Chuyên Đề Lịch sử là gì ? đối tượng nhiệm vụ cơ bản của sử học?

mỤc lỤc
MỤC LỤC 2
PHẦN MỞ ĐẦU .3
I) LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI . 3
II) Ý NGHĨA CHỌN ĐỀ TÀI . 4
III) LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI 6
IV) PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . 7
V) NGUỒN TƯ LIỆU 7
PHẦN NỘI DUNG . 8
I) TẦM QUAN TRỌNG CỦA MÔN HỌC LỊCH SỬ 8
II)TÌNH HÌNH HỌC TẬP MÔN LỊCH SỬ CủA HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 11
1) Một vài lí giải cho tình trạng học tập lịch sử của học sinh phổ thông. 14
a) Những nguyên nhân làm cho học sinh thích học môn lịch sử ở trường phổ thông 14
b) Những nguyên nhân làm cho học sinh phổ thông không thích và học kém môn lịch sử 17
2) Một số biện pháp khắc phục tình trạng. 20
a) Khơi dậy tình yêu lịch sư cho học sinh. 20
b) Giúp học sinh học tốt môn lịch sử. 22
III) PHƯƠNG PHÁP HỌC TẬP VÀ BIỆN PHÁP GÂY HỨNG THÚ GIÚP CHO HỌC SINH PHỔ THÔNG HỌC TỐT MÔN LỊCH SỬ 23
1) Phương pháp học tập giúp cho học sinh học tốt môn Lịch sử. 23
2). Một số biện pháp gây hứng thú cho học sinh học môn lịch sử. 28
KẾT LUẬN 34
TÀI LỆU THAM KHẢO 35

PHẦN MỞ ĐẦU
I) LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

Đất nước ta, dân tộc Việt nam đã trãi qua hàng nghàn năm lịch sử, với nhiều thành tựu và chiến công huy hoàng, rất đáng tự hào trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thân yêu của mình. Như chính Chủ tịch Hồ Chí minh đã dạy:
Dân ta phải biết sử ta
Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam
Đã là người việt nam thì dù ở đâu củng phải biết lịch sử nước mình vì đó là đạo lí muôn đời của dân tộc « uống nước nhớ nguồn ». Nhưng học và dạy lịch sử giờ đây không phải là chỉ ghi nhớ một số sự kiện, một vài chiến công nói lên tiến trình đi lên của dân tộc hoặc chỉ ghi nhớ công ơn của một số người làm nên sự nghiệp to lớn đó, mà còn phải biết tìm hiểu, tiếp nhận những nét đẹp của đạo đức, của đạo lí làm người Việt Nam ; vì đó chính là cái gốc của mọi sự nghiệp lớn hay nhỏ của dân tộc không phải chỉ ở thời xưa mà ở cả ngày nay. Lịch sử đóng một vai trò rất lớn trong việc giáo dục thế hệ trẻ và không thể thiếu được trong việc học tập của học sinh ngày nay là chủ nhân tương lai của đất nước .
Chính vì thế môn học Lịch sử là một môn học đã được đưa vào giãng dạy ở các bậc học, nhưng đối với học sinh phổ thông hiện nay đặc biệt là giới trẻ, đều xem môn học lịch sử là một môn học nhàm chán và không thiết thực. Đa số học sinh hiện nay đặc biệt là học sinh phổ thông đều có một câu hỏi là “ Học lịch sử để làm gì ? và tại sao phải học môn học lịch sử .?” lịch sử là môn học rắc rối với quá nhiều sự kiện khó nhớ, dài dòng .Học lịch sử là không cần thiêt và học là chỉ lấy điểm cho qua thôi.
Như vậy do đâu mà mà học sinh lại đưa ra ý kiến như vậy ? Có phải là do học sinh phổ thông hiện nay chưa nhận thức được ý nghĩa của môn học lich sử , lịch sử nghiên cứu cái gì? Do đó không xác định được mục đích học tập, không có phương pháp học tập đúng , từ đó nảy sinh quan niệm sai lầm về vai trò ý nghĩa môn học lịch sử. Hay là do tình trạng xem thường môn lịch sử như là môn phụ, ở phổ thông đã dẫn đến việc hạ thấp chất lượng dạy học môn lịch sử, làm ảnh hưởng đến việc giáo dục thế hệ trẻ,
Hiểu không đúng ý nghĩa môn học lịch sử, hay là một phần nửa là do phương pháp dạy học môn lịch sử , không đem lại hứng thú cho học sinh có đam mê để học
Để đi sâu vào tìm hiểu vấn đề này và và để tìm hiểu do đâu mà môn học lịch sử là ít được giới trẻ quan tâm. Đứng trước thực trạng đó, là một sinh viên khoa sử, là giáo viên dạy sử tương lai, chúng tôi luôn có những băn khoăn, trăn trơ mong muốn tìm hiểu sâu vấn đề này để làm sao để học sinh phổ thông , có thể nhìn nhận và hiểu rõ hơn nôn học lịch sử , bên cạnh đó chúng tôi mong muốn đưa ra những ý kiến đánh giá của những nhà chuyên môn, những giáo viên giảng dạy môn lịch sử do đâu mà có tình trạng như vậy, bên cạnh đó chúng tôi muốn đi thăm dò thực tế qua những học sinh đang học tập ở một số trường phổ thông , để lấy ý kiến về việc học lịch sử của học sinh như thế nào và lịch sử có vai trò gì và ý nghĩa của môn học đem lại điều gí cho học sinh,.Qua đó chúng tôi muốn tìm hiểu rỏ hơn nửa về thực trạng dạy học môn lịch sử ở trường phổ thông như thế nào ? Tốt hay không tốt, chất lượng giảng dạy của giáo viên có đem lại hiệu quả cao cho học sinh học hay không. Học sinh có hứng thú học tập hay không, chúng tôi mong muốn đưa ra những giải pháp hay biện pháp, của những giáo viên đang trưc tiếp giảng dạy ở trường phổ thông hay của những giảng viên day môn lịch sử ở trường Đại học . Để có thể giúp cho học sinh học tập tốt hơn môn lịch sử và những biện pháp gây hứng thú cho học sinh, học môn lịch sử được tốt hơn và có hiệu quả hơn.
II) Ý NGHĨA CHỌN ĐỀ TÀI

Trong sự phát triển như vũ bão, ngày nay của cách mạng khoa học công nghệ, công cuộc công nghiệp hóa , hiện đại hóa đất nước việc học môn lịch sử có ích lợi gì , vì sao phải học, học như thế nào ?
Với việc nghiên cứu đề tài này chúng tôi sẽ giúp cho giới trẻ, hiểu được chức năng nhiệm vụ của môn học lịch sử ở phổ thông,và giúp cho các bạn thấy được vai trò, ý nghĩa của việc dạy học môn lịch sử trong việc giáo dục thế hệ trẻ, làm cho mổi học sinh có những hiểu biết chính xác, cơ bản và nhận thức được lịch sử là môn học hết sức quan trọng. Bên cạnh đó chúng tôi đưa ra ý kiến đánh giá của các nhà chuyên môn,về sử học, nhìn nhận của giới trẻ về sử học , và phương pháp để học tốt môn lịch sử , cùng với việc đánh giá của học sinh phổ thông, giới trẻ hiện nay về việc thích hay không thích học môn lịch sử.
Chọn đề tài này chúng tôi sẽ nêu lên tình trạng học môn lịch sử của học sinh như thế nào, đã tốt hay chưa ? Nghiên cứu đề tài này chúng tôi sẽ đưa ra những nguyên nhân , tình trạng, học môn lịch sử và những giải pháp để gúp cho học sinh phổ thông và giới trẻ ngày nay, hiểu rỏ hơn tầm quan trọng của môn học có những cái nhìn đúng đắn nhất về Sử học, bên canh đó chúng tôi nêu lên tình trạng dạy học lịch sử ở trường phổ thông như thế nào, để có thể gúp cho những giáo viên hay những nhà sử học đánh gia, về chất lượng và phương pháp giảng day của mình đã tốt hay chưa học sinh đánh giá như thế nào về giờ dạy của giáo viên ỏ trên lớp . Từ đó giáo viên có thể đưa ra những biện pháp hay phương pháp đôỉ mới có thể giúp học sinh học tốt hơn môn lịch sử.
Qua nghiên cứu đề tài này, chúng tôi nêu lên những biện pháp , hay phương pháp học lịch sử, có hiệu quả hơn có hiệu quả hơn nhằm giúp cho học sinh có những kinh nghiệm về phương pháp học . Từ những cuộc trao đổi , phỏng vấn thực tế để thực hiện đề tài chúng tôi củng đã trao đổi và giúp cho các bạn học sinh nhìn nhận và đánh giá về việc học môn lịch sử có một cái nhìn và suy nghĩ mới hơn,về ý nghĩa việc học môn lịch sử và một phần chúng tôi chuyễn tãi những ý kiến của học sinh đề nghị và đánh giá về chất lượng giảng dạy và tiếp thu kiến thức lịch sử qua những giờ dạy trên lớp của giáo viên như thế nào. Nội dung của sách giáo khoa đã phù hợp hay chưa Thông qua ý kiến của học sinh từ thực tế chúng ta có những đánh giá khách quan hơn phản ánh hiện trạng thực tế, đánh giá đúng chất lượng giáo dục học tập môn sử học.
III) LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI

Môn lịch sử ở phổ thông đặc biệt là ở lớp 12 là một môn ít tiết nhất( vì được xem là môn phụ) nên sự quan tâm đầu tư cho môn này ở trường phổ thông còn hạn chếvà yêu cầu đối với giáo viên là khong cao. Các Sở Giáo Dục có ngày dành riêng cho bộ môn ở mỗi tuần hay mỗi tháng, thì giáo viên không tận dụng hết để phục vụ cho công tác chuyên môn, nghiệp vụ. hoặc có nơi dùng giáo viên mô lịch sử để dạy địa lí, môn Giáo dục công dân hay môn khác,hoặc ngược lại. Thực tế trên đã dẫn đến tình trạng dạy Lịch sử dừng lại ở chổ cần thuộc bài để đạt trong kì thi Tú tài là được, Tỉ lệ tốt nghiệp tú tài thường cao ( Có nhiều nguyên nhân) Nhưng thi Đại học thì lại quá thấp, đây không phải là nghịch lí mà là kết quả chung của nhiều yếu tố dạy và học, kiểm tra đánh giá đến vị trí thấp ở trường phổ thông .
Vì thế mà vấn đề học tập môn lịch sử của học sinh ở trường phổ thông hiện nay đang được nhiều người quan tâm. Đã có rất nhiều nhà nghiên cứu làm về vấn đề này, qua các hội nghị nghiên cứu khoa học về bộ môn khoa học lịch sử đã đưa vấn đề học lịch sử của học sinh phổ thông hiện nay nghiên cứu, thảo luận , nhiều tạp chí cũ ng như báo chí đã phản ánh tình hình học tập của học sinh phổ thông với môn học lịch sử.ví dụ như: Hội thảo khoa học về "Thực trạng việc dạy và học lịch sử trong trường phổ thông - nguyên nhân và giải pháp" do Hội Khoa học lịch sử, Bộ GD-ĐT, Bảo tàng Cách mạng VN, Trường ĐH Khoa học xã hội & nhân văn (ĐHQG TP.HCM), ĐH Hồng Bàng phối hợp tổ chức ngày 27-3-2008; hàng chục diễn đàn trẻ trên internet; các trường đại học và phổ thông cũng tổ chức nhũng buổi chuyên đề nhằm tìm ra giải pháp . Trong những năm gần đây việc dạy học lịch sử đã được nhiều soạn dã làm đệ tài nghiên cứu ở nhiều lĩnh vực khác nhau: Về phương pháp dạy học hay đổi mới phương pháp dạy học., hiện trạng học tập lịch sử của học sinh phổ thông bên cạnh đó trên diễn đàn lịch sử nhiều website đăng tải nhũng diển đàn của nhiều độc giả nghiên cứu về học tập lịch sử, những trang đăng tải ý kiến của bạn đọc về đánh gia thực trạng dạy học ở trường phổ thông. Đây là một đề tài cũ nhưng hiện nay đang được nhiều học giả quan tâm nghiên cứu , là một vấn đề nóng bỏng về tình trạng học sinh phổ thông cũng như giới trẻ đang dần xem thường cũng như không chú tâm học môn học Lịch sử. Vấn đề này đã trở thành nóng bỏng nhưng hiện trạng đó vẫn không thay đổi
IV) Phương pháp nghiên cỨu

Để tìm hiểu rõ vấn đề chúng thì phương pháp nghiên cứu là một vấn đề vô cùng quan trọng. xác định đây là một vấn đề mang tính xã hội và có liên quan đến tâm lý con người, bởi vậy mà chúng tôi đã sử dụng phương pháp trắc đạc xã hội để tìm hiểu về quan hệ trong học tập của học sinh trung học phổ thông, kết hợp với việc nghiên cứu tâm lí học lứa tuổi theo phương pháp logic. cụ thể trong bài tiểu luận này chúng tôi đã phát phiếu điều tra, phỏng vấn trực tiếp học sinh và giáo viên, lên các diễn đàn trên mạng điện tử để trao đổi tất cả những cách đó cũng nhằm đánh giá vấn đề một cách chính xác nhất
V) NguỒn tư liỆu

Nguồn tư liệu mà chúng sử dụng trong bài nghiên cứu này bao gồm: sách báo viết về tâm lí học của học sinh phổ thông, tư liệu trên mạng internet cũng là một nguồn phông phú và khá khách quan, quan trọng nhất là những “tư liệu sống” mà chúng tôi thu hoạch được từ quá trình điều tra thực tế.

PHẦN NỘI DUNG
I) TẦM QUAN TRỌNG CỦA MÔN HỌC LỊCH SỬ

1. LỊCH SỬ LÀ GÌ ? ĐỐI TƯỢNG NHIỆM VỤ CƠ BẢN CỦA SỬ HỌC
a. Giới thiệu chung môn học lịch sử
Lịch sử dùng để chỉ quá trình khách quan xảy ra trong xã hội loài người. Đó là hiện thực lịch sử, tồn tại hoàn toàn khách quan, không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của con người. Lịch sử là sự hiểu biết của con người về những gì sảy ra , được ghi bằng lời nói , qua các câu chuyện dân gian hay được ghi bằng văn tự và đạt tới sự ra đời của khoa học lịch sử. Đó là khoa học nghiên cứu các sự kiện, hiện tượng lịch sử xảy ra trong quá khứ xã hội loài người và phát hiện ra quy luật Phát sinh và phát triển của nó .