Luận Văn Một số giải pháp tạo việc làm cho người lao động ở nông thôn Việt Nam hiện nay

Một số giải pháp tạo việc làm cho người lao động ở nông thôn Việt Nam hiện nay
LỜI MỞ ĐẦU

Thông tin gần đây cho thấy: thế giới đang ở giai đoạn khủng hoảng về việc làm. Người ta ước tính có khoảng 820 triệu người hiện lâm vào tình trạng thất nghiệp hoặc bán thất nghiệp. Ngay cả với nhiều nước phát triển, tỷ lệ thất nghiệp cũng khá cao- dao động từ 6% đến 21%. Ở các nước nghèo, tình hình còn bi đát hơn. Làn sóng di dân nông thôn- đô thị đang làm đau đầu nhiều nhà quản lý xã hội và Việt Nam cũng không nằm ngoài các nước đó.

Như vậy, giải quyết việc làm là đề tài có tính toàn cầu, là một thách thức còn khá lâu dài với toàn thể nhân loại. Riêng ở các nước đang phát triển như nước ta, nơi nguồn lao động đang còn rất dồi dào và chủ yếu tập trung ở các vùng nông thôn, thì tạo việc làm ở đó bao giờ cũng là mối quan tâm hàng đầu của Chính phủ.
Hiện nay, nông thôn nước ta có khoảng 10 triệu hộ gia đình sống trong 50.000 thôn, xóm, ấp, bản của 8.500 xã. Là khu vực đông dân nhất, chiếm 80% dân số và 76,88% lực lượng lao động xã hội. Hàng năm, khu vực này được bổ sung thêm khoảng 67 vạn lao động. Hơn nữa, đặc điểm kinh tế xã hội cũng như điều kiện tự nhiên ở mỗi vùng là khác nhau. Do vậy, không phải cứ ở nông thôn thì người lao động phải tham gia vào ngành nông, lâm, ngư nghiệp.
Tuy nước ta là một nước đi lên từ nông nghiệp hay nói cách khác nông nghiệp là một thế mạnh nhưng sản xuất ở ngành này mang tính thời vụ nên nhiều lao động ở ngành này vẫn có nhiều thời gian rảnh rỗi. Điều đó cho ta thấy tình trạng thiếu việc làm của người lao động ở nông thôn đang rất lớn và có nguy cơ tiếp tục gia tăng. Vì vậy, một trong những mục tiêu quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội của đất nước đến năm 2010: “giải quyết việc làm, nâng cao mức sống cho người lao động. Muốn vậy, phải phấn đấu đến năm 2010: giảm tỷ lệ tăng dân số từ 1,4% hiện nay xuống còn 1,1%; xoá hộ đói và về cơ bản không còn hộ nghèo; nâng cao tỷ lệ sử dụng quỹ thời gian lao động ở nông thôn lên 80-85%; nâng tỷ lệ người lao động được đào tạo nghề lên khoảng 40%”. (Văn kiện Đại hội IX của Đảng).
Để đạt được mục tiêu này trước hết cần làm rõ thực trạng sử dụng lao động, thực trạng tạo việc làm cho lao động nông thôn trong thời gian qua đồng thời chỉ ra những thách thức, giới hạn cũng như khả năng tạo mở việc làm ở nông thôn trong thời gian tới. Đây cũng là mục đích khi em lựa chọn nghiên cứu đề tài: “Một số giải pháp tạo việc làm cho người lao động ở nông thôn Việt Nam hiện nay”.
Ngoài phần mở bài và kết luận nội dung của luận văn gồm 3 phần:
Phần I: Những lý luận cơ bản về việc làm và tạo việc làm cho người lao động.
Phần II: Phân tích thực trạng tạo việc làm cho người lao động ở nông thôn Việt Nam hiện nay.
Phần III: Một số giải pháp tạo việc làm cho người lao động nông thôn trong giai đoạn hiện nay.
Để hoàn thành luận văn này, em đã nhận được sự giúp đỡ dạy bảo tận tình của thầy giáo hướng dẫn, T.S Trần Xuân Cầu . Do thời gian nghiên cứu và trình độ lý luận còn hạn chế nên luận văn của em chưa thật được hoàn thiện. Em rất mong nhận được sự góp ý của các thầy giáo, cô giáo và các bạn sinh viên.
Em xin chân thành cảm ơn.
MỤC LỤC
Lời mở đầu 1
Phần I: Những lý luận cơ bản về việc làm và tạo việc làm cho người lao động 3
I. Việc làm và sự cần thiết phải tạo việc làm cho người lao động 3
1. Các khái niệm về việc làm và tạo việc làm 3
2. Sự cần thiết phải tạo việc làm cho người lao động 10
II. Các nhân tố ảnh hưởng tới vấn đề tạo việc làm cho người lao động nông thôn. 12
1. Tư liệu sản xuất 12
2. Nhân tố dân số 15
3. Nhân tố giáo dục và công nghệ 16
4. Chính sách lao động và việc làm trong xã hội. 17
Phần II: Phân tích thực trạng tạo việc làm cho người lao động ở nông thôn Việt Nam hiện nay 19
I. Đặc điểm kinh tế - xã hội của nông thôn Việt Nam có ảnh hưởng đến tạo việc làm. 19
1. Đặc điểm tự nhiên 19
1.1. Đất đai .19
1.2 Dân số 21
2. Đặc điểm kinh tế xã hội .26
2.1. Thu nhập 26
2.2. Văn hoá xã hội .28
II. Thực trạng tạo việc làm cho người lao động ở nông thôn Việt Nam. 30
1. Quy mô tạo việc làm cho người lao động ở nông thôn Việt Nam 30
2. Cơ cấu việc làm cho người lao động nông thôn. 37
3.Các chương trình quốc gia có mục tiêu tạo việc làm nông thôn. 41
4. Phân tích các yếu tố tác động tới việc làm. 46
5. Phân tích các chính sách tạo việc làm. 49
Phần III: Giải pháp tạo việc làm cho người lao động nông thôn trong giai đoạn hiện nay 53
I.Mục tiêu, phương hướng và nhiệm vụ giai đoạn (2001-2005). 53
1. Dự báo nguồn nhân lực lao động nông thôn (2000 - 2010) 53
2. Mục tiêu đề ra 54
3. Phương hướng và nhiệm vụ 55
II. Một số giải pháp tạo việc làm. 57
1.Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế gắn với giải quyết việc làm. 57
2. Thực hiện tốt chính sách phát triển nguồn nhân lực. 63
3. Thực hiện có hiệu quả chương trình quốc gia về việc làm. 64
4. Xuất khẩu lao động. 65
5. Hoạt động gián tiếp và trực tiếp tạo việc làm. 67
Kết luận 68
Tài liệu tham khảo .69