Luận Văn Một số biện pháp nhằm đẩy mạnh công tác thu mua nguyên liệu thủy sản tại Xí nghiệp khai thác và dịch

Khóa luận tốt nghiệp
Đề tài: Một số biện pháp nhằm đẩy mạnh công tác thu mua nguyên liệu thủy sản tại Xí nghiệp khai thác và dịch vụ thủy sản Khánh Hòa


LỜI MỞ ðẦU
1. Sựcần thiết của ñềtài
Nguyên liệu nói chung và nguyên liệu thủy sản nói riêng là một trong ba yếu tố
của quá trình sản xuất, trực tiếp cấu tạo nên thực thểcủa sản phẩm. Thiếu nguyên liệu
thì quá trình sản xuất bịgián ñoạn hoặc không thểtiến hành ñược. ðểtạo ra sản phẩm
có chất lượng tốt ñáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của khách hàng thì nguyên liệu
thu mua phải ñược ñảm bảo chất lượng ngay từ ñầu. ðiều này ñòi hỏi các doanh
nghiệp chếbiến cần có sựchú trọng trong việc ñẩy mạnh công tác thu mua nguyên liệu
nhằm cung ứng ñúng tiến ñộ, sốlượng, chủng loại và quy cách nguyên liệu cho quá
trình sản xuất sản phẩm.
Hiện nay, nhu cầu vềsản phẩm thủy sản ngày càng gia tăng dẫn ñến sốlượng
các doanh nghiệp hoạt ñộng trên lĩnh vực chếbiến thủy sản ngày càng nhiều. Trong
khi nguồn lợi thủy sản ven bờngày càng cạn kiệt, lợi thếvềnguyên liệu từnuôi trồng
thủy sản không còn do chịu ảnh hưởng nặng nềcủa ñiều kiện thời tiết, khí hậu, môi
trường ô nhiễm và dịch bệnh tràn lan. ðiều này dẫn ñến tình trạng cạnh tranh gay gắt
giữa các doanh nghiệp chếbiến thủy sản trên thịtrường nguyên liệu. ðể ñối phó với
khó khăn vềnguyên liệu, các doanh nghiệp ñã tổchức mạng lưới ñại lý thu mua
nguyên liệu khắp cảnước. Tuy nhiên, việc thu mua ñó chẳng thấm vào ñâu so với công
suất hoạt ñộng của các nhà máy. Thậm chí, trong những năm gần ñây nhiều doanh
nghiệp chếbiến trong nước phải tiến hành nhập khẩu nguyên liệu thủy sản ñểsản xuất.
Xí nghiệp khai thác và dịch vụthủy sản Khánh Hòa là một trong những doanh
nghiệp hoạt ñộng trên lĩnh vực chếbiến thủy sản. Trong thời gian qua, Xí nghiệp cũng
gặp không ít khó khăn trong công tác thu mua nguyên liệu thủy sản phục vụsản xuất.
Nhận thức ñược sựcần thiết và tầm quan trọng của vấn ñềnày, nên em ñã chọn ñềtài:
“Một sốbiện pháp nhằm ñẩy mạnh công tác thu mua nguyên liệu thủy sản tại Xí
nghiệp khai thác và dịch vụthủy sản Khánh Hòa”làm ñềtài cho bài khóa luận tốt
nghiệp của mình.
2
2. Mục ñích nghiên cứu
ư Tập vận dụng lý thuyết vào thực tiễn nhằm củng cốbổsung và nâng cao kiến
thức ñã học.
ư Hệthống hoá những vấn ñềlý luận chung vềviệc ñẩy mạnh công tác thu mua
nguyên liệu thủy sản.
ư Phân tích ñánh giá thực trạng công tác thu mua nguyên liệu thủy sản của Xí
nghiệp khai thác và dịch vụthủy sản Khánh Hòa, nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng
trên cơsở ñó ñưa ra biện pháp giải quyết nhằm ñẩy mạnh công tác thu mua nguyên liệu
của Xí nghiệp.
3. ðối tượng và phạm vi nghiên cứu

ðối tượng nghiên cứu: ðềtài nghiên cứu thực trạng công tác thu mua nguyên
liệu và các nhân tố ảnh hưởng ñến công tác thu mua nguyên liệu của Xí nghiệp khai
thác và dịch vụthủy sản Khánh Hòa giai ñoạn 2005 – 2007.

Phạm vi nghiên cứu: Xí nghiệp khai thác và dịch vụthủy sản Khánh Hòa.
4. Phương pháp nghiên cứu
ư Phương pháp phân tích, ñánh giá.
ư Phương pháp so sánh.
ư Phương pháp thống kê.
5. ðóng góp của ñềtài
Vềmặt lý thuyết: ðềtài góp phần hoàn thiện những lý luận cơbản vềviệc ñẩy
mạnh công tác thu mua nguyên liệu thủy sản.
Vềmặt thực tiễn: ðềtài phân tích, ñánh giá thực trạng công tác thu mua nguyên
liệu thủy sản của Xí nghiệp khai thác và dịch vụthủy sản Khánh Hòa trong thời gian
qua, từ ñó ñưa ra một sốbiện pháp nhằm ñẩy mạnh công tác thu mua nguyên liệu thủy
sản của Xí Nghiệp.
6. Kết cấu của ñềtài
3
Ngoài phần mở ñầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụlục, nội dung của ñềtài
gồm 3 chương:
Chương 1: Cơsởlý luận của việc ñẩy mạnh công tác thu mua nguyên liệu thủy
sản.
Chương 2: Thực trạng công tác thu mua nguyên liệu thủy sản tại Xí nghiệp khai
thác và dịch vụthủy sản Khánh Hòa.
Chương 3: Một sốbiện pháp nhằm ñẩy mạnh công tác thu mua nguyên liệu thủy
sản tại Xí nghiệp khai thác và dịch vụthủy sản Khánh Hòa.
4
Chương 1:
CƠSỞLÝ LUẬN CỦA VIỆC ðẨY MẠNH
CÔNG TÁC THU MUA NGUYÊN LIỆU
THỦY SẢN
5
1.1. KHÁI QUÁT VỀNGUYÊN LIỆU THỦY SẢN
1.1.1. Khái niệm nguyên liệu thủy sản
Nguyên liệu là những ñối tượng lao ñộng do con người sản xuất hoặc khai thác
từtựnhiên và tiếp tục ñược ñưa vào quá trình sản xuất tiếp theo. Nguyên liệu là một
trong ba yếu tốcủa quá trình sản xuất (ñó là sức lao ñộng, ñối tượng lao ñộng và tưliệu
lao ñộng), trực tiếp cấu tạo nên thực thểcủa sản phẩm. Theo C.Mác: “ðối tượng ñã
qua một lần lao ñộng trước kia rồi thì gọi là nguyên liệu”. Nhưvậy tất cảnguyên
liệu ñều là ñối tượng lao ñộng, nhưng không phải mọi ñối tượng lao ñộng ñã trải qua
sựtác ñộng của con người.
Theo ñó, nguyên liệu thủy sản là các ñộng thực vật sống trong môi trường nước
ñược khai thác, sản xuất ra và tiếp tục ñưa vào quá trình sản xuất, chếbiến tiếp theo.
Nguồn hình thành và tạo nên nguyên liệu thủy sản gọi là cơsởnguyên liệu thủy sản.
Nhưvậy cơsởnguyên liệu thủy sản chính là các tài nguyên nguồn lợi thủy sản sinh
trưởng và phát triển trong tất cảcác vùng nước nội ñịa, nội thủy, lãnh hải và vùng ñặc
quyền kinh tếcủa quốc gia.
Cơsởnguyên liệu thủy sản gồm có 3 ñặc trưng, ñó là nguồn tài nguyên ñộng
thực vật sống dưới nước có khảnăng to lớn, có giá trịkinh tếvà có thểkhai thác mà
không làm tổn hại ñến tái sản xuất tựnhiên của chúng.
1.1.2. ðặc ñiểm nguyên liệu thủy sản
1.1.2.1. Khảnăng phục hồi tựnhiên của nguyên liệu thủy sản
Nguyên liệu thủy sản là những cơthểsống, chúng sinh trưởng, phát sinh, phát
triển và phát dục theo các quy luật sinh học. Nhưvậy các loài ñộng thực vật thủy sản
có khảnăng tái sinh tựnhiên, khảnăng này phụthuộc vào ñặc ñiểm sinh học của các
giống loài thủy sản, ñiều kiện khí hậu thủy văn, môi trường sinh thái, cường ñộkhai
thác và biện pháp chủquan của con người trong việc bảo vệnguồn lợi. Vì vậy, ñểcó
ñược nguồn nguyên liệu ổn ñịnh từcảkhai thác và nuôi trồng thì con người cần áp
6
dụng các biện pháp sao cho phù hợp với quy luật sinh trưởng, phát triển và sinh sản
của ñộng thực vật thủy sản.
ðểcó khảnăng khai thác là vô tận thì con người cần áp dụng tốt các biện pháp
vềbảo vệvà phát triển nguồn lợi, tổchức khai thác một cách chặt chẽvà hợp lý. Trong
thực tế, người ta thường ñiều chỉnh cường ñộkhai thác hợp lý bằng cách:
 ðiều tra thăm dò, xác ñịnh trữlượng chủng loại nguồn lợi.
 Trong từng vùng khai thác, dựa vào kích thước cá trưởng thành mà quy ñịnh
kích thước mắt lưới ñểkhai thác ñối với từng loại.
 Nghiêm cấm ñánh bắt bằng chất nổ, rà ñiện, hóa chất, có tính chất hủy diệt.
 Cấm khai thác các ñối tượng thủy sản trong mùa sinh sản của chúng.
Trong quá trình sản xuất các ñối tượng nuôi cũng luôn luôn ñòi hỏi sựtác ñộng
thích hợp của con người và tựnhiên ñểsinh trưởng và phát triển. Vì thếcó hàng loạt
các vấn ñềcần nghiên cứu, giải quyết ñểnâng cao năng suất các ñối tượng nuôi trồng
thủy sản như: Nâng cao chất lượng con giống, quản lý tốt các yếu tốmôi trường và xây
dựng các quy trình sản xuất tiên tiến cho năng suất cao.
1.1.2.2. Tính mùa vụ
Tính mùa vụlà sựthay ñổi các yếu tốtựnhiên - xã hội có tính chất chu kỳtrong
một năm. ðối với nguồn lợi thủy sản do các ñặc ñiểm vềtựnhiên, khí hậu, thời tiết
cũng như ñặc tính sinh học của các loài thủy sản mà sựphân bốcủa nguồn lợi thủy sản
mang tính chất mùa vụrõ rệt. Tính mùa vụnày hạn chếkhảnăng sản xuất liên tục của
ngành thủy sản.
Trong nuôi trồng thủy sản, tính mùa vụcủa nguyên liệu thủy sản cũng thểhiện
rõ rệt. ðối với mỗi ñối tượng nuôi trồng, các giai ñoạn sinh trưởng, phát triển diễn ra
trong các khoảng thời gian khác nhau của mùa vụsản xuất ñòi hỏi thời gian, hình thức
và mức ñộtác ñộng trực tiếp của con người tới chúng khác nhau. Có thời gian ñòi hỏi
lao ñộng căng thẳng, có thời gian ít căng thẳng. Cùng một ñối tượng nuôi trồng thủy
sản nhưng ởnhững vùng có ñiều kiện thời tiết, khí hậu khác nhau thường có mùa vụ
7
sản xuất khác nhau. Tính mùa vụcủa ñối tượng nuôi có xu hướng dẫn tới tính mùa vụ
trong việc sửdụng các yếu tốsản xuất nhất là sức lao ñộng, công cụlao ñộng và ñất
ñai diện tích mặt nước. Do ñiều kiện lao ñộng thủcông, ñiều kiện tựnhiên, thời tiết
diễn biến thất thường nên tính mùa vụtrong nuôi trồng thủy sản cũng gây nên nhiều
vấn ñềphức tạp trong tổchức quản lý sản xuất và kinh doanh.
Do ñó việc nghiên cứu, ñánh giá ñúng tính mùa vụsẽcó ý nghĩa lớn trong việc
tổchức khai thác, nuôi trồng và chếbiến thủy sản, bảo vệnguồn lợi thủy sản. ðồng
thời có những biện pháp tích cực ñểhạn chếtới mức tối ña ảnh hưởng của tính mùa vụ
nhằm ñảm bảo cho sản xuất ñược tiến hành quanh năm.
ðối với khai thác thủy sản cần có các biện pháp khắc phục tính mùa vụnhưsau:

Nghiên cứu, thăm dò nguồn lợi thủy sản ởcác ngưtrường, các vùng khai thác
vào từng thời ñiểm khác nhau trong năm nhằm tổchức khai thác hợp lý. Trong những
mùa cao ñiểm cần tiến hành ñẩy mạnh khai thác nhưng vẫn ñảm bảo tính bền vững của
nguồn lợi.
ðối với nuôi trồng thủy sản ñểgiảm bớt tính chất mùa vụcần phải lưu ý các vấn
ñềsau:

Nghiên cứu ñặc ñiểm ñịa hình, thời tiết, khí hậu từng vùng ñểbốtrí sắp xếp các
ñối tượng nuôi trồng cho phù hợp nhằm sửdụng có hiệu quả ñất ñai diện tích mặt
nước, lao ñộng, cơsởvật chất kỹthuật

Mởmang thêm ngành nghề, tạo thêm công ăn việc làm cho người lao ñộng ñể
thực hiện việc chuyên môn hóa sản xuất ñi ñôi với việc phát triển tổng hợp các ngành
sản xuất.

Vận dụng các thành tựu khoa học kỹthuật, ñặc biệt các thành tựu trong lĩnh vực
sinh học như: Vận dụng quy luật tổng nhiệt cho cá ñểtái phát dục, kỹthuật nuôi tôm
cắt mắt, kỹthuật cấy ghép tinh cho tôm mẹ, ñểtăng thời gian sản xuất trong năm.
Mặt khác, tính mùa vụnguyên liệu thủy sản ñòi hỏi các doanh nghiệp chếbiến
thủy sản cần có kếhoạch và tổchức thực hiện tốt công tác thu mua nguyên liệu thủy


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Lê ThếGiới (chủbiên) - Nguyễn Xuân Lãn (2007), Quản trịMarketing, Nhà
xuất bản giáo dục.
2. Lê ðăng Lăng (2005), Kỹnăng và quản trịbán hàng, Nhà xuất bản thống kê.
3. Philip Kotler (2001), Quản trịMarketing, Nhà xuất bản thống kê.
4. T.S Dương Trí Thảo (2006), Kinh tếvà tổchức quản lý ngành thủy sản, Nhà
xuất bản Nông Nghiệp.
5. GS. TS Võ Thanh Thu (2006), Kinh tếvà phân tích hoạt ñộng kinh doanh
thương mại, Nhà xuất bản lao ñộng - xã hội.