Tiến Sĩ Một giải pháp ký âm cho nhạc truyền thống việt nam

Luận án tiến sĩ
Đề tài: MỘT GIẢI PHÁP KÝ ÂM CHO NHẠC TRUYỀN THỐNG VIỆT NAM

Mục lục
Trang
Mở ĐầU 1
Ch-ơng 1: các ph-ơng thức ký âm cổ truyền
Trong lịch sử ÂM NHạC VIệT NAM. 7
1.1. Ph-ơng thức ký âm cổ truyền cho nhạc cụ dây. 8
1.1.1 Lối ký âm cho nhạc cụ dây sử dụng chữ Hán Nôm viết theo chiều dọc. 12
1.1.2. Lối ký âm cho nhạc cụ dây sử dụng chữ Hán Nôm viết theo chiều ngang. 29
1.2. Ph-ơng thức ký âm cổ truyền cho nhạc cụ hơi. 43
1.2.1 Cách ký âm cho nhạc cụ hơi sử dụng chữ Hán Nôm để ghi cao độ
theo hệ thống Hò Xự Xang. 45
1.2.2.Cách ký âm cho nhạc cụ hơi sử dụng chữ Hán Nôm để ghi cao độ bằng
các từ tượng thanh ở vần “ H”. 49
1.3. Ph-ơng thức ký âm cổ truyền cho nhạc cụ gõ. 62
1.3.1. Cách ký âm cho nhạc cụ gõ trong tác phẩm khí nhạc. 64
1.3.2. Cách ký âm cho nhạc cụ gõ trong tác phẩm thanh nhạc ( nhạc cụ gõ
trong ban nhạc đệm cho hát). 67
1.4. Ph-ơng thức ký âm cổ truyền cho tác phẩm thanh nhạc. 69
* Tiểu kết ch-ơng 1. 75
Ch-ơng 2: Các khuynh h-ớng nghiên cứu, cảI tiến
cách ký âm nhạc truyền thống dân tộc. 76
2.1. Khuynh h-ớng cải tiến từ lối ký âm cổ truyền. 76
2.1.1. Dạng thứ nhất. 77
2.1.1.1 Cấp độ 1. 77
2.1.1.2 Cấp độ 2. 80
2.1.2. Dạng thứ hai. 83
2.2. Khuynh h-ớng kết hợp lối ký âm cổ truyền với lối ký âm ph-ơng Tây. 89
2.2.1. Ph-ơng pháp thứ nhất. 89
2.2.2. Ph-ơng pháp thứ hai. 99
2.3. Khuynh h-ớng cải tiến từ lối ký âm ph-ơng Tây. 108
* Tiểu kết ch-ơng 2 . 113
Ch-ơng 3: đề xuất một ph-ơng thức ký âm đổi mới
cho nhạc truyền thống Việt Nam. 120
3.1. Xác định mục tiêu và ph-ơng h-ớng việc tạo dựng một ph-ơng thức
ký âm đổi mới cho nhạc truyền thống Việt Nam. 121
3.1.1. Mục tiêu. 121
3.1.2. Ph-ơng h-ớng. 122
3.2. Nội dung cụ thể của ph-ơng thức ký âm đổi mới cho nhạc truyền thống
Việt Nam. 124
3.2.1 Cách ghi cao độ. 124
3.2.1.1 Cao độ trong âm nhạc Ph-ơng Tây. 126
3.2.1.2. Cao độ trong âm nhạc truyền thống Việt Nam. 127
3.2.2. Cách ghi tr-ờng độ , tiết tấu, nhịp phách. 153
3.2.3. Cách ghi chép các kỹ thuật biễu diễn và những yêu cầu thể hiện
tác phẩm. 157
3.3. Một số vấn đề cần l-u ý khi sử dụng nhạc phổ ký âm nhạc truyền
thống Việt Nam. 193
* Tiểu kết ch-ơng 3. 199
Kết luận. 199
Kiến nghị 201
Danh mục tài liệu tham khảo
Phụ lục

Tài liệu tham khảo
A. Sách, công trình, tài liệu có đề cập đến vấn đề ký âm.
1. Nguyễn Bình Định, Hoàng Kiều: Chữ nhạc cổ truyền Việt Nam, công trình
nghiên cứu cấp Bộ, do Viện Âm nhạc chủ trì, nghiệm thu tháng 9/2002.
2. Nguyễn Văn Đời: Tên và nguồn gốc các âm thanh.Các lối ký âm x-a và nay,
tài liệu l-u hành nội bộ của Khoa dân tộc Nhạc viện thành phố Hồ Chí Minh,
1997.
3. Nguyễn Minh Hiến: Chữ nhạc dân tộc Việt. NXB Âm nhạc, 2005.
4. Nội san Nghiên cứu Âm nhạc , số 6, tháng 5-1982. Viện nghiên cứu âm nhạc,
1982.
5. Nguyễn Xinh, Đặng Nguyễn, Xuân Đức và tập thể tác giả : Âm nhạc cổ
truyền Quảng Trị, Sở VHTT-Hội VHNT Quảng trị- Viện Âm nhạc, 1997.
6. Hoàng Yến, J.Lan, H.Cosserat và nhiều tác giả khác : Những ng-ời bạn cố
đô Huế, tập VI- 1919, NXB Thuận Hóa- Huế, 1998.
B. Sách, tài liệu liên quan đến việc nghiên cứu
7. Nguyễn Trọng Ánh: Âm nhạc Quan họ , Viện Âm nhạc, 2000.
8. Hoàng Đạm: Hòa tấu biến hóa lòng bản âm nhạc cổ truyền ng-ời Việt, Viện
Âm nhạc, 2003.
9. Thanh Hà: Về dàn nhạc trong sân khấu Chèo hiện đại, tạp chí Nghiên cứu
VHNT, số 1-1973.
10. Phạm Đình Hổ : Vũ trung tùy bút, T- liệu Viện Hán Nôm, mã số 1466.
11. Lê Huy- Huy Trân: Nhạc khí dân tộc Việt Nam, NXB Văn hóa, 1984.
12. Hoàng Kiều: Thử tìm hiểu định luật nhạc cổ truyền của ng-ời Việt vùng châu
thổ Sông Hồng, Tạp chí Nghiên cứu Nghệ thuật số 2-1983.
13. Trần Văn Khê: Âm nhạc truyền thống Việt nam, Luận án Tiến sĩ,Paris, 1962,
bản đánh máy tiếng Việt.
14. Nguyễn Thuỵ Loan: Thử dẫn giải về một lý thuyết điệu thức của ng-ời Việt
qua bài bản Tài tử – Cải l-ơng, Tạp chỉ Nghiên cứu Nghệ thuật số 5-6/1978
15. Nguyễn Thụy Loan: L-ợc sử Âm nhạc Việt Nam, Nxb. Âm nhạc - Nhạc viện
Hà Nội, 1993.
16. Nguyễn Thị Nhung: Nhạc khí gõ và trống Đế trong Chèo truyền thống, Viện
Âm nhạc- NXB Âm nhạc, 1998.
17. Nguyễn Đình Sáng: Khảo sát nhạc lễ cung đình Huế, Luận văn tốt nghiệp
Đại học, tr-ờng Đại học Nghệ thuật Huế, 1999.
18. Vũ Nhật Thăng: Giáo trình âm thanh học, dùng giảng dạy cho lớp Đại học
ngành Lý luận- Sáng tác - Chỉ huy tại Nhạc viện Hà Nội, năm 1979(bản chép
tay).
19. Vũ Nhật Thăng: Thang âm nhạc Cải l-ơng - Tài tử, NXB Âm nhạc - Viện
Âm nhạc, Hà Nội, 1998.
20. Đào Trọng Từ, Đỗ Mạnh Th-ờng, Đức Bằng: Thuật ngữ âm nhạc th-ờng
dùng, NXB Văn hóa, 1984.
21. Đỗ Xuân Tùng: Giải thích thuật ngữ âm nhạc Quốc tế thông dụng, Nhạc
viện Hà Nội, 2002.
22. L- Nhất Vũ và nhiều tác giả: Thang âm điệu thức trong âm nhạc truyền
thống một số dân tộc Miền Nam Việt Nam, Viện Văn hóa nghệ thuật tại
thành phố Hồ Chí Minh, 1993.
23. Tô Vũ: Sức sống của nền âm nhạc truyền thống Việt nam, Nxb. Âm nhạc,
1996.
C. Các sách về nhạc phổ.
24. Nguyễn Thế Dân: Tuyển tập Chèo cổ Việt Nam cho đàn Nhị, Nhạc Viện Hà
Nội, 2007.
25. Nguyễn Thế Dân: Tuyển tập nhạc Huế cho đàn Nhị , Nhạc Viện Hà Nội,
2007.
26. Khuyết danh: Cầm ca diệu phả, xuất bản năm Duy Tân- Kỷ dậu, 1909.
T- liệu Viện Hán Nôm, mã số AB. 223.
27. Khuyết danh: Di tình nhã điệu, T- liệu Viện Hán Nôm, mã số AB. 446
28. Khuyết danh: Đả cổ pháp, T- liệu th- viện Viện Âm nhạc, mã số Đ31.
29. Khuyết danh: Cầm phả,T- liệu Viện Hán Nôm, mã số A.1508.
30. Nhiều tác giả: Độc tấu nhạc cụ các dân tộc Việt nam, Viện Âm nhạc,2002
31. Nhiều tác giả: Dân ca Việt Nam, NXB Văn hóa ,1976.
32. Hồng Thái - Tiến Ninh: Tuyển tập Chèo cổ Việt Nam cho bộ gõ dân tộc,
Nhạc viện Hà Nội, 2007.
33. Nguyễn Thị Thanh Tâm và bộ môn Đàn Bầu: Tuyển tập Chèo cổ Việt nam
cho đàn Bầu, Nhạc viện Hà Nội, 2007.
34. Tô Ngọc Thanh: T- liệu Âm nhạc cung đình Việt Nam,NXB Âm nhạc -Viện Âm nhạc, 1999.
35. Hồng Thao: 300 bài Dân ca Quan Họ Bắc Ninh, Viện Âm nhạc, 2002.
36. Nguyễn Công Trứ: Đại Nam Quốc âm ca khúc, T- liệu Viện Hán Nôm,
mã số AB.457.
37. Ngô Bích V-ợng và Bộ môn đàn Tranh: Tuyển tập Chèo cổ cho đàn Tranh,
Nhạc viện Hà Nội, 2007.
D. T- liệu n-ớc ngoài.
38. Ngô Chiêu - L-u Đông Thăng: Lịch sử âm nhạc Trung Quốc, bản tiếng
Nhật, NXB Symphony, Tokyo, 1984.
39. V.A. Vakhramêep : Lý thuyết âm nhạc cơ bản, bản dịch của Vũ Tự Lân,
NXB Văn hóa, Hà Nội, 1982.
40. Willi Apel : Harvard ditionnary of Music, Đại học Harvard xuất bản lần
2, Masachusette, 1969.