Tiểu Luận Một số vấn đề về chuẩn bị luận cứ bào chữa

MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ CHUẨN BỊ LUẬN CỨ BÀO CHỮA

1. Lời nói đầu
Vụ án hình sự liên quan đến mối quan hệ hình sự giữa Nhà nước và người phạm tội. Chính vì vậy, vụ án hình sự có những đặc trưng riêng, khác biệt so với những vụ án lao động, hành chính, dân sự, kinh tế. Là luật sư trong một vụ án hình sự, ngòai việc phải nắm vững các văn bản pháp luật nội dung liên quan đến hình sự, tội phạm và hình phạt, luật sư còn phải nắm vững các thủ tục tố tụng. Trong các giai đọan tố tụng, việc tranh tụng tại tòa án đóng một vai trò quan trọng, đặc biệt trong giai đọan tranh luận tại phiên tòa khi luận sư phải trình bày bản luận cứ của mình. Có thể nói, luận cứ của luật sư thể hiện đầy đủ quan điểm của luật sư đối với vụ án, thể hiện những đúc kết của luật sư qua quá trình nghiên cứu vụ án cũng như trong quá trình xét hỏi tại phiên tòa, và hơn nữa, luận cứ của luật sư để bào chữa, bảo vệ cho bị cáo hoặc những đương sự khác trong phiên tòa hình sự. Vì những lẽ đó, luận cứ của luật sư luôn luôn được Hội đồng xét xử (HĐXX), đại diện Viện kiểm sát (VKS) cũng như các luật sư đồng nghiệp và các đương sự quan tâm. Luật sư với những luận cứ hay, những chứng cứ xác đáng trong đó luôn có tác động tốt đối với các quyết định của HĐXX.
Chính vì những tính chất quan trọng của những luận cứ của luật sư mà tác giả quyết định chọn đề tài “Một số vấn đề về chuẩn bị luận cứ bào chữa” để trình bày trong bài tiểu luận này.

2. Sự cần thiết phải chuẩn bị luận cứ bào chữa
Bằng các họat động nghề nghiệp của mình, luật sư bảo vệ các quyền cơ bản của công dân. Thông qua đó, luật sư bảo vệ pháp chế XHCN và thực hiện công bằng xã hội. Với chức năng đó, luật sư phải thực hiện nhiệm vụ của mình 1 cách trung thực, phải tận tụy với công việc và luôn coi trọng đạo đức nghề nghiệp. Đặc biệt, đối với họat động bào chữa của luật sư trong vụ án hình sự là họat động liên quan đến quyền và đôi khi cả tính mạng của con người. Những sai lầm dù nhỏ nhất trong quá trình điều tra, truy tố xét xử cũng có thể dẫn tới việc kết tội oan hoặc dẫn tới quyền của bị cáo hoặc các đương sự khác bị xâm phạm. Chính vì vậy, luật sư phải rất thận trọng trong những từ ngữ, câu chữ, và quan điểm tại phiên tòa. Việc xây dựng luận cứ bào chữa giúp luật sư xem xét 1 cách cặn kẽ vụ án, đưa ra quan điểm 1 cách chính xác.
Bên cạnh đó, phiên tòa thường diễn ra với những nội dung và tình tiết lộn xộn. Bản luận cứ với những đúc kết của luật sư như những bài tóm tắt phiên tòa, giúp cho HĐXX dễ nhìn thấy tình tiết của vụ án hơn.

3. Những yêu cầu cơ bản của luận cứ của luật sư
- Luận cứ bào chữa của luật sư (LS) phải là sản phẩm của sự nghiên cứu nghiêm túc những văn bản pháp luật, hồ sơ vụ án và những lời khai tại phiên tòa;
- Luận cứ của luật sư phải chặt chẽ, súc tích và có tính thuyết phục cao;
- Luận cứ không được đưa ra những tình tiết không có thật, hoặc thiếu căn cứ chỉ để bao che cho thân chủ;
- Luận cứ phải chỉ ra được những căn cứ pháp luật chính xác;
- Bố cục của luận cứ phải được sắp xếp, trình bày để đảm bảo tính logic, trình bày rõ ràng, khoa học.

4. Các giai đọan chuẩn bị luận cứ bào chữa
a. Giai đọan tiếp xúc với thân chủ
Luật sư cần nắm được tâm lý, sự suy nghĩ, cách xử sự của thân chủ trong từng vụ việc khác nhau để có biện pháp gặp gỡ, trao đổi thích hợp. Luật sư nên yêu cầu thân chủ nêu sự việc một cách cụ thể, chính xác và hướng thân chủ trình bày sự việc 1 cách khách quan nhất. Đồng thời, luật sư nên ghi chép những thông tin cung cấp bởi thân chủ vì những thông tin này sẽ giúp luật sư xây dựng tốt những luận cứ của mình.
b. Thu thập chứng cứ, tài liệu liên quan đến vụ việc
Mục đích của giai đọan này là tìm ra những tình tiết gỡ tội, chứng cứ có lợi cho thân chủ, và chắt lọc những thông tin quan trọng trong những chứng cứ ấy để đưa vào luận cứ. Đồng thời, qua việc thu thập và đánh giá chứng cứ thì luật sư cũng dần dần xác định được các điểm mấu chốt trong vụ án và các văn bản pháp luật điều chỉnh, để chuẩn bị thể hiện nó thành luận cứ.
c. Hòan thành luận cứ bào chữa
Trên cơ sở nắm bắt các tài liệu, chứng cứ, các tình tiết khác liên quan đến vụ án, luật sư phải tổng hợp, phân tích, sắp xếp