Thạc Sĩ Lựa chọn công nghệ khai thác hợp lý mỏ muối kali Nongbok - CHDCND Lào

1

Mục lục
Trang

Mở đầu 3
Ch-ơng I. Khái quát về Địa lý tự nhiên 6
Ch-ơng II. Tổng quan về tình hình khai thác, chế biến và
sử dụng muối mỏ trên Thế giới và trong n-ớc. 13
II.1- Muối mỏ và sản phẩm của muối mỏ 13
II.2- Tài nguyên muối kali và kali - magiê 15
II.3- Tình hình khai thác, sản xuất và tiêu thụ phân kali. 17
II.4- Thị tr-ờng xuất - nhập khẩu 21
Ch-ơng III. Cấu trúc địa chất 24
III.1- Lịch sử nghiên cứu địa chất 24
III.2- Cấu trúc địa chất vùng 25
III.3- Đặc điểm địa chất mỏ 26
III.4- Cấu trúc thân quặng và chất l-ợng quặng 27
III.5- Trữ l-ợng quặng muối 31
Ch-ơng IV. Điều kiện Địa chất thuỷ văn - Địa chất công trình 33
IV.1- Địa chất thuỷ văn 33
IV.2- Địa chất công trình 45
Ch-ơng V. Điều kiện khai thác mỏ 55
V.1- Đặc điểm địa chất - khai thác 55
V.2- Các yếu tố ảnh h-ởng đến điều kiện khai thác 56
V.3- Mức độ phức tạp về điều kiện khai thác 57
V.4- Tác động môi tr-ờng 59
Ch-ơng VI. Công nghệ khai thác muối mỏ 64
VI.1- Công nghệ khai thác 64
VI.2- Điều kiện áp dụng 80
VI.3- Đối sánh, lực chọn công nghệ khai thác 82
Ch-ơng VII. Ph-ơng h-ớng nghiên cứu thử nghiệm 86
VII.1- Chọn vị trí thử nghiệm 86
VII.2- Kiểu và kết cấu lỗ khoan khai thác thử 86
VII.3- Dung môi hoà tan 87
VII.4- Quy trình hoà tan khai thác 88
VII.5- Xác định kích th-ớc buồng-cột 90
VII.6- Dự kiến chọn sơ đồ khai thác 98
VII.7- Hệ thống thiết bị thu n-ớc muối, kiểm soát và
điều khiển 99
Kết luận và kiến nghị 100
Văn liệu tham khảo 104 2

Mở đầu


Tên Đề tài. Để đáp ứng nhu cầu tăng không ngừng về phân bón kali cho
cây trồng, Bộ Kế hoạch - Đầu t- chủ tr-ơng cho phép Tổng Công ty Hoá chất
Việt nam (VINACHEM) đ-ợc đầu t- thăm dò muối mỏ kali tại Nongbok, tỉnh
Khammuan - CHDCND Lào, Quyết định số 2500/GP-BKHĐT ngày
15/4/2005. Và, "Dự án đầu t- thăm dò, đánh giá trữ l-ợng để tiến tới đầu t-
khai thác, chế biến muối mỏ tại Nongbok - Lào" đ-ợc Hội đồng quản trị
VINACHEM phê duyệt, Quyết định số 967/QĐ-HĐQT ngày 29/8/2005, và
chỉ định Liên danh nhà thầu Công ty CP T- vấn Đầu t- và XD Mỏ cùng với
Liên đoàn Địa chất INTERGEO thực hiện. Cục Địa chất - Mỏ của Lào cấp
giấy phép thăm dò, Quyết định số 218/CTN-ĐCKS ngày 5/10/2005. Dự án
chia ra 2 giai đoạn: giai đoạn I kết thúc vào tháng 10-2006 và giai đoạn II vào
cuối năm 2007. Kết quả thăm dò cho thấy khu mỏ có triển vọng cả về trữ
l-ợng và chất l-ợng, có thể khai thác, chế biến các sản phẩm kali dùng trong
nông nghiệp và công nghiệp. Song, công nghệ khai thác muối kali là một vấn
đề lớn, hoàn toàn mới đối với Việt Nam.

Vì vậy, Bộ Công nghiệp quyết định giao Kế hoạch Khoa học và Công
nghệ năm 2007, Hợp đồng nghiên cứu Khoa học và Phát triển công nghệ số
1407 RD/HĐ-KHCN ngày 24-1-2007, cho Công ty CP T- vấn Đầu t- và XD
Mỏ thực hiện Đề tài mang tên:
"Lựa chọn công nghệ khai thác hợp lý mỏ muối kali Nongbok - CHDCND
Lào".

Phạm vi và đối t-ợng nghiên cứu. Phạm vi nghiên cứu là khu mỏ
Nongbok - Lào rộng 10km 2 đã đ-ợc thăm dò sơ bộ. Đối t-ợng nghiên cứu là
phân tích đặc điểm địa chất - khai thác mỏ, khả năng áp dụng các ph-ơng
pháp khai thác, tính -u việt và nh-ợc điểm của chúng. Chọn công nghệ khai
thác phù hợp với điều kiện tự nhiên của mỏ.

Tính cấp thiết của Đề tài. Việt Nam là một trong những n-ớc có nền
nông nghiệp phát triển. Hơn 80% dân số là nông dân. Diện tích đất nông
nghiệp 9,4 tr.ha, trong đó diện tích trồng lúa 7,5 tr. ha. Sản l-ợng lúa năm
2002 đặt 34,4 tr.tấn. Tính bình quân 432 kg/ng-ời. Mỗi năm xuất khẩu 4 tr.tấn
gạo, đứng thứ hai sau Thái Lan trên thị tr-ờng xuất khẩu l-ơng thực thế giới.
Song, hàng năm phải nhập khẩu 0,6 tr.tấn phân kali cho nông nghiệp và sẽ còn
tăng hơn nữa, dự báo 1,1 tr.tấn KCl vào năm 2015. Đó là lý do để
VINACHEM đầu t- thăm dò, tiến tới xây dựng một Xí nghiệp khai thác, chế
biến muối mỏ kali tại Nongbok - Lào. Và, việc Bộ Công nghiệp quyết định
giao cho Công ty CP T- vấn Đầu t- và XD Mỏ thuộc VINACHEM thực hiện
Đề tài nói trên là đúng đắn và cần thiết, xuất phát từ nhu cầu thực tế bức bách
về phân bón cho nông nghiệp ở Việt Nam nói riêng, khu vực Đông Nam á nói
chung. 3
Mục tiêu của Đề tài. Đánh giá tổng hợp điều kiện địa chất - khai thác
mỏ. Khả năng áp dụng các ph-ơng pháp khai thác. Chọn công nghệ khai thác
trên quan điểm khai thác hợp lý kinh tế lãnh thổ, bảo vệ tài nguyên và bảo vệ
môi tr-ờng - sinh thái.

Mục tiêu kinh tế - xã hội. Nâng cao chất l-ợng và hiệu quả công tác
thăm dò, khai thác và chế biến muối mỏ. Giảm thiểu tối đa tác động khai thác
đối với môi tr-ờng.

Mục tiêu khoa học - công nghệ. Xây dựng cơ sở khoa học và thực tiễn
để thiết kế khai thác mỏ muối kali Nongbok và áp dụng công nghệ khai thác
cho các mỏ khác có điều kiện địa chất t-ơng tự ở Lào.

Ph-ơng pháp nghiên cứu. áp dụng ph-ơng pháp địa chất truyền thống.
Thu thập tài liệu. Phân tích, tổng hợp các tài liệu địa chất - khai thác liên quan
đến muối mỏ.

Nội dung nghiên cứu. Giới hạn trong phạm vi nghiên cứu, đánh giá điều
kiện địa chất - địa chất thuỷ văn và điều kiện khai thác (không xét đến luận
chứng kinh tế) mỏ muối kali Nongbok. Đối sánh tính -u việt của các ph-ơng
pháp khai thác. Chọn công nghệ khai thác phù hợp với điều kiện tự nhiên của
khu mỏ trên quan điểm khai thác hợp lý kinh tế lãnh thổ và bảo vệ môi tr-ờng.

Thời gian thực hiện. Đề tài đ-ợc triển khai thực hiện trong thời gian một
năm, từ tháng 1 đến hết tháng 12 năm 2007.

Sản phẩm của Đề tài là Báo cáo tổng kết Đề tài.


Báo cáo đ-ợc thành lập trên cơ sở kết quả thăm dò địa chất giai đoạn I
và các số liệu thu đ-ợc trong quá trình thăm dò giai đoạn II mỏ muối kali
Nongbok - Lào do Liên danh Công ty CP T- vấn Đầu t- và XD Mỏ và Liên
đoàn Địa chất INTERGEO tiến hành vào các năm 2005 - 2007, có tham khảo
các Dự án Đầu t- và Phát triển sylvinit ở đồng bằng Vientian (Lào) của Công
ty Yunnan Sino Trung Quốc và ở Nam Udonthani (Thái Lan) của Asia Pacific
Potash Corporation Ltd. cũng nh- một khối l-ợng lớn tài liệu liên quan ở n-ớc
ngoài đã công bố hoặc lấy từ nguồn thông tin qua internet.

Đề tài do Phòng Dự án - Kỹ thuật Công ty CP T- vấn Đầu t- và XD Mỏ
triển khai thực hiện. Các thành viên tham gia, gồm có: TS - Cố vấn khoa học
của Công ty Lê Huy Hoàng, KS. Nguyễn Huy C-ơng, KS. Hoàng Thị Hải
Vân, KS. Nguyễn Chí Công. Báo cáo tổng kết đ-ợc thành lập d-ới sự chủ biên
của Tiến sỹ khoa học Lê Huy Hoàng.

Trong quá trình thực hiện Đề tài, tập thể tác giả đã nhận đ-ợc sự quan
tâm chỉ đạo của Vụ Khoa học - Công nghệ Bộ Công nghiệp và Lãnh đạo Tổng Công ty Hoá chất Việt Nam; Sự giúp đỡ tận tình của Ban Giám đốc, nhất là
giám đốc Công ty Nguyễn Văn Thảo, các Phòng, Ban của Công ty CP T- vấn
Đầu t- và XD Mỏ đã tạo điều kiện thuận lợi để tác giả hoàn thành nhiệm vụ
đ-ợc giao cũng nh- nhiều ý kiến trao đổi, đóng góp bổ ích về chuyên môn của
các bạn đồng nghiệp nhằm nâng cao chất l-ợng nội dung nghiên cứu. Và, sẽ
là một thiếu sót, nếu không nêu tên cá nhân Nguyễn Thị Thanh Thuỷ, ng-ời
đã giúp nhiều công sức cùng tác giả hoàn thành Báo cáo đúng thời gian quy
định.

Tập thể tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc mọi sự giúp đỡ quý giá
nói trên.

Vì lý do khách quan và chủ quan, đến tháng 8 năm 2007, tức là chỉ còn
lại 4 tháng thực hiện, buộc phải thay đổi Chủ nhiệm Đề tài. Thời gian hạn hẹp
đã gây không ít khó khăn cho Chủ nhiệm mới và các thành viên tham gia.
Song, nhờ sự quyết tâm và nỗ lực lao động cùng với sự động viên giúp đỡ của
Công ty, Báo cáo đã hoàn thành theo kế hoạch đề ra. Chắc chắn không tránh
khỏi những sai sót.
Các ý kiến nhận xét về Báo cáo xin gửi về địa chỉ:
" Công ty CP T- vấn Đầu t- và XD Mỏ. 38 - Bích Câu, Đống Đa - Hà Nội
Tel. 04 8457606 ; fax. 04 8457436
E-mail: incodemic @ hn.vnn.vn"