Đồ Án Một số vấn đề chung về đổi mới phương pháp dạy học ở trường trung học

Mục lục
Các chữ viết tắt .2
Mục lục .3
Lời giới thiệu 5

Phần 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn của đổi mới phương pháp
dạy học .
Phần 2. Một số định hướng, quan điểm, phương pháp và kỹ thuật
dạy học phát huy tính tích cực và sáng tạo 6
2.1. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học .6
2.1.1. Một số định hướng từ các khoa học giáo dục 6
2.1.2. Những định hướng từ chính sách và chương trình giáo dục 9
2.1.3. Một số biện pháp đổi mới phương pháp dạy học 9
2.2. Dạy học nhóm 15
2.2.1. Khái niệm .15
2.2.2. Các cách thành lập nhóm 16
2.2.3. Tiến trình dạy học nhóm .18
2.2.4. Ưu điểm và nhược điểm của dạy học nhóm 21
2.5.6. Những chỉ dẫn đối với giáo viên .22
2.3. Dạy học giải quyết vấn đề .24
2.3.1. Khái niệm vấn đề và dạy học giải quyết vấn đề 24
2.3.2. Cấu trúc của quá trình giải quyết vấn đề .25
2.3.3. Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề .26
2.4. Phương pháp nghiên cứu trường hợp .27
2.4.1. Khái niệm và đặc điểm .27
2.4.2. Các dạng của phương pháp nghiên cứu trường hợp 28
2.4.3. Tiến trình thực hiện 29
2.4.4. Ưu điểm và nhược điểm .30
2.4.5. Cách xây dựng trường hợp và yêu cầu đối với trường hợp .31
2.4.6. Một số ví dụ về phương pháp nghiên cứu trường hợp 31
2.5. Dạy học theo dự án 36
2.5.1. Khái niệm dự án và dạy học theo dự án .36
2.5.2. Đặc điểm của dạy học theo dự án 37
2.5.3. Các dạng của dạy học theo dự án 38
2.5.4. Tiến trình thực hiện dạy học theo dự án 39
2.5.5. Ưu điểm và nhược điểm của dạy học theo dự án 40
2.5.6. Một số ví dụ về dạy học theo dự án 41
2.6. WebQuest – Khám phá trên mạng 46
2.6.1. Khái niệm WebQuest .46
2.6.2. Đặc điểm của học tập với WebQuest .48
2.6.3. Quy trình thiết kế WebQuest 49
2.6.4. Tiến trình thực hiện WebQuest 52
2.6.5. Các dạng nhiệm vụ trong WebQuest 53
2.6.6. Ví dụ về WebQuest: “Thực phẩm biến đổi gien” 56

2.7. Một số kỹ thuật dạy học tích cực .58

2.7.1. Động não .59
2.7.2. Động não viết 60
2.7.3. Động não không công khai 61
2.7.4. Kỹ thuật XYZ .62
2.7.5. Kỹ thuật “bể cá” .62
2.7.6. Kỹ thuật “ổ bi” .63
2.7.7. Tranh luận ủng hộ – phản đối .63
2.7.8. Thông tin phản hồi trong quá trình dạy học .64
2.7.9. Kỹ thuật “tia chớp” 65
2.7.10. Kỹ thuật “3 lần 3” .65
2.7.11. Lược đồ tư duy .65
Tài liệu tham khảo .67
LỜI GIỚI THIỆU
Đổi mới PPDH là nhiệm vụ quan trọng của đổi mới giáo dục. Để hỗ trợ cho việc thực hiện chương trình giáo dục và đổi mới PPDH, dự án phát triển giáo dục THPT đã tổ chức biên soạn nhiều tài liệu và tổ chức tập huấn cho đội ngũ GV.
Cuốn sách này do TS. Nguyễn văn Cường và GS.TSKH. Bernd Meier, (trường đại học tổng hợp Potsdam, CHLB Đức), là những chuyên gia tư vấn quốc tế của dự án biên soạn với sự cộng tác của các chuyên gia trong nước. Đây là một trong những kết quả hợp tác quốc tế của dự án phát triển giáo dục THPT.
Đã có nhiều tài liệu bàn về đổi mới PPDH ở Việt Nam. Tuy nhiên đổi mới PPDH là một nhiệm vụ phức hợp, đòi hỏi nhiều cách tiếp cận khác nhau. Cuốn sách này trình bày một số cơ sở lý luận và thực tiễn của đổi mới PPDH, đề xuất một số biện pháp đổi mới PPDH cũng như giới thiệu một số quan điểm, phương pháp và kỹ thuật dạy học mới để có thể vận dụng vào việc đổi mới PPDH ở các môn học cụ thể.
Mong rằng đây là một tài liệu tham khảo bổ ích cho các các GV, để có thể vận dụng phù hợp vào việc đổi mới phương pháp dạy học ở trường trung học cũng như cho các GV cốt cán, các cán bộ chỉ đạo trong việc cải tiến công tác bồi dưỡng GV và chỉ đạo đổi mới PPDH ở các địa phương.

Hà nội, tháng 11.2007
Trần Như Tỉnh