµ ph©n x­ëng II t¹i Kim X¸ - VÜnh T­êng - VÜnh Phóc. C¶ hai ph©n x­ëng ®Òu quy mét mèi cã ph­¬ng h­íng vµ môc tiªu cña C«ng ty ®Ò ra lµ tiÕp tôc t¨ng c­êng quy m« s¶n xuÊt ®¶m b¶o viÖc lµm vµ thu nhËp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, tõng b­íc th¸o gì nhưng khã kh¨n, phÊn ®Êu v­¬n lªn trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, gãp phÇn nhá bÐ vµo c«ng cuéc: C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc.
II. Mét sè ®Æc ®iÓm cña C«ng ty cã ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc
1. §Æc ®iÓm vÒ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý
§èi víi bÊt kú lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµo th× hÖ thèng c¬ cÊu tæ chøc còng giư mét vai trß hÕt søc quan träng, nã quy ®Þnh vµ kh¼ng ®Þnh sù tån t¹i cña doanh nghiÖp bëi v× nã cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, ®Õn sù sèng cßn hay ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp ®ã.
§Ó ®¸p øng phÇn nµo yªu cÇu vµ tÇm quan träng ®ã, Bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty Gèm - X©y dùng §oµn KÕt ®· ®­îc kÕ ho¹ch ho¸ nh©n lùc, tæ chøc theo c¬ cÊu trùc tuyÕn - chøc n¨ng, c¸c phßng ban, c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt tham m­u cho gi¸m ®èc theo chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña m×nh gióp cho ban gi¸m ®èc n¾m râ t×nh h×nh thùc tr¹ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty t¹i mçi thêi ®iÓm.
Bé m¸y tæ chøc qu¶n lý cña C«ng ty bao gåm:
- Gi¸m ®èc C«ng ty: lµ ng­êi qu¶n lý trùc tiÕp hai phã gi¸m ®èc, lµ ng­êi ®øng ®Çu C«ng ty cã nhiÖm vô chØ huy toµn bé bé m¸y qu¶n lý, c¸c phßng ban chøc n¨ng vµ c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt, ®ång thêi lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm cao nhÊt tr­íc C«ng ty vµ Nhµ n­íc vÒ mäi mÆt, lµ ®¹i diÖn cã tÝnh ph¸p lý, cã quyÒn quyÕt ®Þnh cao nhÊt thay mÆt cho toµn C«ng ty
- Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch kü thuËt vµ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt: lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mÆt kü thuËt trong suèt qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña C«ng ty.
- Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch tæ chøc hµnh chÝnh vµ ®êi sèng: phô tr¸ch vÒ mÆt hµnh chÝnh vµ quan t©m tíi ®êi sèng toµn c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty .
- C¸c phßng ban chøc n¨ng:
+ Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n: chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña gi¸m ®èc C«ng ty, cã nhiÖm vô tham m­u qu¶n lý c«ng t¸c tµi chÝnh - kÕ to¸n theo ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª vµ chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc, qu¶n lý sö dông cã hiÖu qu¶ tµi s¶n vµ b¶o toµn ph¸t triÓn vèn cña Nhµ n­íc giao. Tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, thùc hiÖn b¸o c¸o vµ giao nép ng©n s¸nh Nhµ n­íc theo quy ®Þnh vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty.
+ Phßng kÕ ho¹ch vËt t­ vµ thµnh phÈm: cã nhiÖm vô x©y dùng kÕ ho¹ch cung øng vËt t­, nguyªn vËt liÖu vµ tæ chøc thùc hiÖn cung øng cho s¶n xuÊt kinh doanh vµ lªn kÕ ho¹ch tiªu thô thµnh phÈm trong kú s¶n xuÊt.
+ Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: ho¹t ®éng d­íi sù qu¶n lý trùc tiÕp cña gi¸m ®èc C«ng ty, phßng cã nhiÖm vô chÝnh lµ qu¶n lý c«ng t¸c tæ chøc cña C«ng ty vµ nghiªn cøu thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch mµ nhµ n­íc ban hµnh, b¶o vÖ quyÒn lîi cho ng­êi lao ®éng : n©ng l­¬ng, n©ng bËc, BHXH, BHYT, nghØ phÐp n¨m, triÓn khai thùc hiÖn c«ng t¸c thi ®ua, gi¶i quyÕt chÕ ®é khen th­ëng, qu¶n lý hå s¬ lý lÞch c¸n bé c«ng nh©n viªn, sæ BHYT, BHXH . C«ng t¸c qu¶n lý hµnh chÝnh giao dÞch, giÊy tê, c«ng t¸c ®èi ngo¹i vµ b¶o vÖ néi bé, b¶o vÖ tµi s¶n cña C«ng ty.
+ Phßng kü thuËt: thùc hiÖn nhiÖm vô vÒ kü thuËt vµ c«ng t¸c ®Þnh møc vËt t­, x©y dùng kÕ ho¹ch c¶i t¹o vµ ®æi míi trang thiÕt bÞ kü thuËt.
- C¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt cã nhiÖm vô s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶, b¶o ®¶m chÊt l­îng s¶n phÈm, vÖ sinh c«ng nghiÖp, néi quy lao ®éng vµ an toµn lao ®éng.
S¬ ®å1: S¬ ®å bé m¸y tæ chøc qu¶n lý cña C«ng ty

[TABLE=align: left]
[TR]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[/TABLE]













( Nguån : Phßng hµnh chÝnh - tæ chøc C«ng ty Gèm-x©y dùng §oµn KÕt )
TÊt c¶ c¸c phßng ban, c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt ®Òu cã nhiÖm vô thùc hiÖn c«ng viÖc mµ bé phËn m×nh ®­îc ph©n c«ng theo chøc n¨ng, cã nhiÖm vô cô thÓ ®Ó ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý s¶n xuÊt theo chøc n¨ng vµ cña bé phËn ®­îc ph©n c«ng. ChÝnh v× bé m¸y qu¶n lý trùc tuyÕn - chøc n¨ng rÊt gän nhÑ ®¬n gi¶n nªn còng dÔ dµng cho viÖc kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc. Sù tham m­u chøc n¨ng cña c¸c phßng cho gi¸m ®èc, kh«ng cã sù t­¬ng t¸c giưa c¸c phßng lµm cho viÖc kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc chØ ®¬n thuÇn ë tr­ëng phßng tæ chøc kh«ng cã sù cè vÊn cña c¸c phßng ban, kh«ng cã mét yªu cÇu hay mét con sè gîi ý cïng tr­ëng phßng tæ chøc mµ chØ do ý kiÕn chñ quan cña tr­ëng phßng tæ chøc hµnh chÝnh sÏ rÊt khã kh¨n cho viÖc kÕ ho¹ch ho¸ bé m¸y qu¶n lý. Tõ c¸c ph©n x­ëng cã Ýt sù tham m­u cho phßng tæ chøc nªn kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc nãi tãm l¹i chØ do ý kiÕn chØ ®¹o cña mét ng­êi dÔ dÉn ®Õn chñ quan m¾c sai lÇm h¬n.
2. §Æc ®iÓm vÒ c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt
Lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng nªn c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i chÆt chÏ nªn C«ng ty bè trÝ thµnh ba ph©n x­ëng s¶n xuÊt ®ã lµ:
- Mét ph©n x­ëng s¶n xuÊt phô, bao gåm c¸c tæ lµ:
+ Hai tæ than;
+ Mét tæ c¬ khÝ.
- Hai ph©n x­ëng s¶n xuÊt chÝnh, bao gåm c¸c tæ lµ:
+ Tæ m¸y (t¹o g¹ch méc);
+ Tæ ph¬i ®¶o;
+ Tæ xÕp goßng;
+ Tæ ®un ®èt;
+ Tæ ra goßng;
+ Tæ bèc xÕp.
S¬ ®å 2: S¬ ®å bè trÝ s¶n xuÊt cña C«ng ty













( Nguån : Phßng hµnh chÝnh - tæ chøc C«ng ty Gèm-x©y dùng §oµn KÕt )
Do yªu cÇu cña s¶n xuÊt mµ C«ng ty bè trÝ thµnh c¸c ph©n x­ëng, c¸c tæ nªn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc còng dÔ dµng vµ gän nhÑ h¬n. Do mét ng­êi lµm c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nªn viÖc xem xÐt nhu cÇu cho mét ph©n x­ëng phô vµ hai ph©n x­ëng chÝnh, theo tõng m¸y còng ®­îc ®¬n gi¶n h¬n. ChÝnh v× thÕ mµ c«ng nh©n s¶n xuÊt còng dÔ dµng kÕ ho¹ch ho¸ t¹i c«ng ty nµy.
3. §Æc ®iÓm vÒ c«ng nghÖ, nguyªn vËt liÖu vµ s¶n phÈm
C«ng ty Gèm - X©y dùng §oµn KÕt ®­îc thµnh lËp víi môc ®Ých chñ yÕu lµ s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng. Víi mét d©y chuyÒn c«ng nghÖ tiªn tiÕn, s¶n xuÊt liªn tôc, qua m¸y, qua vËn chuyÓn thñ c«ng. Lùc l­îng lao ®éng ®­îc bè trÝ chuyªn m«n ho¸ theo tõng b­íc c«ng viÖc (nguyªn c«ng) cña quy tr×nh. ViÖc b¾t ®Çu tõ kho nguyªn vËt liÖu ( chÕ biÕn ( m¸y ( g¹ch méc ( ph¬i ( sÊy tuynel liªn hîp ( qua kho thµnh phÈm. §ã lµ c¶ mét qu¸ tr×nh liªn tôc kh«ng thÓ ngõng ë bÊt cø mét giai ®o¹n nµo, nÕu bÞ háng, thiÕu ng­êi ë bÊt kú kh©u nµo th× c¶ d©y chuyÒn s¶n xuÊt sÏ bÞ ng­ng chÖ. Thªm vµo ®ã, mét lß nung Tuynel kh«ng thÓ t¾t bëi nÕu t¾t th× chi phÝ g©y lß sÏ lªn líi trªn 40 triÖu. V× thÕ, c«ng t¸c tæ chøc nh©n lùc nãi chung hay c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc nãi riªng rÊt cÇn thiÕt, bëi v× ph¶i x¸c ®Þnh ®Çy ®ñ sè ng­êi ë mçi kh©u thËt chÝnh x¸c, ph¶i dù trï cho tÊt c¶ sè ng­êi bÞ èm ®au, bÖnh tËt, nghØ ®Î . sao cho kh«ng ¶nh h­ëng d©y chuyÒn s¶n xuÊt. Do lß nung kh«ng thÓ t¾t nªn viÖc kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i tÝnh ®Õn c¶ ngµy nghØ lÔ ng­ng ho¹t ®éng sÏ dÉn ®Õn nhưng chi phÝ l·ng phÝ rÊt kh«ng cÇn thiÕt trong s¶n xuÊt. V× vËy, thùc tÕ t¹i C«ng ty ph¶i s¶n xuÊt theo ba ca liªn tôc trong mét ngµy, ph¶i s¶n xuÊt c¶ ngµy lÔ trong khi mét tuÇn c«ng nh©n vÉn chØ lµm 6 ngµy (tøc lµ ph¶i nghØ theo chÕ ®é lu©n phiªn), ph¶i s¶n xuÊt c¶ trong nhưng ngµy nghØ TÕt ©m lÞch . Tøc lµ ng­êi c¸n bé lµm c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i tÝnh to¸n sè l­îng ng­êi cho tÊt c¶ c«ng viÖc, tÊt c¶ c¸c ngµy trong n¨m: S¬ ®å 3 (trang sau)
Nguyªn vËt liÖu chÝnh cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña C«ng ty chÝnh lµ ®Êt, ®Êt sÐt ®Ó lµm ra g¹ch. Tr­íc ®©y, vµo nhưng n¨m míi thµnh lËp khi Êy ®Êt ®ai xung quanh cßn nhiÒu, do ®©y chuyÒn s¶n xuÊt thñ c«ng nªn nguyªn vËt liÖu ®Êt còng lÊy ®­îc ®Ô dµng h¬n. C«ng ty ph¶i kÕ ho¹ch ho¸ nh©n lùc cho ®éi ngò ®µo ®Êt, vËn chuyÓn ®Êt còng dÔ dµng mµ chi phÝ l¹i kh«ng mÊy tèn kÐm.
HiÖn nay, do d©y chuyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i h¬n nªn c«ng suÊt s¶n xuÊt lín dÉn ®Õn tiªu hao nguyªn vËt liÖu lín; thªm vµo ®ã, tµi nguyªn ®Êt xung quanh còng hÕt, kh«ng thÓ khai th¸c ®­îc nưa nªn ph¶i mua ®Êt tõ n¬i kh¸c ®Õn. ViÖc chuyªn chë ®Êt tõ c¸ch xa C«ng ty 30-40 km nªn kh«ng thÓ kÕ ho¹ch ho¸ cho mét ®éi xe thå mµ thay thÕ vµo ®ã lµ mét ®éi xe « t« vµ nguyªn vËt liÖu l¹i ph¶i mua nªn chi phÝ tèn kÐm h¬n rÊt nhiÒu lÇn so víi tr­íc ®©y.
Nguyªn vËt liÖu phô nh­ than, cñi, gç . ®Òu ®­îc mua vµ vËn chuyÓn vÒ do tæ than ë ph©n x­ëng phô ®¶m nhiÖm. V× thÕ, c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc còng ®¬n gi¶n h¬n lµ ph©n nhiÖm vô cho tæ ®· kÕ ho¹ch nh­ trªn.
S¶n phÈm cña C«ng ty s¶n xuÊt rÊt nhiÒu, phong phó vµ ®a d¹ng. S¶n phÈm chÝnh lµ g¹ch, ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i, phong phó vÒ kiÓu mÉu. Nh­ g¹ch th× gåm cã: g¹ch rçng, g¹ch ®Æc, g¹ch nem t¸ch, g¹ch chèng nãng, g¹ch chÞu löa . víi ®ñ c¸c mÉu m· nh­: 2 lç, 4 lç, 6 lç . rÊt phï hîp víi nhu cÇu thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng trong x©y dùng. ChÝnh v× thÕ, C«ng ty c¹nh tranh ®­îc víi c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i trªn thÞ tr­êng trong tØnh còng nh­ ngoµi tØnh. Do chñng lo¹i s¶n phÈm ®a d¹ng nh­ thÕ nªn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nh©n lùc ph¶i tÝnh to¸n sè c«ng nh©n phï hîp ®Ó thuËn lîi nhÊt cho viÖc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm. Ng­êi c¸n bé ph¶i ph©n c«ng c«ng nh©n theo tõng lo¹i s¶n phÈm thÝch hîp nh­: c«ng nh©n nµo s¶n xuÊt s¶n phÈm g¹ch 2 lç, 4 lç ? thêi gian nµo ? s¶n xuÊt ë d©y chuyÒn c«ng nghÖ nµo?
S¬ ®å 3: S¬ ®å d©y chuyÒn c«ng nghÖ

[TABLE=align: left]
[TR]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[/TABLE]

















( Nguån : Phßng kü thuËt C«ng ty Gèm-x©y dùng §oµn KÕt )
4. §Æc ®iÓm vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ vµ vèn s¶n xuÊt kinh doanh
4.1. M¸y mãc thiÕt bÞ cho bé phËn qu¶n lý v¨n phßng:
- M¸y vi tÝnh
- §iÖn tho¹i di ®éng, m¸y ®iÖn tho¹i
- M¸y in, « t« NISSAN
- Bµn ghÕ, tñ ®ùng tµi liÖu
4.2. ThiÕt bÞ m¸y mãc phôc vô s¶n xuÊt
B¶ng 1: T×nh h×nh m¸y mãc thiÕt bÞ t¹i C«ng ty Gèm-x©y dùng §oµn KÕt n¨m 2000
Tªn tµi s¶nN¨m b®sdNguyªn gi¸TGSDMøc trÝch
khÊu hao 1 n¨mM¸y xóc
2. M¸y ®ïn Ðp g¹ch EG5
3. M¸y dËp ngãi 5 mÆt
4. M¸y ñi PT 751 Liªn X«
5. M¸y ñi PT 752 Liªn X«
6. M¸y ñi D4D
7. HÖ m¸y g¹ch EG10
8. B¨ng t¶i than Bavia
9. ThiÕt bÞ lß nung Tuynel
10. M¸y Ðp ma s¸t
11. M¸y ñi DT751997
1980
1993
1994
1989
1998
1998
1998
1998