Tài liệu Kinh nghiệm xây dựng và phát triển kiểm toán nội bộ tại môt sô nước oecd

|


KINH NGHIỆM XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN KIỂM TOÁN NỘI BỘ TẠI MÔT SÔ NƯỚC OECD


Ngày nay, k ểim toán nội bộ được xem như một bộ phận không thể th ếiu trong
hoạt động quản lý tài chính chính phủ, là một công cụ h ệiu quả nhằm cải th ệin
hoạt động của khu vực nhà nước. Tại các nước OEDC (Tổ chức Hợp tác và Phát
tr ểin kinh tế), yêu cầu nâng cao trách nh ệim g ả trình và tính minh bạch trong
hoạt động của chính phủ đã kh ếin các quốc gia này quan tâm nh ềiu hơn đến
chức năng k ểim toán nội bộ. Trên cơ sở nghiên cứu mô hình k ểim toán nội bộ
của các nước OECD, bài v ếit chỉ ra một số bài h c kinh ngh ọệim cho V ệit Nam
trong v ệic xây dựng và phát tr ểin k ểim toán nội bộ trong các cơ quan, tổ chức
nhà nước.


1. Mô hình k ểim toán nội bộ của các nước OECD


Mặc dù, v ệic xây dựng và phát tr ểin k ểim toán nội bộ trong các nước OECD là
khá đa dạng nhưng đều thuộc vào một trong hai mô hình chính: (1) mô hình tập
trung và (2) mô hình phi tập trung.


Trong mô hình tập trung, Bộ Tài chính không chỉ đóng vai trò quan tr ng trong
v ệic lập dự toán ngân sách, phân bổ ngân sách cho các Bộ, mà còn can th ệip vào
các hoạt động k ểim soát cũng như cử nhân viên của mình trực t ếip làm v ệic tạ
các Bộ. Theo mô hình này, Tông Thanh tra trong Bô Tai chinh se chiu trach nhiêm̉ ̣ ̀ ́ ̃ ̣ ́ ̣
kiêm soat thu - chi tai chinh công cua chinh phu va bao cao tr̉ ́ ̀ ́ ̉ ́ ̉ ̀ ́ ́ ự c tiêp lên Bô Tá ̣ ̀
chinh vê kêt qua kiêm soat cua minh. Tuy nhiên, môi Bô, nganh cung co cac kiêḿ ̀ ́ ̉ ̉ ́ ̉ ̀ ̃ ̣ ̀ ̃ ́ ́ ̉
toan viên nôi bô hay con goi la cac Chanh Thanh tra. Mô hinh nay th́ ̣ ̣ ̀ ̣ ̀ ́ ́ ̀ ̀ ườ ng đượ c
thây ́ ở Phap, Bô Đao Nha, Luxembourg va Tây Ban Nha.́ ̀ ̀ ̀


Trong mô hình phi tập trung, mỗi Bộ sẽ chịu trách nh ệim hoàn toàn về v ệic ch
tiêu ngân sách của mình và đảm bảo thực h ệin công tác k ểim tra và k ểim soát
cách thức chi tiêu môt cach ḥ ́ ợp ly. Theo mô hình này, cac Bô, nganh không phá ́ ̣ ̀ ̉
chiu ṣ ự kiêm soat bên ngoai cua Bô Tai chinh. Cac hoat đông ngoai kiêm đ̉ ́ ̀ ̉ ̣ ̀ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̉ ượ c
hợp nhât vao quy trinh th́ ̀ ̀ ực hiên ngân sach cua cac Bô, nganh. Bô Tai chinh chiụ ́ ̉ ́ ̣ ̀ ̣ ̀ ́ ̣
trach nhiêm xây d́ ̣ ự ng va ban hanh cac chuân m̀ ̀ ́ ̉ ự c vê hoat đông kiêm toan nôi bô.̀ ̣ ̣ ̉ ́ ̣ ̣
Mô hinh nay đ̀ ̀ ượ c ap dung ́ ̣ ở Anh va Ha Lan.̀ ̀