Tài liệu Lịch sử hình thành tỉnh Cà Mau

Lịch sử hình thành tỉnh Cà Mau [Tham khảo làm Luận văn, khóa luận]

Cà Mau là vùng đất trẻ mới được mở mang khai khẩn cách đây khoảng trên 300 năm. Vào những năm cuối thế kỷ XVII, hưởng ứng sự chiêu mộ của Mạc Cửu, một di thần của nhà Minh bất phục triều đình Mãn Thanh, lưu trú tại Mang Khảm (Hà Tiên), một số lưu dân người Việt, người Hoa đã đến cư trú và làm ăn sinh sống, dựng thành một xã với tên gọi “xã” Cà Mau. Đầu thế kỷ XVIII, vùng đất này thuộc chúa Nguyễn quản lý, xã Cà Mau thuộc trấn Hà Tiên.
Nửa đầu thế kỷ XVIII, lưu dân về đây sinh sống ngày càng đông và đất đai được khai phá rộng thêm, phần dầu thuộc các huyện phía trên Cà Mau hiện nay đã được khẩn hoang và thuộc địa giới của dinh Long Hồ. Sau nửa cuối thế kỷ XVIII và đầu thế kỷ XIX, lưu dân tiếp tục đổ về đây khai hoang mở đất, do dó diện tích khai phá cũng ngày càng mở rộng. Dưới thời của Gia Long, vua Minh Mạng, xã Cà Mau được nâng lên thành huyện Long Xuyên, thuộc tỉnh Hà Tiên, còn vùng đất phía trên Cà Mau thì thuộc phủ Ba Xuyên, tỉnh Vĩnh Long.

Sau khi chiếm 3 tỉnh miền Tây Nam Kỳ (Vĩnh Long, An Giang, Hà Tiên) vào năm 1867, thực dân Pháp bắt đầu chia nhỏ các tỉnh cũ nhằm mục đích dễ cai trị. Ngày 18/02/1882, tỉnh Bạc Liêu là tỉnh thứ 21 của Nam Kỳ được thành lập gồm 4 quận và 1 thị xã: Cà Mau, Vĩnh Lợi, Vĩnh Châu, Giá Rai và thị xã Bạc Liêu và tỉnh Bạc Liêu tồn tại đến tháng 8/1945. Năm 1947, tỉnh Bạc Liêu bị thực dân Pháp tái chiếm và chính quyền thực dân Pháp sáp nhập huyện Phước Long của tỉnh Rạch Giá vào tỉnh Bạc Liêu. Về phía chính quyền cách mạng, năm 1947 và 1948, sáp nhập 2 quận An Biên và Phước Long của tỉnh Rạch Giá vào tỉnh Bạc Liêu, đồng thời năm 1947 thành lập quận Ngọc Hiển vào năm 1950, thành lập quận Trần Văn Thời (tách từ quận Cà Mau ra theo quyết định của Ủy ban hành chính kháng chiến Nam Bộ).