Thạc Sĩ Mở rộng tín dụng đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa của các ngân hàng thương mại trên địa bàn thành

MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
DNNVV ngày càng khẳng định vai trò không thể thiếu của mình và có nhiều đóng góp quan trọng cho nền kinh tế quốc dân. Để có thể duy trì nhịp độ phát triển và tiếp tục có nhiều đóng góp quan trọng cho nền kinh tế thì DNNVV đòi hỏi cần có nhiều hỗ trợ hơn nữa, trong đó yêu cầu về vốn là vấn đề thiết yếu nhất. Trong các kênh cung ứng vốn, nguồn tài trợ từ tín dụng ngân hàng được xem là quan trọng và hiệu quả nhất đối với các DNNVV hiện nay. TDNH có ưu điểm là có rất nhiều các NHTM với hệ thống mạng lưới chi nhánh rộng khắp, khả năng cung ứng vốn dồi dào hơn, hình thức tài trợ đa dạng, thời hạn vay linh hoạt, và kèm theo các dịch vụ tư vấn đầu tư,
Tuy nhiên, các doanh nghiệp vừa và nhỏ hiện đang phải đối mặt với khó khăn trong việc tiếp cận các nguồn tài trợ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, đặc biệt là các khoản vay ngân hàng. Những khó khăn trong vấn đề tiếp cận vốn vay ngân hàng của các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam có thể xuất phát từ cả phía các ngân hàng thương mại và bản thân các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Việc phát triển TDNH đối với các DNNVV đồng thời cũng mở ra tiềm lực tăng trưởng tín dụng nhanh chóng và lâu dài cho hoạt động của hệ thống NHTM.
Vấn đề đặt ra là làm thế nào để tháo gỡ những khó khăn cho đôi bên và tạo điều kiện cho doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể tiếp cận với các sản phẩm tài trợ tín dụng từ ngân hàng, thúc đẩy sản xuất là thực sự cần thiết cho các nhà quản lý trong chiến lược tăng trưởng và phát triển trước tình hình nền kinh tế tài chính trong nước và trên thế giới nhiều biến động như hiện nay. Cùng chung trong bối cảnh đó, các DNNVV và các đơn vị NHTM tại thành phố Hồ Chí Minh cũng không phải đứng ngoài cuộc, càng đặc biệt hơn khi đây là một trung tâm kinh tế trọng điểm có quy mô lớn ở khu vực phía Nam.
Với những lý do trên, đề tài đã thực hiện nghiên cứu với chủ đề: “Mở rộng tín dụng đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa của các ngân hàng thương mại trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh”.
Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu đi vào làm rõ lý luận về tín dụng đối với DNNVV, vai trò của TDNH đối với DNNVV, mở rộng TDNH đối với DNNVV. Đánh giá thực trạng, những hạn chế trong việc mở rộng tín dụng đối với DNNVV của các ngân hàng thương mại trên địa bàn, sử dụng các kết quả có được qua việc phân tích khảo sát để từ đó đưa ra những giải pháp mở rộng tín dụng đối với DNNVV tại các NHTM trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.
Nghiên cứu góp phần giúp các đơn vị ngân hàng thương mại và các doanh nghiệp nhỏ và vừa có thêm cơ sở trong việc xem xét thực hiện mở rộng tín dụng tại địa bàn. Đồng thời thực hiện xây dựng mô hình xác định những tác động, ảnh hưởng đến vấn đề mở rộng tín dụng. Từ đó, các ngân hàng thương mại có định hướng để gia tăng phát triển việc cấp tín dụng cho DNNVV, còn các doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ có những điều chỉnh linh hoạt phù hợp hơn khi muốn gia tăng quan hệ tín dụng với các NHTM.
Phương pháp, đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng hai phương pháp định tính và định lượng. Phần phân tích thực trạng chủ yếu sử dụng các số liệu thứ cấp để phân tích tình hình thực tế, từ đó rút ra những mặt tích cực đã đạt được, những điểm hạn chế còn tồn tại và nguyên nhân của của các hạn chế này. Phần phân tích định lượng nhằm thu thập, phân tích dữ liệu khảo sát, cũng như ước lượng và kiểm định mô hình nghiên cứu để xác định các nhân tố thực sự có ảnh hưởng đến mở rộng tín dụng cũng như hệ số của các nhân tố này trong phương trình hồi quy tuyến tính.
Khảo sát thực nghiệm được thực hiện thông qua bảng câu hỏi điều tra đối với hai đối tượng: Các DNNVV tại TP Hồ Chí Minh, các cán bộ công tác ở mảng tín dụng tại các NHTM trên địa bàn TP Hồ Chí Minh.
Phạm vi nghiên cứu:
- Phạm vi không gian: Đề tài thực hiện nghiên cứu vấn đề mở rộng tín dụng đối với các DNNVV của các NHTM tại địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.
- Phạm vi thời gian: Đề tài nghiên cứu đi vào phân tích thực trạng mở rộng tín dụng trên địa bàn dựa vào các số liệu thứ cấp được thu thập từ năm 2007 đến năm 2012. Phần phân tích định lượng sử dụng các số liệu có được từ khảo sát thực tế, khảo sát tiến hành từ tháng 12/2012 đến 07/2013.
Đối tượng nghiên cứu: “Mở rộng tín dụng đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa của các ngân hàng thương mại trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh”.
Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu
Trong bối cảnh phát triển kinh tế quốc gia nói chung, phát triển kinh tế tại khu vực Tp. HCM nói riêng, khoảng thời gian vừa qua là quãng thời gian đầy khó khăn thách thức cùng với những biến động khủng hoảng ở các lĩnh vực kinh tế, tài chính, ngân hàng diễn ra trên khắp thế giới và khu vực từ năm 2007 đến nay. Trước tình hình đó, đề tài nghiên cứu đi vào tìm hiểu thực trạng tài trợ TDNH đối với các DNNVV của các NHTM trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh; đúc kết kinh nghiệm trong việc cấp tín dụng cho các DNNVV, phân tích, đánh giá những khó khăn vướng mắc của các DNNVV trong việc tiếp cận nguồn tài trợ từ ngân hàng cũng như việc cấp tín dụng cho các DNNVV của các NHTM trên địa bàn. Từ đó tìm ra các giải pháp nhằm mở rộng tín dụng tài trợ các DNNVV của các NHTM, đồng thời giúp cho các DNNVV cải thiện khả năng tiếp cận nguồn vốn ngân hàng, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp này vượt qua thách thức để phát triển trong quá trình hội nhập.
Kết cấu của luận văn nghiên cứu
ã Chương 1: Cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu.
ã Chương 2: Thực trạng mở rộng tín dụng đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa của các ngân hàng thương mại trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.
ã Chương 3: Phân tích định lượng tác động của các nhân tố đến mở rộng tín dụng của các ngân hàng thương mại đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa.
ã Chương 4: Giải pháp mở rộng tín dụng đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa của các ngân hàng thương mại trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.



MỤC LỤC
Trang
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Mục tiêu nghiên cứu
Phương pháp, đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu
Kết cấu của luận văn nghiên cứu
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN TỔNG QUAN VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ MỞ RỘNG TÍN DỤNG NHTM ĐỐI VỚI DNNVV
1.1. Doanh nghiệp nhỏ và vừa 1
1.1.1. Khái niệm và phân loại doanh nghiệp nhỏ và vừa 1
1.1.2. Các đặc điểm chuyên biệt của doanh nghiệp nhỏ và vừa 4
1.1.3. Vai trò của các doanh nghiệp nhỏ và vừa 6
1.2. Tín dụng ngân hàng thương mại đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa 10
1.2.1. Đặc điểm của tín dụng ngân hàng đối với loại hình DNNVV 10
1.2.2. Vai trò của tín dụng ngân hàng thương mại đối với DNNVV 12
1.2.3. Các loại hình cấp tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa 14
1.3. Mở rộng tín dụng ngân hàng thương mại đối với DNNVV 16
1.3.1. Khái niệm mở rộng tín dụng ngân hàng đối với DNNVV 16
1.3.2. Ý nghĩa của việc mở rộng tín dụng NHTM đối với DNNVV 16
1.3.3. Chỉ tiêu đánh giá việc mở rộng tín dụng ngân hàng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa 18
1.3.4. Các nhân tố ảnh hưởng tới mở rộng tín dụng ngân hàng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa 22
1.4. Mô hình nghiên cứu 29
1.4.1. Cơ sở của mô hình nghiên cứu 29
1.4.2. Mô hình sử dụng nghiên cứu trong luận văn 34
1.5. Kinh nghiệm mở rộng tín dụng đối với DNNVV tại một số nước trên thế giới 35
* Kết luận chương 1
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI CÁC DNNVV CỦA CÁC NHTM TRÊN ĐỊA BÀN TP HỒ CHÍ MINH
2.1. Khái quát thực trạng của các DNNVV 39
2.1.1. Số lượng các DNNVV trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh thời gian qua 39
2.1.2. Vốn đăng ký kinh doanh của các DNNVV 40
2.1.3. Nhu cầu vốn của các DNNVV 41
2.2. Thực trạng hoạt động tín dụng của các NHTM 42
2.3. Thực trạng mở rộng tín dụng NHTM đối với DNNVV trên địa bàn TP.HCM 46
2.4. Đánh giá thực trạng mở rộng tín dụng NHTM đối với DNNVV 56
2.4.1. Những kết quả đã đạt được 56
2.4.2. Những hạn chế còn tồn tại và nguyên nhân 58
* Kết luận chương 2
CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH ĐỊNH LƯỢNG TÁC ĐỘNG CỦA CÁC NHÂN TỐ ĐẾN MỞ RỘNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DNNVV CỦA NHTM
3.1. Thiết kế nghiên cứu 65
3.1.1. Nghiên cứu sơ bộ 65
3.1.2. Nghiên cứu chính thức 65
3.2. Xây dựng thang đo 67
3.2.1. Thang đo từ chối cấp tín dụng 68
3.2.2. Thang đo tiếp tục cấp tín dụng 69
3.2.3. Thang đo khó khăn khi giao dịch tín dụng 70
3.2.4. Thang đo chất lượng dịch vụ tín dụng 70
3.2.5. Thang đo giá cả tín dụng 71
3.2.6. Thang đo mở rộng tín dụng 72
3.3. Thông tin mẫu nghiên cứu 72
3.4. Kiểm định mô hình đo lường 73
3.4.1. Kiểm định Cronbach Alpha đối với các thang đo 73
3.4.2. Phân tích nhân tố khám phá (EFA) 75
3.4.3. Điều chỉnh mô hình nghiên cứu 78
3.5. Kiểm định các giả thuyết và mô hình nghiên cứu 80
3.6. Phân tích tác động của các nhân tố đối với mở rộng tín dụng 85
* Kết luận chương 3
CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP MỞ RỘNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI CÁC DNNVV CỦA CÁC NHTM TRÊN ĐỊA BÀN TP HỒ CHÍ MINH
4.1. Định hướng mở rộng tín dụng đối với các DNNVV của các NHTM trên địa bàn Tp. HCM 89
4.2. Giải pháp mở rộng tín dụng đối với các DNNVV của các NHTM trên địa bàn Tp. HCM 92
4.2.1. Đối với các ngân hàng thương mại 92
4.2.2. Đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa 97
4.2. 3. Đối với các cơ quan có thẩm quyền 103
* Kết luận chương 4
KẾT LUẬN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC