Thạc Sĩ Một số giải pháp tăng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

LỜI MỞ ĐẦU

1. Ý nghĩa chọn đề tài nghiên cứu
Thứ trưởng Bộ tài chính Lê Thị Băng Tâm đã khẳng định trong cuộc đối thoại giữa
Bộ tài chính với các nhà đầu tư nước ngoài tại Hà Nội ngày 20/7/1999: “ Đầu tư trực tiếp
nước ngoài tạo ra gần 9% GDP, đóng góp gần 8% nguồn thu từ thuế và lệ phí của ngân
sách Nhà nước, chiếm gần ¼ kim ngạch xuất khẩu của cả nước và 30% tổng giá trị sản
lượng công nghiệp, tạo việc làm cho trên 280.000 lao động. Các doanh nghiệp có vốn đầu
tư trực tiếp nước ngoài đã khẳng định vị trí ngày càng quan trọng trong sự nghiệp Công
nghiệp hóa - Hiện đại hóa của Việt Nam”. Tuy nhiên, trong mấy năm trở lại đây, do nhiều
nguyên nhân khách quan và chủ quan, tình hình đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam
đang giảm xuống một cách nghiêm trọng.
Thành phố Hồ Chí Minh là một trung tâm kinh tế lớn của cả nước, là địa phương
luôn dẫn đầu trong cả nước về thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trong 15 năm qua,
chiếm gần 1/3 vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam. Nhưng tốc độ đầu tư trực tiếp
nước ngoài của thành phố đang chậm lại. Chính vì vậy, trước mắt và về lâu dài, việc đề
xuất ra những giải pháp nhằm tăng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài trên địa bàn thành
phố Hồ Chí Minh cũng chính là tăng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài cho cả nước và tạo
nên một lực đẩy cho nền kinh tế phát triển.
Do đó, luận án “Một số giải pháp tăng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài trên
địa bàn thành phố Hồ Chí Minh” được hình thành xuất phát từ những lý do nêu trên.


2. Mục tiêu nghiên cứu đề tài

- Đánh giá thực trạng thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài của thành phố.
Nghiên cứu các nhân tố tác động đến đầu tư trực tiếp nước ngoài trên địa bàn
thành phố.
- Đề xuất các giải pháp nhằm tăng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài trên địa
bàn thành phố Hồ Chí Minh.


3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
Như chúng ta đã biết, đầu tư trực tiếp nước ngoài có ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực như:
chính trị, văn hóa, xã hội, kinh tế Nhưng trong phạm vi đề tài này, chỉ tập trung phân tích
trong lĩnh vực kinh tế là chủ yếu, tập trung vào hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài kèm theo
các giải pháp và kiến nghị, còn các lĩnh vực khác chỉ được giải quyết khi có liên quan.


4. Phương pháp nghiên cứu
Trên cơ sở những số liệu thu thập được từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Sở Kế hoạch và
Đầu tư thành phố Hồ Chí Minh, Cục thống kê, từ báo, đài; phương pháp chính được sử
dụng là thống kê -phân tích và tổng hợp để mô tả, đánh giá đúng thực trạng của hoạt động
đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam và thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian qua, từ
đó rút ra những kết luận khả dụng.
Luận án còn sử dụng kết quả cuộc khảo sát do Bộ kế hoạch và đầu tư tổ chức, được tiến
hành bởi công ty PricewaterhouseCoopers (Việt nam) nhằm đánh giá môi trường đầu tư ở Việt
Nam vào cuối năm 2002, đầu năm 2003. Tổng cộng, có 18 cuộc phỏng vấn trực tiếp và một bảng
câu hỏi gửi đến 1013 doanh nghiệp tại nhiều địa phương trong cả nước để thực hiện cuộc khảo
sát.
Luận án còn sử dụng các tài liệu, các công trình nghiên cứu trong và ngoài nước về các
vấn đề có liên quan đến đề tài nghiên cứu.


5. Những điểm mới của đế tài
- Đề tài nêu một cách có hệ thống các khía cạnh lý luận về vai trò của đầu tư trực
tiếp nước ngoài.
- Phân tích thực trạng đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam và thành phố Hồ Chí
Minh trong thời gian qua, so sánh với tình hình đầu tư tại hai tỉnh Đồng Nai và Bình Dương,
từ đó ghi nhận và lý giải những hiệu quả tích cực và những hạn chế của mảng hoạt động
kinh tế đối ngoại này.
- Đưa ra những đề xuất và kiến nghị mang tính khả thi nhằm nâng cao khả năng thu
hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại thành phố trong thời gian tới.


6. Nội dung nghiên cứu đề tài
Đề tài được chia thành 3 chương có liên quan chặt chẽ với nhau.
Chương 1 : VAI TRÒ CỦA ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI, sẽ làm rõ
những vai trò mà đầu tư trực tiếp nước ngoài mang lại cho cả chủ đầu tư và nước tiếp nhận
đầu tư, đồng thời khái quát một số nét về tình hình đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam.
Chương 2 : TÌNH HÌNH ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI THÀNH
PHỐ HỒ CHÍ MINH, chương này nêu lên thực trạng đầu tư trực tiếp nước ngoài và phân
tích hiệu quả của đầu tư trực tiếp nước ngoài mang lại cho nền kinh tế thành phố.
Chương 3 : MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG THU HÚT ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP
NƯỚC NGOÀI TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, chương này đưa ra
những giải pháp và kiến nghị để giải quyết những tồn tại nhằm tăng khả năng thu hút đầu
tư trực tiếp nước ngoài trên địa bàn thành phố.