Thạc Sĩ Lạm phát và tốc độ tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam

PGS.TS. Trần Hoàng Ngân,
ThS. Hoàng Hải Yến
và ThS. Vũ Thị Lệ Giang*

Đặt vấn đề


Kể từ khi đổi mới năm 1986 cho đến nay, kinh tế Việt Nam liên tục tăng trưởng khá cao (gần 7%/năm). Đặc biệt trong 10 năm trở lại đây, tuy có gặp những khó khăn nhất định do tác động từ bên ngoài, nhưng kinh tế - xã hội Việt Nam vẫn có những chuyển biến tích cực, GDP bình quân tăng trên 7,2%/năm, GDP bình quân đầu người tăng từ 416 USD năm 2001 lên khoảng 1.160 USD năm 2010, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 20% xuống 12%, tỷ lệ thất nghiệp giảm từ 6,3% xuống còn 4,6% năm 2010. Cùng với sự tăng tưởng về kinh tế, diện mạo của đất nước có nhiều thay đổi cả thế và lực. Tuy nhiên, chúng ta luôn phải đối mặt với thách thức về ổn định kinh tế vĩ mô, phát triển chưa bền vững, sức cạnh tranh của nền kinh tế thấp, hiệu quả sử dụng các nguồn lực chưa cao, môi trường ở nhiều nơi đang bị ô nhiễm nặng, bội chi ngân sách lớn, nợ công tăng nhanh, thâm hụt cán cân vãng lai ở mức báo động, các cân đối kinh tế vĩ mô chưa thật vững chắc .


Những thách thức trên đẩy lạm phát ở Việt Nam trong những năm gần đây tăng rất cao. Lạm phát giai đoạn 2000 - 2006 giữ ở mức một chữ số; năm 2007, tăng lên đến 12,6%/năm; năm 2008, tiếp tục tăng 19,89%; năm 2009, đạt 6,52%/năm; năm 2010 là 11,75%/năm. Năm 2011, lạm phát tháng 6 đã tăng 20,82% so với cùng kỳ năm trước. Với mức lạm phát này thì Việt Nam đang là một trong những nước có mức lạm phát cao nhất thế giới. Quốc hội và các cơ quan Chính phủ đã và đang coi kiềm chế lạm phát là một trong những nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu của Chính phủ.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ đề cập đến ba nội dung liên quan đến vấn đề lạm phát và tốc độ tăng trưởng kinh tế. Sau phần đặt vấn đề, bài viết tổng kết lại một số lý thuyết nền về lạm phát, mối quan hệ giữa lạm phát và tăng trưởng kinh tế. Phần 2, tổng hợp số liệu thống kê về lạm phát và tốc độ tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam từ năm 1987 đến nay. Nhóm tác giả sử dụng phần mềm SPSS để xác định mối quan hệ giữa lạm phát và tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Cuối cùng, nhóm tác giả xác định ngưỡng lạm phát của Việt Nam để có đề xuất cho các cơ quan Chính phủ về kiểm soát lạm phát trong mối quan hệ với tăng trưởng kinh tế trong thời gian tới.