Luận Văn Kinh tế tư nhân việt nam trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế

LỜI NÓI ĐẦU
Doanh nghiệp là tế bào của nền kinh tế. Nền kinh tế chỉ có thể phát triể n
nếu các doanh nghiệp không ngừng lớn mạnh. Trong những quốc gia mà khu
vực kinh tế tư nhân có vị trí quan trọng đối với phát triển kinh tế như ở Việt
Nam thì thách thức của nền kinh tế trước ngưỡng cửa hội nhập cũng chính là
những thách thức đặt ra cho các doanh nghiệp tư nhân.
Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng
Cộng Sản Việt Nam khoá IX (năm 2002) đã chỉ rõ: “Hơn 10 năm qua, thực
hiện đường lối, chính sách đổi mới của Đảng và nhà nước, được sự đồng tình
hưởng ứng của nhân dân, kinh tế tư nhân, hoạt động dưới hình thức hộ kinh
doanh cá thể và các loại hình doanh nghiệp tư nhân, đã phát triển rộng khắp
trong cả nước, đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế, huy động các
nguồn lực vào sản xuất kinh doanh, tạo thêm việc làm, cải thiện đời sống
nhân dân, tăng ngân sách Nhà nước, góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã
hội của đất nước”.
Cho đến nay, kinh tế tư nhân đã có mặt trong tất cả lĩnh vực sản xuất,
kinh doanh, dịch vụ và ở mọi miền của đất nước với nhiều hình thức đa dạng,
phong phú, phương thức kinh doanh năng động , thích nghi với cơ chế thị
trường và nhu cầu của xã hội. Kinh tế tư nhân thực sự đã có những đóng góp
đáng kể vào việc khơi dậy nguồn lực nội sinh của các tầng lớp nhân dân, thúc
đẩy tăng trưởng kinh tế và chiế m tỷ trọng ngày càng cao trong cơ cấu nền
kinh tế quốc dân và kim ngạch xuất khẩu, đặc biệt đã tạo ra nhiều việc làm
cho người lao động, tăng thêm thu nhập, xoá đói giảm nghèo, nâng cao đời
sống nhân dân, góp phần ổn định chính trị, xã hội đất nước.
Thực tiễn sinh động đó đã chứng minh rằng , kinh tế tư nhân là một lực
lượng kinh tế to lớn trong cơ cấu nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa của nước ta. Tuy nhiên có một vấn đề đang đặt ra là sở hữu tư nhân,
khu vực kinh tế tư nhân đã và sẽ vận động và phát triển như thế nào trong
điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng như hiện nay?
Xuất phát từ ý tưởng đó em chọn đề tài KINH TẾ TƯ NHÂN VIỆT
NAM TRONG TIẾN TRÌNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ là m đề tà i
luận văn tốt nghiệp .
Trong khuôn khổ bài khoá luận tốt nghiệp em muốn làm rõ vị trí, vai trò
cũng như những đóng góp của khu vực kinh tế tư nhân vào nền kinh tế Việt
Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế.
Ngoài LỜI MỞ ĐẦU, KẾT LUẬN, MỤC LỤC, DANH MỤC CÁC TỪ
VIẾT TẮT, DANH MỤC CÁC BẢNG, DANH MỤC CÁC HỘP, DANH
MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO, Khoá luận tốt nghiệp được kết cấu thành 3
chương:
Chương 1 : Lý luận chung về khu vực kinh tế tư nhân
Chương 2: Thực trạng phát triển của khu vực kinh tế tư nhân trong
tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế tại Việt Nam
Chương 3: Các giải pháp phát triển khu vực kinh tế tư nhân tại
Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế
MỤC LỤC
LờI NóI ĐầU 1
CHƯƠNG 1 : Lý LUậN CHUNG Về KHU VựC KINH Tế TƯ NHÂN 3
I. Một số lý luận về kinh tế tư nhân 3
1. Các thành phần kinh tế tại Việt Nam . 3
2. Khái niệm “kinh tế tư nhân” 5
2.1. Kinh tế tư nhân trong phát triển kinh tế của các quốc gia . 5
2.2. Nhận thức về khu vực kinh tế tư nhân tại Việt Nam 7
3. Đặc điểm của khu vực kinh tế tư nhân trong các nền kinh tế khác nhau
9
4. Tất yếu khách quan của sự tồn tại, phát triển của kinh tế tư nhân trong
nền kinh tế thị trường . 11
5. Điều kiện phát triển kinh tế tư nhân 14
5.1. Kinh tế tư nhân phải được tự do phát triển 14
5.2. Tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh trong nền kinh tế . 15
5.3. Sự hỗ trợ của Nhà nước đối với kinh tế tư nhân . 16
II. Vai trò của kinh tế tư nhân trong hội nhập kinh tế quốc tế . 17
1. Tính tất yếu của hội nhập kinh tế quốc tế 17
2. Vai trò của kinh tế tư nhân trong quá trình hội nhập . 19
III. Bài học kinh nghiệm về phát triển kinh tế tư nhân nhìn từ Trung Quốc . 20
1. Quá trình phát triển kinh tế tư nhân ở Trung Quốc . 20
2. Những kinh nghiệm Việt Nam có thể tham khảo 22
2.1. Cần thống nhất trong nhận thức và quan điểm về kinh tế tư nhân
. 22
2.2. Tránh chính trị hoá một cách cứng nhắc các hoạt động kinh tế 23
2.3. Mở cửa thị trường cho các doanh nghiệp tư nhân . 23
2.4. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục . 24
CHƯƠNG 2 : THựC TRạNG PHáT TRIểN KHU VựC KINH Tế TƯ NHÂN
TRONG QUá TRìNH HộI NHậP KINH Tế QuốC Tế của việt nam 25
I. Định hướng hội nhập và các cột mốc của quá trình hội nhập kinh tế quốc
tế của Việt Nam . 25
1. Định hướng hội nhập 25
2. Các cột mốc hội nhập của Việt Nam . 26
II. Quan điểm phát triển kinh tế tư nhân ở Việt Nam . 27
1. Phương hướng chung 27
2. Quan điểm chỉ đạo 27
3. Mục tiêu và nhiệm vụ về phát triển khu vực kinh tế tư nhân . 29
III. Tình hình phát triển khu vực kinh tế tư nhân tại Việt Nam . 30
1. Quá trình phát triển khu vực kinh tế tư nhân . 30
2. Thực trạng phát triển khu vực kinh tế tư nhân tại Việt Nam . 31
2.1. Số lượng doanh nghiệp . 31
2.2. Quy mô vốn 34
2.3. Cơ cấu theo ngành, địa bàn . 38
3. Đánh giá về sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân tại Việt Nam 43
3.1.Thành tựu 43
3.1.1.Đóng góp ngày càng lớn trong GDP 43
3.1.2. Tạo nguồn bổ sung vào ngân sách Nhà nước 45
3.1.3. Tạo thêm nhiều việc làm cho người lao động. . 49
3.1.4. Thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng kim ngạch xuất khẩu . 51
3.1.5. Tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh 54
3.2. Hạn chế . 56
3.2.1. Về nguồn lực . 56
3.2.2. Chất lượng lao động thấp. . 59
3.2.3. Thiếu vắng các doanh nghiệp tư nhân trong các lĩnh vực kinh tế
quan trọng và sự phân bổ không đều giữa các vùng trong nền kinh tế 63
3.2.4. Khả năng tiếp cận thị trường yếu. . 64
3.2.5. Hiệu quả kinh doanh nhìn chung còn thấp 65
3.3. Những nguyên nhân kìm hãm sự phát triển khu vực kinh tế tư nhân ở
Việt Nam 66
3.3.1. Về nhận thức chung . 66
3.3.2. Về cơ chế chính sách của Nhà nước 70
CHƯƠNG 3: CáC GIảI PHáP PHáT TRIểN KHU VựC KINH Tế TƯ NHÂN
TạI VIệT NAM TRONG ĐIềU KIệN HộI NHậP KINH Tế QuốC Tế .79
I. Triển vọng phát triển khu vực kinh tế tư nhân tại Việt Nam trong điều
kiện hội nhập. 79
1. Những yếu tố chính trị- xã hội 79
2. Những tiềm năng phát triển 80
II. Một số giải pháp phát triển kinh tế tư nhân tại Việt Nam. 81
1. Về phía nhà nước 81
1.1. Tạo môi trường kinh doanh lành mạnh trong nền kinh tế . 82
1.1.1. Bổ sung, sửa đổi một số cơ chế, chính sách . 82
1.1.2. Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hệ thống các văn bản pháp luật 87
1.2. Tạo lập quan hệ hợp lý giữa nhà nước và doanh nghiệp 90
1.3. Hỗ trợ của Nhà nước 90
1.3.1. Hỗ trợ về vốn. . 91
1.3.2.Hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực. . 91
1.3.3.Nhà nước cần tạo môi trường tâm lý xã hội ủng hộ kinh tế tư nhân. . 93
1.3.4.Hỗ trợ mặt bằng sản xuất, kinh doanh cho doanh nghiệp. 93
1.3.5.Hỗ trợ về thông tin. 94
1.3.6. Hỗ trợ về khoa học và công nghệ, bảo hộ quyền sở hữu công
nghiệp. 95
2. Về phía doanh nghiệp 96
2.1. Xây dựng chiến lược kinh doanh hợp lý . 97
2.2. Xây dựng đạo đức kinh doanh cho doanh nghiệp và nâng cao phẩm
chất chủ doanh nghiệp 99
2.3. Hoàn thiện bộ máy tổ chức quản lý để nâng cao hiệu quả hoạt động
của doanh nghiệp 100
KếT LUậN . 102
Danh mục tài liệu tham khảo . 103