Giáo Trình Lập trình C căn bản của Hanoi Aptech Computer Education Center

MỤC LỤC
BÀI 1 : NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH & PHƯƠNG PHÁP LẬP TRÌNH 7
1.1 Mục tiêu 7
1.2 Lý thuyết . 7
1.2.1 Ngôn ngữ lập trình (Programming Language) . 7
1.2.1.1 Thuật giải (Algorithm) . 7
1.2.1.2 Chương trình (Program) . 7
1.2.1.3 Ngôn ngữ lập trình (Programming language) . 8
1.2.2 Các bước lập trình . 8
1.2.3 Kỹ thuật lập trình 8
1.2.3.1 I-P-O Cycle (Input-Pprocess-Output Cycle) (Quy trình nhập-xử lý-xuất) 8
1.2.3.2 Sử dụng lưu đồ (Flowchart) . 9
BÀI 2 : LÀM QUEN LẬP TRÌNH C QUA CÁC VÍ DỤ ĐƠN GIẢN 12
2.1 Mục tiêu 12
2.2 Nội dung 12
2.2.1 Khởi động và thoát BorlandC . 12
2.2.1.1 Khởi động 12
2.2.1.2 Thoát 13
2.2.2 Các ví dụ đơn giản . 13
2.2.2.1 Ví dụ 1 13
2.2.2.2 Ví dụ 2 15
2.2.2.3 Ví dụ 3 16
2.2.2.4 Ví dụ 4 16
BÀI 3 : CÁC THÀNH PHẦN TRONG NGÔN NGỮ C . 18
3.1 Mục tiêu 18
3.2 Nội dung 18
3.2.1 Từ khóa . 18
3.2.2 Tên . 18
3.2.3 Kiểu dữ liệu 18
3.2.4 Ghi chú 19
3.2.5 Khai báo biến . 19
3.2.5.1 Tên biến . 19
3.2.5.2 Khai báo biến 19
3.2.5.3 Vừa khai báo vừa khởi gán 20
3.2.5.4 Phạm vi của biến . 20
BÀI 4 : NHẬP / XUẤT DỮ LIỆU 21
4.1 Mục tiêu 21
4.2 Nội dung 21
Giáo trình Lập trình C căn bản Trang 2
4.2.1 Hàm printf 21
4.2.2 Hàm scanf . 24
4.3 Bài tập . 25
BÀI 5 : CẤU TRÚC RẼ NHÁNH CÓ ĐIỀU KIỆN 26
5.1 Mục tiêu 26
5.2 Nội dung 26
5.2.1 Lệnh và khối lệnh . 26
5.2.1.1 Lệnh . 26
5.2.1.2 Khối lệnh . 26
5.2.2 Lệnh if . 26
5.2.2.1 Dạng 1 (if thiếu) 26
5.2.2.2 Dạng 2 (if đ ủ) . 30
5.2.2.3 Cấu trúc else if 33
5.2.2.4 Cấu trúc if lồng . 37
5.2.3 Lệnh switch . 41
5.2.3.1 Cấu trúc switch case (switch thiếu) 41
5.2.3.2 Cấu trúc switch case default (switch đủ) 44
5.2.3.3 Cấu trúc switch lồng . 46
5.3 Bài tập . 48
5.3.1 Sử dụng lệnh if . 48
5.3.2 Sử dụng lệnh switch . 49
5.4 Bài tập làm thêm 49
BÀI 6 : CẤU TRÚC VÒNG LẶP 51
6.1 Mục tiêu 51
6.2 Nội dung 51
6.2.1 Lệnh for . 51
6.2.2 Lệnh break 56
6.2.3 Lệnh continue . 56
6.2.4 Lệnh while . 56
6.2.5 Lệnh do while 58
6.2.6 Vòng lặp lồng nhau 60
6.2.7 So sánh sự khác nhau của các vòng lặp . 61
6.3 Bài tập . 62
BÀI 7 : HÀM . 65
7.1 Mục tiêu 65
7.2 Nội dung 65
7.2.1 Các ví dụ về hàm 65
7.2.2 Tham số dạng tham biến và tham trị . 68 HanoiAptech Computer Education Center Thanghv
Giáo trình Lập trình C căn bản Trang 3
7.2.3 Sử dụng biến toàn cục . 69
7.2.4 Dùng dẫn hướng #define . 71
7.3 Bài tập . 71
BÀI 8 : MẢNG VÀ CHUỖI . 72
8.1 Mục tiêu 72
8.2 Nội dung 72
8.2.1 Mảng 72
8.2.1.1 Cách khai báo mảng . 72
8.2.1.2 Tham chiếu đến từng phần tử mảng 72
8.2.1.3 Nhập dữ liệu cho mảng 73
8.2.1.4 Đọc dữ liệu từ mảng . 73
8.2.1.5 Sử dụng biến kiểu khác 74
8.2.1.6 Kỹ thuật Sentinal 74
8.2.1.7 Khởi tạo mảng . 75
8.2.1.8 Khởi tạo mảng không bao hàm kích thước 76
8.2.1.9 Mảng nhiều chiều . 76
8.2.1.10 Tham chiếu đến từng phần tử mảng 2 chiều . 76
8.2.1.11 Nhập dữ liệu cho mảng 2 chiều . 77
8.2.1.12 Đọc dữ liệu từ mảng 2 chiều 77
8.2.1.13 Sử dụng biến kiểu khác trong mảng 2 chiều 78
8.2.1.14 Khởi tạo mảng 2 chiều . 78
8.2.1.15 Dùng mảng 1 chiều làm tham số cho hàm . 79
8.2.1.16 Dùng mảng 2 chiều làm tham số cho hàm . 82
8.2.2 Chuỗi . 84
8.2.2.1 Cách khai báo chuỗi . 84
8.2.2.2 Hàm nhập (gets), xuất (puts) chuỗi . 85
8.2.2.3 Khởi tạo chuỗi . 86
8.2.2.4 Mảng chuỗi 86
8.3 Bài tập . 87
BÀI 9 : CON TRỎ 90
9.1 Mục tiêu 90
9.2 Nội dung 90
9.2.1 Con trỏ? 90
9.2.2 Khái báo biến con trỏ 90
9.2.3 Truyền địa chỉ sang hàm . 91
9.2.4 Con trỏ và mảng . 92
9.2.5 Con trỏ trỏ đến mảng trong hàm . 92
9.2.6 Con trỏ và chuỗi . 93
9.2.7 Khởi tạo mảng con trỏ trỏ đến chuỗi . 94
9.2.8 Xử lý con trỏ trỏ đến chuỗi . 95
9.2.9 Con trỏ trỏ đến con trỏ 97
9.3 Bài tập . 98 HanoiAptech Computer Education Center Thanghv
Giáo trình Lập trình C căn bản Trang 4
BÀI 10 : CÁC KIỂU DỮ LIỆU TỰ TẠO . 99
10.1 Mục tiêu 99
10.2 Nội dung 99
10.2.1 Structure . 99
10.2.1.1 Khai báo kiểu structure . 99
10.2.1.2 Cách khai báo biến có kiểu structure . 99
10.2.1.3 Tham chiếu các phần tử trong structure 99
10.2.1.4 Khởi tạo structure 101
10.2.1.5 Structure lồng nhau 102
10.2.1.6 Truyền structure sang hàm . 103
10.2.2 Enum . 105
10.2.2.1 Định nghĩa kiểu enum 105
10.2.2.2 Cách khai báo biến có kiểu enum . 106
10.2.2.3 Sử dụng enum trong chương trình . 106
10.3 Bài tập . 108
BÀI 11 : TẬP TIN . 109
11.1 Mục tiêu 109
11.2 Nội dung 109
11.2.1 Ví dụ ghi, đọc số nguyên 109
11.2.2 Ghi, đọc mảng 110
11.2.3 Ghi, đọc structure 111
11.2.4 Các mode khác để mở tập tin . 112
11.2.5 Một số hàm thao tác trên file khác . 112
11.3 Bài tập . 113
BÀI 12 : ĐỆ QUY . 114
12.1 Mục tiêu 114
12.2 Nội dung 114
12.3 Bài tập . 117
BÀI 13 : TRÌNH SOẠN THẢO CỦA BORLAND C 118
13.1 Mở tập tin soạn thảo mới 118
13.2 Lưu tập tin 118
13.2.1 Nếu là tập tin soạn thảo mới chưa lưu . 118
13.2.2 Nếu là tập tin đã lưu ít nhất 1 lần hoặc được mở bằng lệnh Open: 118
13.3 Mở tập tin . 119
13.4 Các phím, tổ hợp phím thường dùng . 119
13.4.1 Các phím di chuyển con trỏ 119 HanoiAptech Computer Education Center Thanghv
Giáo trình Lập trình C căn bản Trang 5
13.4.2 Các phím thao tác trên khối 120
13.4.3 Các thao tác xóa . 120
13.4.4 Các thao tác copy, di chuyển . 120
13.4.5 Các thao tác khác . 120
13.5 Ghi một khối ra đĩa . 121
13.6 Chèn nội dung file từ đĩa vào vị trí con trỏ . 121
13.7 Tìm kiếm văn bản trong nội dung soạn thảo 121
13.8 Tìm và thay thế văn bản trong nội dung soạn thảo 121
13.9 Sửa lỗi cú pháp . 122
13.10 Chạy từng bước . 122
13.11 Sử dụng Help (Giúp đỡ) 122
BÀI 14 : CÁC HỆ ĐẾM 124
14.1 Khái niệm . 124
14.2 Quy tắc 124
14.3 Chuyển đổi giữa các hệ . 125
14.3.1 Chuyển đổi giữa hệ 2 và hệ 10 125
14.3.2 Chuyển đổi giữa hệ 8 và hệ 10 126
14.3.3 Chuyển đổi giữa hệ 16 và hệ 10 126
14.3.4 Chuyển đổi giữa hệ 2 và hệ 16 127
BÀI 15 : BIỂU THỨC VÀ PHÉP TOÁN . 128
15.1 Biểu thức . 128
15.2 Phép toán 128
15.2.1 Phép toán số học . 128
15.2.2 Phép quan hệ 128
15.2.3 Phép toán luận lý 129
15.2.4 Phép toán trên bit (bitwise) . 129
15.2.5 Các phép toán khác 130
15.2.6 Độ ưu tiên của các phép toán 130
15.3 Bài tập . 130
BÀI 16 : MỘT SỐ HÀM CHUẨN THƯỜNG DÙNG . 132
16.1 Các hàm chuyển đổi dữ liệu . 132
16.1.1 atof . 132
16.1.2 atoi . 132
16.1.3 itoa . 132
16.1.4 tolower . 132 HanoiAptech Computer Education Center Thanghv
Giáo trình Lập trình C căn bản Trang 6
16.1.5 toupper 132
16.2 Các hàm xử lý chuỗi ký tự 133
16.2.1 strcat 133
16.2.2 strcpy . 133
16.2.3 strcmp 133
16.2.4 strcmpi 133
16.2.5 strlwr . 133
16.2.6 strupr . 133
16.2.7 strlen 134
16.3 Các hàm toán học 134
16.3.1 abs 134
16.3.2 labs . 134
16.3.3 rand . 134
16.3.4 random 134
16.3.5 pow 134
16.3.6 sqrt . 134
16.4 Các hàm xử lý file 135
16.4.1 rewind 135
16.4.2 ftell . 135
16.4.3 fseek . 135