Thạc Sĩ Một số giải pháp để nâng cao năng suất lao động nông nghiệp Xã Đông Thành huyện Ninh Minh Tỉnh Vĩnh

Đề tài: Một số giải pháp để nâng cao năng suất lao động nông nghiệp Xã Đông Thành huyện Ninh Minh Tỉnh Vĩnh Long
1
MỤC LỤC
Trang
PHẦN MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1 : CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
VỀ NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG NÔNG NGHIỆP . 4 1.1.
Một số khái niệm . 4
1.2.Các mô hình lý thuyết 5
1.2.1. Lý thuyết phát triển của Lewis . 5
1.2.2. Mô hình lao động vô hạn và thị trường không hoàn hảo của lewis 8
1.2.3. Mô hình chuyển lao động nông thôn ra thành thị của Todaro . 10
1.2.4. Mô hình “Hai nước, ba hàng hóa” của Lewis(1950,1978) .11
1.2.5.Cách tiếp cận hàm sản xuất trong phân tích tăng trưởng năng suất
lao động . 12
1.3. Mô hình lựa chọn của luận án . 16
1.3.1. Mô hình phân tích .16
1.3.2.Khung phân tích 17
1.3.3. Phương pháp thu nhập số liệu 18
1.3.4. Phương pháp phân tích số liệu 18
CHƯƠNG 2 : PHÂN TÍCH XÁC ĐỊNH CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN
NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG NÔNG NGHIỆP VÀ THỰC TRẠNG SẢN XUẤT
NÔNG NGHIỆP XÃ ĐÔNG THÀNH . 21
2.1. Giới Thiệu Tổng Quan Về Xã Đông Thành 21
2.1.1.Vị trí địa lý kinh tế 21
2.1.1.1.Địa hình 21 2
2.1.1.2.Khí hậu . 21
2.1.2.Một Số Đặc Điểm Kinh Tế-Xã Hội . 21
2.1.2.1. Dân số và lao động . 21
2.1.2.2. Cơ sở hạ tầng và dịch vụ 22
2.2. Thực trạng sản xuất nông nghiệp trong thời gian qua 23
2.2.1. Hiện trạng sản xuất nông nghiệp . 23
2.2.2. Tiểâu thủ công nghiệp – Dịch vụ 25
2.2.3. Giáo dục 25
2.2.4. Y tế 25
2.3. Xu hướng dịch chuyển năng suất lao động nông nghiệp và các yếu tố tác động
đến năng suất lao động của huyện Bình Minh . 26
2.3.1. Xu hướng chung thế giới . 26
2.3.2.Phân tích xác định các yếu tố tác động đến năng suất lao động tại huyện Bình
Minh . 28
2.3.2.1.Xu hướng dịch chuyển năng suất lao động Huyện Bình Minh 28
2.3.2.2. Xu hướng tăng trưởng năng suất ruộng đất của huyện Bình Minh 30
+ Chính sách hoạt động khuyến nông 30
+ Tín dụng . 31
2.4. Mô hình năng suất lao động nông nghiệp tại Xã Đông Thành 32
2.4.1. Kết quả ước lượng .33
2.4.2. Kết luận 34
2.5. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất lao động . 35
2.5.1. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất ruộng đất của xã Đông Thành
.35
+ Chính sách vốn, tín dụng . 35
+ Chính sách khuyến nông . 37
+ Chính sách hỗ trợ về thị trường nông sản. 39 3
2.5.2. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến qui mô đất nông nghiệp 41
CHƯƠNG 3 : MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO NĂNG SUẤT LAO
ĐỘNG NÔNG NGHIỆP TẠI XÃ ĐÔNG THÀNH 42
3.1. Phương hướng nâng cao năng suất lao động nông nghiệp của xã
Đông Thành . 42
3.2. Một số giải pháp nâng cao năng suất lao động nông nghiệp của xã Đông
Thành 43
3.2.1.Giải pháp về vốn . 43
3.2.2. Giải pháp về chuyển giao kỹ thuật – công nghệ 45
+ Công tác khuyến nông . 45
+ Khuyến khích người dân tham gia hoạt động khuyến nông . 47
3.3. Giải pháp về thị trường đối với nông sản .48
3.4.Giải pháp về phát triển các ngành sản xuất phi nông nghiệp . 50
3.5. Nhóm các giải pháp khác 50
Kết Luận – Kiến Nghị 52
Tài Liệu Tham Khảo 54 4
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết của luận án
Đại hội Đảng lần thứ VI (1986) mở ra thời kỳ đổi mới kinh tế Việt Nam
và dẫn đến nền nông nghiệp đã đạt được nhiều thành tựu to lớn hơn. Từ một nền
nông nghiệp tự cung tự cấp chuyển sang sản xuất nông sản hàng hóa, nông
nghiệp Việt Nam đã và đang từng bước hình thành các vùng sản xuất quy mô
lớn.
Nền nông nghiệp sản xuất nông sản hàng hóa còn non trẻ của Việt Nam
đang phải đương đầu với sự cạnh tranh khốc liệt về mọi mặt giữa các quốc gia
trong bối cảnh toàn cầu hóa như hiện nay.
Do đó, để thích ứng trong điều kiện này nông dân phải sản xuất nông sản
với chi phí thấp hơn so với các đối thủ, nghĩa là chi phí sản xuất trên 1 đơn vị sản
phẩm phải thấp. Con đường cơ bản nhất để hạ thấp chi phí sản xuất là gia tăng
sản lượng trong một đơn vị thời gian lao động tức là tăng năng suất lao động.
Lê nin đã nói “Xét đến cùng, thì năng suất lao động là cái quan trọng
nhất, chủ yếu nhất cho thắng lợi của chế độ xã hội mới”
1
. Cho nên, sản xuất
nông nghiệp Việt Nam để có thể chiến thắng trong cuộc cạnh tranh gay gắt này
thì phải nâng cao năng suất lao động. Năng suất lao động là vấn đề đang thách
thức của Việt Nam hiện nay.
Năng suất lao động Việt Nam hiện nay còn quá thấp so với thế giới và
các nước khu vực, chỉ bằng 75% so với Trung Quốc, 60% so với Ấn Độ, chưa
được 1% so với Hà Lan, chỉ bằng 32,8% so với Indonesia, 25,5% so với Thái
Lan, chỉ bằng 3,61% so với Malaysia (xem phụ lục số 1). Do đó việc nâng cao
năng suất lao động nông nghiệp quan trọng nhất đối với phát triển nông nghiệp
1
Lê-nin nói về nền kinh tế xã hội chủ nghĩa, nhà xuất bản Thông tấn xã Nô-vô-xcơ-va- 1983, trang 93. 5
Việt Nam, còn đòi hỏi nông dân vận dụng hợp lý tổng hợp các biện pháp về
điều hành quản lý sản xuất nông nghiệp (Năng suất lao động thấp làm tăng giá
thành). Tuy nhiên, đây là một vấn đề hết sức rộng lớn và phức tạp, cần phải có
sự tập hợp nhiều nhà khoa học, nhà quản lý kinh tế quan tâm đến lĩnh vực nông
nghiệp mới có thể giải quyết được.
Với mong muốn góp phần trong việc tìm kiếm các giải pháp Nâng Cao
Năng Suất Lao Động Nông Nghiệp giúp nông dân cải thiện thu nhập, đặc biệt
nông dân Xã Đông Thành Huyện Bình Minh Tỉnh Vĩnh Long, tôi chọn đề tài
“ Một Số Giải Pháp Để Nâng Cao Năng Suất Lao Động Nông Nghiệp Xã
Đông Thành Huyện Bình Minh Tỉnh Vĩnh Long ”.
2. Mục Tiêu Và Nhiệm Vụ Của Nghiên Cứu
2.1. Mục Tiêu
- Ứng dụng lý thuyết kinh tế học nông nghiệp vào thực tiễn sản xuất nông
nghiệp tại Xã Đông Thành.
- Qua nghiên cứu điều kiện cụ thể của xã đề xuất một số giải pháp nâng
cao năng suất lao động nhằm cải thiện thu nhập cho nông dân.
2.2. Nhiệm Vụ nghiên cứu
Để thực hiện được mục tiêu nghiên cứu trên nội dung của luận án này tập
trung vào việc trả lời các câu hỏi như sau :
- Các yếu tố ảnh hưởng quyết định đến năng suất lao động nông nghiệp?
- Các giải pháp chủ yếu để nâng cao năng suất lao động nông nghiệp ?
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là năng suất lao động nông nghiệp và các yếu tố
ảnh hưởng gồm : Giá trị tổng sản lượng nông nghiệp, Lao động trong nông 6
nghiệp, năng suất đất, diện tích đất nông nghiệp, và một vài yếu tố khác như
trình độ văn hóa của nông dân, kiến thức sản xuất, môi trường sức khỏe dinh
dưỡng, cơ sở hạ tấng ở Xã Đông Thành .
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Luận án tập trung vào xác định được các yếu tố căn bản có ảnh hưởng
tới năng suất lao động nông nghiệp của Huyện Bình Minh.
- Trên cơ sở đó phân tích tình hình sản xuất nông nghiệp của xã Đông
Thành. Từ đó tìm ra các giải pháp nâng cao năng suất lao động và cải thiện thu
nhập cho nông dân Xã Đông Thành.
3.3. Địa bàn nghiên cứu
- Huyện Bình Minh trong việc nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến năng
suất lao động nông nghiệp.
- Xã Đông Thành là địa bàn nghiêu cứu, tìm ra chứng cứ, mô hình sản
xuất nhằm làm rõ các nhân tố ảnh hưởng đến năng suất lao động nông nghiệp.
4. Những đóng góp của luận án
4.1. Về mặt lý luận, luận án có những đóng góp sau
- Vận dụng mô hình kinh tế lượng vào phân tích sản xuất nông nghệp.
- Vận dụng các lý thuyết về kinh tế học nông nghiệp vào thực trạng sản
xuất nông nghiệp tại Xã Đông Thành.
- Góp phần làm sáng tỏ thêm về tầm quan trọng của năng suất lao động
trong nền nông nghiệp sản xuất hàng hóa.
4.2. Về mặt thực tiễn, luận án có những đóng góp sau
- Phân tích và chứng minh được những yếu tố cơ bản quyết định năng suất
lao động nông nghiệp từ đó nêu ra một số ý kiến nhằm hoàn thiện hơn các giải
pháp nâng cao năng suất lao động nông nghiệp. 7
- Việc tham khảo trường hợp cụ thể của Xã Đông Thành góp phần đánh
giá thực trạng để cung cấp cho địa phương cơ sở đưa ra những chính sách thích
hợp nhằm thúc đẩy sản xuất nông nghiệp của xã phát triển.