Luận Văn Một số giải pháp để dạy tốt mạch yếu tố hình học toán 3 chương trình tiểu học mới

I - LÝ DO CHON ĐỀ TÀI



1/ Xuất phát từ mục tiêu của môn toán ở trường tiểu học:

- Môn toán ở tiểu học nhằm giúp cho học sinh:

Có những kiến thức cơ bản về yếu tố hình học và cách hình thành phép nhân chia trong bảng.

- Hình thành các kỹ năng thực hành, tính toán, giải toán có lời văn và các dạng bài toán nhân chia trong bảng và các bài toán có ứng dụng thiết thực trong cuộc sống.

- Góp phần bước đầu phát triển năng lực tư duy, phát triển khả năng suy luận, hợp lý của diễn đạt đúng. Biết cách giải quyết các vấn đề đơn giản, gần gũi trong cuộc sống, kích thích trí tưởng tượng gây hứng thú trong học toán cho học sinh.

- Môn toán tiểu học góp phần bước đầu hình thành phương pháp học toán, làm việc có kế hoạch, khoa học, chủ động, linh hoạt, sáng tạo cho học sinh

2/ Xuất phát từ chương trình của Bộ GD - ĐT về đổi mới chương trình sách giáo khoa, theo hướng dạy học mới, nhằm góp phần giúp giáo viên và học sinh có một cách dạy và cách học mới. Trong thực tiễn cuộc sống.

- Nếu như các em học sinh, yếu về kỹ năng thực hành2 phép tính nhân, chia không được giúp đỡ, không được quan tâm giúp đỡ thì các em sẻ không có khả năng tối thiểu khi học chương trình toán lớp 3. Như vậy các em sẻ gặp nhiều khó khăn khi giải các bài toán có liên quan đến 2 phép tính nhân, chia.

- Mặt khác nếu các em học sinh yếu không thực hiện được các bài toán về 2 phép tính, không khắc phục được những sai lầm trong phần toán học này, trong khi các em khác lại làm tốt, thì các em sẻ chán nản và bi quan, lực học của các em lại càng yếu.

- Xuất phát từ những thuận lợi trong quá trình triển khai thực hiện chương trình và sách giáo khoa tiểu học mới ở địa phương, ở trường sở tại.

- Hiện nay trong trường tiểu học chỉ quan tâm đến học sinh giỏi và có nhiều biện pháp để bồi dưỡng học sinh giỏi, còn các em học sinh yếu kém ít được quan tâm hơn, có chăng cũng là chỉ là các buổi phụ đạo ít ỏi, không có tài liệu, chương trình cụ thể, sách tham khảo dành cho những em học sinh yếu kém cũnh không có.

Với nhận thức như vậy bản thân tôi thấy vấn đề giúp đỡ học sinh yếu kém là vấn đề cần được quan tâm nhiều hơn, nhằm để nâng cao chất lượng cho học sinh.

Nhưng trong khuôn khổ đề tài này tôi chỉ được phép chọn một mảng kiến thức toán học và tôi đã chọn “Vấn đề giúp đỡ học sinh yếu kém. Khắc phục khó khăn khi thực hành 2 phép tính nhân, chia trong bảng cho học sinh lớp 3”. Hy vọng với đề tài này tôi cũng như các đồng nghiệp những ai quan tâm đến vấn đề này sẻ góp phần giúp đỡ học sinh yếu kém học tốt hơn môn toán ở bậc tiểu học.

Hiện nay các trường tiểu học đã triển khai và thực hiện chương trình tiểu học năm 2000 và chương trình này được áp dụng thống nhất trong cả nước từ năm học năm học 2002 - 2008. Nên giáo viên đã chủ động nắm bắt được nội dung và phương pháp dạy học mới. Trong các tiết dạy, giáo viên đã thiết kế bài dạy theo đúng tinh thần đổi mới: Lấy học sinh làm nhân vật trung tâm, tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh. Sử dụng phối hợp phương pháp dạy học truyền thống với phương pháp hiện đại và thay đổi hình thức học tập của học sinh nhằm nâng cao vai trò của học sinh trong quá trình học tập. Giáo viên chỉ là người tổ chức, hướng dẫn, giúp học sinh huy động vốn hiểu biết và kinh nghiệm của bản thân để tự học sinh chiếm lĩnh tri thức mới, vận dụng các tri thức đó vào thực hành và thực tiễn đời sống.

b. Về phía học sinh:

Qua tìm hiểu tôi nhận thấy: Học sinh rất thích học chương trình toán thực nghiệm năm 2000. Bởi các em là chủ thể nhận thức, chính bản thân các em được chủ động, độc lập suy nghĩ, khám phá để tìm ra kiến thức mới. Các em tiếp cận với bài học và nắm bắt kiến thức rất nhanh.

* Khó khăn:

Tuy nhiên, do nhiều năm đã dạy chương trình cũ nên một bộ phận giáo viên chưa đầu tư thời gian để nghiên cứu chương trình SGK Toán 3 năm 2000 và chưa nắm bắt được quy trình phương pháp dạy theo sách giáo khoa mới. Giáo viên chưa chủ động thiết kế bài dạy, còn phụ thuộc nhiều vào tài liệu hướng dẫn hoặc nếu có chú ý soạn giảng thì giáo viên mới chỉ tập trung vào việc hình thành kiến thức mới cho học sinh mà chưa đi sâu vào phần thực hành để rèn luyện kỹ năng cho học sinh. Mặt khác nhiều giáo viên lên lớp chưa sử dụng đồ dùng dạy học hoặc sử dụng nhưng mang lại hiệu quả thấp. Giáo viên làm việc còn máy móc, rập khuôn ít có nhu cầu và cơ hội để phát huy khả năng sáng tạo của nghề dạy học. Bên cạnh đó, cơ sở vật chất phục vụ cho việc dạy học chưa đảm bảo, các lớp còn phải học chung phòng theo 2 ca, đây cũng là một yếu tố không kém phần quan trọng ảnh hưởng đến hoạt động dạy học của cô và trò. Từ việc dạy học của thầy mà học sinh tiếp thu kiến thức một cách thụ động. Các biểu tượng hình hình học giáo viên đưa ra học sinh phải ghi nhớ một cách máy móc. Chính vì học sinh nắm bắt bài học không vững vàng, không sâu, chỉ áp dụng rập khuôn nên các em dễ học trước quên sau.

2. Đối với sách giáo khoa Toán 3 chương trình Tiểu học mới:

a. Thuận lợi:

Chương trình sách giáo khoa Tiểu học mới nói chung, mạch yếu tố hình học Toán 3 nói riêng có nhiều hình ảnh trực quan đẹp, trình bày rõ ràng. Hệ thống bài tập có nhiều cách thể hiện mới, nhiều bài tập được tổ chức dưới dạng trò chơi phù hợp với khả năng nhận thức và tâm lý lứa tuổi của học sinh Tiểu học.

b. Những khó khăn thường gặp trong việc dạy học mạch yếu tố hình học Toán 3:

Đối với mạch kiến thức này, chính vì học sinh ghi nhớ các biểu tượng hình hình học một cách máy móc cho nên học sinh còn có sự nhầm lẫn giữa biểu tượng hình này với biểu tượng hình khác. Chẳng hạn, nhiều em còn nhầm lẫn giữa chu vi và diện tích. Các kỹ năng vẽ hình, xếp ghép hình học sinh còn lúng túng và thao tác chậm. Đặc biệt là dạy toán đếm hình học sinh hay đếm sót. Bởi đây là một dạng toán đòi hỏi học sinh phải biết: “Phân tích, tổng hợp” hình. Do vậy, đây là một điểm khó đối với học sinh khi giải loại toán này.

Xuất phát từ thực tế đó tôi mạnh dạn đề xuất một số giải pháp để dạy tốt mạch yếu tố hình học Toán 3. Nhằm giúp học sinh phát triển năng lực tư duy, khả năng sáng tạo trong học tập.