Thạc Sĩ Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả cổ phần hóa ngân hàng thương mại nhà nước ở Việt Nam

LỜI MỞ ĐẦU


1. Lý do chọn đề tài.
Hội nhập kinh tế quốc tế trở thành một xu thế thời đại và diễn ra mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực, biểu hiện xu hướng tất yếu khách quan của nền kinh tế. Để bắt nhịp với xu thế đó, Việt Nam đã chủ động tham gia vào quá trình hội nhập quốc tế: gia nhập khối ASEAN, tham gia vào khu vực mậu dịch tự do ASEAN (AFTA), ký kết hiệp định thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ, gia nhập vào tổ chức thương mại thế giới (WTO), và tham gia vào nhiều tổ chức kinh tế quốc tế cũng như các hiệp định thúc đẩy quan hệ thương mại song phương khác. Trong bối cảnh chung đó của cả nền kinh tế, các ngân hàng thương mại Việt Nam sẽ phải đối mặt với những thách thức như thế nào, tận dụng cơ hội ra sao để biến thách thức thành cơ hội . Điều này đòi hỏi hệ thống NHTM phải chủ động nhận thức và sẵn sàng tham gia vào quá trình hội nhập và cạnh tranh này. Có thể nói, ngân hàng là một trong những lĩnh vực hết sức nhạy cảm và phải mở cửa gần như hoàn toàn theo các cam kết gia nhập tổ chức thương mại thế giới WTO, hệ thống ngân hàng Việt Nam được xếp vào diện các ngành chủ chốt, cần được tái cơ cấu nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh. Để giành thế chủ
động trong tiến trình hội nhập, Việt Nam cần phải xây dựng một hệ thống ngân hàng có uy tín, đủ năng lực cạnh tranh, hoạt động có hiệu quả cao, an toàn, có khả năng huy động tốt hơn các nguồn vốn trong xã hội và mở rộng đầu tư. Đặc biệt đối với các NHTM nhà nước, năng lực tài chính nhìn chung là kém, các chỉ số đều còn thấp so với các nước trong khu vực. Do đó một trong những định hướng nâng cao hiệu quả hoạt động của các NHTM nhà nước là cổ phần hóa các NHTM NN.
Cổ phần hóa không phải là một vấn đề mới mẻ, nhưng đối với ngành ngân hàng, việc cổ phần hóa NHTMNN mới có chủ trương từ năm 2004 và bắt đầu thí điểm với NHNT Việt Nam. Việc cổ phần hóa một NHTMNN không đơn thuần như việc CPH một doanh nghiệp nhà nước nhưng cũng không phải là vấn đề quá khó khăn không thể thực hiện được. Điều quan trọng hiện nay là xác định được mục tiêu cổ phần hóa, xác định điều kiện cần và đủ để giải quyết những vấn đề trong quá trình CPH và phải đảm bảo một ngân hàng sau CPH đáp ứng được các chuẩn mực hội nhập kinh tế quốc tế, đủ năng lực cạnh tranh với các ngân hàng trong nước và trên thế giới. Vì vậy việc tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra những giải pháp thúc đẩy tiến trình CPH NHTMNN ở Việt Nam có ý nghĩa quan trọng. Vì lý do đó tôi đã chọn đề tài “Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả cổ phần hóa ngân hàng thương mại nhà nước ở Việt Nam” làm luận văn tốt nghiệp cao học kinh tế ngành Kinh tế Tài chính Ngân hàng.


2. Mục đích nghiên cứu:
- Làm rõ quan điểm về cổ phần hóa và rút ra những bài học kinh nghiệm về cổ phần hóa của các nước trên thế giới.
- Phân tích thực trạng cổ phần hóa các NHTM nhà nước thông qua điển hình cụ thể là NHNT Việt Nam, từ đó đưa ra một số giải pháp thúc đẩy và nâng cao hiệu quả cổ phần hóa các NHTMNN ở Việt Nam.


3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
- Nghiên cứu các vấn đề lý luận về cổ phần hóa.
- Nghiên cứu vấn đề cổ phần hóa nói chung và cổ phần hóa ngân hàng nói riêng của một số nước trên thế giới và trong khu vực.
- Nghiên cứu thực trạng cổ phần hóa NHTMNN ở Việt Nam, tìm ra những nguyên nhân ảnh hưởng đến tiến trình cổ phần hóa.
- Về không gian, chỉ nghiên cứu được thực trạng cổ phần hóa của NHNT Việt Nam.
- Về thời gian, đây là vấn đề mang tính thời sự nên chỉ cập nhật được thực trạng cổ phần hóa và các văn bản liên quan đến thời điểm hoàn thành luận văn (30/09/2007).


4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài:
Cổ phần hóa NHTMNN ở Việt Nam là vấn đề thu hút sự quan tâm không chỉ của các nhà kinh tế mà cả các nhà đầu tư tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước. Luận văn này nghiên cứu và đưa ra một số giải pháp nhằm góp phần thúc đẩy và nâng cao hiệu quả cổ phần hóa của NHTMNN ở Việt Nam.


5. Kết cấu luận văn:
Ngoài phần mở đầu và phần kết luận, luận văn này chia làm 3 chương, cụ thể:
- Chương 1: Tổng quan về cổ phần hóa.
- Chương 2: Thực trạng tiến trình cổ phần hóa NHNT Việt Nam.
- Chương 3: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả cổ phần hóa NHTMNN ở Việt Nam.