Thạc Sĩ Một số giải pháp góp phần phát triển ngành điều việt nam đến năm 2020

Luận văn thạc sĩ năm 2012
Đề tài: MỘT SỐ GIẢI PHÁP GÓP PHẦN PHÁT TRIỂN NGÀNH ĐIỀU VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2020
Định dạng file word

MỤC LỤC
Nhiệm vụ luận văn thạc sĩ
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Tóm tắt
Abstract
Mục lục
Trang
Danh mục các chữ viết tắt i
Danh mục các hình vẽ, sơ đồ ii
Danh mục các bảng số liệu iv
Danh mục phụ lục vi
Phần mở đầu vii
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ SẢN XUẤT – KINH DOANH ĐIỀU .1
1.1 Đặc điểm cây điều .1
1.2 Đặc điểm kĩ thuật – công nghệ 2
1.2.1 Đặc điểm kỹ thuật 2
1.3 Đặc điểm kinh doanh ngành điều 6
1.4 Các yếu tố tác động đến hoạt động sản xuất kinh doanh điều 7
1.4.1 Các yếu tố bên trong doanh nghiệp 7
1.4.1.1 Nguồn nhân lực 8
1.4.1.2 Tài chính kế toán .8
1.4.1.3 Sản xuất – công nghệ .9
1.4.1.4 Hoạt động mua hàng 9
1.4.1.5 Quản trị chất lượng 9
1.4.1.6 Hoạt động marketing .10
1.4.1.7 Nghiên cứu và phát triển 10
1.4.2 Các yếu tố môi trường bên ngoài .11
1.4.2.1 Môi trường vĩ mô .11
1.4.2.2 Môi trường vi mô .11
1.5 Các công cụ để xây dựng và lựa chọn giải pháp .13
1.5.1 Các công cụ để xây dựng giải pháp .13
1.5.1.1 Ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài (EFE) .13
1.5.1.2 Ma trận đánh giá các yếu tố bên trong (IFE) .14
1.5.1.3 Ma trận SWOT 15
1.5.2 Các công cụ lựa chọn giải pháp .16
1.5.3 Vai trò của Ngành điều đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam 16
1.5.4 Tổng quan ngành điều thế giới .17
1.5.4.1 Khái quát chung về ngành điều thế giới 17
1.5.4.2 Tình hình xuất khẩu nhân điều trên thế giới 18
1.5.4.3 Tình hình nhập khẩu nhân điều trên thế giới .19
1.5.4.4 Các vùng nguyên liệu chính trên thế giới 20
1.5.4.5 Sự vận động của ngành điều thế giới .21
1.5.4.6 Tác động của ngành điều thế giới đối với ngành điều Việt Nam 22
1.6 Một số công ty thành công trong công tác sản xuất kinh doanh hạt điều ở Việt
Nam .22
1.6.1 Xí Nghiệp Chế Biến, Xuất Nhập Khẩu Điều và Nông Sản Thực Phẩm Bình
Phước (VINAFIMEX BINH PHUOC) .22
1.6.2 Công ty TNHH Thảo Nguyên 24
1.6.3 Công ty cổ phần chế biến hàng xuất nhập khẩu Long An (LAFOOCO) .25
Tóm tắt Chương 1 .26
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA
NGÀNH ĐIỀU VIỆT NAM .27
2.1 Các yếu tố tác động đến hoạt động sản xuất kinh doanh của ngành điều Việt Nam .30
2.1.1 Các yếu tố bên trong ngành điều 30
2.1.1.1 Nguồn nhân lực 30
2.1.1.2 Năng lực tài chính 34
2.1.1.3 Năng lực công nghệ chế biến .36
2.1.1.4 Hoạt động sản xuất 39
2.1.1.5 Hoạt động thu mua .42
2.1.1.6 Hoạt động quản lý chất lượng 46
2.1.1.7 Khả năng khai thác thị trường .47
2.1.1.8 Hoạt động marketing .48
2.1.1.9 Hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) 52
2.1.1.10 Năng lực thu thập thông tin, phân tích và dự báo thị trường .52
2.1.1.11 Ma trận nội bộ 54
2.2 Những tác động từ môi trường bên ngoài đến hoạt động của ngành điều 55
2.2.1 Môi trường vĩ mô .55
2.2.1.1 Các yếu tố kinh tế 55
2.2.1.2 Các yếu tố tự nhiên và xã hội 58
2.2.1.4 Các yếu tố chính trị và chính phủ 61
2.2.2 Môi trường vi mô .62
2.2.2.1 Khách hàng (người mua) .62
2.2.2.2 Đối thủ cạnh tranh .64
2.2.2.3 Nhà cung cấp .64
2.2.2.4 Sản phẩm thay thế 67
2.2.2.5 Đối thủ tiềm ẩn 67
2.2.3 Ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài .68
Tóm tắt Chương 2 .69
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP GÓP PHẦN PHÁT TRIỂN NGÀNH ĐIỀU
VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2020 .70
3.1 Xây dựng mục tiêu phát triển ngành điều đến năm 2020 .70
3.1.1 Định hướng phát triển của ngành điều Việt Nam giai đoạn 2011-2020 70
3.1.2 Triển vọng của ngành điều .71
3.1.3 Xây dựng các mục tiêu phát triển cho ngành điều đến năm 2020 .72
3.1.3.1 Căn cứ để xây dựng mục tiêu 72
3.1.3.2 Mục tiêu của ngành điều giai đoạn 2011-2020 73
3.2 Một số giải pháp góp phần phát triển ngành điều đến năm 2020 .74
3.2.1 Mục đích và quan điểm đề xuất các giải pháp .74
3.2.2 Hình thành giải pháp ma trận SWOT .75
3.2.3 Lựa chọn giải pháp qua ma trận QSPM .77
3.2.4 Nội dung chủ yếu của các giải pháp được lựa chọn .78
3.2.4.1 Giải pháp nâng cao năng lực tài chính .78
3.2.4.1 Giải pháp đảm bảo nguyên liệu cho sản xuất 80
3.2.4.3 Giải pháp thâm nhập và mở rộng thị trường 86
3.2.4.4Giải pháp nâng cao khả năng thu thập thông tin, phân tích và dự báo thị
trường .90
3.2.4.5 Giải pháp đầu tư cải tiến công nghệ và mở rộng qui mô sản xuất 91
3.2.4.6 Một số giải pháp hỗ trợ 95
3.3 Kiến nghị .100
3.3.1 Đối với nhà nước 100
3.3.2 Đối với hiệp hội cây điều Việt Nam (VINACAS) .100
Tóm tắt Chương 3 .102
KẾT LUẬN
Tài liệu tham khảo
Phụ lục

TÓM TẮT
Nội dung của đề tài bước đầu trình bày tổng quan về cây điều, những đặc điểm
kinh tế - kỷ thuật và công nghệ chế biến nhân điều và những đặc điểm kinh doanh
ngành điều. Từ những cơ sở lý luận đó tác giả phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến
hoạt động sản xuất kinh doanh của ngành điều, đề ra những hướng khắc phục, phát
triển đúng và kịp thời. Bên cạnh đó, việc phân tích các yếu tố bên ngoài (EFE) và
bên trong (IFE) giúp ta thấy được những điểm mạnh cũng như những mặt còn hạn
chế của doanh nghiệp để từ đó có những kiến nghị , đề xuất giải pháp hợp lý nhằm
khắc phục những mặt hạn chế, phát huy những mặt mạnh để ngành điều có thể phát
triển mạnh mẽ hơn nữa. Cụ thể, các giải pháp được xây dựng dựa trên cơ sở khai
thác cơ hội bên ngoài cũng như hạn chế các nguy cơ kết hợp với điểm mạnh điểm
yếu bên trong của đơn vị, tác giả đã xác định được 5 giải pháp then chốt là:
· Nâng cao năng lực tài chính
· Đảm bảo nguyên liệu cho sản xuất
· Thâm nhập và mở rộng thị trường
· Nâng cao khả năng thu thập thông tin, dự báo
· Cải tiến công nghệ, mở rộng quy mô sản xuất
Để các giải pháp này thực hiện đồng bộ và mang tính khả thi, các mục tiêu và
giải pháp vẫn phải tiếp tục được quan tâm, điều chỉnh và phát triển cho phù hợp với
điều kiện môi trường thường xuyên biến động.
ABSTRACT
The content of the topic initially presented an overview of cashews tree, the
characteristics - economic and technical cashew processing technology and the
business characteristics of the industry. From the theoretical basis which the author
analyzes the factors affecting the business activities of this sector, sets out the ways
to overcome, proper and timely development. Besides, the analysis of external
factors (EFE) and inside (IFE) helps us see the strengths as well as the limitations of
the business from which to make recommendations and propose solutions
reasonable to overcome these drawbacks, the strengths to promote this industry can
grow even stronger. Specifically, the solution is built based on the exploitation of
external opportunities and limit risks associated with its strengths and weaknesses
within the unit, the author has identified five key measures are:
· Financial Capacity
· Ensure raw materials for production
· Penetration and market expansion
· Enhance information gathering, forecasting
· Improving technology, expansion of production scale
To these solutions implement comprehensive and feasible, the objectives and
measures must continue to be concerned, adjust and develop to suit the
environmental conditions constantly fluctuating.

PHẦN MỞ ĐẦU
1 Tính cấp thiết của đề tài
Nhân hạt điều là một trong những mặt hàng nông sản xuất khẩu quan trọng
của Việt Nam, có đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế đất nước. Với những
thế mạnh về tài nguyên và con người, trong những năm gần đây, Việt Nam liên tục
là nước xuất khẩu nhân điều số một thế giới, với kim ngạch xuất khẩu trung bình 1
tỷ USD một năm và qui mô sản xuất xuất khẩu của các Doanh nghiệp không ngừng
mở rộng. Sau nhiều năm phát triển mang tính bùng nổ, tuy đã được thế giới thừa
nhận là “cường quốc xuất khẩu nhân điều” nhưng cũng phải nhìn nhận là ngành
điều cũng bộc lộ sự phát triển thiếu ổn định biểu hiện ở việc thua lỗ lớn ở các năm
1996, 1999, 2005 và đặc biệt là năm 2008.
Ngành điều mang lại nguồn ngoại tệ lớn cho cán cân xuất nhập khẩu Việt Nam
thúc đẩy giao thương, tô đậm hình ảnh Việt Nam trên bản đồ nông sản thế giới. Sự
phát triển của ngành điều góp phần phát triển ngành nông sản Việt Nam đa dạng
hơn, phong phú hơn. Bên cạnh đó, ngành điều cũng góp phần nâng cao đời sống
người lao động đặc biệt là người lao động nghèo, vùng nông thôn và vùng đồi núi.
Thực tiễn ngành sản xuất hạt điều còn đang gặp nhiều vấn đề khó khăn như
hạn chế vốn đầu tư mới, năng lực sản xuất, dây chuyền công nghệ còn lạc
hậu thêm vào đó việc khan hiếm nguyên liệu cùng với chi phí nhân công tăng cao
là một trong những vấn đề cần được xem xét và cải thiện. Từ đó, tác giả chọn đề tài
“Một số giải pháp góp phần phát triển ngành điều Việt Nam đến năm 2020” nhằm
phân tích đưa ra những ý kiến góp phần giải quyết những khó khăn, hướng tới mục
tiêu phát triển ổn định và bền vững.
2 Mục đích nghiên cứu
Trong quá trình thực hiện đề tài này tác giả đặt ra các mục tiêu như sau:
Hệ thống lại các vấn đề lý luận cơ bản để xây dựng giải pháp kinh doanh
hiệu quả cho ngành điều;
Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh nhân điều
và nhập khẩu hạt điều nguyên liệu. Điểm qua tình hình xuất nhập khẩu của các
Doanh nghiệp trong ngành điều Việt Nam trong thời gian qua và nhu cầu tiêu thụ
của thị trường;
Đề xuất một số giải pháp tác đông tích cực đến hoạt động kinh doanh xuất
nhập khẩu hạt điều làm cơ sở nâng cao giá trị cũng như lợi nhuận của ngành điều.
3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các hoạt động sản xuất kinh doanh của các
doanh nghiệp trong ngành điều. Các thông tin và dữ liệu được thu thập từ thực tiễn
hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp làm cơ sở nghiên cứu.
Phạm vi nghiên cứu của đề tài trên cơ sở ngành điều của lãnh thổ Việt Nam.
4 Cách tiếp cận và Phương pháp nghiên cứu
4.1 Thu thập thông tin có sẵn và khảo sát:
Các báo cáo của Doanh nghiệp, ngành điều Việt Nam và thế giới;
Các bài báo tạp chí của Việt Nam và thế giới có liên quan;
Thông tin trên internet của trang mạng về ngành điều;
Khảo sát hoạt động xuất nhập khẩu của Doanh nghiệp trong ngành điều;
Khảo sát đánh giá của khách hàng đối với sản phẩm nhân điều của ngành;
Thu thập ý kiến của các chủ Doanh nghiệp trong ngành điều nhằm nâng cao
hiệu quả xuất nhập khẩu;
Tham khảo ý kiến các chuyên gia trong ngành điều.
4.2 Phương pháp nghiên cứu:
Phương pháp phân tích, tổng hợp, thống kê mô tả để mô tả hiện trạng các thông
tin thu thập được làm nổi bậc những vấn đề liên quan đến sản xuất kinh doanh xuất
nhập khẩu của ngành điều. Bên cạnh đó tác giả còn sử dụng một số công cụ phân
tích dữ liệu khác phục vụ cho nghiên cứu này;
Phương pháp điều tra, khảo sát thực tế để minh họa cho đề tài thông qua phỏng
vấn trực tiếp các chủ doanh nghiệp, cán bộ làm công tác xuất nhập khẩu trong
ngành điều. Đối với các chuyên gia, nghiên cứu được thực hiện thông qua phương
pháp định lượng, dung kỉ thuật thu thập thông tin qua bảng câu hỏi;
Sử dụng phần mềm Excel để xử lý các số liệu thu thập được.

5 Bố cục của đề tài
Ngoài phần mở đầu và kết luận, nội dung đề tài có 3 chương:
Chương I: Tổng quan về sản xuất kinh doanh điều;
Chương II: Thực trạng sản xuất kinh doanh của ngành điều Việt Nam;
Chương III: Một số giải pháp góp phần phát triển ngành điều đến năm 2020.

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ SẢN XUẤT – KINH DOANH ĐIỀU
1.1 Đặc điểm cây điều
Cây điều có tên khoa học là Anacardium Occidental L (Cassuvium pomiferum
Lamk) thuộc họ thực vật Anacardiqua. Tên thương mại là Cashew Tree, ngoài ra
còn có các tên khác như Raju (Ấn Độ), Kashu (Hà Lan), Swai chanti (Campuchia),
cây điều hay “đào lộn hột” (Việt Nam) gọi là “đào lộn hột” vì trái điều có hột lộn
ra ngoài. Về Phương diện thực vật học, hạt điều chính là quả điều còn phần có hình
dạng phình to mà ta gọi là quả chỉ là quả giả (false fruit) do cuống quả phình to mà
thành. Trái điều gồm có ba phần:
Hình 1.1: Hình quả điều (Nguồn: Internet)
Cuống quả phình to: thường được gọi nhầm là quả, khi chín có vị ngọt, hơi
chua, mùi thơm, có chứa vitamin B1, ribotlavin và một hàm lượng cao vitamin C.
Vitamin C trong thịt cuống quả cao gấp 10 lầntrong quả chuối và 5 lần trong quả
chanh, cam. Ngoài ra còn chúa một lượng nhỏ các muối vô cơ như: canxi, photpho,
sắt.
Quả điều (sau đây gọi là hạt điều): là nguyên liệu chính trong ngành công
nghiệp chế biến điều xuất khẩu. Một tấn hạt điều khô thường chế biến được khoảng
220 kg nhân điều và 120 kg dầu vỏ hạt điều. Hạt điều bao gồm: vỏ cứng, vỏ lụa và
phần nhân. Nhân điều chiếm khoảng 30% trọng lượng quả, là phần có giá trị kinh tế
cao nhất của quả điều. Vỏ cứng là nguyên liệu chế biến dầu hạt điều, dày khoảng
0,4 cm, chiếm khoảng 70% trọng lượng hạt điều, có ba lớp: lớp vỏ ngoài dai và
láng, lớp vỏ giữa xốp như bọt biển chứa dầu vỏ hạt điều. lớp vỏ trong rấy cứng. Dầu

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nguyễn Thị Liên Diệp, Phạm Văn Nam (2006) “Chiến lược và chính sách kinh
doanh” NXB lao động xã hội, TP Hồ Chí Minh.
2. Dương Ngọc Dũng (2005), “Chiến lược kinh doanh theo lý thuyết Michael
E.Porter” NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh.
3. Hồ Đức Hùng (2004), “Quản trị marketing” Viện nghiên cứu kinh tế phát triển,
TP Hồ Chí Minh.
4. Tôn Thất Nguyễn Thiêm (2006), “Thị trường chiến lược cơ cấu” NXB Trẻ, TP
Hồ Chí Minh.
5. Nguyễn Quang Thu (2007), “Quản trị tài chính căn bản” NXB Thống Kê, Hà
Nội.
6. Bộ Nộng nghiệp và phát triển nông thôn, tài liệu Hội thảo: “Chiến lược phát
triển ngành điều Việt Nam đến năm 2020, Các giải pháp kinh tế - xã hội”
7. Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Hiệp hội Điều Việt Nam (2009),
“Đánh giá hiện trạng và bàn giải pháp phát triển cây Điều các tỉnh phía nam”.
8. Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn (2010), “Báo cáo thường niên ngành
Điều Việt Nam năm 2010 và triển vọng năm 2011”. Trung tâm thông tin Phát
triển nông nghiệp nông thôn, Hà Nội.
9. Ban tổ chức Lễ Hội Quả Điều Vàng Việt Nam Bình Phước 2010, “Kỷ yếu: Hội
thảo xây dựng thương hiệu Điều Việt Nam”
10. Hiệp hội Điều Việt Nam (2010), “Vietnam Golden Cashew Festival Binh Phuoc
– 2010”.
11. Tạp chí “Hướng tới lễ hội quả Điều vàng Việt Nam Bình Phước 2010”.
12. Hiệp hội Điều Việt Nam (2009), “Hội nghị tổng kết hoạt động ngành điều năm
2009”.
13. Sacombank (2010), “Sàn giao dịch hàng hóa sài gòn thương tín – điều”.
14. Thời báo kinh tế Việt Nam (2009), “Kinh tế 2009 – 2010 Việt Nam và thế giới”.
15. Vinafimex Bình Phước (2010), “Báo cáo kết quả hoạt động Vinafimex Bình
Phước 2010”
16. Vinafimex Bình Phước (2008), “Hồ sơ: Đăng ký chứng nhận hàng nông lâm
thủy hải sản Việt Nam chất lượng cao và uy tín thương mại ”.
17. Lafooco (2008, 2009, 2010): “Báo cáo kết quả kinh doanh năm 2010 và định
hướng năm 2011”
18. Donafood (2009), “Hồ sơ đăng ký tham gia giải thưởng sao vàng đất việt
2009”.
19. Công ty Thảo Nguyên (2010), “Báo cáo kết quả kinh doanh năm 2010 và mục
tiêu 2011”.
20. Mai Thị Thùy Trang (2008), “Thực trạng và những giải pháp nâng cao hiệu
quả xuất khẩu tại Xí nghiệp Vinafimex Bình Phước”, Luận văn tốt nghiệp.
21. Tạ Nguyễn Công Kỳ (2006), “Nâng cao năng lực cạnh tranh cho các DNCBĐ
Việt Nam trong giai đoạn hiện nay”, Luận văn thạc sĩ kinh tế TPHCM.
22. Bùi Công Luận (1999), “Giải pháp xây dựng và phát triển nguyên liệu cho
ngành công nghiệp chế biến điều xuất khẩu trên đại bàn tỉnh Đồng Nai”, Luận
văn thạc sĩ kinh tế.