Luận Văn Một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh hàng nông sản Việt Nam xuất khẩu sang thị trường

Mục lục



Lời cảm ơn
Lời nói đầu
Chương I. Tổng quan về thị trường nông sản mỹ 1
I. Khái niệm về hàng nông sản 1
1. Quan điểm về hàng nông sản của Việt Nam. 1
2. Khái niệm hàng nông sản của FAO 2
3. Khái niệm hàng nông sản của bộ nông nghiệp Mỹ. 2
II. Đặc điểm chung về thị trường nông sản của Mỹ. 4
1. Mỹ - một thị trường lớn đầy tiềm năng cho hàng nông sản và thực phẩm thế giới. 4
1.1 Nhận định khái quát về quy mô thị trường. 4
1.2. Nhu cầu nhập khẩu một số mặt hàng chính của Mỹ 5
1.2.1. Nhu cầu nhập khẩu các mặt hàng nông sản thô. 5
1.2.2 Nhu cầu nhập khẩu đối với các mặt hàng nông sản trung gian 6
1.2.3 Nhu cầu nhập khẩu các mặt hàng thực phẩm 7
2. Đặc điểm người tiêu dùng Mỹ đối với mặt hàng nông sản. 9
2.1. Xu hướng tiêu dùng thực phẩm của người dân Mỹ 9
2.2. Những yêu cầu khắt khe về chất lượng 10
2.3. Những yêu cầu đối với chủng loại hàng hoá và hoạt động dịch vụ thuận tiện 11
3. Một số quy định của Mỹ đối với hàng nông sản nhập khẩu 11
3.1. Hàng rào Thuế quan của Mỹ áp dụng đối với hàng nông sản nhập khẩu 11
3.2.Các biện pháp phi Thuế quan. 14
3.2.1.Hạn ngạch nhập khẩu. 14
3.2.2.Các biện pháp bảo hộ khẩn cấp 16
3.2.3. Hàng rào kỹ thuật 16
3.3. Quy định về ký mã hiệu và nhãn mác 18
4.Các phương thức xuất khẩu hàng nông sản vào thị trường Mỹ 19
III. Định hướng thị trường xuất khẩu lâm sản của Việt Nam 23
1. Thị trường ASEAN 23
2. Thị trường các nước Châu á khác. 23
3. Thị trường các nước SNG và Đông Âu. 24
4.Thị trường EU. 24
5. Thị trường Châu Mỹ. 25
6. Thị trường Châu Phi. 25
7.Thị trường Châu Đại Dương 25
chương II. thực trạng năng lực cạnh tranh của nông sản việt nam xuất khẩu. 26
I. Thực trạng xuất khẩu hàng nông sản của Việt Nam. 26
1.Tình hình suất khẩu chung các mặt hàng. 26
1.1.Về quy mô và tốc độ tăng trưởng xuất khẩu. 27
1.2 Về thị trường xuất khẩu. 29
1.3 Giá xuất khẩu nông sản. 30
2. Tình hình xuất khẩu nông sản của Việt Nam sang thị trường Mỹ. 32
2.1 Quy mô và tốc độ phát trển. 32
2.2 Về cơ cấu mặt hàng .36
II. Đánh giá các nhân tố tạo nên năng lực cạnh tranh của hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam. 38
1. Khái quát về năng lực cạnh tranh và các chỉ tiêu đánh giá năng lực cạnh tranh. 38
2. Các yếu tố chính tạo nên năng lực cạnh tranh của hàng nông sản xuất khẩu. 40
2.1. Điều kiện sản xuất vốn có. 40
2.2. Giống. 41
2.3. Năng suất, sản lượng. 42
2.4. Giá. 42
2.5. Chất lượng 43
2.6. Công nghệ bảo quản sau thu hoạch 43
2.7. Công nghệ chế biến 44
2.8. Bao bì - bảo quản, vận chuyển 44
3. Năng lực cạnh tranh của một số mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ yếu. 45
3.1. Gạo. 45
3.2. Cà phê. 47
3.3. Chè. 49
3.4. Hạt điều 51
3.5 Rau quả. 51
III. Thực trạng năng lực cạnh tranh của hàng nông sản Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Mỹ 52
1.Thành tựu 52
2.Hạn chế 54
2.1.Kim ngạch xuất khẩu quá nhỏ 54
2.2 Chủng loại hàng hóa còn đơn điệu 55
2.3.Không có khả năng cung cấp các lô hàng lớn. 56
2.4.Chất lượng 56
2.5.Giá cả 58
2.6.Thương hiệu và mẫu mã nông sản 61
Chương III. Một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của hãng nông sản Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Mỹ. 63
I. Những thuận lợi và khó khăn khi xuất khẩu nông sản Việt Nam sang thị trường Mỹ .63
1. Thuận lợi .63
1.1. Chủ trương nhất quán của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong vấn đề công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn. 64
1.2. Các biện pháp khuyến khích hỗ trợ đẩy mạnh xuất khẩu nông sản.64
1.3.Hiệp định thương mại song phương Việt - Mỹ đã mở hướng đi mới cho xuất khẩu nói chung và xuất khẩu nông sản nói riêng. 66
1.4 Cộng đồng người Việt tại Mỹ -thị trường và đối tác quan trọng đối với nông sản Việt Nam 68
2. Khó khăn. 69
2.1 Những khó khăn mang tính khách quan .69
2.1.2- Sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường Mỹ. 70
2.1.3- Luật lệ và các quy định, thủ tục đối với hàng nông sản quá chi tiết và phức tạp. 71
2.2 Khó khăn mang tính chủ quan. 71
2.2.1- Vấn đề điều hành vĩ mô về quy hoạch sản xuất và xuất khẩu còn nhiều bất cập. 71
2.2.2- Sự yếu kém của các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản .72
2.2.3- Trình độ công nghệ chế biến lạc hậu. 74
II. Một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của nông sản Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Mỹ. 75
1. Các giải pháp ở tầm vĩ mô. 75
1.1. Tổ chức sản xuất tạo nguồn hàng và nâng cao khả năng cạnh tranh cho hàng nông sản. 75
1.2 Đẩy mạnh các biện pháp xúc tiến xuất khẩu. 77
1.2.1.Cỏc biện pháp về tài chính, tín dụng cho các doanh nghiệp sản xuất hàng nông nghiệp xuất khẩu. 77
1.2.2 Đẩy mạnh hỗ trợ thông tin và xúc tiến thương mại. 78
2. Giải pháp ở tầm vi mô. 80
2.1 Khắc phục tập quán sản xuất lạc hậu và tăng cường năng lực chế biến. 80
2.2 Tăng cường hoạt động marketing quốc tế cho hàng nông sản. 81
2.3 Từng bước phát triển thương mại điện tử hàng nông sản. 84
2.4 Nâng cao năng lực hoạt động của các doanh nghiệp xuất khẩu hàng nông sản sang Mỹ. 84
2.5 Các doanh nghiệp Việt Nam tích cực tham gia vào các hiệp hội xuất khẩu nông sản quốc tế. 85
Kết luận
Tài liệu tham khảo
Phụ lục


Lời nói đầu


1.Tính cấp thiết của đề tài
Việt Nam là một nước nông nghiệp có nhiều thuận lợi và tiềm năng về đất đai, lao động và điều kiện sinh thái cho phép phát triển sản xuất nhiều loại nông sản có giá trị lớn. Xuất khẩu nông sản từ lâu đã đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế nước ta. Xuất khẩu nông sản là một trong những nguồn thu nhập ngoại tệ lớn cho đất nước, tạo công ăn việc làm và thu nhập cho khu vực nông thôn. Hơn thế nữa xuất khẩu nông sản còn kích thích hàng loạt các nghề khác cùng phát triển đặc biệt là các ngành công nghiệp chế biến, tạo ra một động lực quan trọng thúc đẩy các mối quan hệ kinh tế đối ngoại khác phát triển, thực hiện mục tiêu công nghiệp hoá, hiện đại hoá(CNH - HĐH) đất nước nông thôn, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, xã hội mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đang thực hiện. Vì vậy đẩy mạnh xuất khẩu nông sản thực sự là một trong những mũi nhọn trong phát triển kinh tế xã hội góp phần đẩy mạnh CNH - HĐH đảm bảo nền kinh tế phát triển hiệu quả và bền vững.
Trong bối cảnh hiện nay xu thế hội nhập tự do hoá thương mại đang diễn ra mạnh mẽ trong mỗi khu vực và trên toàn thế giới. Cùng với xu thế đó trong những năm gần đây Việt Nam cũng đang tích cực hội nhập với các nước trong khu vực và trên thế giới. Một trong những đối tác quan trọng cua Việt Nam phải kể đến đó là Mỹ. Với dân số gần 280 triệu người và thu nhập quốc dân cao, thị trường Mỹ đang là thị trường tiêu thụ hàng hoá nói chung và hàng nông sản nói riêng lớn nhất thế giới. Đây là một thị trường nhập khẩu các mặt hàng nông sản rất đa dạng và phong phú song thủ tục qui định cho hàng nông sản nhập khẩu cũng hết sức khắt khe. Đối với Việt Nam, Mỹ là một thị trường rất mới mẻ.Việt Nam bắt đầu chính thức xuất khẩu nông sản sang thị trường Mỹ từ khi bình thường hoá quan hệ giữa hai nước năm 1995 tuy nhiên kim nghạch xuất khẩu nông sản Việt Nam sang thị trường Mỹ đạt được những kết quả đáng khích lệ.Tuy nhiên so với thị trường có mức thu nhập bình quân đầu người tương đương Mỹ như EU và Nhật Bản thì xuất khẩu nông sản của Việt Nam sang thị trường Mỹ chiếm một tỷ lệ rất khiêm tốn.Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng đó là do năng lực cạnh tranh của hàng nông sản Việt Nam vẫn còn thấp. Theo quan điểm thị trường, Việt Nam muốn hội nhập nhanh chóng vào nền kinh tế khu vực và thế giới thì một yếu tố quan trọng là phải đưa ra được những sản phẩm có năng lực cạnh tranh hay có lợi thế so sánh với các sản phẩm cùng loại của các nước khác.
Vì vậy việc nghiên cứu đánh giá năng lực cạnh tranh của hàng Việt Nam đặc biệt là hàng nông sản để tăng kim nghạch xuất khẩu sang thị trường Mỹ nói riêng và thị trường thế giới nói chung là vấn đề mà người viết đặt ra khi nghiên cứu đề tài này. Trên cơ sở phân tích đặc điểm thị trường nông sản Mỹ cũng như thực trạng năng lực cạnh tranh của hàng nông sản Việt Nam xuất khẩu nhằm đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao hơn nữa khả năng cạnh tranh của hàng Việt Nam nói chung và hàng nông sản nói riêng, đồng thời góp phần đưa Việt Nam hội nhập thực sự với nền kinh tế thế giới.
2. Mục đích nghiên cứu
Tìm hiểu những nét tổng quan về thị trường nông sản Mỹ
Đánh giá năng lực cạnh tranh của hàng nông sản xuất khẩu Việt Nam.
Đưa ra các biện pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng nông sản xuất khẩu ra thị trường thế giới nói chung và thị trường Mỹ nói riêng.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của khoá luận văn này là năng lực cạnh tranh của hàng nông sản Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Mỹ, trong đó tập trung đánh giá năng lực cạnh tranh của một số sản phẩm chủ yếu là: gạo, cà phê, chè, hạt điều và rau quả.
4. Phương pháp nghiên cứu.
Về mặt phương pháp người viết đã sử dụng phương pháp phân tích tổng hợp thống kê, kết hợp lý luận với thực tiễn. Phương pháp này góp ích nhiều để khoá luận hoàn thành với sự chính xác và mang tính khoa học.
5. Kết cấu của luận văn.
Ngoài lời nói đầu và kết luận, khoá luận được chia làm 3 chương:
Chương I: Tổng quan về thị trường nông sản Mỹ.
Chương II: Thực trạng năng lực cạnh tranh của hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam.
Chương III: Một số biện pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Mỹ nói riêng và thị trường thế giới nói chung.
Khoá luận dược hoàn thành đúng thời hạn là nhờ sự giúp đỡ của các thầy cô giáo trong khoa kinh tế Ngoại Thương, đặc biệt là Thạc Sĩ Nguyễn Quang Minh đã trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ trong việc xử lý và thực hiện đề tài.
Do những hạn chế về khả năng của người viết cũng như hạn chế về thời gian và tài liệu nghiên cứu, Khoá luận này khó tránh khỏi những sai sót, khiếm khuyết. Người viết rất mong nhận được sự chỉ dẫn ân cần của các thầy cô giáo, sự góp ý của các đọc giả và xin chân thành cảm ơn.